Dịch Zika bùng phát kinh hoàng ở xứ nhiệt đới

Theo những công bố mới đây, ước tính có khoảng 20.000 trường hợp bị nghi nhiễm virus Zika, loại virus gây tật đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh. Liệu dịch Zika có bùng phát thành đại dịch tại châu Mỹ giống như ebola ở châu Phi?

Reuters ngày 27-1 đưa tin virus Zika đang hoành hành tại nhiều quốc gia thuộc vùng châu Mỹ-Latinh và khu vực thuộc biển Caribbean, trong đó, Nam Mỹ là khu vực đối mặt với nguy cơ đại dịch nhiễm virus Zika bùng phát mạnh mẽ.

Một nhân viên y tế thuộc Bộ Y tế Nicaragua đang phun hơi chống muỗi ngày 26-1. Ảnh: Reuters

Theo nhà chức trách Brazil, hiện có hàng ngàn bà mẹ mang thai xác định dương tính với virus khiến khả năng những đứa bé ra đời có thể mắc chứng đầu nhỏ (microcephaly) hoặc chấn thương não rất nặng.

Các chuyên gia y tế cho hay Zika là một loại bệnh lây truyền thông qua muỗi vằn Aedes. Loại muỗi này cũng đồng thời truyền bệnh sốt xuất huyết và chứng “đi khom lưng” (chikungunya)… Nơi sinh tồn đặc trưng của muỗi Aedes thông thường ở những nơi có khí hậu nhiệt đới với độ ẩm ở mức cao như Brazil, Colombia, Paraguay, Venezuela… và một số bang tại Mỹ. Tuy nhiên, nhìn chung muỗi vằn mang virus nhiễm bệnh có thể sống ở bất cứ đâu và lây lan dịch bệnh khắp nơi trên thế giới qua đường nhập cảnh. Điều kiện lý tưởng để loài muỗi sinh sôi thường nằm ở chất lượng vệ sinh môi trường kém, ẩm thấp, thành phố đông đúc, oi bức và ô nhiễm, theo Reuters. Được biết dịch Vika xuất hiện lần đầu tại Brazil vào năm ngoái nhưng sau đó lan rộng ra các quốc gia Nam Mỹ. Theo Sputnik News, trên 20 quốc gia tại khu vực này ghi nhận có trường hợp mắc nhiễm loại virus này.

Dựa trên con số thống kê ban đầu được một số nước công bố, Brazil ghi nhận khoảng 4.120 ca nghi ngờ trẻ em mắc chứng đầu nhỏ do virus Zika. Đồng thời chính phủ Colombia cũng cho biết nước họ hiện có khoảng 16.400 trường hợp dương tính hoặc bị nghi dương tính với virus.

Bé trai mắc tật đầu nhỏ hôm 26-1. Ảnh: Reuters

Tổng thống Colombia Juan Manuel Santos quan ngại cứ theo đà này, số ca bị nhiễm có thể tăng vọt lên đến 600.000 người trong năm nay nếu chính phủ không có biện pháp kịp thời ngăn chặn bệnh thành đại dịch. Ngoài ra, tờ New York Times tiết lộ chính quyền các nước vẫn đang thu thập con số cụ thể sau khi hay tin có trường hợp nhiễm Zika tại nước mình.

Fox News đưa tin tại Mỹ, sau đợt kiểm tra sức khỏe, ít nhất sáu người được cho dương tính với virus Zika. Nguồn tin cấp cao hôm 27-1 cho biết tất cả sáu người họ đều có thời gian sinh sống và làm việc tại các quốc gia đang giải quyết nguy cơ đại dịch virus Zika.

Triệu chứng thường thấy khi bị muỗi chứa Zika chích là sốt nhẹ, ngứa ngáy, đau cơ, phát ban và đau mắt đỏ. Đa phần 80% người mắc bệnh vẫn ở trạng thái bình thường và không thấy bất kỳ dấu hiệu nào của bệnh.

Điều này cực kỳ nguy hiểm đối với phụ nữ mang thai vì các cơ quan y tế khó chẩn đoán và chữa trị kịp thời. Các trẻ sơ sinh sinh ra từ mẹ bị nhiễm trong thời gian mang thai thường sẽ mắc tật đầu nhỏ và não bộ chậm phát triển.

Vì vậy, trong tuyên bố mới đây, nhằm hạn chế tác hại của dịch đối với các nước không có dịch Zika, các hãng hàng không nhiều nước châu Mỹ-Latinh sẽ hoàn phí vé hoặc hủy chuyến bay cho các bà mẹ mang thai nào lỡ đăng ký chuyến bay đến các quốc gia này.

Bản chụp X-quang một em bé mắc chứng đầu nhỏ ở Brazil. Ảnh: Reuters

Đến nay các nhà khoa học vẫn còn bất lực trong việc chế tạo các loại vaccine hay phương pháp điều trị cụ thể chữa khỏi Zika.

BS Anthony Faci của Viện Sức khỏe Quốc gia Mỹ (NIH) nói với hãng tin AP rằng hiện cơ quan y tế vẫn đang ráo riết tìm ra phương thuốc phòng và chữa Zika hiệu quả nhất, bao gồm cả chữa bệnh sốt xuất huyết và bệnh “đi khom lưng” (chikungunya).

Vệ sinh môi trường sống cũng là vấn đề đáng bàn. Trong buổi họp báo mới đây, Tổng thống Brazil Dilma Rousseff phát động cuộc chiến chống muỗi vằn Aedes, tập trung kêu gọi người dân và cử lực lượng y tế vệ sinh môi trường sống, đặc biệt là những nơi gần sông, ao hồ, ngăn chặn muỗi sinh sôi.

Biện pháp phòng và chống dịch lây lan xuyên lục địa được chuyên gia y tế các nước Nam Mỹ và WHO cân nhắc, đặc biệt sau lần rút kinh nghiệm đẩy lùi khủng hoảng dịch ebola vốn từng cướp đi hơn 10.000 sinh mạng, theo Reuters.

Hồng Phạm

Theo_PLO