Đề xuất thuế quan mới của Tổng thống Trump sẽ tác động thế nào đến Trung Quốc?

Dự báo đề xuất thuế quan mới nhất của Tổng thống Mỹ Donald Trump – bao gồm việc áp mức thuế 25% đối với ô tô, dược phẩm và chip nhập khẩu – sẽ ảnh hưởng nhiều hơn đến các đối thủ cạnh tranh trong khu vực của Trung Quốc, thay vì chính quốc gia này.

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng ngày 13/2/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng các công ty Trung Quốc có liên quan đến chuỗi cung ứng toàn cầu vẫn có thể gặp phải những tác động thứ cấp không thể đoán trước nếu các chính sách này được triển khai.

Trong cuộc họp báo hôm 18/2 tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago (bang Florida), Tổng thống Trump cho biết chính quyền của ông sẽ áp thuế 25% hoặc cao hơn đối với ô tô nhập khẩu nhằm khuyến khích các công ty sản xuất trở lại Mỹ. Ông nói thêm rằng thông báo đầy đủ sẽ được đưa ra vào ngày 2/4.

Theo bà Cui Dongshu, Tổng thư ký Hiệp hội ô tô chở khách Trung Quốc, tác động của các mức thuế này đến ngành ô tô Trung Quốc sẽ là rất hạn chế. Bà giải thích: “Có rất ít xe ô tô xuất khẩu trực tiếp sang Mỹ”.

Bà Alicia Garcia-Herrero, nhà kinh tế trưởng khu vực châu Á – Thái Bình Dương của Ngân hàng Natixis (Pháp), cho rằng các nước như Hàn Quốc, Nhật Bản và các quốc gia châu Âu sẽ là những nước chịu tác động mạnh mẽ nhất từ các mức thuế ô tô mà Mỹ đề xuất.

Mặc dù Trung Quốc đã trở thành quốc gia xuất khẩu ô tô lớn nhất thế giới nhờ sự phát triển mạnh mẽ của ngành xe điện trong những năm gần đây, nhưng xuất khẩu xe điện của nước này sang Mỹ khá hạn chế. Điều này là do chính quyền của Tổng thống Joe Biden đã áp mức thuế 100% đối với các loại xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc từ năm 2024.

Theo báo cáo từ S&P Global vào tháng này, ô tô Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ trong năm 2024 chỉ chiếm khoảng 2% tổng kim ngạch xuất khẩu ô tô và 0,4% tổng doanh số ô tô của Trung Quốc. Tuy tác động trực tiếp của các mức thuế này đối với các công ty ô tô Trung Quốc có thể không lớn, nhưng tác động thứ cấp lại có thể nghiêm trọng và khó lường hơn.

Báo cáo chỉ ra rằng các nhà sản xuất phụ tùng ô tô Trung Quốc, vốn đã tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, sẽ bị ảnh hưởng nếu các thị trường lớn bị áp thuế mới từ Mỹ. Thêm vào đó, sự thay đổi liên tục về thuế quan khiến việc lập kế hoạch đầu tư quốc tế trở nên khó khăn hơn.

Ví dụ, Mexico là một điểm đến chính của các nhà cung cấp phụ tùng ô tô Trung Quốc, vì sản phẩm sản xuất tại Mexico có thể vào Mỹ với mức thuế 0% nhờ Hiệp định Mỹ – Mexico – Canada từ tháng 7/2020. Tuy nhiên, trước đó, ông Trump đã đ.e dọ.a tăng thuế 25% đối với tất cả hàng hóa nhập khẩu từ Mexico.

Ô tô nhập khẩu được vận chuyển tại cảng Long Beach, California, Mỹ. Ảnh: Getty Images/TTXVN

Ngoài ô tô, vào ngày 18/2, Tổng thống Trump còn thông báo sẽ áp thuế nhập khẩu ít nhất 25% đối với các sản phẩm dược phẩm và chất bán dẫn, đồng thời ssex tiếp tục điều chỉnh mức thuế này trong suốt một năm.

Chuyên gia Garcia-Herrero cho rằng Đài Loan sẽ là khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ các đợt tăng thuế đối với chất bán dẫn, mặc dù Trung Quốc đại lục cũng sẽ chịu tác động vì đây là nơi xuất khẩu lớn các loại chip cũ. Bà cũng nhận định rằng mức thuế đối với dược phẩm sẽ tác động mạnh mẽ nhất đến Ấn Độ.

Theo báo cáo từ Liên minh vì một nước Mỹ thịnh vượng, Trung Quốc và Ấn Độ là hai nguồn cung cấp dược phẩm lớn nhất cho Mỹ vào năm 2023. Tuy nhiên, về giá trị, hàng dược phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc đứng thứ bảy, còn từ Ấn Độ đứng thứ tư. Ba quốc gia đứng đầu về giá trị xuất khẩu dược phẩm sang Mỹ là Ireland, Đức và Thụy Sĩ.

Liên quan đến các phản ứng quốc tế trước chính sách thuế quan của Mỹ, ngày 18/2, Đại sứ Trung Quốc tại Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), ông Lý Thành Cương đã bày tỏ quan ngại về các mức thuế quan mà Tổng thống Trump đã áp đặt hoặc tuyên bố sẽ áp đặt, cho rằng các biện pháp này có thể tác động tiêu cực đến kinh tế toàn cầu.

Phát biểu tại cuộc họp đầu tiên trong năm của Đại hội đồng WTO, ông Lý Thành Cương đã miêu tả biện pháp thuế quan của chính quyền Trump là những cú sốc có thể làm gia tăng lạm phát, gây bất ổn kinh tế, bóp méo thị trường và thậm chí dẫn đến suy thoái toàn cầu. Ông cũng nhấn mạnh rằng việc Washington đơn phương áp thuế đối với các đối tác thương mại, bao gồm Trung Quốc, đi ngược lại các quy tắc của WTO.

Sau khi trở lại Nhà Trắng vào ngày 20/1 vừa qua, Tổng thống Trump đã áp thuế bổ sung 10% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc vào Mỹ. Tuần trước, ông tiếp tục ký sắc lệnh áp thuế 25% đối với thép và nhôm nhập khẩu vào Mỹ, có hiệu lực từ ngày 12/3.