Diện mạo mới của hai khu dự trữ sinh quyển Núi Chúa và Kon Hà Nừng
Sở hữu vẻ đẹp nguyên sinh với hệ sinh thái đa dạng và cảnh quan thiên nhiên kỳ vỹ, hai khu dự trữ sinh quyển Núi Chúa và Cao nguyên Kon Hà Nừng của Việt Nam giờ đây lại được mang trên mình diện mạo mới.
Khu dự trữ sinh quyển thế giới (DTSQ) là một danh hiệu do Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) trao tặng cho các khu bảo tồn thiên nhiên có hệ động thực vật độc đáo, đa dạng.
Việc hai khu DTSQ Núi Chúa và Kon Hà Nừng chính thức được UNESCO công nhận đã nâng khu DTSQ thế giới ở Việt Nam lên con số 11, trở thành quốc gia có số lượng khu DTSQ đứng thứ hai trong khu vực Đông Nam Á. Như vậy, sau sáu năm, nước ta lại có khu DTSQ thế giới mới được ghi danh.
Vẻ đẹp của Khu Bảo tồn thiên nhiên Kon Chư Răng.
Tài nguyên quý của Việt Nam
Được các nhà khoa học đán.h giá là nơi có khí hậu khắc nghiệt nhất ở Việt Nam với thời tiết quanh năm nắng nóng, nhưng Khu DTSQ Núi Chúa lại hình thành nên một hệ sinh thái đặc thù với diện tích trên 106.646 ha, trong đó vùng lõi có diện tích trên 16.417 ha, vùng đệm trên 48.014 ha và vùng chuyển tiếp trên 42.131 ha.
Nói về giá trị của Khu DTSQ Núi Chúa, GS. Nguyễn Hoàng Trí, Chủ tịch Chương trình Con người và Sinh quyển Việt Nam nhấn mạnh, nơi đây là hình mẫu kết hợp bảo tồn đa dạng sinh học và các giá trị văn hóa bản địa.
Theo khảo sát mới nhất, hiện địa danh có 1.511 loài thực vật, trong đó có 54 loài được ghi trong Sách đỏ Việt Nam và Danh lục đỏ thế giới (IUCN). Hệ động vật cũng đa dạng với 765 loài, trong đó có 46 loài quý hiếm có tên trong Sách đỏ Việt Nam và Danh lục đỏ thế giới.
Ngoài ra, vùng biển của địa danh còn có rạn san hô rất phong phú với 350 loài và có quần thể rùa biển đến sinh sản hằng năm đang được bảo vệ nghiêm ngặt.
Thiên nhiên tươi đẹp và sinh động ở khu dự trữ sinh quyển Núi Chúa.
Nếu như Núi Chúa là nơi hội tụ cả ba không gian rừng, biển và bán sa mạc, thì Cao nguyên Kon Hà Nừng lại có những đặc điểm chuyên biệt của rừng Tây Nguyên, sự phong phú của hệ sinh thái rừng kín nhiệt đới, tính đa dạng sinh học cao.
Đặc biệt, với diện tích 413.511,67 ha, Kon Hà Nừng còn được gọi là “Nóc nhà Đông Dương” với đỉnh núi cao nhất hơn 1.700m.
Video đang HOT
Tại đây, các loài động, thực vật ở Vườn quốc gia Kon Ka Kinh rất đa dạng, phong phú với khoảng 1.754 loài thực vật bậc cao, 91 loài thực vật bậc thấp, 87 loài thú, 326 loài chim, 77 loài bò sát cùng nhiều loài thú quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng.
Ngoài ra, Khu bảo tồn thiên nhiên Kon Chư Răng hiện là vùng rừng nhiệt đới xanh núi thấp kết hợp với phần diện tích có cư dân sinh sống với văn hóa bản địa phong phú.
Hướng đi bền vững
Có thể thấy, việc hai khu DTSQ Núi Chúa và Cao nguyên Kon Hà Nừng được UNESCO vinh danh đã thể hiện sự ghi nhận của quốc tế đối với sự phát triển đa dạng, độc đáo về giá trị tự nhiên, sinh học, động thực vật, giá trị văn hóa ở Việt Nam.
Tuy nhiên, theo Đại sứ, Trưởng đại diện phái đoàn Việt Nam bên cạnh UNESCO Lê Thị Hồng Vân, việc công nhận này không đơn thuần là danh hiệu, mà còn tạo tiề.n đề để các địa phương xây dựng mô hình phát triển kinh tế – xã hội bền vững, gắn kết hài hòa con người và thiên nhiên.
Hấp dẫn Kon Hà Nừng – Địa danh vừa được công nhận là khu dự trữ sinh quyển của thế giới
Bởi vậy, để bảo tồn đa dạng sinh học khu DTSQ theo hướng bền vững, Ban quản lý Khu DTSQ Núi Chúa đã và đang triển khai đồng bộ các giải pháp về bảo vệ, phục hồi các hệ sinh thái rừng, biển; các loài động vật, thực vật bản địa quý hiếm gắn với các chương trình phát triển du lịch sinh thái và tạo sinh kế bền vững cho người dân.
Hiện nay, Khu DTSQ Núi Chúa cũng đang đẩy mạnh phát triển các loại hình du lịch sinh thái như du lịch biển, du lịch rừng, du lịch nghiên cứu khoa học, du lịch giáo dục môi trường và tham quan, nghỉ dưỡng, kết hợp với các giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể của cộng đồng các dân tộc bản địa, đặc biệt là văn hóa Chăm.
Với Cao nguyên Kon Hà Nừng, việc quản lý, bảo vệ rừng, thúc đẩy sự tham gia của cộng đồng trong các hoạt động quản lý, bảo vệ rừng và chia sẻ lợi ích từ rừng đang được tiến hành ở khu vực hành lang kết nối giữa Vườn quốc gia Kon Ka Kinh và Khu bảo tồn thiên nhiên Kon Chư Răng.
Mục đích của hoạt động này là đóng góp vào bảo tồn đa dạng sinh học và nâng cao đời sống của các cộng đồng địa phương thông qua các hoạt động tạo điều kiện cho người dân tham gia vào bảo tồn, phục hồi rừng, phát triển các mô hình nông lâm nghiệp bền vững tại địa phương, góp phần giảm sức ép lên tài nguyên.
Chia sẻ về tin vui đến với địa phương, ông Trịnh Viết Ty, Giám đốc Khu bảo tồn thiên nhiên Kon Chư Răng cho biết: “Kon Hà Nừng được UNESCO công nhận sẽ thu hút được các dự án trong nước và quốc tế đến đầu tư. Nơi đây cũng sẽ tập hợp được nhiều nguồn lực để bảo tồn thiên nhiên, phát triển kinh tế – xã hội, qua đó từng bước cải thiện cuộc sống người dân”.
Cũng bày tỏ niềm vui này, ông Nguyễn Văn Thắng, Giám đốc Vườn quốc gia Kon Ka Kinh cho rằng: “Kon Hà Nừng được công nhận sẽ là nguồn lực to lớn trong việc tổ chức các chương trình nghiên cứu khoa học, khám phá ra nhiều giá trị khác của khu vực cũng như tạo ra một nơi thực tế phục vụ cho công tác giáo dục bảo tồn”.
Thứ trưởng Ngoại giao Đặng Hoàng Giang, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam: “Việc hai khu dự trữ sinh quyển thế giới được công nhận thể hiện rõ nét những nỗ lực của Việt Nam trong bảo vệ đa dạng sinh học, môi trường sinh thái, ứng phó với biến đổi khí hậu, cũng như thể hiện cam kết của Việt Nam trong thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc. Sự kiện cũng giúp thế giới hiểu rõ hơn Việt Nam không chỉ là một đất nước phát triển năng động, mà còn là đất nước phát triển theo hướng xanh và bền vững”.
Trách nhiệm ứng xử với danh hiệu
Thời gian qua, Bộ Ngoại giao và các địa phương Ninh Thuận và Gia Lai đã phối hợp chặt chẽ trong quá trình chuẩn bị hồ sơ, vận động UNESCO công nhận hai khu DTSQ của Việt Nam.
Chia sẻ về quá trình này, Thứ trưởng Ngoại giao Đặng Hoàng Giang, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia UNESCO cho rằng, đây là niềm vinh dự và tự hào lớn của Ninh Thuận, Gia Lai nói riêng và của Việt Nam nói chung. Tuy nhiên, đi cùng với đó là trách nhiệm ứng xử của các địa phương với danh hiệu, cũng như là trách nhiệm của từng người dân với thiên nhiên.
Hệ động, thực vật tại khu dự trữ sinh quyển Kon Hà Nừng phong phú, đa dạng với nhiều loại quý hiếm.
Trong thời gian tới, tỉnh Gia Lai sẽ thành lập Ban Quản lý Khu DTSQ Kon Hà Nừng và thiết lập cơ chế hợp tác liên ngành nhằm bảo vệ, duy trì phát triển các dịch vụ hệ sinh thái, bảo đảm phúc lợi của người dân và phát triển kinh tế gắn với các mục tiêu phát triển bền vững.
Đồng thời, Tỉnh cũng thực hiện các kế hoạch quản lý, xây dựng các chương trình để phát triển khu DTSQ làm cơ sở huy động, lồng ghép nguồn vốn từ các dự án khác có liên quan đến hoạt động bảo tồn đa dạng sinh học, tạo sinh kế phát triển bền vững.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Kpă Thuyên nói: “Chúng tôi cam kết thực hiện nghiêm túc các quy định của UNESCO”.
Với tỉnh Ninh Thuận, ông Trần Văn Tiếp, đại diện Khu DTSQ Núi Chúa cũng khẳng định: “Danh hiệu DTSQ thế giới mở ra cơ hội cho người dân phát triển kinh tế thân thiện với môi trường song hành với giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc bản địa. Đây cũng là cơ sở để địa phương lập quy hoạch, phân định vùng bảo tồn nghiêm ngặt, vùng bảo tồn và vùng được phép đầu tư phát triển ở các mức độ khác nhau”.
Du xuân ở Khu dự trữ sinh quyển Núi Chúa
Sở hữu vẻ đẹp nguyên sinh với hệ sinh thái đa dạng và cảnh quan thiên nhiên kỳ vĩ, Vườn quốc gia (VQG) Núi Chúa giờ đây tự hào khoác lên mình tấm áo mới khi được UNESCO vinh danh là Khu dự trữ sinh quyển (KDTSQ) thế giới.
Mùa xuân này, hãy thử một lần hòa mình vào thiên nhiên tươi đẹp và sinh động ở KDTSQ Núi Chúa, khám phá bức tranh đa dạng sinh học rừng, biển với các loài động, thực vật quý hiếm nơi đây chắc chắn sẽ để lại trong mỗi người những trải nghiệm giá trị, khó quên.
Khám phá thiên nhiên tươi đẹp và sinh động
Được các nhà khoa học đán.h giá là nơi có khí hậu khắc nghiệt nhất ở Việt Nam với thời tiết quanh năm nắng nóng, nhưng KDTSQ Núi Chúa lại hình thành nên một hệ sinh thái đặc thù, là mẫu chuẩn duy nhất về hệ sinh thái rừng khô hạn đặc trưng và độc đáo của Việt Nam và Đông Nam Á. Với tổng diện tích trên 106.646 ha, nơi đây hội tụ cả 3 không gian rừng, biển và bán sa mạc.
Theo khảo sát mới nhất, hiện KDTSQ Núi Chúa có 1.511 loài thực vật, trong đó có 54 loài được ghi trong Sách đỏ Việt Nam và Danh lục đỏ thế giới. Hệ động vật cũng đa dạng với 765 loài, trong đó có 46 loài quý hiếm có tên trong Sách đỏ Việt Nam và Danh lục đỏ thế giới. Ngoài ra, vùng biển của Núi Chúa còn có rạn san hô rất phong phú với 350 loài và có quần thể rùa biển đến sinh sản hằng năm đang được bảo vệ nghiêm ngặt. Cả khu vực này còn chứa đựng kho tàng văn hóa của cộng đồng Raglai phong phú và đặc sắc.
Khu dự trữ sinh quyển Núi Chúa.
Hiện nay, KDTSQ Núi Chúa đang đẩy mạnh phát triển các loại hình du lịch sinh thái như du lịch biển, du lịch rừng, du lịch nghiên cứu khoa học, du lịch giáo dục môi trường và tham quan, nghỉ dưỡng... với từng lịch trình tương ứng các điểm khám phá phù hợp.
Nếu lựa chọn cung đường Bãi Hõm - Hang Rái, chuyến xe điện thân thiện với môi trường sẽ đưa du khách vượt 3 km đường rừng trong khuôn viên VQG Núi Chúa đến với Bãi Hõm, nơi có bãi biển hoang sơ, bờ cát trắng phẳng lì, nước biển xanh trong vắt. Hang Rái với kiến tạo địa chất hàng ngàn năm tạo nên quần thể đá san hô cổ có lớp mặt lồi lõm, nhấp nhô với nhiều hình dáng kỳ thú tựa như bề mặt sao Hỏa, mỗi khi sóng đán.h vào dốc đá liền bị dội ngược ra tạo nên những "thác nước trên biển" tuyệt đẹp khiến ai cũng ngẩn ngơ khi lần đầu tiên đặt chân đến.
Nếu thích đi cung đường xa, du khách có thể chọn hành trình khám phá Công viên đá - Thác 5 tầng. Đến với Công viên đá là trải nghiệm vô cùng thú vị, những phiến đá qua hàng triệu năm phong hóa, bị cái nắng cái gió bào mòn tạo thành vô số những hình thù kỳ dị, thỏa mãn trí tưởng tượng của du khách. Từ Công viên đá nhìn xuống là Bãi Thịt, nơi rùa biển chọn làm tổ đẻ trứng. Phóng tầm mắt ra xa là biển cả bao la với những doi cát uốn lượn ôm sát vào chân núi. Cát trắng, nắng vàng mang lại vẻ đẹp đặc biệt cho phong cảnh nơi đây. Tiếp tục đi bộ xuyên rừng, Thác 5 tầng hiện ra hùng vĩ. Dòng thác đổ ở độ cao hơn 100 m từ trên đỉnh núi cao xuống vực. Nơi đây có một phiến đá bằng phẳng. Giữa tầng thác thứ 4 có 1 lòng hồ tự nhiên. Tại đây, du khách ngâm mình trong hồ nước mát rượi nằm chênh vênh giữa lưng chừng núi, hoặc mắc võng nằm nghe tiếng thác reo xua đi mệt mỏi của chặng hành trình.
Cắm trại ở Núi Chúa.
Vịnh Vĩnh Hy - danh lam thắng cảnh được xếp hạng di tích cấp quốc gia cũng là một địa điểm được nhiều người yêu thích trong hành trình khám phá KDTSQ Núi Chúa. Một mặt hướng biển còn lại là ba bề là bãi cát trắng cùng núi rừng với những vách đá sừng sững dựng đứng bao quanh tạo nên một quần thể tuyệt đẹp, khiến Vĩnh Hy hầu như tách biệt khỏi dòng chảy đô thị hóa để giữ cho mình nét đẹp hoang sơ. Khi màn đêm buông xuống, đi dọc theo bờ hóng gió biển trong lành và nhìn ra vịnh Vĩnh Hy, ta sẽ thấy nhấp nhô những ngọn đèn sáng từ những tàu thuyền đán.h cá của ngư dân đẹp lung linh, huyền ảo. Bạn có thể theo thuyền nhỏ neo đậu trong vịnh câu mực rất thú vị và hấp dẫn. Du khách cũng có thể tìm đến với bà con dân tộc Raglai sống trên triền Núi Chúa để cùng vui chơi, nhảy múa quanh ngọn lửa và thưởng thức rượu cần giữa khung cảnh hoang dã, thơ mộng... Không gian biển, núi, rừng của Vĩnh Hy yên ả, thanh bình để lại trong lòng du khách nhiều cảm xúc và ấn tượng khó quên.
Độc đáo du lịch trồng rừng
Trong hành trình du xuân khám phá KDTSQ Núi Chúa, du khách thích thú khi được tự tay chế tạo và rải "bom hạt giống", gieo những mầm xanh và ước vọng tái sinh rừng, góp phần bảo tồn đa dạng sinh học ở những nơi mình đã đặt chân đến.
"Bom hạt giống" là một viên đất sét được trộn với phân và nước, bên trong chứa hạt cây rừng. Nhờ có kích thước nhỏ vừa bằng nắm tay, "bom hạt giống" dễ dàng được du khách mang theo và rải ở những khu vực phù hợp do cán bộ VQG Núi Chúa chỉ dẫn. Khi mưa xuống, hạt giống bên trong "quả bom" sẽ nảy mầm, sinh trưởng theo nguyên lý tự nhiên.
Đồng bào Raglai có thêm thu nhập nhờ công việc khuân vác hành lý giúp du khách chinh phục đỉnh Núi Chúa có độ cao trên 1.000m.
Theo ước tính của anh Trần Văn Tiếp, Giám đốc VQG Núi Chúa, mỗi năm VQG Núi Chúa đón khoảng 100.000 lượt khách. Nếu mỗi lượt khách đến đây rải thành công một quả "bom hạt giống" nảy mầm thì mỗi năm VQG Núi Chúa có thêm 100.000 cây rừng mọc lên ở những nơi địa hình không thuận lợi để trồng rừng tập trung.
Anh Tiếp cho biết thêm: Cái được lớn nhất trong việc rải "bom hạt giống" không chỉ là số mầm xanh được tái sinh mà qua đó gieo vào ý thức mỗi học sinh, mỗi bạn trẻ, khách du lịch về bảo vệ môi trường sinh thái. Vì thế, chúng tôi đã biến các chương trình rải "bom hạt giống" thành sản phẩm du lịch để nhiều người được trải nghiệm, góp phần cải tạo môi trường.
"Mùa xuân là Tết trồng cây", ở KDTSQ Núi Chúa, trong hành trình du xuân khám phá của mình, mỗi du khách đang gieo vào rừng những mầm xanh, cũng là gieo ý thức bảo vệ rừng rộng khắp, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị KDTSQ thế giới được UNESCO công nhận.
Khu dự trữ sinh quyển Núi Chúa, Ninh Thuận - điểm đến hấp dẫn Sau khi được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) công nhận là Khu dự trữ sinh quyển của thế giới, Khu dự trữ sinh quyển Núi Chúa, tỉnh Ninh Thuận, được cộng đồng biết đến ngày một nhiều hơn. Nơi đây đã trở thành điểm đến hấp dẫn thu hút các nhà khoa học, du khách...