Đến đảo Thiềng Liềng, trải nghiệm du lịch với dòng sông
Khám phá đảo Thiềng Liềng – điểm đến thú vị trong khuôn khổ Lễ hội sông nước TP.HCM 2024.
Người dân đảo Thiềng Liềng chào đón đoàn khách đến thăm đảo – Ảnh: T.T.D.
Ngồi ca nô cao tốc từ bến tàu thủy Ngôi Sao Việt, quận 7, TP.HCM chừng một giờ, chúng tôi đến ấp đảo Thiềng Liềng, thuộc xã đảo Thạnh An, huyện Cần Giờ, một vùng đất mà từ trước đây đến nay được cho là đường đi xa xôi, trắc trở nhất, nhì của TP.HCM.
Vừa đến bến đò, các thành viên của Hợp tác xã Du lịch cộng đồng Thiềng Liềng tươi cười, vẫy nón lá chào đón chúng tôi. Mỗi khách được giao cho một chiếc xe đạp, đi theo hướng dẫn của hướng dẫn viên địa phương đi khám phá nhiều điểm thú vị trong khoảng 4,5km vòng quanh đảo.
Điểm dừng đầu tiên trong tour xe đạp là sâm sâm giải nhiệt. Vừa mang sâm sâm (sương sâm) nước dừa đường cát mát lạnh mời khách, chị Sáu Vân giải thích cách làm sâm sâm hái từ lá mọc ở hàng rào nhà mình.
Khách ăn xong thấy ngon quá, hỏi kỷ “bí kíp” và xin chủ nhà hái một mớ lá sâm sạch về nhà để thử làm.
Chị Sáu Vân hái lá làm sâm sâm đãi khách – Ảnh: T.T.D.
Những cái tên gắn với sản phẩm du lịch, ẩm thực địa phương nghe rất thân thương như: sâm sâm giải nhiệt Sáu Trúng, trò chơi dân gian Út Thảo, tài tử đờn sến Tư Huỳnh, cà phê kem dừa nước Tư Tuấn, bánh dân gian Hai Loan, nước mát Mười Giạ, ẩm thực đồng muối Năm Đổi, ngâm chân thư giãn Năm Tuyết, không gian hội tụ Út Ngọc… được giới thiệu trên những tấm bảng gỗ đầu làng.
Vừa tất bật phục vụ món ăn trưa tại hộ ẩm thực đồng muối, chú Năm Đổi giới thiệu các món ăn đồng quê miền muối mặn cho khách: “Các món ăn nhẹ các bạn vừa dùng trên đường tới đây như bánh ít trần bốn màu, kem dừa nước, nước si rô, nước đậu biếc…, là những món ăn, thức uống được người dân chế biến từ nguồn nguyên liệu có sẵn trên ấp đảo.
Còn tại đây có các món đặc sản theo mùa nắng thì có cua rang me, cháo hàu sữa, cá chẽm hấp, cá mú chưng tương, cá dứa một nắng, lẩu tôm… Ngoài ra, chúng tôi còn nhận giao đặc sản Cần Giờ như bạch tuộc, thòi lòi tươi sống…”.
Chờ những người đàn ông trong nhóm đạp xe một vòng đảo, chị Bích Trâm ( du khách đến từ quận 4, TP.HCM) ngồi thư giãn ngâm chân với muối hột và dược liệu.
Chị hào hứng cho biết: “Nghe người quen giới thiệu đảo Thiềng Liềng có làm du lịch cộng đồng nên tôi cùng gia đình và bạn bè ra đây trải nghiệm thử. Thật thú vị vì nơi đây có rất nhiều điểm để khám phá, check-in, con trai của tôi “chạy” từ sáng đến giờ không biết mệt”.
Trong lúc phục vụ khách ngâm chân, chị Năm Tuyết (thành viên Hợp tác xã Du lịch cộng đồng Thiềng Liềng) chia sẻ: Ngày đầu mới đưa vào hoạt động hồi cuối năm 2022, du lịch cộng đồng ở đảo Thiềng Liềng có 16 hộ tham gia, nay số lượng đã lên 22 hộ cùng với 24 điểm đến cho du khách tham quan, khám phá.
Cái khó hiện nay là chi phí và thời gian đi lại, nếu đi trực tiếp bằng ca nô thì mất khoảng 1 tiếng nhưng giá tour sẽ đội lên. Còn di chuyển tự túc thì mất nhiều thời gian, chỉ hợp cho các bạn trẻ năng động, thích khám phá. Hy vọng đường sá, cầu phà sẽ được xây mới giúp ấp đảo này được nhiều người ghé thăm hơn.
Có thêm hai cung đường để khám phá Thiềng Liềng từ TP.HCM
1 – Nếu chọn xe buýt, bạn đến bến xe Công viên 23-9, đón xe số 20 đến phà Bình Khánh, bạn mua vé qua phà rồi đón tiếp xe 90 đến Cần Thạnh. Từ bến đò Tắc Suất, thị trấn Cần Thạnh đi tàu đò khoảng 45 phút (mỗi ngày có 5 chuyến) đến xã đảo Thạnh An; rồi tiếp theo cũng đi tàu để đến ấp đảo Thiềng Liềng.
2 – Theo đường Rừng Sác đến bến đò Dần Xây (ngay chân cầu Dần Xây), từ đây thuê ca nô hay vỏ lãi của dân chở thẳng ra Thiềng Liềng chừng 30 phút thì đến.
Thiềng Liềng là ấp đảo cách trung tâm xã Thạnh An, huyện Cần Giờ (TP.HCM) khoảng 7km, giao thông đi lại bằng đường thủy.
Video đang HOT
Theo thống kê của địa phương, ấp Thiềng Liềng có khoảng 240 hộ dân sinh sống chủ yếu bằng nghề làm muối, đ.ánh bắt thủy hải sản.
Hiện nay, một số hộ tham gia hợp tác làm du lịch cộng đồng thu hút du khách đến với địa phương.
Những điểm đến thú vị của đảo Thiềng Liềng qua ảnh:
Sau một tiếng trên ca nô, ngắm nhìn sông nước, đảo Thiềng Liềng hiện ra bên màu xanh của rừng đước – Ảnh: T.T.D.
Chị Đặng Thị Thu Huyền, thành viên Hợp tác xã Du lịch cộng đồng Thiềng Liềng, cho biết gần 2 năm qua, ấp đảo Thiềng Liềng đã đón tiếp gần 5.000 lượt du khách – Ảnh: T.T.D.
Những cây si rô mọc dọc theo con đường bê tông vào làng – Ảnh: T.T.D.
Đoàn khách tham quan ruộng muối Thiềng Liềng – Ảnh: T.T.D.
Anh Tân Nguyễn vào vai người tạo hình con thuyền bằng muối – Ảnh: T.T.D.
Anh Nguyễn Ngọc Thơ giới thiệu sa quạt bằng tay chuyển nước từ ô ruộng muối này qua ô kia. Anh Thơ cho biết: Xưa kia tát 420m nước làm trong 45 phút, nay chỉ việc cắm điện ngồi hút điếu thuốc là xong – Ảnh: T.T.D.
Khách chụp ảnh check-in sau khi ăn kem dừa Tư Tuấn – Ảnh: T.T.D.
Một homestay trên đảo Thiềng Liềng theo phong cách nhà sàn miền Bắc – Ảnh: T.T.D.
Khách viếng và chiêm bái miếu Ngũ Hành – Ảnh: T.T.D.
Nghe chú Tư Huỳnh đờn ca tài tử – Ảnh: T.T.D.
Buổi ăn trưa đặc sản địa phương của hộ ẩm thực đồng muối Năm Đổi – Ảnh: T.T.D.
Chị Năm Tuyết phục vụ khách ngâm chân bằng thảo dược và muối Thiềng Liềng – Ảnh: T.T.D.
Cả đoàn chụp ảnh lưu niệm trước cổng chào ở đảo Thiềng Liềng – Ảnh: T.T.D.
Đến Nậm Đăm trải nghiệm cuộc sống của đồng bào Dao Chàm
Bản người Dao ở thôn Nặm Đăm, xã Quản Bạ, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang là điểm đến du lịch cộng đồng đặc sắc, bình yên và trong trẻo như một bản tình ca, khiến du khách quên cả lối về.
Trải nghiệm thấm đẫm Nậm Đăm
Nằm gọn trong một thung lũng thơ mộng dưới chân Núi Đôi (Quản Bạ, Hà Giang), làng văn hóa du lịch Nậm Đăm mang đậm đà những nét văn hóa độc đáo của đồng bào Dao Chàm (hay còn gọi là Dao Áo dài).
Du khách khám phá văn hóa bản địa, chọn mua sản phầm quà lưu niệm do chính tay đồng bào Dao ở Nậm Đăm làm ra.
Trên con đường uốn lượn trong những khúc cua tay áo với làn sương khói mờ ảo vào buổi chiều tà là tiếng rì rào khe khẽ của những hàng cây hai bên đường, là hương hoa rừng thoảng nhẹ được gió cuốn bay hòa trong không khí, là tiếng cười nói rộn ràng của đồng bào trên đường làm đồng trở về nhà, là tiếng trâu, bò khua những bộ guốc chắc nịch lên nền đất... tất cả hòa quyện với nhau thành một bức tranh thiên nhiên và con người trác tuyệt.
Đó cũng là lý do du khách phương xa tìm tới đây và mang trong lòng một kỳ vọng được trải nghiệm thấm đẫm Nậm Đăm với những giá trị đặc sắc chân thật của người bản địa không bị thương mại hóa và áp lực lợi nhuận làm lu mờ.
Nhìn từ lưng chừng núi, những nếp nhà xinh xắn trải dọc theo thung lũng thật đẹp mắt. Khói lam chiều bảng lảng quẩn quanh bên những ngôi nhà trình tường mái lá thật nên thơ.
Điểm nghỉ chân của chúng tôi là nhà ông Lý Đại Duyên. Vừa tiễn đoàn khách người Pháp, gia đình ông lại tất bật đón đoàn khách từ Thủ đô lên. Sau khi rót nước mời các "thượng đế" với nụ cười chất phác, ông mở cuốn sổ ghi ý kiến phản hồi về dịch vụ "homestay" của gia đình mình cho mọi người xem. Ông bảo: "Khách có ưng cái bụng thì mình mới cảm thấy yên lòng, có ai đó chưa ưng thì cả nhà lại mất ăn, mất ngủ".
Ông Duyên cho biết, để du khách có những phút giây thoải mái nhất, Nậm Đăm đã xây dựng nhiều tuyến trải nghiệm các hoạt động văn hóa, ẩm thực, cùng người hòa mình vào các hoạt động sản xuất, sinh hoạt thường ngày... Vì vậy, du khách tới đây sẽ có cảm giác như đang trở thành một người Dao Áo dài đích thực.
Đón những vị khách phương xa sau một đêm giữa hùng vỹ núi đồi là mùi hương ngai ngái của cỏ cây, những giọt sương đêm còn ngái ngủ giăng trên từng nhành cây, ngọn cỏ, đóa hoa ngạt ngào hương sắc; là lớp lớp, tầng tầng mây mù mênh mông, bồng bềnh, lãng đãng quẩn quanh khắp không gian; là ánh bình minh trong trẻo vắt ngang núi rừng với tiếng chim ríu ran; là cơn gió nhẹ mang hương rừng luồn vào từng chân tơ, kẽ tóc... tất cả đều bình yên và trong trẻo vô ngần, chỉ có ở Nậm Đăm.
Ở đây, du khách sẽ được sống cùng gia đình người dân dưới nếp nhà truyền thống. Đó là những ngôi nhà trình tường (nhà có tường làm bằng đất được nện chặt) mát mẻ về mùa hè, ấm về mùa đông. Mọi đồ dùng cần thiết đều được các hộ làm homestay chuẩn bị đầy đủ, nên du khách sẽ cảm thấy hài lòng và thoải mái. Đi sâu vào thôn, đến gia đình nào cũng thấy trong nhà ngoài ngõ sạch sẽ, công trình phụ hiện đại, hộ nào làm du lịch thì treo biển "Homestay" trước cổng sẵn sàng phục vụ du khách.
Nếu may mắn, du khách sẽ được chiêm ngưỡng những áng mây bồng bềnh, chầm chậm bay trải dài khắp khu rừng như một dòng sông mây trắng chảy trên không. Cảm giác sắp chạm tay vào làn mây lững lờ trước mắt, được đến gần hơn với thiên nhiên quá đỗi xinh đẹp và quyến rũ, khiến trái tim người thưởng lãm tan chảy, quên hết mọi âu lo.
Và sau bữa sáng nhẹ nhàng, du khách đã có thể theo chân người dân đi làm đồng để hít hà không khí trong lành và tham quan mô hình sản xuất hoặc tham gia vào các hoạt động làm nông nghiệp cùng đồng bào.
Trong khi đó, nhiều người lại dạo bước một vòng quanh làng để được phóng tầm mắt bao quát, tận hưởng một khung cảnh nên thơ như trong cổ tích của thôn quê miền sơn cước.
Và dù thời gian ở Nậm Đăm dài hay ngắn thì bạn cũng nên tới thăm Bảo tàng Văn hóa dân tộc Dao. Bởi lẽ, đây là nơi sưu tầm tất cả các hiện vật sinh hoạt thường ngày vô cùng "độc" và lạ của người dân bản địa. Cùng với đó, du khách có thể kết hợp thăm các làng lân cận của người Mông, người Nùng và các điểm tham quan nổi tiếng của địa phương như Cổng Trời, Núi Đôi, Chợ Phiên Quản Bạ, Hang Khố Mỷ...
Có lẽ, đã khá quen thuộc với việc du khách viễn phương rảo bước tham quan thôn bản, nên người dao Chàm ở Nậm Đăm có một tâm thế khá điềm tĩnh, tự nhiên trong mọi hoạt động sinh hoạt diễn ra bình thường. Không có những cử chỉ hay lời chào vồn vã, nhưng những bộ bàn ghế được kê sẵn ngay trước mỗi hiên nhà dường như đã thay lời ngỏ "hãy dừng chân nếu bạn muốn!". Chỉ cần hỏi gia chủ dăm ba câu, du khách sẽ được đáp lời với thái độ lịch sự và cởi mở ngay cả khi họ biết chắc chắn bạn không có ý định nghỉ trọ hay nhờ nấu ăn...
Đến Nậm Đăm, du khách sẽ được hòa mình vào cuộc sống của đồng bào Dao Chàm.
Làm du lịch bài bản, bền vững
Dưới sự chở che của núi rừng, ngôi làng nhỏ của người Dao Nậm Đăm càng trở nên êm đềm nơi thung lũng. Mong manh giữa ranh giới truyền thống và hiện đại, nhưng bản sắc văn hóa nơi đây vẫn còn vẹn nguyên hơi thở từ lâu đời. Từ kiến trúc nhà, các lễ hội, nghề truyền thống, ẩm thực và lối canh tác thuận tự nhiên đặc trưng riêng, là điểm đến lý tưởng để hòa nhịp sống bình dị, nhẹ nhàng, tịnh yên, hoang sơ, thuần khiết.
Điểm độc đáo ở ngôi làng này là rất nhiều gia đình, dù không chuyên làm du lịch nhưng vẫn kê vài ba bộ bàn ghế ra trước hiên nhà để du khách có thể ghé qua, nghỉ ngơi ngắm nhìn phong cảnh. Thú vị hơn, du khách sẽ được hòa mình vào những lễ hội mang nét đặc trưng riêng biệt của dân tộc Dao.
Trong đó, đặc sắc nhất là Lễ Cấp Sắc, nghi lễ đ.ánh dấu t.uổi trưởng thành cho các nam thanh niên trong làng. Thôn có hẳn đội văn nghệ hơn chục nghệ sĩ là những người dân thường xuyên biểu diễn các tiết mục, trích đoạn của Lễ Cấp Sắc phục vụ du khách. Ngoài ra, lễ Cúng Cơm, lễ Cầu Mùa, lễ Cưới hỏi cũng là những lễ hội rất độc đáo của người Dao Chàm.
Không chỉ vậy, bạn có thể sẽ bất ngờ khi biết rằng hầu hết các trang phục dân tộc người Dao Chàm mặc hàng ngày do chính tay phụ nữ trong làng tự thêu may. Trang phục phụ nữ được trang trí với những nét hoa văn độc đáo đi cùng với đồ trang sức bằng bạc như hoa tai, vòng cổ, vòng tay và khăn quấn đầu.
Còn trang phục của nam giới đơn giản hơn, đi kèm với mũ nồi, túi xách. Tất cả tạo nên sự duyên dáng khác biệt cho người dân tộc Dao khiến bất kỳ du khách nào cũng muốn được mặc thử. Ngoài đồ lưu niệm là các sản phẩm may thêu, Nậm Đăm còn có các sản vật do chính tay người dân địa phương làm ra như mật ong, dược liệu... được nhiều du khách ưa chuộng.
Sau khi khám phá những phong tục, tập quán cùng các giá trị thiêng liêng của đồng bào, còn gì thú vị hơn là được thưởng thức bữa ăn gia đình gồm những món lạ, mang đậm hương vị của người Dao. Đặc biệt, tất cả các món ăn đều được nấu chín từ chính những bếp lửa đỏ rực không bao giờ tắt trong mỗi nếp nhà - một nét văn hóa truyền thống bất biến ở Nậm Đăm.
Trong những năm 2012 - 2014, Tổ chức Caritas (Thụy Sĩ) và Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature) đã lựa chọn Nậm Đăm là nơi thực hiện dự án phát triển cộng đồng. Dự án đã tiến hành hỗ trợ người dân phát triển các sản phẩm du lịch thông qua việc xây dựng các tuyến trekking, tổ chức các tour, tuyến, điểm tham quan và nhà lưu trú homestay, đồng thời hỗ trợ người dân nâng cao kỹ năng làm du lịch để đón tiếp du khách.
Đến nay, làng văn hóa Nậm Đăm có khoảng 60 hộ dân sinh sống, trong đó có gần 40 hộ được chính quyền địa phương quy hoạch làm du lịch. Nậm Đăm ngày càng được nhiều du khách biết đến bởi không gian thân thiện, ấm cúng, được bao bọc bởi hệ thống rừng nguyên sinh và ruộng bậc thang trù phù.
Tại đây, mọi công trình đều được xây dựng từ những vật liệu tại chỗ, người dân cố gắng tái chế tối đa, vừa giảm giá thành xây dựng, vừa tạo không gian "xanh" và thân thiện với môi trường.
Năm 2017, Dao Homestay Nặm Đăm được công nhận đạt tiêu chuẩn ASEAN là sự khẳng định của du khách và các tổ chức quốc tế, cho thấy cách làm du lịch cộng đồng bài bản, bền vững của đồng bào nơi đây.
Các hộ dân kinh doanh du lịch sẽ trích phần nhỏ số t.iền thu được vào quỹ chung của thôn, số t.iền đó sẽ được dùng để duy trì các hoạt động giữ gìn an ninh trật tự, bản sắc văn hóa dân tộc. Đồng nghĩa với việc, dù khách lưu trú tại nhà của gia đình nào thì cũng đã đóng góp một phần cho quỹ chung của cả cộng đồng. Đây là mô hình quản lý tiêu biểu mà ít làng du lịch cộng đồng nào làm được. Bởi thế, chuyến du lịch Nậm Đăm càng để lại trong lòng lữ khách bao trải nghiệm, cảm xúc không thể nào quên.
'Cần câu cơm' của người Cơ Tu Với những làng nghề, cùng với văn hóa đồng bào Cơ Tu, người dân xã Hòa Bắc (huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng) đã phát triển mô hình du lịch cộng đồng. Với những làng nghề, cùng với văn hóa đồng bào Cơ Tu, người dân xã Hòa Bắc (huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng) đã phát triển mô hình du lịch cộng...