Diễn biến ly kỳ vụ nhà báo Ả rập nghi bị “phân xác” tại lãnh sự quán
Cách đây hai tuần, các đặc vụ Ả rập Xê út đã đứng chờ bên ngoài khi nhà báo Jamal Khashoggi bước vào lãnh sự quán của nước này tại Thổ Nhĩ Kỳ.
Theo thông tin từ đoạn băng ghi âm do phía Thổ Nhĩ Kỳ tiết lộ, ông Khashoggi đã chết chỉ sau vài phút trong tình trạng đầu đứt lìa, cơ thể phân thành từng mảnh và các ngón tay bị những “sát thủ” cắt rời.
Nhà báo Jamal Khashoggi (Ảnh: Reuters)
Chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ đã công bố những thông tin liên quan tới đoạn băng ghi âm rùng rợn trên vào ngày 17/10 khi Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đang có chuyến thăm tới Ankara, Thổ Nhĩ Kỳ. Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh sức ép leo thang giữa Ả rập Xê út và Mỹ trong việc tìm kiếm câu trả lời cho sự biến mất bí ẩn của Khashoggi, một nhà báo bất mãn với chính quyền Ả rập Xê út, sống ở Virginia (Mỹ) và làm việc cho báo Washington Post.
Giới chức tình báo Mỹ cho biết họ có bằng chứng cho thấy Thái tử Mohammed bin Salman của Ả rập Xê út có liên quan tới sự biến mất của nhà báo Khashoggi. Vào thời điểm xảy ra vụ việc, ông Khashoggi đã vào lãnh sự quán Ả rập Xê út tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ để lấy các giấy tờ làm thủ tục đăng ký kết hôn với bạn gái người Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên, ông Khashoggi không được nhìn thấy trở ra.
Các quan chức cấp cao của Ả rập Xê út liên tục phủ nhận có dính líu tới vụ việc của nhà báo Khashoggi và tiếp tục khẳng định sự vô can của họ trong chuyến thăm của Ngoại trưởng Pompeo tới Ả rập Xê út hôm 16/10. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, một người bạn của ông Khashoggi, hiện vẫn chưa công khai lên tiếng cáo buộc Ả rập Xê út bắt cóc hay sát hại nhà báo này.
Trong khi đó, giới chức Thổ Nhĩ Kỳ hôm qua khẳng định lại cáo buộc rằng một nhóm gồm 15 đặc vụ Ả rập Xê út, những người được cho là có quan hệ với Thái tử Mohammed bin Salman, đã chờ sẵn ông Khashoggi ở bên trong lãnh sự quán khi ông này đặt chân tới đây vào khoảng 13h15 chiều 2/10.
Cảnh sát Thổ Nhĩ Kỳ đã tới lãnh sự quán Ả rập Xê út để điều tra vụ việc. (Ảnh: Getty)
Theo cáo buộc của một quan chức Thổ Nhĩ Kỳ dựa trên nội dung từ đoạn băng ghi âm, sau khi ông Khashoggi được dẫn tới phòng của Tổng lãnh sự Ả rập Xê út Mohammad al-Otaibi, 15 đặc vụ trên đã bắt ông Khashoggi ngay lập tức. Tiếp đó, những đặc vụ này bắt đầu đánh đập và tra tấn nhà báo Ả rập Xê út trước khi cắt đứt các ngón tay của ông này.
Video đang HOT
Hiện chưa rõ liệu ông Khashoggi đã bị giết trước khi các ngón tay của ông bị cắt đứt và đầu của ông bị chặt rời hay không. Tuy nhiên theo quan chức Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng lãnh sự Ả rập Xê út cũng có mặt tại hiện trường khi vụ việc xảy ra và ông này đã phản đối các đặc vụ hành sự tại đó.
“Hãy làm việc này ở bên ngoài. Các ông sẽ gây phiền toái cho tôi đó”, cả quan chức Thổ Nhĩ Kỳ và báo Yeni Safak của Thổ Nhĩ Kỳ dẫn lời ông Otaibi nói với các đặc vụ trong đoạn băng ghi âm. Đoạn băng này được cho là do tình báo Thổ Nhĩ Kỳ có được.
“Nếu ông vẫn muốn sống sót khi quay về Ả rập Xê út, hãy giữ im lặng”, một trong số các đặc vụ đáp lại lời tổng lãnh sự.
Nghi vấn từ Thổ Nhĩ Kỳ
Hình ảnh nhà báo Jamal Khashoggi bước vào lãnh sự quán Ả rập Xê út hôm 2/10 (Ảnh: ABC News)
Theo cáo buộc từ phía Thổ Nhĩ Kỳ, Salah al-Tubaigy, một bác sĩ pháp y hàng đầu của Ả rập Xê út, đã được đưa tới lãnh sự quán tại Istanbul để tiến hành mổ xẻ và phân xác nhà báo Khashoggi. Giới chức Thổ Nhĩ Kỳ nhận định đây là bằng chứng cho thấy nhóm đặc vụ Ả rập Xê út đã chuẩn bị từ trước cho kế hoạch sát hại ông Khashoggi.
Quan chức Thổ Nhĩ Kỳ nói rằng bác sĩ pháp y đã đưa ra một số lời khuyên cho các đặc vụ khi họ tiến hành phân xác thi thể nhà báo Ả rập Xê út. Theo đó, vị bác sĩ đã khuyên nên nghe nhạc trong quá trình xử lý thi thể và bản thân ông này cũng đeo một tai nghe. Bác sĩ này giải thích đây là cách mà ông thường dùng để giảm căng thẳng trong khi làm những công việc giải phẫu thi thể.
Mặc dù các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ mô tả rất chi tiết về nội dung đoạn băng ghi âm hoặc các bằng chứng có liên quan tới vụ nhà báo Ả rập Xê út mất tích tại lãnh sự quán ở Thổ Nhĩ Kỳ, song tất cả đều từ chối tiết lộ bằng cách nào họ có được những đoạn băng ghi âm này. Theo New York Times, chúng có thể được lấy từ thiết bị liên lạc nghe lén hoặc thiết bị theo dõi âm thanh mà chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ không muốn thừa nhận vì sợ rằng có thể bị coi là vi phạm luật quốc tế.
Hình ảnh bác sĩ pháp y Tubaigy xuất hiện tại sân bay ở Istanbul đúng vào ngày nhà báo Ả rập Xê út mất tích. (Ảnh: Dailymail)
Tổng thống Donald Trump hôm qua đã nói với các phóng viên rằng Mỹ đã đề nghị Thổ Nhĩ Kỳ cung cấp các bản sao của bất kỳ đoạn băng ghi âm hay video bằng chứng nào mà Ankara có “nếu chúng thực sự tồn tại”. Phát biểu này của Tổng thống Trump là tín hiệu cho thấy chính Thổ Nhĩ Kỳ cũng chưa chia sẻ bằng chứng cho các cơ quan tình báo Mỹ, bất chấp việc cả hai là các đối tác gần gũi. Sự khiên cưỡng của Thổ Nhĩ Kỳ cũng cho thấy Ankara có thể đang tìm cách đạt được thỏa hiệp với Ả rập Xê út nhằm tránh nguy cơ đổ vỡ quan hệ với một cường quốc trong khu vực.
Một cuộc điều tra do New York Times thực hiện và công bố ngày 16/10 cho thấy ít nhất 4 trong số 15 nghi phạm Ả rập Xê út, những người mà giới chức Thổ Nhĩ Kỳ nhận định đóng vai trò trong vụ mất tích hoặc sát hại nhà báo Khashoggi, có liên hệ chặt chẽ với Thái tử Mohammed khi tháp tùng Thái tử với tư cách là thành viên của đội an ninh.
Maher Abdulaziz Mutreb (áo vest), một trong số 15 đặc vụ Ả rập Xê út nằm trong diện nghi vấn của Thổ Nhĩ Kỳ, thường xuyên được nhìn thấy tháp tùng Thái tử Mohammed bin Salman trong các chuyến công du. (Ảnh: New York Times)
4 trong số 15 người này, bao gồm cả bác sĩ pháp y, đã đáp chuyến bay tới Istanbul đúng vào ngày ông Khashoggi mất tích. New York Times xác nhận ít nhất 9 trong số 15 người làm việc cho chính phủ, quân đội và cơ quan an ninh Ả rập Xê út.
Tại Istanbul, các nhà điều tra Thổ Nhĩ Kỳ đã được cho phép khám xét nơi ở của Tổng lãnh sự Ả rập Xê út hôm qua, tức 15 ngày sau khi nhà báo Khashggi mất tích. Đi cùng với họ là một nhóm người Ả rập Xê út.
Các cựu quan chức tình báo Mỹ cho biết các đối tác Thổ Nhĩ Kỳ đủ năng lực và độ tin cậy trong việc thu thập thông tin tình báo trong nước và họ không ngạc nhiên nếu tình báo Thổ Nhĩ Kỳ có thể lấy được băng ghi âm thu lại đoạn hội thoại tại chính lãnh sự quán Ả rập Xê út.
Vào tối qua, Washington Post đã đăng bài viết cuối cùng của nhà báo Khashoggi trước khi mất tích. Trong bài viết này, ông Khashoggi đã chỉ trích sự kiểm soát của chính phủ đối với truyền thông trong thế giới Ả rập.
Thành Đạt
Theo Dantri/ New York Times
Chuyến thăm "hiệu quả" của Ngoại trưởng Mỹ tới Thổ Nhĩ Kỳ
Chuyến thăm Thổ Nhĩ Kỳ của Ngoại trưởng Mỹ lập tức được giới chức Thổ Nhĩ Kỳ đánh giá là "hữu ích và hiệu quả".
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm nay (17/10) đã có chuyến thăm "chớp nhoáng" tới Thổ Nhĩ Kỳ với mục đích chính tìm hiểu chi tiết vụ nhà báo Saudi Arabia Khashoggi mất tích bí ẩn.
Tuy nhiên, bên cạnh vấn đề này, hai bên đã thảo luận đến một loạt vấn đề khác như việc cải thiện mối quan hệ song phương, gỡ bỏ trừng phạt và vấn đề Syria. Chuyến thăm lập tức được giới chức Thổ Nhĩ Kỳ đánh giá là "hữu ích và hiệu quả".
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo. Ảnh: CNN.
Với 2 cuộc gặp kéo dài chỉ 40 phút với Tổng thống nước chủ nhà Tayyip Erdogan và người đồng cấp Mevlut Cavusoglu ngay tại sân bay ở thủ đô Ankara, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã có cơ hội trao đổi nhiều vấn đề mà hai bên quan tâm, trong đó trọng tâm vẫn là vụ nhà báo Saudi Arabia Khashoggi mất tích bí ẩn sau khi ông này tới lãnh sứ quán Saudi Arabia tại thành phố Istanbul của Thổ Nhĩ Kỳ hồi đầu tháng.
Phát biểu sau cuộc gặp với Ngoại trưởng Mỹ, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Cavusoglu cho biết, giới chức nước này hiện vẫn chưa được giới chức Saudi Arabia đồng ý cho vào khám xét nơi ở, dinh thự của các nhân viên Lãnh sứ quán. Điều mà các nhà điều tra Thổ Nhĩ Kỳ đang hi vọng có thể tìm ra các bằng chứng củng cố cho những nghi ngờ trước đó của mình, rằng nhà báo Khashoggi đã bị giết hại.
Dù Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ đã không nêu chi tiết nội dung cuộc gặp với người đồng cấp về vấn đề này, song ông khẳng định rằng, đây là cuộc gặp "hữu ích và hiệu quả": "Tôi có thể nói đó là một cuộc gặp hữu ích và hiệu quả dù đó chỉ là một cuộc gặp ngắn. Chúng tôi đã thảo luận cả trường hợp của nhà báo Khashoggi, vấn đề Syria và các vấn đề liên quan đến mối quan hệ song phương".
Trong vấn đề Syria, Ngoại trưởng Cavusoglu cho biết, chính phủ Mỹ hiện đã biết rõ về sự chậm chạp của mình đối với thỏa thuận về việc buộc lực lượng vũ trang người Kurd phải rút quân ra khỏi khu vực Manbij. Ông Cavusoglu cảnh báo, Thổ Nhĩ Kỳ có thể dễ dàng quét sạch lực lượng người Kurd nếu Mỹ không làm được điều này trong hòa bình.
Liên quan đến việc cải thiện mối quan hệ song phương sau khi Thổ Nhĩ Kỳ thả tự do cho mục sư Andrew Brunson, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hi vọng Ankara có thể tiếp tục thả tự do cho những nhà hoạt động nhân quyền. Trong khi đó, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ bày tỏ hi vọng các biện pháp trừng phạt của Mỹ nhằm vào Ankara sẽ sớm được gỡ bỏ: "Tất nhiên, chúng tôi mong đợi các biện pháp trừng phạt sẽ được loại bỏ. Những biện pháp trừng phạt là vô nghĩa. Quan hệ Mỹ - Thổ sẽ đi về đâu với các biện pháp trừng phạt? Khi trừng phạt được đưa ra và quan điểm tiêu cực tồn tại, mối quan hệ sẽ không được cải thiện".
Rõ ràng, chuyến thăm chớp nhoáng của Ngoại trưởng Mỹ tới Thổ Nhĩ Kỳ đã làm được khá nhiều điều, khi mà mục đích chính ban đầu chỉ là vấn đề nhà báo Saudi Arabia mất tích. Ít nhất, qua chuyến thăm này, hai bên đã có cơ hội để bày tỏ ý định cải thiện mối quan hệ song phương vốn từng sụt giảm trước đó./.
Theo Đình Nam/VOV1
Thổ Nhĩ Kỳ khám xét nhà riêng của Tổng lãnh sự Saudi Arabia tại Istanbul Các điều tra viên Thổ Nhĩ Kỳ ngày 17/10 đã vào nhà riêng của Tổng lãnh sự Saudi Arabia tại Istanbul, như một phần trong cuộc điều tra vụ mất tích của nhà báo Saudi Arabia Jamal Khashoggi. Cảnh sát Thổ Nhĩ Kỳ làm nhiệm vụ bên ngoài lãnh sự quán Saudi Arabia tại Istanbul, ngày 15/10/2018. Ảnh: THX/TTXVN Trước đó, truyền thông...