Điều gì xảy ra nếu đột quỵ không được cấp cứu kịp thời?
Đột quỵ có thể để lại những di chứng khác nhau, từ liệt đến các vấn đề về ngôn ngữ.
Cứu chữa kịp thời có thể giúp giảm thiểu hậu quả của đột quỵ.
Phục hồi sau đột quỵ là quá trình rất khó khăn. Chỉ khoảng 10 % những người sống sót qua cơn đột quỵ có thể phục hồi hoàn toàn, theo chuyên sang sức khỏe Healthline (Mỹ).
Bệnh nhân đột quỵ phải được cấp cứu ngay lập tức, mỗi phút trì hoãn có thể giết chết 2 triệu tế bào não. ẢNh SHUTTERSTOCK
Số liệu của Hiệp hội Đột quỵ Mỹ (ASA) cho thấy khoảng 40% người từng bị đột quỵ sẽ gặp các tình trạng như suy giảm nhận thức từ trung bình đến nặng, liệt, gặp các vấn đề về trí nhớ hay đau mạn tính.
Ngoài ra, bệnh nhân còn có thể bị chứng mất ngôn ngữ, vốn ảnh hưởng đến khả năng nói, viết hoặc hiểu những gì người khác nói. Họ cũng bị trầm cảm và rối loạn cảm xúc.
Video đang HOT
Tuy nhiên, hậu quả có thể được giảm thiểu nếu người bị đột quỵ được cứu chữa kịp thời. Càng chậm trễ điều trị, tổn thương não sẽ càng nghiêm trọng.
Điều quan trọng là phải nhận ra sớm biểu hiện của đột quỵ. Các triệu chứng đột quỵ đặc trưng là yếu, tê cánh tay, mặt chảy xệ, nói lắp, lú lẩn, đi lại khó khăn. Hầu hết các triệu chứng có xu hướng xảy ra ở một bên cơ thể. Ví dụ, người bệnh sẽ nhận thấy một cánh tay của họ yếu sức, không thể cử động dù đang cố gắng nâng cả 2 cánh ta lên.
Đột quỵ xảy ra khi một mạch máu trong não bị tắc nghẽn, dẫn đến làm gián đoạn lưu thông máu và ô xy lên não. Vỡ mạch máu não cũng có thể gây ra đột quỵ.
Khi phát hiện đột quỵ, người bệnh cần phải được đưa đi cấp cứu ngay lập tức. Nếu bệnh nhân và người thân chờ đợi với hy vọng các triệu chứng sẽ hết thì não sẽ càng bị tổn thương. Mỗi phút trôi qua thì 2 triệu tế bào não sẽ chết. Càng trì hoãn điều trị, não càng bị tổn thương và nguy cơ bị liệt, di chứng càng cao.
Sẽ có những trường hợp triệu chứng đột quỵ có thể giảm dần sau vài phút. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là người bệnh đang ổn. Chẳng qua là họ đang bị đột quỵ nhẹ. Cơn đột quỵ thứ hai có thể xảy ra bất kỳ lúc nào và gây những tổn thương nghiêm trong đến não.
Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH) khuyến nghị bệnh nhân có thể bắt đầu chương trình phục hồi chức năng trong vòng 48 giờ sau đột quỵ. Phục hồi chức năng gồm vật lý trị liệu, liệu pháp tâm lý, liệu pháp ngôn ngữ và thuốc, theo Healthline.
5 thói quen làm tăng nguy cơ đột quỵ
Lối sống và các thói quen không lành mạnh có thể làm tăng các yếu tố nguy cơ dẫn đến đột quỵ.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ hai với người trên 60 tuổi và thứ năm với người từ 15 - 59 tuổi, đồng thời là nguyên nhân gây tàn tật đứng thứ ba trên thế giới. Đột quỵ xảy ra khi quá trình cung cấp máu lên não bị gián đoạn dẫn đến thiếu ô xy và các chất dinh dưỡng thiết yếu, khiến các tế bào não bị chết đi. Cần phải cấp cứu nhanh chóng khi phát hiện một người bị đột quỵ, vì mỗi giây trôi qua đều rất quan trọng.
Tập thể dục thường xuyên, duy trì lối sống lành mạnh là một trong những cách ngăn ngừa nguy cơ đột quỵ. Ảnh SHUTTERSTOCK
"Nhiều yếu tố có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ ở một người như thừa cân hoặc béo phì, ít hoạt động thể chất, uống nhiều rượu, sử dụng ma túy, hút thuốc lá, huyết áp cao, cholesterol cao, tiểu đường, chứng ngưng thở khi ngủ, các bệnh tim mạch như rối loạn nhịp tim, suy tim và tiền sử gia đình có người bị đột quỵ. Các yếu tố khác như tuổi tác, chủng tộc, giới tính và nội tiết tố đôi khi cũng trở thành nguyên nhân dẫn đến đột quỵ", trang Hindustan Times dẫn lời tiến sĩ P.K.Hazra, chuyên gia tư vấn cao cấp về can thiệp tim mạch thuộc Tổ chức nghiên cứu dược phẩm - công nghệ sinh học AMRI, văn phòng Kolkata, Ấn Độ.
Các chuyên gia đã liệt kê 5 thói quen phổ biến nhất trong sinh hoạt hằng ngày có thể dẫn đến nguy cơ đột quỵ.
1. Ăn nhiều muối
Những người có chế độ ăn nhiều muối hoặc giàu chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa và cholesterol sẽ có nguy cơ cao bị đột quỵ và bệnh tim. "Ăn nhiều thực phẩm đóng gói và đóng hộp cũng có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do chứa nhiều muối và chất bảo quản nitrat. Chế độ ăn nhiều muối làm tăng huyết áp và đây chính là một yếu tố nguy cơ nổi bật. Kiểm soát chế độ ăn uống lành mạnh có thể giảm đến 30% nguy cơ đột quỵ", tiến sĩ Praveen Gupta, Giám đốc Khoa Thần kinh - Viện Nghiên cứu Fortis Memorial (Ấn Độ), cho biết.
2. Ít vận động
Việc ít tập thể dục, lười vận động có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ. Cũng theo tiến sĩ Praveen Gupta, lối sống ít vận động dẫn đến tình trạng thừa cân, béo phì, cao huyết áp, tăng cholesterol và tiểu đường. Hoạt động thể chất thường xuyên sẽ làm giảm nguy cơ đột quỵ. Tiến sĩ Gupta gợi ý mọi người hãy duy trì việc đi bộ 150 phút mỗi tuần.
3. Uống nhiều rượu bia
Tiêu thụ quá nhiều đồ uống có cồn có thể làm tăng huyết áp và nguy cơ đột quỵ. Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC Mỹ), uống nhiều rượu bia làm tăng mức độ chất béo trung tính, một dạng chất béo trong máu có thể làm cứng động mạch của cơ thể. "Bằng cách làm cho thành động mạch yếu đi, sử dụng đồ uống có cồn quá mức sẽ làm tăng nguy cơ đột quỵ do xuất huyết", tiến sĩ Gupta cho biết.
4. Hút thuốc lá
Hút thuốc lá có thể làm tổn thương tim và mạch máu, là một trong những nguy cơ chính dẫn đến đột quỵ. "Chất nicotine trong thuốc lá làm tăng huyết áp, carbon monoxide từ khói thuốc lá làm giảm lượng ô xy mà máu có thể mang theo. Ngay cả khi không hút thuốc, người hít phải khói thuốc của người khác cũng có nguy cơ đột quỵ. Một người sau khi ngừng hút thuốc trong 5 năm, nguy cơ đột quỵ có thể giảm xuống gần với số dân bình thường", theo CDC Mỹ.
5. Mất ngủ hoặc thiếu ngủ
Thiếu những giấc ngủ chất lượng cũng đang trở thành một trong những yếu tố nguy cơ chính dẫn đến đột quỵ. Thiếu ngủ, mất ngủ gây ra hàng loạt vấn đề như gia tăng các hormone giao cảm, tăng huyết áp, lượng đường, stress, các gốc tự do và chất chống ô xy hóa trong cơ thể bị mất cân bằng, tổn thương thành mạch... Một giấc ngủ ngon không chỉ giúp phục hồi cơ thể, tâm trí hiệu quả mà còn bảo vệ sức khỏe nói chung.
Dấu hiệu đột quỵ và cách sơ cứu Ghi nhớ quy tắc F.A.S.T nhận biết người đột quỵ, đặt nằm nghiêng, theo dõi phản ứng và lập tức gọi cấp cứu đưa đến bệnh viện. Đột quỵ não hay tai biến mạch máu não là tình trạng tắc đột ngột mạch máu não hoặc chảy máu bên trong sọ dẫn đến chết các tế bào não. Đây là nguyên nhân gây...