Dịch khảm lá sắn hoành hành: Nhiều nông dân vẫn “vô tư” xuống giống
Là tỉnh đầu tiên bị nhiễm dịch bệnh khảm lá, Tây Ninh hiện có diện tích sắn bị bệnh này lớn nhất nước. Trớ trêu là hiệu quả công tác phòng chống dịch lại đi ngược với quyết tâm của tỉnh này.
Tính đến giữa tháng 7.2018, diện tích sắn bị nhiễm dịch bệnh trên toàn tỉnh đã tăng lên hơn 32.500ha; chiếm 92% diện tích sản xuất, tăng gấp 5,6 lần so với năm 2017.
Vượt tầm kiểm soát
Trước đó, từ giữa năm 2017, Tây Ninh đã ghi nhận cục bộ có 34ha sắn trồng tại khu vực biên giới huyện Tân Châu, Tân Biên bị bệnh quăn lá. Đến tháng 11.2017, toàn tỉnh có hơn 5.850ha bị nhiễm bệnh, chiếm 13,6% diện tích sản xuất.
Tỉnh Tây Ninh đang siết chặt kiểm soát chất lượng giống sắn. ảnh: Vũ Nguyệt
Ngay sau khi nhận được công điện khẩn của Bộ NNPTNT ngày 19.7.2017, UBND tỉnh Tây Ninh quyết định công bố dịch bệnh và khẩn trương thực hiện các biện pháp phòng chống, dập dịch. Tuy nhiên, khảm lá là loại bệnh mới, lần đầu tiên xuất hiện và chưa có bất kỳ nghiên cứu nào được công bố. Việc tìm kiếm giải pháp trở nên phức tạp, dịch bệnh tiếp tục lây lan vượt tầm kiểm soát.
Theo ông Nguyễn Văn Hồng – Chi cục trưởng Chi cục BVTV Tây Ninh, do tiếp giáp với Campuchia, địa bàn tỉnh trở thành nơi thường xuyên xuất hiện các loại bệnh “lần đầu tiên có mặt”. Riêng cây sắn, thời gian qua, công tác phòng chống dịch chưa thực sự mang lại hiệu quả.
Trong đó, việc nhổ, gom, đốt cây bị bệnh trên diện tích có tỷ lệ nhiễm dưới 70% không khả thi, không triệt để. Công tác phun thuốc BVTV trừ bọ phấn trắng kéo dài tại các huyện có diện tích nhiễm lớn, trong khi hiệu lực của thuốc chỉ khoảng 7 ngày. Sau thời gian này, bọ phấn trắng tiếp tục tái nhiễm trở lại trên ruộng và lây lan nguồn bệnh.
Theo ông Hồng, người sản xuất cũng không tích cực thực hiện các biện pháp phòng chống dịch. Nhiều hộ dân không có kinh nghiệm và vốn để chuyển đổi sang cây trồng khác nên tiếp tục tái canh cây sắn, nhất là những hộ xâm canh, chọn trồng sắn vì ít vốn, ít tốn công chăm sóc, bảo quản.
Trong khi đó, ông Giáp Văn Tăng – nông dân trồng sắn ở huyện Tân Châu (Tây Ninh) cho rằng, chi phí hỗ trợ đối với cây trồng thiệt hại do dịch bệnh là quá thấp, khó thuyết phục nông dân tiêu hủy sắn bị bệnh. Cụ thể, theo Nghị định 02/2017, khi bị thiệt hại trên 70% thì mức hỗ trợ chỉ 2 triệu đồng.
Trước đó, ông Tăng có gần 2ha sắn bị nhiễm bệnh nặng. Trong khi riêng tiền thuê đất đã là 20 triệu đồng/ha, cộng tiền phân bón, cây giống đầu tư hết gần 40 triệu đồng/ha. Bao nhiêu vốn liếng của gia đình ông và nhiều hộ nông dân khác đã đổ trên ruộng sắn.
Video đang HOT
Ông Tăng cho rằng, đề nghị nông dân tiêu hủy mà tiền hỗ trợ quá thấp thì rất khó thuyết phục, hoặc dùng tiền hỗ trợ đó để nông dân mua giống mới cũng không hiệu quả. Không riêng gì Tân Châu, mà các huyện còn lại cũng gặp khó khăn tương tự trong công tác vận động tiêu hủy sắn bị nhiễm bệnh.
Bệnh khảm lá sắn đến nay vẫn chưa có thuốc chữa trị. Ảnh: Nguyên Vỹ
Đại diện Chi cục BVTV cho biết hiện nay, tỉnh Tây Ninh chưa có giống sắn chống kháng bệnh khảm lá. Hầu hết các loại giống sắn trồng trong tỉnh đã mẫn cảm với bệnh. Đến nay, tỉnh vẫn khó kiểm soát chất lượng nguồn giống ngay từ phía nông dân. Một nguyên nhân đáng chú ý khác là diện tích lây nhiễm lại lớn, liên quan đến hơn 10.000 hộ dân trong đó có các địa bàn biên giới. Các cấp chính quyền chưa thể mạnh dạn áp dụng các chế tài trong phòng chống dịch.
Thực tế trêu ngươi
Ông Nguyễn Duy Ân – Phó Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Tây Ninh đánh giá, trong công tác phòng chống dịch khảm
lá, các thông tin khoa học được tuyên truyền hoàn toàn đúng. Thế nhưng, việc triển khai lại không được như mong muốn. Đặc biệt là ngay trong thời kỳ bùng phát dịch bệnh, năng suất sắn sụt giảm khiến sản lượng giảm theo. Điều này làm thiếu trầm trọng nguồn nguyên liệu cho chế biến, dẫn tới giá sắn tăng cao.
Từ quý IV.2017 đến nay, giá củ sắn tươi tăng cao từ 2.200 – 3.700 đồng/kg đã kích thích nông dân tiếp tục xuống giống và không tuân thủ hướng dẫn của địa phương. Tính trên 1ha, chi phí đầu tư khoảng 25 triệu đồng, cho năng suất 25 tấn. Với giá bán 3.000 đồng/kg; nông dân thu lợi nhuận 35 triệu đồng.
Vì thế, theo ông Ân, dù dịch bệnh tràn lan nhưng oái ăm là nông dân sản xuất vẫn có lời nên bà con vẫn xuống giống cho các vụ trồng tiếp theo. Công tác tiêu hủy diện tích bệnh nặng thành ra so le, không đồng loạt, người làm trước kẻ làm sau, người đồng ý kẻ làm lơ.
“Hiện nhiều nơi ở Tây Ninh đã bỏ trắng ruộng vì sắn vừa ra lá đã bị nhiễm. Dịch bệnh như muốn trêu ngươi người phòng chống bệnh” – ông Ân cảm thán.
Theo Danviet
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT: Dịch khảm lá mì lan nhanh đáng sợ như lửa
Từ 1 tỉnh xuất hiện nhiễm dịch khảm lá trên cây khoai mì (sắn), chỉ sau 1 năm đã có 10 tỉnh bị lây nhiễm dịch. Trước tốc độ lây lan khủng khiếp của loại bệnh này, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Quốc Doanh đã ví von dịch khảm lá mì chẳng khác nào ngọn lửa đang bùng cháy, thiệt hại khó lường.
Chỉ chưa đầy 1 tháng, Bộ NN&PTNT đã phải tổ chức liền 2 hội nghị cấp Quốc gia để bàn cách phòng chống bệnh khảm lá mì.
Thứ trưởng Lê Quốc Doanh ví dịch khảm lá mì như ngọn lửa đang bùng cháy. Ảnh: Nguyên Vỹ
"Từ một ngành xuất khẩu đang phơi phới, chỉ vài con số thống kê gọn lỏn thời gian qua đã cho thấy mức độ nguy hiểm của dịch bệnh khảm lá đe dọa nghiêm trọng thế nào đến một ngành xuất khẩu tỷ đô của cả nước", Thứ trưởng Doanh nhận định.
Tại Hội nghị bàn giải pháp phòng chống bệnh khảm lá mì sáng nay 28.8, với sự tham gia của Cục BVTV, Cục Trồng trọt, các viện nghiên cứu, các tỉnh thành có diện tích đã nhiễm bệnh lẫn chưa nhiễm bệnh, Bộ NN&PTNT cảnh báo nếu không tích cực thay đổi nhận thức, bệnh khảm lá sẽ có sức tàn phá nguy hại hơn đến cây mì.
Theo Cục BVTV, bệnh khảm lá mì được phát hiện gây hại lần đầu tiên ở Việt Nam vào tháng 5.2017 tại Tây Ninh. Đến tháng 8.2018, bệnh đã lây lan ra 10 tỉnh thành trên cả nước.
Tính đến ngày 20.8 (cách đây hơn 1 tuần), diện tích nhiễm bệnh khảm lá mì đã lên tới hơn 36.136 ha (tăng khoảng 84% so với năm 2017).
Thứ trưởng Lê Quốc Doanh (giữa) khảo sát bệnh khảm lá mì ở Tây Ninh. Ảnh: Thanh Nhi
Ông Hoàng Trung, Cục trưởng Cục BVTV cho biết đã có nhiều văn bản, chỉ thị được ban hành cùng nhiều biện pháp tích cực phòng chống nhưng dịch bệnh vẫn cứ lây lan.
"Nhìn nhận lại, trong nhận thức từ lãnh đạo địa phương tới nông dân vẫn chưa thống nhất. Cùng với nhiều nguyên nhân khác, các biện pháp phòng chống dịch khảm lá mì rõ ràng chưa quyết liệt mới dẫn đến hậu quả hôm nay", ông Trung đánh giá.
Thứ trưởng Lê Quốc Doanh chỉ đạo tất cả các ngành, địa phương phải thống nhất nhìn nhận khảm lá mì là căn bệnh nặng và tất cả giống mì từ Tây Ninh là giống đã nhiễm bệnh.
Chỉ khi ý thức như thế mới có biện pháp quyết liệt hơn trong quản lý hom giống, tác nhân truyền bệnh cho tới việc khoanh vùng, giám sát lưu hành giống bệnh lây nhiễm giữa các địa phương.
Cục BVTV đánh giá công tác phòng chống dịch khảm lá thời gian qua chưa đạt được sự thống nhất cao. Ảnh: Chúc Ly
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT chỉ đạo, các tỉnh chưa có diện tích lây nhiễm cũng không thể lơ là, chủ quan được nữa. Phải nâng cao nhận thức về cây mì và bệnh khảm lá mì từ lãnh đạo tới nông dân. Hệ lụy do dịch bệnh gây ra không chỉ nông dân mà còn hàng trăm nhà máy chế biến xuất khẩu mì (sắn) bị ảnh hưởng.
Trên thực tế đã có nhiều văn bản, công điện được ban hành..., dù chưa hoàn chỉnh, các tỉnh vẫn phải tiếp tục vận dụng, áp dụng nghiêm túc.
Tỉnh Tây Ninh đã có Ban chỉ đạo phòng chống khảm lá mì, nay đang tiếp tục hoàn thiện và quyết liệt hơn trong công tác chỉ đạo. Việc xây dựng mô hình trồng mì kháng bệnh trong lòng hồ Dầu Tiếng cần được theo dõi sát sao.
Với Cục BVTV, Thứ trưởng đề nghị tham mưu với Bộ trưởng Bộ NNPTNT lập Ban chỉ đạo cấp quốc gia. Đồng thời phải lập tổ công tác do thường xuyên có mặt ở các tỉnh để bám sát trực tiếp, tham mưu và chỉ đạo ngay tại chỗ.
Với Cục Trồng trọt và các Trung tâm nghiên cứu giống, phải đánh giá lại tính kháng của các giống mì hiện đang sản xuất. Ưu tiên số một là phải tìm giống kháng bệnh. Bộ NNPTNT cũng sẽ trực tiếp tham gia và coi đây là giải pháp căn cơ lâu dài.
Ngành xuất khẩu mì và các sản phẩm từ mì đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Ảnh: Nguyên Vỹ
Về phía Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, phải gắn với trung tâm từ các tỉnh, huyện cùng bàn biện pháp quản lý, hạn chế lây lan, dập dịch. Ưu tiên ngay cho việc tuyên truyền khuyến nông, kể cả tổ chức Diễn đàn khuyến nông @. Trung tâm này phải tập trung kinh phí tuyên truyền phòng chống căn bệnh nguy hiểm này.
Hiệp hội Sắn Việt Nam cũng phải vận động các doanh nghiệp tích cực vào cuộc, chia sẻ trách nhiệm để bảo vệ vùng nguyên liệu cho sản xuất.
Theo Danviet
Giá 150.000 đ/kg, nhãn xuồng bắp cải cháy hàng vì ngọt, thơm cỡ này Do sản lượng chỉ chiếm khoảng 10% mỗi mùa và rất khó trồng, nhãn xuồng bắp cày (được lai tạo từ giống nhãn xuồng cơm vàng) tại địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có giá bán lên tới 150.000 đồng/kg vẫn cháy hàng. Riêng nhãn xuồng cơm vàng thì giá dao động từ 50.000-60.000 đồng/kg, người dân bán đắt như tôm...