Điểm danh những loài vật kỳ dị tự chửa rồi đẻ

Thằn lằn lưỡng tính, luân trùng Bdelloid, rệp vừng… là những loài động vật kỳ dị có thể tự sinh sản mà không cần người bạn đời để duy trì giống nòi.

Luân trùng ( trùng bánh xe) là những động vật khoang giả, có chiều dài từ 0,1 – 0,5 mm, sống phổ biến trong các khu vực nước ngọt. Loài vật kỳ dị này đã sống sót hơn 80 triệu năm mà không cần tình dục và chưa có một con đực nào của loài này được phát hiện. Luân trùng lấy những gene xung quanh đã bị bỏ đi để ghép vào cơ thể của mình. Chúng gắn các gene này vào đầu bộ gene và truyền cho những đứa con nhân bản của mình.

Không chỉ có thể tự tái tạo phần đuôi của mình, loài thằn lằn trinh nữ Whiptail (thuộc chi Cnemidophorus) có một “mánh” khác trong việc duy trì nòi giống: tự nhân bản chính mình. Trên thực tế, loài thằn lằn này chỉ tồn tại con cái và sinh sản bằng phương pháp thụ thai đơn tính – tức là trứng của loài này không cần qua thụ tinh, mà phát triển luôn thành cá thể mới.

Một số loài cá mập trong đó có cá mập đầu búa và cá mập tre đốm trắng cũng thuộc loài thụ thai đơn tính. Sau khi quan sát sự thụ thai đơn tính ở loài cá mập búa trong điều kiện nuôi nhốt, các nhà khoa học ở Viện Hải dương học Belle Isle đã thử nghiệm với loài cá mập tre đốm trắng và thành công. Một số nhà nghiên cứu đặt giả thuyết, chính khả năng thụ thai đơn tính này đã giúp cá mập trở thành một trong những loài động vật sống lâu trên Trái đất.

Một số loài sao biển sử dụng hình thức sinh sản vô tính phân mảnh như việc sinh sản chính của mình. Sao biển có thể tự tái tạo từ các “cánh tay” nếu những “cánh tay” này gắn liền với một phần “chiếc đĩa trung tâm”. Ở một số loài, “cánh tay” tự động tách ra và phát triển thành một cá thể mới có đặc tính di truyền giống hệt bản thể cũ.

Những con rệp vừng cái có khả năng tự nhân bản bằng cách tạo ra 100 bản sao mang toàn bộ ADN của mình và không bị xáo trộn bởi những gene khác. Những đứa con của rệp vừng có vòng đời đến 40 ngày và chúng cũng tạo ra những bản sao của riêng mình. Sau quãng thời gian ngắn của mùa Hè, một con rệp vừng đủ sức “sáng chế” được cả đoàn quân.

Nguyên Thảo

Theo Kiến thức