Đỉa khô dùng để làm gì?

Trong các sách đông y nổi tiếng của Việt Nam đều có dùng đỉa làm thuốc. Tuy nhiên, chúng phải được chế biến rất kỹ càng, nghiêm ngặt.

Đỉa sấy khô nhập lậu từ Campuchia bị phát hiện hôm 14.11 – Ảnh: Giang Phương

Thông tin 72 kg đỉa khô bị chặn bắt trên đường từ biên giới Campuchia – Việt Nam vào Việt Nam tiêu thụ đã khiến rất nhiều người quan tâm. Đỉa khô thực chất có thể dùng để làm gì?

Đỉa khô là bài thuốc

Theo Lương y Đinh Công Bảy, trong đông y, con đỉa được dùng làm thuốc với tên dược liệu là thủy điệt. Có nhiều loại đỉa có thể dùng làm thuốc như: đỉa (Hirudo nipponica), đỉa trâu (Hirudirania manillensis), đỉa xanh lục (Hirudo officinalis), đỉa đui (Whitmania laevis, W. pigra)…thuộc họ đỉa trâu – Hirudinidae.

Trong đó, đỉa khô là loại đỉa được phơi khô hoặc sấy khô bằng lửa nhỏ. Khi dùng làm thuốc, các thầy thuốc đông y thường cắt đỉa khô thành miếng thật nhỏ, đem sao nóng với cát hoặc bột hoạt thạch, đến khi thấy hơi phồng vàng thì lấy ra, rây cho thật sạch bụi cát, đem phơi ở chỗ mát, rồi đựng vào lọ sạch để bảo quản.

Lương y Đinh Công Bảy cho biết thêm, theo đông y, đỉa (thủy điệt) có vị mặn, tính bình, có độc, tác dụng phá huyết, trục ứ, thông kinh, lợi tiểu. Thủy điệt thường được dùng để làm tiêu tích tụ, phá hòn cục, trị phụ nữ kinh bế, máu ứ, đòn ngã tổn thương, mụn nhọt, phong lở, đau mắt đỏ, tiểu tiện khó.

“Hiện nay, đông y không còn dùng đỉa sống cho hút máu ở nơi bị viêm sưng nữa. nhưng vẫn còn dùng đỉa khô đã qua chế biến để làm thuốc, với liều 2 – 4g/ngày, dạng thuốc tán bột, làm viên để uống”, lương y Đinh Công Bảy nói.

Ngoài ra, “trong y học hiện đại, đỉa cũng được dùng làm nguyên liệu chiết men hirudin (chất này có tác dụng làm cho máu không đông) để chế thuốc tiêm, thuốc xoa, chữa những trường hợp máu hay bị đông tắc, tụ máu ở các vết thương, tụ máu nội tạng, trĩ…”, lương y Đinh Công Bảy nói thêm

Đỉa khô được bán phổ biến ở phố thuốc đông y

Ghi nhận của PV Thanh Niên, có thể dễ dàng tìm thấy đỉa khô được bán tại khu vực chuyên bán thuốc đông y trên đường Hải Thượng Lãn Ông (Q.5, TP.HCM).

Tuy nhiên, người bán rất dè dặt khi được chúng tôi đặt vấn đề cần mua đỉa khô. Hầu hết những người bán hàng đều hỏi kỹ càng mua về để làm gì, sau đó mới gọi điện thoại cho “mối” hỏi thăm giá và lấy hàng.

Qua một số cửa hàng thuốc đông y thì hầu như đều có thể cung cấp đỉa khô và hàng thường được cất ở kho chứ không bày bán tại cửa hàng.

Theo ghi nhận của Thanh Niên, giá thủy điệt mà những nhà thuốc đông y tại khu Hải Thượng Lãn Ông này đưa ra dao động từ 3,8 – 4 triệu đồng/kg.

Viên An – Vũ Phượng

Theo Thanhnien