Điều gì đang diễn ra ở Triều Tiên?

Việc chính quyền Triều Tiên tỏ ra khá im ắng trước sự vắng mặt của ông Kim Jong Un đã khiến nhiều tin đồn xuất hiện về sức khoẻ của nhà lãnh đạo trẻ.

Những hình ảnh vệ tinh hé lộ điều gì đang diễn ra ở Triều Tiên

Sự việc ông Kim Jong Un vắng mặt trong ngày sinh nhật của cố lãnh đạo Kim Nhật Thành đã làm dấy lên nhiều đồn đoán. Các chuyên gia đang ra sức tìm đầu mối di chuyển của ông.

Triều Tiên vẫn gửi thư cho các lãnh đạo nước ngoài, cũng như gửi các phần quà cho người lao động trong nước dưới danh nghĩa của ông Kim Jong Un. Các phương tiện truyền thông nhà nước ở quốc gia này, như thường lệ vẫn đưa những thông tin làm nổi bật sự lãnh đạo của ông Kim.

Đài phát thanh nhà nước Triều Tiên hôm 26/4 đưa tin nhà lãnh đạo Kim Jong Un “đánh giá cao” những người đang làm việc để xây dựng các cơ sở ở thị trấn biên giới phía Bắc, theo Yonhap.

“Ông Kim Jong-un đã gửi lời cảm ơn tới những người đã lao động một cách nghiêm túc và hết lòng trong việc xây dựng Samjiyon”, theo đài phát thanh. “Các công nhân đang hết mình đóng góp một cách nghiêm túc vào việc xây dựng một cường quốc xã hội chủ nghĩa và không bao giờ quên niềm tin và kỳ vọng của đảng”.

Samjiyon nằm dưới chân núi Paekdu, đỉnh núi cao nhất trên bán đảo Triều Tiên, nơi ông nội của ông Kim Jong Un, cựu lãnh đạo Kim Nhật Thành (Kim Il Sung) và cha của ông, Kim Jong Il, được sinh ra. Nơi này được nâng cấp lên thành một thành phố vào cuối năm ngoái.

Ông Kim Jong Un chủ trì cuộc họp của Bộ Chính trị đảng Lao động Triều Tiên hôm 11/4 – lần gần nhất người ta thấy ông xuất hiện trước công chúng. Ảnh: KCNA.

Đủ các loại tin đồn

Hàn Quốc cho biết họ không phát hiện ra điều gì khác thường ở nước làng giềng, còn Tổng thống Mỹ Donald Trump đã dùng từ “không đúng” và “tin giả” để nhận xét về những báo cáo cho rằng ông Kim có vấn đề về sức khỏe sau khi phẫu thuật.

Tuy nhiên, tất cả những điều đó không làm giảm đi những tin đồn xoay quanh sức khoẻ của ông Kim, cũng như tình trạng hiện tại của quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân. Lý do đơn giản là Triều Tiên đã không đưa tin về một sự xuất hiện trước công chúng nào của ông Kim trong vòng 2 tuần, và Bình Nhưỡng cũng không hề phản bác lại các thông tin gây sốc về tình hình sức khoẻ nhà lãnh đạo của họ.

Việc thiếu thông tin thực sự từ một quốc gia đóng cửa với thế giới như Triều Tiên đang làm cho đủ loại tin đồn lan tràn, khiến các chuyên gia, quan chức nước ngoài và các cơ quan tình báo phải phân tích tất cả để tìm ra dấu hiệu của sự thật.

Người dân Triều Tiên đến đặt hoa tại tượng đài ông Kim Il Sung và ông Kim Jong Il hôm 21/4. Ảnh: AFP.

Chính quyền Hàn Quốc hoài nghi về tính xác thực của những tin đồn đang lan truyền những ngày qua xoay quanh câu chuyện sức khỏe của ông Kim Jong Un, trong khi truyền thông nước này cho rằng đó chỉ là những tin đồn trên mạng xã hội. Nhưng dù vậy, tin đồn vẫn khó tránh khỏi khi Triều Tiên là quốc gia bí mật tới mức các cơ quan tình báo tinh nhuệ nhất thế giới cũng không thể tiếp cận những người thân cận của ông Kim Jong Un.

Thiếu hụt thông tin đáng tin cậy

Lần gần nhất nhà lãnh đạo Triều Tiên xuất hiện trước công chúng là hôm 11/4, khi ông chủ trì một cuộc họp của bộ chính trị. Tin đồn về sức khoẻ của ông bắt đầu xuất hiện khi người ta không thấy ông trong buổi lễ kỷ niệm lớn nhất trong năm – ngày sinh nhật của ông nội, tức nhà lập quốc Kim Nhật Thành (Kim Il Sung) vào hôm 15/4.

Tin đồn tăng lên sau khi Daily NK, một trang web ở Seoul chuyên đăng thông tin về Triều Tiên dựa trên các nguồn ẩn danh ở nước này, nói rằng ông Kim đang hồi phục sau một ca phẫu thuật được thực hiện hôm 12/4. Ngày hôm sau, CNN tạo thêm năng lượng cho những đồn đoán khi đưa tin Washington đang theo dõi thông tin tình báo về việc sức khoẻ của ông Kim đang “rất nghiêm trọng”.

Tổng thống Trump đã nhiều lần chúc nhà lãnh đạo Triều Tiên khoẻ mạnh, nếu thật sự là ông đang không khoẻ.

“Sự bí mật của Triều Tiên và sự thiếu hụt thông tin đáng tin cậy của chúng ta tạo ra một nền tảng cho sự xuất hiện của tin đồn. Tuy nhiên, sự vắng mặt liên tục của ông ấy sẽ gây bất ổn khi nhiều người trong và ngoài nước sẽ đặt câu hỏi”, ông Leif-Eric Easley, giáo sư nghiên cứu quốc tế tại Đại học Phụ nữ Ewha ở thủ đô Seoul, nhận định.

Trong những ngày gần đây, Hàn Quốc và đồng minh của họ ở Washington đã tăng cường theo dõi Triều Tiên với sự giúp đỡ từ hình ảnh vệ tinh và các tài nguyên khác, để giúp tìm dấu hiệu của ông Kim cũng như các vụ phóng tên lửa của Bình Nhưỡng.

Những nỗ lực này đưa họ tới Wonsan, một thị trấn ven biển phía đông nơi gia đình ông Kim có khu nghỉ dưỡng bên bờ biển với du thuyền, motor nước, đường đua ngựa và nhà ga xe lửa riêng.

Đoàn tàu “có lẽ thuộc về ông Kim” đã đỗ tại đây kể từ hôm 21/4, theo 38 North, một trang web có trụ sở tại Washington chuyên phân tích tình hình Triều Tiên, dựa trên hình ảnh vệ tinh thương mại.

Hình ảnh vệ tinh cho thấy đoàn tàu “được cho là của ông Kim” đang đỗ tại nhà ga Wonsan. Ảnh: Reuters.

Wonsan là một trong những địa điểm ưa thích của ông Kim cho các vụ thử tên lửa. Một báo cáo của Hàn Quốc hôm 25/4 tuyên bố Mỹ đã phát hiện hoạt động chuẩn bị thử tên lửa ở Sondeok, xa hơn trên bờ biển phía đông của Triều Tiên, nơi mà các tên lửa đã phóng đi vào tháng 8 năm ngoái cũng như tháng 3 năm nay dưới sự chứng kiến của ông Kim.

Các quan chức Hàn Quốc cho rằng sự hiện diện của ông Kim ở một vụ thử tên lửa sẽ là cách chiến lược làm dịu các đồn đoán. Nhưng Triều Tiên cũng đã sử dụng những kế sách như vậy để khiến kẻ thù bên ngoài phải đồn đoán thêm.

Sơn Trần