Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội: Hãy để người lao động lựa chọn!
Đề cập đến điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam kiến nghị: “Quốc hội nên ra một nghị quyết để người lao động được chọn giữa hai phương án… Hơn ai hết phải để cho người lao động có quyền chọn lựa”.
Sáng 27/5, Quốc hội thảo luận tại hội trường về Điều 60 của Luật bảo hiểm xã hội năm 2014. Cho ý kiến về điều luật này, đại biểu Trần Ngọc Vinh (đoàn Hải Phòng) cho biết, Chính phủ có báo cáo về quy định tại điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 về bảo hiểm xã hội một lần và đề nghị Quốc hội xem xét dù luật chưa có hiệu lực thi hành.
“Phải nói rằng đây là trường hợp đáng tiếc và hiếm gặp trong công tác xây dựng pháp luật. Do áp lực và đề nghị của một bộ phận công nhân, người lao động đòi hỏi được nhận bảo hiểm xã hội một lần dù không đủ điều kiện độ tuổi theo quy định”, đại biểu Trần Ngọc Vinh nói.
Đại biểu Trần Ngọc Vinh cho ý kiến về điều 60 Luật bảo hiểm xã hội (Ảnh: Việt Hưng)
Theo đại biểu, thời gian qua có nhiều luồng ý kiến về vấn đề này, có ý kiến cho rằng quy định như Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội là rất nhân văn, có lợi và bảo vệ cho người lao động về già có lương hưu bảo đảm cuộc sống. Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng quy định như vậy không phù hợp với một bộ phân công nhân, người lao động làm việc ở một số ngành đặc thù không có điều kiện chờ đợi để nhận lương hưu…
Đại biểu Trần Ngọc Vinh nhận định, phân tích theo ý kiến nào cũng thấy ưu điểm và hạn chế của Điều 60. Nhưng thực tế phải căn cứu vào điều kiện hiện nay của một bộ phận công nhân và người lao động không có điều kiện tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội để hưởng lương hưu theo hướng có lợi hơn. Do vậy, luật nên có quy định mở để người lao động có điều kiện lựa chọn.
Từ phân tích trên, đại biểu Vinh tán thành với đề xuất của Chính phủ trình Quốc hội xem xét bổ sung quy định tại Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội để người lao động được hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo nguyên tắc có đóng có hưởng, bảo đảm nhu cầu chi tiêu trong cuộc sống. Đại biểu cũng cũng đề nghị đơn vị liên quan dành kinh phí tăng cường tuyên tuyền để người lao động hiểu được nếu tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội để hưởng lương hưu trí thì có lợi hơn.
Nhận định việc đưa Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội ra bàn trước Quốc hội hôm nay, đại biểu Ngô Văn Minh (đoàn Quảng Nam) cũng cảm thấy đó là điều hết sức đáng tiếc, vì điều luật ban hành có ý nghĩa hết sức quan trọng mà không được xem xét chu đáo. “Khi có kiến nghị, nếu thấy sai thì phải sửa, vì lợi ích của người lao động, kể cả thiểu số. Tuy nhiên trước khi sửa phải thực hiện theo đúng quy trình”, đại biểu Minh nói.
Theo đại biểu Ngô Văn Minh trong các nội dung báo cáo đều khẳng định làm đúng quy trình, đúng trình tự thủ tục, nhưng một khi đã đề xuất sửa thì rõ ràng quy trình này có vấn đề.
Để đảm bảo tính nhân văn của Luật Bảo hiểm xã hội, đại biểu Ngô Văn Minh đề xuất cho người lao động thêm một sự lựa chọn, đó là có thể rút tiền ra để giải quyết khó khăn trước mắt, sau đó khoảng 5-7 năm có điều kiện thì nộp lại tiền đó và đóng tiếp, giống như cho người nghèo vay không lãi.
Video đang HOT
Đại biểu Ngô Văn Minh cho rằng, muốn sửa Điều 60 thì phải cung cấp đầy đủ việc trích các tài liệu như Tờ trình của Chính phủ liên quan tới Điều 60; Báo cáo đánh giá tác động, thuyết minh ý kiến góp ý của người lao động, của Tổng liên đoàn Lao động, của Đoàn đại biểu Quốc hội, ý kiến thảo luận của đại biểu Quốc hội tại tổ, tại hội trường, báo cáo tiếp thu, giải trình những vấn đề liên quan đến điều này; Cung cấp tài liệu cho đại biểu Quốc hội, làm rõ trách nhiệm của cơ quan trình.
Địa biểu Trương Trọng Nghĩa (đoàn TP Hồ Chí Minh) thì cho rằng, lý do Điều 60 bị phản ứng thời gian qua là do chưa quan tâm đầy đủ đến lợi ích của các nhóm người lao động khác nhau trong xã hội. Thực tế có nhóm người lao động muốn bảo lưu bảo hiểm để sau này được lĩnh lương hưu, nhưng cũng có nhóm người lao động muốn được hưởng lương hưu một lần.
“Chúng ta phải quan tâm đầy đủ lợi ích của cộng đồng, dù đó là cộng đồng thiểu số. Chúng ta đừng cho rằng bộ phận người lao động này là thiếu hiểu biết. Họ biết khi lựa chọn một lần là hy sinh một số quyền lợi nhưng vì hoàn cảnh họ mới phải làm thế”, ông Nghĩa nói.
Theo đại biểu Trương Trọng Nghĩa, Điều 60 vẫn có thể sửa, nhưng việc sửa vào luật hay ra Nghị quyết cần tính toán. Dù cách làm thế nào thì cũng phải đảm bảo quyền lợi hợp pháp và chính đáng của người lao động. Đại biểu cũng cho rằng tuyên truyền về lợi ích lâu dài của Điều 60 là quan trọng, nhưng quan trọng hơn phải xây dựng nền kinh tế làm sao ngày càng có nhiều người lựa chọn phương án bảo lưu bảo hiểm xã hội để có hưu trí.
Trước khi Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Bảo hiểm xã hội, đại biểu Đặng Ngọc Tùng – Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam – đã đề nghị chưa thông qua luật này vì một điều cơ bản nhất của luật cần sửa là thiếu công bằng giữa người lao động trong quốc doanh và ngoài quốc doanh.
Ông Tùng đưa ra so sánh giữa hai người lao động cùng tốt nghiệp như nhau, cùng làm việc như nhau, cùng đóng bảo hiểm xã hội như nhau; nhưng sau 30 năm đóng bảo hiểm, người làm việc trong quốc doanh hưởng lương hưu gấp 2 lần người làm ngoài quốc doanh.
“Điều đó không thể chấp nhận được. Lần này chúng tôi kiến nghị Quốc hội nên ra một nghị quyết để cho người lao động được chọn lựa hưởng bảo hiểm xã hội một lần hoặc tiếp tục bảo lưu và chờ đợi sửa luật một cách toàn diện hơn. Hơn ai hết phải để cho người lao động có quyền chọn lựa”, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Đặng Ngọc Tùng nêu kiến nghị.
Quang Phong
Theo Dantri
37 năm cống hiến, về nghỉ hưu lương vẫn không đủ sống
Cho ý kiến về điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH), đại biểu Phạm Huy Hùng (đoàn Hà Nội) cho rằng, khi về hưu nhiều người được nhận lương hơn 1 triệu đồng không giải quyết được việc gì, còn cán bộ cao cấp 37 năm công hiến sau đó về nghỉ cũng chỉ được lương vài triệu không đủ sống.
Ngày 22/5, Quốc hội thảo luận ở tổ vềĐiều 60 của Luật bảo hiểm xã hội năm 2014. Theo đó, khuyến khích người lao động bảo lưu thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội, tích lũy thời gian đóng bảo hiểm xã hội trong quá trình lao động để có thể hưởng lương hưu hàng tháng nhằm bảo đảm cuộc sống khi hết tuổi lao động thay vì nhận bảo hiểm xã hội một lần.
Nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng, phải phân tích rõ công nhân đóng bảo hiểm 20 năm được hưởng lợi gì
Cho ý kiến về vấn đề trên, đại biểu Phạm Huy Hùng (đoàn Hà Nội) cho rằng, khi về hưu nhiều người được nhận lương hơn 1 triệu đồng không giải quyết được việc gì, còn cán bộ cao cấp, 37 năm công hiến sau đó về nghỉ cũng chỉ được lương vài triệu không đủ sống. "Vận động, làm tư tưởng gì chăng nữa, 43/47 nơi phản ứng là lớn. Chúng ta cần cho người lao động hiểu tham gia bảo hiểm xã hội được hưởng gì?", ông Hùng nói.
Tán thành sửa đổi điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi, đại biểu Trần Thanh Hải - Phó chủ tịch Thường trực Tổng LĐLĐ Việt Nam (đại biểu TPHCM) cho rằng, nên tạo điều kiện để người lao động được lựa chọn hưởng một lần hoặc tích lũy đến khi về hưu. Lý giải tại sao người lao động lại phản ứng về điều luật này, ông Hải cho biết, làm việc tại các khu công nghiệp, khu chế xuất rất khắc nghiệt. Hơn nữa, người lao động phải dịch chuyển chỗ làm rất nhiều lần và rất ít người có điều kiện để về hưu.
"Vậy có phải người lao động không hiểu được nhận trợ cấp một lần thì thiệt thòi hơn là tới khi về hưu? Họ hiểu cả, nhưng họ vẫn lựa chọn như vậy", đại biểu Hải nói.
"Lương hưu bèo bọt thì làm sao khuyến khích người dân đóng bảo hiểm xã hội để nhận tiền hưu khi về già? Tôi đề nghị ngoài sửa đổi điều 60 phải sớm thực hiện cải cách tiền lương để giải quyết vấn đề căn bản về tiền lương cho người lao động", đại biểu Trần Thanh Hải nêu kiến nghị.
Đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm cho biết, nhiều cử tri đặt vấn đề xem lại cách làm luật của Quốc hội. Vì sao một số điều luật Quốc hội thông qua gần đây tính khả thi không cao, dễ bị đối tượng chịu tác động của luật phản ứng. Đại biểu cho rằng, đây là ý kiến đáng lắng nghe vì nhiều luật chưa kịp thi hành đã bị phản ứng.
"Phản ứng của công nhân như vậy, tôi thấy còn có một tín hiệu vui, vì đó là phản ứng để bảo vệ quyền lợi của mình. Đây là cách phản ứng chống lại sự áp đặt về chính sách với họ" - đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm nói.
Cùng vấn đề trên, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (đoàn TPHCM) cho rằng, người làm luật không được áp đặt mà phải tạo điều kiện cho người chịu tác động lựa chọn các phương án. "Vấn đề lương hưu cần khảo sát thật kỹ, không được tước đoạt quyền chọn lựa của người lao động", đại biểu Trương Trọng Nghĩa kiến nghị.
Đại biểu Võ Thị Dung (đoàn TPHCM) cũng đồng tình sửa đổi điều 60 để đảm bảo quyền lợi của người lao động. Khi chứng kiến công nhân phản ứng, đại biểu Dung cảm thấy có lỗi, xấu hổ với họ. Do vậy, đại biểu Dung đề nghị Quốc hội cầu thị trong việc sửa đổi điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội.
"Bảo hiểm xã hội là vấn đề nhỏ, mà chính sách với người lao động mới là vấn đề lớn. Phải có chính sách toàn diện với người lao động chứ không phải người lao động phản ứng đến đâu lo đến đấy. Hưởng lương một lần người lao động thiệt thòi, phải bảo tồn nguồn người ta đóng góp không để người ta thiệt thòi như vậy. Chính sách hiện nay đóng 5 đồng chỉ nhận được 4 đồng rưỡi thôi là không công bằng", đại biểu Võ Thị Dung phân tích.
Bài học từ chế độ "về một cục"
Đồng tình với đề xuất sửa Điều 60 của Chính phủ nhằm giải quyết nguyện vọng cho dân nhưng Bộ trưởng GTVT Đinh La Thăng (Đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hoá) cho rằng, về lâu dài vẫn phải tiến tới thực hiện quy định này vì nội dung điều luật rất đúng đắn, nhân văn. Vấn đề, theo ông Thăng là cần tiếp tục tuyên truyền để người dân hiểu rõ hơn về lợi ích của việc này.
Ông Thăng dẫn lại việc trước đây Nhà nước ra quyết định 176 quy định những người lao động nghỉ việc nhận các chế độ trợ cấp thôi việc một lần... Thế nhưng, vào thời điểm ấy, khi lấy "một cục" người lao động cũng được rất ít, sau khi tiêu hết khoản tiền đó thì người lao động lại trở về tình trạng tay trắng.
"Việc xây dựng thủy điện sông Đà là một ví dụ điển hình của việc này. Khi kết thúc dự án, hàng chục ngàn lao động nghỉ việc đã xin nhận "chế độ 176", được nhận tiền một lần nhưng khoản tiền không đáng kể, không đủ làm gì. Những công nhân đó sau hầu như đều rất khó khăn, sự khó khăn ấy kéo dài và dai dẳng đến tận bây giờ..." - ông Thăng nói.
Đối chiếu với Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 lần này, người từng đảm nhiệm vị trí lãnh đạo TCTy xây dựng Sông Đà nhận định, tạm thời sửa luật là cần thiết vì đó là thực hiện theo nguyện vọng chính đáng của nhiều người dân nhưng phải kèm theo lộ trình, giao Chính phủ ra Nghị định về việc này. Công việc sau đó là thực hiện tốt công tác tuyên truyền, phổ biến để người lao động và toàn dư luận hiểu được rằng, luật đề ra là vì lợi ích lâu dài người dân chứ không phải luật chưa thấu đáo nên phải sửa.
Tán thành với góp ý sửa luật với một điều kiện cụ thể về lộ trình áp dụng, Phó Chủ nhiệm UB Các vấn đề xã hội Bùi Sỹ Lợi. Sau cuộc đình công, ngừng việc để phản ứng vừa qua, các cơ quan tiến hành khảo sát và thấy ở Đà Nẵng có tình trạng các đối tượng gom sổ bảo hiểm xã hội của người lao động để lấy chế độ 1 lần. Vì vậy, đáng ra người lao động được hưởng 10 đồng bảo hiểm thì qua "cai" chỉ còn 7 đồng vì 3 phải trả cho "cai sổ".
Nhấn mạnh quan điểm làm luật vì mục đích an sinh cho người lao động nhưng nếu chính người thụ hưởng chính sách chưa chấp thuận thì phải điều chỉnh nhưng ông Lợi cũng bày tỏ tâm tư, quy định mới thực sự có lợi hơn cho người lao động, sớm muộn cũng phải thực hiện.
"Khi biểu quyết, 28/36 ủy viên UB Các vấn đề xã hội đồng tình sửa nhưng với điều kiện chỉ áp dụng với những người lao động có điều kiện khó khăn và cũng phải có lộ trình thực hiện dần quy định. Ví dụ, điều kiện kèm theo là người lao động phải làm từ 3 năm trở lên thì mới được hưởng bảo hiểm 1 lần để khi lĩnh tiền cũng có được một khoản tương đối đủ để làm được việc gì đó. Còn nếu chỉ làm 1-2 năm đã lấy thì số tiền nhận được cũng không đáng bao nhiêu" - ông Lợi lo lắng.
Phó Chủ nhiệm UB Pháp luật Lê Minh Thông (đại biểu tỉnh Thanh Hóa) nhận xét, việc sửa luật lần này là hi hữu vì quy định chưa có hiệu lực thi hành đã sửa. Quan điểm về an sinh xã hội của điều luật là đúng đắn, hướng tới nền an sinh tiên tiến, nhân đạo nhưng tại thời điểm hiện nay, với tính chất lao động của Việt Nam thì nếu chỉ cho người lao động một lựa chọn duy nhất là đóng cho đủ bảo hiểm để được hưởng lương hưu thì chưa phù hợp.
Sửa luật để người lao động có thêm quyền lựa chọn hoặc hưởng bảo hiểm xã hội một lần, hoặc tiếp tục đóng đủ để hưởng lương hưu, theo ông Thông, cũng là biểu hiện của xã hội dân chủ. Sửa luật từ những đòi hỏi thực tiễn cũng cho thấy luật pháp biết lắng nghe, bám sát đời sống.
Quang Phong - Phương Thảo
Theo Dantri
"Phiếu thuận" cho đề xuất để người lao động được lĩnh tiền "hưu non" Ủy ban Các vấn đề xã hội đồng ý trước mắt cho phép người lao động được nhận lại số tiền đã tham gia bảo hiểm khi có nguyện vọng nhưng cần xây dựng lộ trình nâng dần điều kiện áp dụng việc này để giảm dần số người không có lương hưu khi về già... Báo cáo Quốc hội sáng 21/5 về...