Điểm khác biệt giữa vaccine ngừa COVID-19 của Pfizer/BioNTech và AstraZeneca
Hôm 30/12, Anh đã trở thành quốc gia đầu tiên phê duyệt vaccine ngừa bệnh COVID-19 do hãng dược phẩm AstraZeneca và Đại học Oxford phát triển, bổ sung thêm một loại vaccine vào “kho vũ khí” ngăn ngừa virus SARS-CoV-2 lây lan.
Một nhân viên y tế giới thiệu vaccine ngừa COVID-19 của hãng Pfizer/ BioNTech tại một bệnh viện vùng ngoại ô Monterrey, Mexico. Ảnh: Reuters
Hiệu quả của vaccine Astrazeneca so với các loại vaccine khác?
Theo dữ liệu tạm thời, vaccine của AstraZeneca/Oxford có hiệu quả phòng ngừa lây nhiễm có triệu chứng lên tới 70,4%. Trong khi đó, hiệu quả của 2 liều vaccine do Pfizer/BioNTech sản xuất, một loại vaccine khác trước đó đã được chấp thuận sử dụng ở Anh, lên tới 95%.
Mặc dù hiệu quả sau khi tiêm một liều AstraZeneca duy nhất chỉ ở mức 52,7%, Cơ quan Ban hành Qui định về Thuốc men và Các sản phẩm y tế Anh (MHRA) tiết lộ một “phân tích thăm dò” những người tham gia thử nghiệm đã được tiêm một liều cho thấy loại vaccine này có hiệu quả đến 73% sau 22 ngày tiêm mũi đầu tiên.
Cơ quan này cũng khuyến nghị nên tiêm mũi nhắc lại từ 4 đến 12 tuần sau mũi tiêm đầu tiên, vì hiệu quả đạt được sẽ tăng lên đến 80% trong 3 tháng giữa các lần tiêm, một quan chức tham gia phê duyệt vaccine cho biết.
“Hiệu quả của liều đầu tiên cho thấy loại vaccine này có thể bảo vệ con người khỏi virus trong một thời gian ngắn giữa hai liều, liều thứ hai tăng cường phản ứng miễn dịch và dự kiến sẽ cung cấp một phản ứng miễn dịch lâu hơn,” Đại học Oxford, đối tác của AstraZeneca, cho biết.
Trước đó, sự nhầm lẫn về hiệu quả của vaccine đã xuất hiện sau khi kết quả thử nghiệm giai đoạn cuối tạm thời được công bố vào cuối tháng 11, khi AstraZeneca thừa nhận rằng những người trong thử nghiệm lâm sàng của họ được tiêm liều lượng khác nhau.
Video đang HOT
Sự khác biệt về công nghệ, giá cả và cách bảo quản
Vaccine ngừa COVID-19 AstraZeneca. Ảnh: Reuters
Vaccine của AstraZeneca là một loại vaccine mang vector của virus, được sản xuất từ một phiên bản suy yếu của virus cảm lạnh thông thường gây nhiễm trùng ở tinh tinh. Nó đã được thay đổi chỉ dẫn di truyền để áp dụng cho tế bào con người nhằm làm cho các protein đột biến nhô ra bên ngoài bề mặt virus SARS-CoV-2.
Trong khi đó, vaccine của Pfizer/BioNtech và Moderna sử dụng công nghệ mới là RNA thông tin (mRNA), gói gọn trong những giọt chất béo nhỏ. Những giọt chất béo này che chắn RNA, ngăn phá vỡ RNA và chỉ thị các tế bào tạo protein đột biến.
AstraZeneca cam kết loại vaccine của họ chỉ có giá vài USD một liều và được bán không lợi nhuận. Trong khi đó, vaccine Pfizer được định giá từ 18,40 – 19,50 USD một liều. Còn một liều vaccine mRNA của Moderna, đã được chấp thuận tại Mỹ, có giá lên đến 37 USD.
Vaccine AstraZeneca không yêu cầu được bảo quản ở nhiệt độ siêu lạnh là -70 độ C như vaccine mRNA của Pfizer/BioNTech và đã được sản xuất hàng triệu liều. Loại vaccine này có thể được bảo quản trong tủ lạnh thông thường đến 6 tháng.
Vaccine AstraZeneca này cũng không tốn quá nhiều chi phí trong việc sản xuất, tạo hy vọng cho những quốc gia đang phát triển có cơ hội tiếp cận vaccine.
Ai sẽ được tiêm loại vaccine nào?
Hình ảnh mô phỏng vaccine ngừa COVID-19 do hai hãng dược phẩm Pfizer của Mỹ và BioNTech của Đức phối hợp bào chế. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN
Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh không cho người dân lựa chọn vaccine. Tuy nhiên với một vài loại vaccine sẵn có, các nước cần quyết định người nào sẽ nhận được vaccine nào, vì một số người có thể muốn được tiêm loại vaccine có hiệu quả thử nghiệm cao hơn.
Các chuyên gia cho biết sự khác biệt giữa tỉ lệ hiệu quả của các loại vaccine là khá đáng kể, khiến cho việc lựa chọn vaccine trở nên khó khăn.
“Nếu ở quốc gia có cả vaccine mRNA của Pfizer/BioNTech và AstraZeneca, bạn sẽ quyết định tiêm loại vaccine kém hiệu quả hơn cho ai?”, ông Claire-Anne Siegrist, trưởng khoa tiêm chủng và miễn dịch học tại Bệnh viện Đại học Geneva, nói.
Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng sự lựa chọn đó có thể là điều xa xỉ mà nhiều quốc gia khác không thể với tới.
“Vào thời điểm này, chúng tôi không có đủ số lượng vaccine để cung cấp cho tất cả những người cần nó. Lúc này, mọi loại vaccine đều có hiệu quả tương đối tốt, nghĩa là ít nhất từ 60 – 70%, nên được đưa vào sử dụng, khi nó có dữ liệu an toàn thích hợp”, ông Thomas Klimkait, Giáo sư và nhà nghiên cứu của Đại học Basel, người đang thực hiện dự án vaccine SARS-CoV-2 của Thụy Sĩ cho biết.
Thêm một nước cấp phép sử dụng vaccine của Pfizer/BioNTech
Ngày 10/12, Saudi Arabia đã cấp phép sử dụng với vaccine phòng COVID-19 của Pfizer-BioNTech, trở thành quốc gia thứ 2 tại vùng Vịnh sau Bahrain "bật đèn xanh" cho sản phẩm này.
Vaccine ngừa COVID-19 của Pfizer/BioNtech. Ảnh: AFP/TTXVN
SPA, hãng thông tấn nhà nước Saudi Arabia, dẫn một thông báo nêu rõ Cơ quan quản lý thực phẩm và dược phẩm Saudi (SFDA) đã cấp phép đăng ký cho vaccine COVID-19 của Pfizer/BioNTech tại Saudi Arabia. Do đó, giới chức y tế tại vương quốc Hồi giáo này có thể nhập khẩu và sử dụng vaccine. SFDA không nêu rõ khi nào sẽ triển khai tiêm chủng vaccine của Pfizer/BioNTech.
Tuy nhiên, cơ quan này khẳng định sẽ phân tích các mẫu vaccine trong số những lô vaccine được chuyển tới nước này trước khi đưa vào lưu hành để đảm bảo các tiêu chuẩn chất lượng. Saudi Arabia ghi nhận tổng cộng gần 360.000 ca mắc COVID-19 trong đó có hơn 6.000 ca tử vong, cao nhất tại vùng Vịnh.
Hồi tuần trước, Bahrain cũng tuyên bố cấp phép đưa vaccine của Pfizer/BioNTech vào sử dụng khẩn cấp. Ngoài ra, vaccine này cũng đã được cấp phép tại Anh và Canada. Giới chức quản lý y tế của Mỹ trong ngày 10/12 cũng họp để đánh giá khả năng cấp phép khẩn cấp cho vaccine của Pfizer/BioNTech. Cơ quan quản lý thực phẩm và dược phẩm (FDA) của Mỹ cho biết sẽ có thể đưa ra cảnh báo dị ứng kèm theo nếu cấp phép cho vaccine của Pfizer/BioNTech.
Kết quả thử nghiệm lâm sàng đầy đủ của vaccine của Pfizer/BioNTech đã được đăng tải trên Tạp chí Dược New England ngày 10/12. Đây được coi là dấu mốc quan trọng đánh dấu kết quả thử nghiệm vaccine của Pfizer/BioNTech được một tạp chí khoa học thẩm định.
Cụ thể, bài bình luận về các kết quả thử đăng trên tạp chí khoa học trên có đoạn nhận xét các kết quả thử nghiệm đủ tin cậy để đưa vào các phân tích, khẳng định đây là một thắng lợi. Thử nghiệm bao gồm gần 44.000 tình nguyện viên, trong đó khoảng 50% được tiêm vaccine và 50% còn lại được cho dùng giả dược. Nghiên cứu đăng trên tạp chí xác nhận một chu trình chủng ngừa gồm 2 liều BNT162b2 (tên của vaccine Pfizer/BioNTech) cho hiệu quả ngăn chặn lây nhiễm COVID-19 là 95%.
Bên cạnh đó, vaccine cho hiệu quả ngăn ngừa bệnh đồng đều giữa "các lứa tuổi, giới tính, chủng tộc, sắc tộc, chỉ số cơ thể và sự hiện diện của các điều kiện chung sống". Trong số 10 ca bệnh COVID-19 nghiêm trọng được phát hiện sau khi tiêm mũi 1, có 9 ca trong nhóm dùng giả dược và chỉ có 1 ca là người được tiêm vaccine. Bài bình luận kèm theo cho rằng tỷ lệ trên là quá nhỏ để có thể rút ra kết luận về nguy cơ các ca bệnh nặng có thể xảy ra với những người được tiêm vaccine.
Dù vậy, vẫn còn những câu hỏi khác chưa được giải đáp như liệu việc tiêm vaccine quy mô lớn với hàng triệu hoặc hàng tỷ người có thể gây ra những vấn đề an toàn không mong muốn nào khác hay không hay liệu vaccine có gây tác dụng phụ trong lâu dài hay không. Ngoài ra, hiện các bên vẫn chưa thể chắc chắn bao lâu thì vaccine hết tác dụng, vaccine có ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm hay không, tác dụng ở nhóm trẻ nhỏ, phụ nữ có thai hay các bệnh nhân mất khả năng miễn dịch sẽ ra sao...
Dòng người chờ tiêm vaccine Covid-19 ở Florida Nhiều người già ở Florida đã vội đổ xô tới các trung tâm tiêm chủng để xếp hàng chờ tiêm vaccine Covid-19, trong khi nguồn cung có hạn. Những dòng người xếp hàng dài vô tận, điện thoại bệnh viện không ngừng đổ chuông sau khi chính quyền bang Florida hôm 28/12 "bật đèn xanh" về việc ưu tiên tiêm vaccine ngừa Covid-19...