Đề xuất phương án bảo tồn con tàu 700 tuổi

Để có ph ương án bảo tồn tàu 700 tuổi mang tính khoa học trong khi còn nhiều tranh cãi về việc bảo tồn trên bờ hay dưới nước, tỉnh Quảng Ngãi vừa đề nghị Bộ Văn hóa Thể thao & Du lịch cho ý kiến.

Kết thúc việc khai quật “kho cổ vật” ở vùng biển Bình Châu, UBND tỉnh Quảng Ngãi đưa ra hai phương án bảo quản tàu 700 tuổi đề nghị Bộ Văn hóa thể thao & Du lịch cho ý kiến. Một là đưa vỏ tàu về Bảo tàng tổng hợp tỉnh để bảo tồn, phát huy giá trị phục vụ công tác nghiên cứu khoa học và tham quan. Với cách này phải có nguồn tài chính rất lớn và kinh nghiệm xử lý, bảo quản tiên tiến của các chuyên gia trong và ngoài nước.

Cách thứ hai là sẽ tiến hành bảo tồn tàu ở vùng biển Bình Châu nhằm phục vụ nghiên cứu du lịch văn hóa biển đặc biệt hiếm có, kết hợp trưng bày cổ vật dưới nước. Phương án này thì công tác bảo vệ tàu, tránh sự xâm hại của môi trường, con người là rất khó.

Tỉnh Quảng Ngãi đề xuất Bộ Văn hóa thể thao & Du lịch cho ý kiến về hai phương án bảo tồn tàu 700 tuổi hiếm hoi, độc đáo này ở dưới nước hay trên bờ. Ảnh: Trí Tín.

Về việc bảo quản con tàu này, TS Nguyễn Văn Cường, giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quốc gia cho biết, ở nhiều nước trên thế giới, sau khi hoàn tất khai quật cổ vật, họ thường trục vớt xác tàu đưa về bảo tàng. Đây là cách tốt nhất bởi lẽ xác tàu giá trị không kém gì cổ vật nhưng chi phí lớn.

PGS.TS Tống Trung Tín, Viện trưởng Viện Khảo cổ học Việt Nam chia sẻ, ở các nước Thái Lan, Australia, Nhật Bản, Indonesia…giới khoa học thường bảo tồn xác tàu ngay dưới biển. Ngoài ra, họ còn để nguyên cổ vật, vật dụng sinh hoạt của thuỷ đoàn trên tàu để phát triển du lịch lặn biển. Tổ chức UNESCO cũng khích lệ phương án bảo tồn này.

Còn TS Nguyễn Việt, giám đốc Trung tâm Tiền sử Đông Nam Á lại cho rằng, chi phí để ngâm, xả mặn xác tàu cổ ở vùng biển Bình Châu sẽ không tốn kém như nhiều người nghĩ. “Điểm thuận lợi của con tàu 700 tuổi này là sát bờ, Trung tâm chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ Quảng Ngãi khâu ngâm tẩm, xả mặn và phục dựng nguyên vẹn xác tàu”, ông Việt nói.

Đến sáng 17/7, việc khai quật cổ vật ở trong phạm vi 600 m2 ở vùng biển Bình Châu, huyện Bình Sơn đã hoàn tất với tổng cộng hơn 4.100 cổ vật còn nguyên vẹn. Trong đó bao gồm bát, dĩa, hũ, chậu men ngọc, đồ sứ hoa lam, đồ sứ men trắng xanh… cùng một số vật dụng của thủy thủ đoàn như quả cân, bát đồng, đèn đồng, viên ngọc trang sức và nhiều loại đồng tiền cổ đặc trưng thế kỷ 13.

Công ty TNHH Đoàn Ánh Dương cũng vừa gửi văn bản kiến nghị tỉnh Quảng Ngãi cho phép tiếp tục mở rộng, tìm kiếm một số tàu cổ khác ở eo biển Vũng Tàu (thôn Châu Thuận Biển, xã Bình Châu) rộng khoảng 1.000 ha kéo dài từ 20/7 đến 20/7/2014. Theo qui hoạch mở rộng khu kinh tế Dung Quất của Chính phủ, trong tương lai gần, cả khu vực eo biển Vũng Tàu sẽ bị san lấp, nạo vét xây dựng cảng nước sâu Dung Quất 2. Nếu không khảo sát, khai quật thì di sản văn hóa dưới nước ở vùng biển này sẽ bị vùi lấp hoàn toàn.

Theo Khampha