Dịch lan rộng phía Nam

Chuỗi lây nhiễm từ ổ dịch truyền giáo ở TP HCM đã lan thêm 3 tỉnh thành, diễn biến dịch khó lường hơn khi xuất hiện biến chủng nCoV mới lai giữa chủng Ấn và Anh.

Bạc Liêu và Tây Ninh là hai địa phương ghi danh vào bản đồ các tỉnh thành có dịch trong ngày 29/5 khi ghi nhận mỗi nơi một ca nhiễm, đều liên quan ổ dịch Hội thánh Truyền giáo Phục hưng. Dịch lan rộng 34 tỉnh thành trong số 63 địa phương cả nước, ghi nhận tổng cộng 3.785 ca nhiễm đợt này theo công bố của Bộ Y tế. Riêng tâm dịch Bắc Giang 1.994 ca, chiếm gần 53% tổng số ca mắc.

Người dân bán đảo Thanh Đa, TP HCM đi xét nghiệm, ngày 27/5. Ảnh: Hữu Khoa

Lần đầu tiên Việt Nam ghi nhận biến chủng nCoV hoàn toàn mới lai giữa chủng Ấn Độ và Anh. Khi nuôi cấy trong phòng thí nghiệm và môi trường ngoài, nồng độ virus trong dịch hầu họng tăng nhanh, phát tán rất mạnh trong không khí. Vòng lây nhiễm của chủng virus này chỉ 1-2 ngày, rút ngắn chu kỳ nhiễm bệnh của người tiếp xúc, khiến số ca nhiễm có thể lây theo cấp số nhân. Đây là một trong những lý do dịch ở Bắc Giang, Bắc Ninh khó kiểm soát dù đã dập dịch quyết liệt.

“Bộ Y tế sẽ công bố chủng này trên bản đồ gene thế giới”, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long hôm qua cho biết.

Ngày 29/5, Bộ Y tế công bố 286 ca nhiễm. Dịch chưa có dấu hiệu giảm khi số ca mắc những ngày qua dao động từ 100 đến dưới 300. Vùng dịch lan rộng ra bốn tỉnh phía Nam trong ba ngày, gồm TP HCM, Long An, Bạc Liêu và Tây Ninh. 97 ca nhiễm từ ổ dịch Hội thánh Truyền giáo Phục hưng biến TP HCM thành địa bàn nguy cơ nhất phía Nam.

“Thành phố chính thức bước vào cuộc chiến với làn sóng dịch thứ tư với kịch bản không ngờ tới, liên quan tôn giáo”, đại diện Trung tâm kiểm soát bệnh tật TP HCM (HCDC) nói.

Cơ quan này chiều 29/5 đã kêu gọi người từng tham gia Hội thánh này chủ động liên hệ y tế địa phương để khai báo, kể cả khi không có dấu hiệu bệnh. Thành phố đánh giá số hội viên tham gia có thể nhiều hơn con số 48 người chính thức và vẫn còn hội viên chưa khai báo y tế. Những người này nếu còn trong cộng đồng có thể làm bùng phát các ổ dịch.

Nhân viên y tế Bệnh viện đa khoa khu vực Thủ Đức mang hành lý cá nhân vào khu cách ly 800 giường TP HCM mới mở để làm nhiệm vụ. Ảnh: Hữu Khoa

Để ngăn Covid-19 xâm nhập, các tỉnh phía Nam đồng loạt kích hoạt các biện pháp mạnh phòng dịch, cùng lúc tạm ngừng vận tải đến TP HCM. Long An cho ngừng tuyến xe khách cố định, xe buýt đi và đến địa bàn. Trên xe không được chở quá 50% số ghế, không quá 20 người mỗi xe, trừ xe đưa đón công nhân, nhân viên đi làm. Tiền Giang tạm ngừng xe khách đến Long An và TP HCM cho đến khi có thông báo mới.

Lâm Đồng ngoài ngừng xe khách đến vùng dịch TP HCM, còn kích hoạt 5 chốt kiểm soát chống dịch trên các ngả quốc lộ, lập thêm chốt mới ở sáu huyện trên địa bàn. Bình Thuận cũng yêu cầu các tuyến xe khách cố định, xe hợp đồng, du lịch đến TP HCM và các địa phương có dịch dừng chạy từ 29/5 đến hết 4/6. Tây Ninh lập chốt chặn các cửa ngõ hướng về Sài Gòn, tạm đóng cửa Khu du lịch núi Bà Đen.

Nằm cách TP HCM hơn trăm km và nhiều ngày chưa ghi nhận ca mắc mới, song Bà Rịa – Vũng Tàu vẫn dừng một loạt dịch vụ không thiết yếu. Quảng Ngãi yêu cầu người về từ TP HCM cách ly tại nhà 21 ngày, từ 30/5.

Phía Bắc những ngày này, tâm dịch Bắc Giang vẫn ghi nhận trên trăm ca nhiễm mỗi ngày. Dự báo những ngày tới các F0 vẫn tiếp tục tăng do đang xét nghiệm lần 3 với những nơi nguy cơ cao, số mẫu đang chạy khẳng định PCR còn lớn. Song các ca mắc mới chủ yếu ở huyện Việt Yên, thuộc vùng cách ly, nằm trong dự liệu của tỉnh. Các ca nhiễm lác đác trong cộng đồng chủ yếu là người thân, tiếp xúc gần công nhân nhiễm bệnh, trong các khu phong tỏa.

Tình hình tạm thời trong tầm kiểm soát của tỉnh, song Bắc Giang đề nghị Bộ Y tế hỗ trợ thêm nhân lực, trang thiết bị để dập dịch hoàn toàn. Bộ sẵn sàng đáp ứng các tình huống, trong đó 28.000 giáo viên, sinh viên y khoa đã đăng ký, sẵn sàng lên đường chi viện.

Ngày hôm qua, bốn công ty thuộc các khu công nghiệp đang tạm đóng cửa ở Bắc Giang chính thức sản xuất trở lại. Trong đó có hai đơn vị sản xuất linh kiện cho tập đoàn Foxconn là Công ty Fuhong Precision Component (KCN Đình Trám) và Công ty New Wing Interconnect Technology (KCN Vân Trung). Trong kế hoạch khôi phục dần hoạt động bốn khu công nghiệp Quang Châu, Vân Trung, Đình Trám và Song Khê – Nội Hoàng, chính quyền tỉnh đưa ra hàng loạt tiêu chí chặt chẽ về phòng chống dịch, các doanh nghiệp phải đáp ứng thì mới có thể mở cửa trở lại.

Đường phố TP Bắc Giang vắng lặng những ngày giãn cách xã hội theo Chỉ thị 15. Ảnh: Ngọc Thành

Nhận định chỉ có vaccine mới đưa cuộc sống trở lại bình thường, lãnh đạo Bộ Y tế khẳng định “mở tất cả cửa để có vaccine”. Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết bộ vừa cố gắng tiếp cận các nguồn cung ứng, vừa tạo mọi điều kiện cho các địa phương chủ động mua vaccine tiêm chủng dài hạn cho toàn dân.

Trong khi đó, cộng đồng doanh nghiệp tha thiết muốn cùng Chính phủ kết nối với các hãng, tìm nguồn cung và tự bỏ phí tiêm vaccine Covid-19 cho người lao động. Đại diện doanh nghiệp cho rằng quá trình tiếp cận vaccine của Việt Nam có thể sẽ nhanh hơn, nếu Chính phủ mở cơ chế cho khu vực tư nhân gồm doanh nghiệp trong nước, FDI) cùng tìm kiếm, thương thảo và đàm phán.

“Doanh nghiệp chia sẻ chi phí, tìm kiếm nguồn vaccine nhưng nguyên tắc xuyên suốt là Bộ Y tế kiểm định chất lượng, cấp phép lưu hành vaccine và triển khai các hoạt động liên quan tới tiêm chủng”, bà Đỗ Hồng Hạnh, thành viên Hiệp hội Dệt may Việt Nam lên tiếng.

Miền Bắc sắp bước vào đợt nắng nóng trên 38 độ kéo dài đến đầu tháng 6, miền Nam nhiệt độ dao động 30-32 độ C sẽ là thách thức cho các nhân viên y tế trong những ngày chống dịch. Họ phải làm việc cường độ cao, liên tục nhiều ngày, đẫm mồ hôi trong bộ quần áo bảo hộ kín mít. Một số nhân viên y tế ở tâm dịch Bắc Giang, Bắc Ninh đã ngất xỉu, kiệt sức vì mất nước.