Đến Tây Nguyên, chớ quên thưởng thức đặc sản bò một nắng Krông Pa
Huyện Krông Pa có đàn bò lớn nhất tỉnh Gia Lai với khoảng 70.000 con, chủ yếu là giống bò cỏ địa phương. Lợi thế đó kèm khí hậu nắng nóng, được ví như “vùng chảo lửa” Tây Nguyên, giúp Krông Pa trở thành nơi sản sinh đặc sản bò một nắng đậm đà hương vị núi rừng.
Đặc sản bò một nắng Krông Pa có xuất xứ từ lâu đời, bởi nơi đây là vùng người Jrai bản địa sinh sống. Trước đây, khi làm thịt gia súc, ăn không hết trong ngày, bà con thường đem phơi nắng để bảo quản dùng lâu. Ngày nay, người dân Krông Pa tận dụng chất lượng nguồn bò cỏ để mang đặc sản địa phương đi nhiều nơi trong và ngoài tỉnh.
Bà Trần Ngọc Giao, chủ cửa hàng bò một nắng Nhân Giao, huyện Krông Pa chia sẻ để món ăn này có mùi vị đặc trưng của “vùng chảo lửa,” thịt bò phải lấy từ phần thịt đùi tươi của bò tơ, xắt mỏng khoảng 1cm, ướp các gia vị hỗn hợp gồm muối, bột ngọt, ớt, tỏi, sả, vừng… Gia vị ướp vừa phải, nếu quá mặn sẽ mất độ ngọt của bò, nếu nhạt quá, bò sẽ không bảo quản được lâu. Ướp chừng 30 phút, thịt bò được trải đều trên phiến lạt và đem phơi.
Krông Pa có khí hậu tương tự vùng đất cát đồng bằng, nắng gắt, bò chỉ cần phơi một nắng đã rút nước, đủ độ khô, khi cầm, miếng thịt không dính tay là được. Để làm ra một 1kg thịt bò một nắng cần 1,5-1,7kg, thịt bò tươi nên giá của đặc sản này dao động từ 450.000-550.000 đồng/kg. Do nguồn bò tươi dồi dào, lượng hàng bán ra liên tục nên các cửa hàng sản xuất bò một nắng Krông Pa không dùng chất bảo quản sản phẩm và đáp ứng đầy đủ yêu cầu vệ sinh an toàn thực phẩm.
Sau khi phơi bò đủ độ nắng, người dân lấy vào để trong mát khoảng 1-2 tiếng rồi tiến hành bỏ vào túi, hút chân không. Thành phẩm được bảo quản ở ngăn đá tủ lạnh, khi ăn đem ra nướng lại trên bếp than hồng. Miếng thịt cháy vàng cạnh, dậy mùi thơm hòa quyện của thịt bò, sả, ớt kích thích vị giác thực khách. Đây là món không thể thiếu trên các bàn tiệc của người dân địa phương. Du khách cũng có thể mua mang theo các buổi dã ngoại hoặc dùng làm thức ăn trong gia đình.
Loại muối chấm ăn kèm bò một nắng cũng là một trong những đặc sản vùng chảo lửa Tây Nguyên mà ít nơi nào có được – muối kiến vàng. Kiến vàng là loại kiến sống trên các cây cao vùng rừng núi hoặc trong các vườn cây ăn quả của vùng Krông Pa. Kiến vàng chứa thành phần dinh dưỡng cao, ăn có vị chua. Khó nhất của công đoạn làm loại muối này là đi bắt kiến. Người dân vào rừng phải bịt kín người, tránh trường hợp kiến đốt, rồi dùng sào có cột sẵn lưỡi dao, chặt tổ kiến cho rớt vào phần lưới giăng sẵn. Kiến mang về rang sơ trên bếp để loại bỏ lá cây, tạp chất sau đó đem giã với ớt, muối, bột ngọt.
Video đang HOT
Bò một nắng khi ăn nướng bò trên bếp than hồng, miếng thịt cháy vàng cạnh, chấm với muối kiến vàng làm tăng thêm độ hấp dẫn của món ăn. (Ảnh: Hồng Điệp/TTXVN)
Muối kiến vàng hòa quyện giữa vị chua của trứng kiến, vị cay của ớt, vị mặn của muối. Nhiều nơi, người dân còn cho thêm lá é trắng, một loại cây thuộc loài rau quế chỉ mọc ở vùng đất khô cằn Krông Pa mới có mùi thơm đặc trưng. Muối kiến vàng là thức chấm làm tăng thêm độ hấp dẫn của đặc sản bò một nắng Krông Pa. Trong mỗi gói thành phẩm bò một nắng thường được bán kèm một hũ muối kiến vàng. Du khách cũng có thể mua riêng muối kiến vàng để chấm những loại thịt nướng, thịt luộc hoặc trái cây. Khoảng 20.000 đồng là đã có một hũ muối kiến vàng.
Bò một nắng Krông Pa đã có thương hiệu từ rất lâu và là một trong những niềm tự hào của người dân địa phương. Đến với vùng đất đỏ Tây Nguyên, ngoài tiêu, càphê, măng khô, đặc sản bò một nắng cũng là món quà địa phương để lại dấu ấn đặc trưng vùng miền trong lòng du khách.
Thơm ngon nấm mối rừng
Ở Tây Nguyên nói chung và Đắk Nông nói riêng, khi mùa mưa đến cũng là lúc nhiều người dân lại hăm hở lên nương rẫy tìm nấm mối về ăn và bán.
Số lượng nấm nhiều hay ít tùy thuộc vào từng năm và giá cả của loại "nấm trời cho" này cũng khá cao, từ 120.000-180.000 đồng/kg, nên nhiều gia đình đã kiếm được tiền triệu vào mùa nấm mối.
Nấm mối là đặc sản của người Tây Nguyên khi mùa mưa về.
Theo kinh nghiệm của những người chuyên đi hái nấm mối thì thời gian phát triển của nấm rất ngắn. Nấm mọc từ trong đêm, đến khoảng 5-6 giờ sáng thì bắt đầu mọc rộ, và chỉ trong vòng 3-4 tiếng đồng hồ sau sẽ nở bung. Vì vậy, việc hái nấm thường diễn ra vào sáng sớm, thậm chí phải đi lúc 3-4 giờ sáng, vì nếu không, chỉ ít lâu sau khi nở, nấm sẽ tàn lụi. Nấm mối thường mọc trên những trảng đất bằng hoặc những ụ đất cao tương đối thoáng và có độ che phủ của tán rợp cây vừa phải.
Đặc biệt, ở những nơi có nhiều ụ mối là nấm hay mọc nhất. Nấm mối sau khi hái hoặc mua về chỉ cần cạo sạch lớp đất bám ở thân và ngâm qua nước muối là có thể chế biến. Do mọc tự nhiên và chỉ có vào mùa mưa nên nấm mối được xem là đặc sản.
Anh Lê Văn Tú ở phường Nghĩa Đức (Gia Nghĩa) thường đi tìm nấm mối về bán mấy năm nay cho biết: "Gia đình tôi từ miền Trung vào Đắk Nông lập nghiệp, thời gian đầu cũng chỉ lấy nấm mối về phục vụ bữa ăn thôi nhưng sau thấy nhiều quá ăn không hết lại mang bán cho những nhà xung quanh. Năm nào trong rẫy của tôi cũng đều có nấm mối mọc, nhiều lắm, nên thường hái bán kiếm được khá tiền".
Chị H'Ốp ở bon Bu Sốp, xã Đắk Nia (Gia Nghĩa) cũng cho hay: "Nhà tôi có 1 ha cà phê, hàng năm cứ vào mùa mưa là trên những ụ đất cao lại mọc rất nhiều nấm mối, chỉ cần mang cuốc ra đào thôi. Nấm mối hiếm và chỉ có vào mùa mưa nên rất đắt. Năm nay mưa nhiều nên nấm mối cũng nhiều, ăn không hết, tôi mang ra chợ bán, mỗi ký cũng được 100.000 đồng. Vì vậy, ngoài hái ở vườn nhà, chồng tôi còn lặn lội vào rừng xa để kiếm nấm về bán, có thêm một khoản thu nhập".
Theo y học, nấm mối có giá trị dinh dưỡng cao và cũng là một loại dược liệu ngăn ngừa bệnh ung thư. Nấm mối có vị ngọt, khi chế biến thành món ăn thì thân nấm vừa giòn vừa dai, mũ nấm rất mềm. Vì vậy, dù có giá cao nhưng nhiều gia đình vẫn ưa chuộng và tìm mua về chế biến bằng được vì giá trị dinh dưỡng và sự thơm ngon của nó. Tùy theo sở thích của từng gia đình mà chế biến nấm mối dưới nhiều dạng như xào thịt bò, đổ bánh xèo, chiên trứng, nấu cháo...
Theo DTMN
Nhộng sâu muồng, đuông dừa nhìn thì ghê nhưng ăn là mê Những món ăn như nhộng sâu muồng, đuông dừa trông rất ghê rợn nhưng nếu một lần thưởng thức món đặc sản này, bạn sẽ khó lòng quên được bởi vị ngọt, bùi, béo ngậy, ngon khó cưỡng. Nhộng sâu muồng Với những người dân tộc ở Tây Nguyên nói chung hay Đắk Lắk nói riêng coi nhộng sâu muồng là món ăn...