Diễn viên Tú Oanh: “Khi đóng vai phụ, tôi chưa từng mơ ước đến danh hiệu”

Khi xác định sẽ đảm nhận các vai phụ, diễn viên Tú Oanh hiểu rằng những danh hiệu lớn thường không dành cho mình. Với chị, danh hiệu là sự công nhận quý giá từ giới chuyên môn, nhưng hiện tại, điều chị nhận được là sự công nhận từ khán giả.

Sau nhiều vai phụ cá tính trên phim truyền hình như “ Hương vị tình thân”, “Hoa sữa về trong gió”, diễn viên Tú Oanh có vai chính điện ảnh đầu tiên trong “ Mưa trên cánh bướm” của nữ đạo diễn trẻ Dương Diệu Linh. Bộ phim giành 2 chiến thắng tại Liên hoan phim Venice và đi qua nhiều Liên hoan phim trên toàn cầu. Ở tuổi ngũ tuần, Tú Oanh coi đây là bước chuyển lớn trong sự nghiệp diễn xuất của mình.

Diễn viên Tú Oanh (áo dài xanh lá) cùng đoàn phim “Mưa trên cánh bướm”

Áp lực với vai chính điện ảnh đầu tiên

PV: Với việc “chinh chiến” tại hàng loạt Liên hoan phim danh giá và mang về nhiều giải thưởng quan trọng – đặc biệt là 2 giải tại Liên hoan phim Venice, “Mưa trên cánh bướm” đang nhận được rất nhiều sự chú ý của người yêu điện ảnh. Cảm xúc của chị như thế nào?

Diễn viên Tú Oanh: Khi đóng phim truyền hình, tôi ít khi có cơ hội đảm nhận những vai có chiều sâu, thân phận phức tạp. Đa số tôi chỉ đảm nhận vai phụ. Vì vậy, khi tham gia bộ phim đầu tiên với vai trò quan trọng, tôi đã rất lo lắng và hồi hộp, không biết liệu mình có làm tốt không, có giữ chân được khán giả trong suốt thời lượng phim hay không.

May mắn là sự đón nhận và ghi nhận từ các liên hoan phim đã giúp tôi từng bước gỡ bỏ những lo lắng đó. Dù vậy, tôi hiểu rằng thành công của bộ phim không phụ thuộc vào riêng diễn viên mà là công sức của cả tập thể. Vai trò lớn nhất và sự đóng góp xứng đáng nhất chắc chắn thuộc về đạo diễn.

Đạo diễn là người gắn bó với kịch bản từ đầu, chỉ đạo quay phim, và sau đó tiếp tục công việc hậu kỳ, đảm bảo mọi khâu đều hoàn hảo. Vinh dự lớn nhất của tôi là được làm một phần nhỏ trong ê-kíp đó. Tôi và các thành viên khác chỉ như những mắt xích nhỏ đóng góp vào thành công chung.

PV: Vai chính điện ảnh đầu tiên này mang đến cho chị áp lực ra sao?

Diễn viên Tú Oanh: Tôi và đạo diễn Dương Diệu Linh trước đây đã từng làm việc với nhau trong một bộ phim ngắn, nên phần nào hiểu cách làm việc của nhau. Có lẽ Linh nhìn thấy điều gì đó ở tôi và nghĩ rằng tôi có thể thể hiện được vai diễn mà Linh đã ấp ủ và viết kịch bản suốt 5 năm. Khi Linh mời, tôi vừa ngại ngần vừa bất ngờ. Linh mời tôi vào vai chính – điều mà tôi chưa bao giờ làm trong lĩnh vực điện ảnh. Lúc đó, tôi tự hỏi liệu mình có làm được không.

Linh đã khích lệ tôi rất nhiều. Linh nói rằng: “Em nghĩ chị hợp với vai này. Em thấy chị có khả năng thể hiện nó mà không gặp nhiều khó khăn”. Những lời đó vừa là động lực, vừa là áp lực đối với tôi. Đặc biệt, Linh đã tin tưởng giao vai này cho tôi mà không tổ chức casting. Điều đó khiến tôi càng cảm thấy trách nhiệm lớn hơn.

Khi quyết định nhận vai, tôi đã trải qua rất nhiều trăn trở và suy nghĩ. Tôi lo lắng không biết mình có thể hiện tốt được không, bởi đây là một vai diễn rất khác biệt so với những vai trước đây. Nếu các vai trên màn ảnh trước thường sôi động, cảm xúc bùng nổ, thì vai này lại yêu cầu sự tiết chế, sâu sắc và tinh tế.

Dù vậy, tôi cũng coi đây là một thách thức thú vị đối với người diễn viên. Việc vượt qua được thử thách này sẽ mang lại niềm vui và sự tự hào cho chính tôi. Và trên hết, tôi biết đây không chỉ là vai diễn của mình, mà còn là tác phẩm mà Linh và đạo diễn đã đặt cả tâm huyết vào.

PV: Phim độc lập ra rạp Việt thường kén khán giả, chị có sợ phim đạt doanh thu không như kỳ vọng?

Diễn viên Tú Oanh: Nói không lo lắng thì không đúng. Cả ê-kíp đều rất hồi hộp và kỳ vọng, mong khán giả đón nhận những bộ phim như “Mưa trên cánh bướm”. Thực ra, giữa phim thị trường và phim nghệ thuật không có nhiều khác biệt như thường nghĩ. Gọi là dòng phim độc lập bởi cách kể chuyện và nội dung có sự khác biệt, nhưng đôi khi phim thị trường cũng mang giá trị nghệ thuật riêng.

Điểm khác biệt nằm ở cách kể: một số cách kể thuận theo thị hiếu, giúp khán giả dễ tiếp cận và cảm nhận, trong khi một số cách kể khác có thể không đồng điệu với số đông. Tuy nhiên, là một thành viên của “Mưa trên cánh bướm”, tôi mong khán giả mở lòng, đến với bộ phim để hiểu vì sao nó được các liên hoan phim quốc tế, những ban giám khảo khó tính lựa chọn.

Bộ phim kể một câu chuyện giản dị về gia đình, và tôi hy vọng khán giả sẽ đồng cảm với nó. Đây là vai chính điện ảnh đầu tay của tôi, và tôi hy vọng sẽ có cơ hội tiếp tục tham gia những dự án phim ảnh khác trong tương lai. Rất mong các đạo diễn sẽ lưu tâm đến nỗ lực của tôi qua tác phẩm này.

Từng nghĩ rằng mình không có ngoại hình đẹp để làm diễn viên

PV: Đây cũng là bộ phim đầu tiên chị đóng cùng con trai – diễn viên trẻ Bùi Thạc Phong. Chị cảm nhận như thế nào về diễn xuất của con trai?

Diễn viên Tú Oanh: Khi biết mình và con trai cùng tham gia trong một dự án, tôi cảm thấy hạnh phúc và vui mừng vô cùng. Tuy nhiên, trong bộ phim này, vai bà Tâm và vai Trọng của Phong không hề có sự tương tác trực tiếp nào.

Thực ra, tôi luôn cố gắng giữ một cái nhìn khách quan nhất khi xem vai Trọng trên màn ảnh. Khi đọc kịch bản, tôi đã hình dung về một Trọng với tâm trạng như thế, nhưng không bao giờ tưởng tượng được hình hài của Trọng sẽ hiện lên như vậy – trong dáng dấp của cậu con trai mà tôi từng quan sát từ cuộc sống.

Tôi nghĩ Phong đã thực sự tìm được một hình hài cho nhân vật Trọng, cùng với sự hỗ trợ từ Dương Diệu Linh. Linh đã rất chú trọng vào việc trao đổi, trò chuyện để tìm ra sự đồng cảm với nhân vật và giữa các diễn viên. Tôi thật sự đánh giá cao sự kiên trì và nỗ lực của Linh trong việc xây dựng vai diễn. Nhờ những chi tiết và sự cố gắng ấy, tôi thấy Phong và Linh đã cùng nhau tạo nên một Trọng rất khác biệt so với những gì tôi từng tưởng tượng.

Diễn viên Tú Oanh và con trai Bùi Thạc Phong

PV: Bùi Thạc Phong cũng tham gia diễn xuất trong phim truyền hình “ Không thời gian”, thời gian qua thì cũng có khán giả bình luận về Phong, chê ngoại hình. Chị có suy nghĩ gì?

Diễn viên Tú Oanh: Vốn dĩ, tôi chưa bao giờ nghĩ con trai mình thuộc kiểu sáng láng, đẹp đẽ như những “nam thần”. Việc khán giả chê cũng bình thường thôi. Khán giả có quyền nhận xét. Nói không buồn thì không đúng, trong lòng cũng thoáng có chút chạnh lòng. Nhưng tôi hiểu rằng nếu diễn viên nào cũng đẹp cả, thì làm sao có đủ các loại nhân vật khác nhau? Đó là lý lẽ của nghề diễn.

Thật ra, tôi đã thấm điều này từ rất lâu. Năm thứ 3 Đại học Sân khấu và Điện ảnh, tôi từng nghĩ rằng mình không có ngoại hình đẹp để làm diễn viên và đã định bỏ nghề. Khi đó, anh Chuyên đã phân tích rất lâu với tôi, nói rằng: “Một bộ phim chỉ có một nhân vật chính, nếu ai cũng đóng vai chính thì ai làm nhân vật phụ? Quan trọng là mình đứng đúng vị trí, làm tốt nhất công việc của mình”. Phải mất một thời gian dài tôi mới chấp nhận được điều đó. Nhưng khi đã chấp nhận, tôi cảm thấy cực kỳ thoải mái suốt bao năm qua.

Tôi hiểu rằng để kể một câu chuyện như “Mưa trên cánh bướm”, không nhất thiết nhân vật chính phải có ngoại hình sáng láng hay hoàn hảo. Câu chuyện có thể về một người phụ nữ với bất kỳ hình thức nào – đẹp hay không, hấp dẫn hay bình thường. Đó là cách nhìn của đạo diễn, không bị ràng buộc bởi khuôn mẫu.

Phong có nói rằng hai mẹ con tôi có nhiều điểm giống nhau, và tôi thấy điều đó đúng. Tôi cũng bước vào nghề với ngoại hình không mấy thuận lợi, và bạn ấy, giống như tôi, sẽ phải học cách đối mặt và chấp nhận điều đó. Thực ra, với con trai, những lời chê bai về ngoại hình chẳng bao giờ là điều tôi để tâm. Phụ nữ không yêu đàn ông vì vẻ bề ngoài. Đàn ông hấp dẫn phụ nữ bằng những điều rất khác, và tôi tin con trai tôi cũng như vậy.

Bùi Thạc Phong đang đóng phim truyền hình “Không thời gian”

PV: Có bố là đạo diễn Bùi Thạc Chuyên và mẹ là diễn viên nổi tiếng, Phong có được ưu ái hơn trong nghề? Chị có phải đi xin vai cho con trai?

Diễn viên Tú Oanh: Tôi nghĩ rằng không bao giờ có chuyện bố mẹ làm trong nghề lại xin vai cho con mình. Những người làm nghề hiểu rõ nhất rằng đạo diễn luôn tìm kiếm diễn viên phù hợp nhất cho vai diễn của họ, chứ không phải chọn một người chỉ vì mối quan hệ cá nhân. Điều đó gần như không thể xảy ra.

Có những trường hợp bố mẹ, con cái, hay vợ chồng cùng tham gia một bộ phim, nhưng đó chỉ là khi họ thực sự phù hợp với vai diễn, khi giữa họ và nhân vật có sự đồng điệu. Nếu không phù hợp, dù có quan hệ thế nào, cũng không thể được chọn.

Nhà tôi cũng rất ít khi nói chuyện hay góp ý với nhau về công việc, cũng không có chuyện khen hay chê nhau. Bạn ấy tự lập hoàn toàn, không nhận sự hỗ trợ gì từ gia đình. Làm nghệ thuật, ai cũng có cái tôi lớn và những định hướng rất riêng, nên việc góp ý trực tiếp thường không hiệu quả. Thêm vào đó, tôi hiểu rằng câu “bụt chùa nhà không thiêng” rất đúng – lời của người thân thường khó có sức ảnh hưởng ngay lập tức.

Tuy nhiên, qua trải nghiệm, bạn ấy có thể dần nhận ra rằng những lời của bố mẹ, những ý kiến đã từng nghe qua, có lúc lại trở nên đúng đắn hoặc hữu ích. Điều đó không chỉ giúp bạn ấy tránh được một số sai lầm mà bố mẹ từng gặp phải, mà còn mở ra con đường dễ dàng hơn khi đối mặt với khó khăn trong nghề.

Bước vào nghề, ai cũng gặp khó khăn, không thể nào thuận lợi ngay từ đầu. Nếu không gặp khó khăn này thì sẽ gặp khó khăn khác. Bạn ấy cũng phải tự trải nghiệm và đối mặt với những thử thách ấy. Không ai có thể thay bạn ấy làm điều đó, và nếu không có thực lực, sẽ chẳng có hào quang nào tự nhiên đến.

Được sống thoải mái, xuề xòa chính là niềm vui lớn nhất

PV: Ở tuổi ngũ tuần, chị mới xuất hiện nhiều hơn trên màn ảnh. Nhiều người tiếc rằng tài năng đa dạng của chị mới được khám phá khi đã gần đến tuổi xế chiều. Chị nghĩ sao?

Diễn viên Tú Oanh: Thực ra, suốt bao nhiêu năm, tôi chỉ nhận lời tham gia một hai bộ phim truyền hình. Sau đó, tôi quyết định không nhận thêm, thành ra mọi người dần quên, và chính tôi cũng quên rằng mình từng là một phần của các đoàn phim truyền hình. Tôi chỉ tập trung vào sân khấu và hoạt động đều đặn ở đó.

Đến khi tôi quyết định xin nghỉ tại Nhà hát Tuổi Trẻ, tôi nghĩ rằng mình đã lớn tuổi, không còn nhiều vai phù hợp nữa. Tôi cũng không muốn gây áp lực cho các lãnh đạo phải tìm vai cho mình, nên xin nghỉ sớm một thời gian trước khi về hưu. Tôi muốn dành sức lực còn lại để lo cho những công việc mình thích, làm những gì cần thiết và có thể hỗ trợ người khác.

Thế nhưng, khi nhận được lời mời tham gia ba bộ phim truyền hình, trong đó có “Hương vị tình thân”. Tôi nghĩ, “Thử xem sao”. Và thật không ngờ, mọi chuyện lại có hiệu quả đến vậy.

Tôi cảm thấy vô cùng may mắn, bởi vì nếu vai diễn của tôi chỉ mờ nhạt, chẳng ai nhớ đến mình, cũng không ai để tâm đến việc tôi đã vắng bóng bao lâu. Chính sự đón nhận tích cực ấy khiến tôi cảm thấy biết ơn và hạnh phúc với cái duyên được trở lại phim truyền hình.

Tú Oanh và Phương Oanh trong “Hương vị tình thân”

PV: Chị thường xuất hiện trong các vai diễn đanh đá và giản dị trên màn ảnh, và chưa bao giờ khán giả thấy chị trong một hình tượng đẹp đẽ. Chị có cảm thấy tiếc nuối về điều này không?

Diễn viên Tú Oanh: Thật ra, được sống thoải mái, xuề xòa chính là niềm vui lớn nhất. Cố gắng giữ hình tượng thì khó và mệt lắm. Tôi rất phục những bạn diễn viên phải đảm nhận vai các nhân vật mang hình tượng đẹp đẽ, sang trọng. Họ phải luôn duy trì một phong thái hoàn hảo, từ cách vung tay, nhíu mày cho đến từng chi tiết nhỏ nhất, sao cho phù hợp với vị trí và địa vị của nhân vật. Điều đó thực sự đáng khâm phục.

Với tôi, những vai xuề xòa, cá tính lại hấp dẫn hơn nhiều. Được nói những câu thoại hợp thời, theo trend, làm khán giả vui vẻ và giải trí là điều tôi rất thích. Tôi không mơ ước gì lớn lao, chỉ mong các đạo diễn đừng quên tôi, để tôi có cơ hội đảm nhận những vai diễn khác. Dù là vai ngắn hay vai dài cũng không quan trọng. Điều quan trọng nhất là khi nhận được vai, tôi sẽ tìm cách thể hiện sao cho tốt nhất, làm trọn vẹn nhân vật của mình.

Diễn viên Tú Oanh trong phim “Hoa sữa về trong gió”

PV: Trong khi nhiều diễn viên cùng độ tuổi có những danh hiệu nhất định, chị có thấy buồn khi mình chưa được gọi với những danh hiệu đó?

Diễn viên Tú Oanh: Khi xác định sẽ đảm nhận các vai phụ, tôi hiểu rằng những danh hiệu lớn thường không dành cho mình, và thật lòng, tôi cũng chưa bao giờ mơ ước hay nghĩ đến điều đó. Với tôi, danh hiệu là sự công nhận quý giá từ giới chuyên môn, nhưng hiện tại, điều tôi nhận được là sự công nhận từ khán giả.

Để được giới chuyên môn đánh giá và công nhận, tôi biết rằng cần có những nỗ lực xứng đáng. Nếu chưa đạt được, điều đó có nghĩa là tôi chưa đủ xuất sắc. Phần thưởng hay danh hiệu là dành cho những nghệ sĩ thực sự xuất sắc, được giới chuyên môn đánh giá cao. Vì vậy, tôi không cố gắng vì danh hiệu mà chỉ tập trung để vai diễn của mình tốt nhất có thể. Đó mới là điều quan trọng và ý nghĩa đối với tôi.

PV: Xin cảm ơn chị!