Đế chế kinh doanh của gia tộc Chu Vĩnh Khang
Là người có quyền lực cực kỳ to lớn, ảnh hưởng của cựu ủy viên Bộ Chính trị Trung Quốc Chu Vĩnh Khang giống như cái ô chắc chắn, giúp cho con cái và họ hàng giành các hợp đồng béo bở và xây nên đế chế kinh doanh được cho là trị giá nhiều tỷ USD.
Chu Vĩnh Khang (thứ ba từ phải sang) từng thâu tóm nhiều quyền lực khi còn đương chức, hôm 29/7 chính thức bị điều tra vì bị cáo buộc có liên quan đến hành vi tham nhũng. Ảnh: AFP
Cuộc điều tra tham nhũng chưa từng có nhắm vào Chu Vĩnh Khang, cựu Ủy viên thường vụ Bộ Chính trị (PBSC), quan chức cấp cao của đảng Cộng sản Trung Quốc khiến nhiều người đặt câu hỏi: với quyền lực của mình, ông Chu vơ vét được bao nhiêu và sở hữu khối tài sản lớn đến mức nào?
Nhiều khả năng Chu Vĩnh Khang không liên quan trực tiếp tới số tài sản bị điều tra. Là người đứng đầu gia đình, Chu không trực tiếp tham gia các phi vụ làm ăn. Ông tạo cho mình nhiều lớp ngăn cách với các hoạt động kinh doanh mờ ám, nhằm bảo vệ danh tiếng cũng như địa vị.
Gia đình họ Chu sở hữu hoặc có mối liên kết với ít nhất 37 công ty, tại nhiều nơi ở Trung Quốc và trên thế giới, vươn xa đến cả Bắc Mỹ, theo tài liệu nghiên cứu từ tờ SCMP, Trung Quốc. Chuỗi kinh doanh bao gồm nhiều ngành nghề như: sản xuất dầu mỏ, phát triển bất động sản, thủy điện…
Reuters trước đây từng có báo cáo cho rằng tổng tài sản nhà họ Chu nắm giữ có giá trị khoảng 90 tỷ nhân dân tệ, tương đương hơn 14,5 tỷ USD. Nhiều người vẫn nghi hoặc con số có thể còn cao hơn thế.
“Nếu đây là sự thật thì nó quá khủng khiếp. Người ta nói lâu nay rằng thu nhập không minh bạch và nguồn tiề.n từ tham nhũng chiếm hơn 30% tổng thu nhập quốc dân (GDP) của Trung Quốc, nhưng con số kia vẫn là quá nhiều”, ông Hu Xingdou, nhà bình luận chính trị từ Viện Công nghệ Bắc Kinh nói.
Cái tên “Chu Vĩnh Khang” không bao giờ xuất hiện trong hàng nghìn tài liệu cơ quan chức năng nghiên cứu và thu thập được. Thay vào đó, Chu Bân, 42 tuổ.i, con trai của Chu Vĩnh Khang, là đầu mối chủ chốt trong đế chế kinh doanh của gia đình. Mẹ vợ Chu Bân, bà Chiêm Mẫn Lợi cũng đóng vai trò quan trọng. Ngoài ra còn có những cái tên khác như Chu Phong, cháu trai của Chu Vĩnh Khang cùng chị vợ của anh này, là những thành viên không thể thiếu. Gia đình họ Chu chèo lái đế chế kinh doanh dựa vào mối quan hệ về chính trị cũng như kinh tế của đầu tàu Chu Vĩnh Khang.
Bà Chiêm, 72 tuổ.i là cổ đông chủ chốt trong ít nhất 9 công ty của dòng họ Chu. Bà kết hôn với Hoàng Vũ Sinh, con trai một nhà địa chất học nổi tiếng, người đóng góp đáng kể trong việc phát hiện mỏ dầu Đại Khánh những năm 1950. Đây được biết đến như mỏ dầu lớn nhất Trung Quốc và biểu tượng của thành tựu vẻ vang.
Chu Bân, nay đã bị bắt, chủ yếu nhờ gia đình thông gia, đối tác, bạn bè…điều hành doanh nghiệp của mình. Anh này cố gắng giấu tung tích sâu nhất có thể trong bóng tối. Những người biết Chu Bân thường không mấy ấn tượng kỹ năng kinh doanh của anh và cho rằng anh này không có phong thái lãnh đạo như cha mình. Nhưng chỉ trong khoảng 10 năm, Chu Bân đã xây dựng doanh nghiệp của mình từ công ty vô danh, đăng ký trụ sở tại một căn hộ dân sinh, thành tập đoàn trị giá hàng trăm triệu nhân dân tệ.
Biệt thự của Chu Vĩnh Khang ở quê. Con kênh quanh nhà trước đây là một mương chế.t nhưng được cải tạo với lý do phong thủy. Ảnh: Ifeng
Chu Bân trở về Trung Quốc vào đầu những năm 2000 với tấm bằng thạc sĩ quản lý quốc tế từ trường Đại học Texas, Dallas, Mỹ. Năm 2003, Chu Bân thành lập Công ty Công nghệ Năng lượng Ánh dương Zhongxu.
Một năm sau, bà Chiêm, mẹ vợ Chu Bân đầu tư 4 triệu nhân dân tệ để thành lập một công ty khác, trong đó Zhongxu chiếm 80% cổ phần. Công ty mới trở thành phương tiện kinh doanh chính của Chu Bân. Một thời gian ngắn sau, công ty bắt tay cộng tác với Tổng công ty Dầu khí Quốc gia Trung Quốc (CNPC), nơi Chu Vĩnh Khang làm lãnh đạo trong một thời gian dài.
Video đang HOT
Theo các phương tiện truyền thông đại lục, dự án đầu tư với CNPC bao gồm việc nâng cấp hệ thống quản lý bán lẻ của 8000 trạm xăng tại nhiều tỉnh thành trên toàn Trung Quốc. Tuy nhiên, không hồ sơ đấu thầu nào được tìm thấy.
Nhiều nguồn tin cho biết chiến lược kinh doanh của Chu Bân là kiếm những dự án nhà nước với giá rẻ sau đó bán lại với giá cao gấp nhiều lần. Nước đi này chỉ có thể thành công nhờ vào sức ảnh hưởng của người cha Chu Vĩnh Khang.
Theo báo cáo từ tạp chí Caixin, trong năm 2007 và 2008, Chu Bân thu hơn 500 triệu nhân dân tệ lợi nhuân từ việc bán lại dự án mỏ dầu Changyin và Changqing ở tỉnh Thiểm Tây. “Không ai có thể đán.h bại Chu Bân trong việc tận dụng nền tảng gia đình để giành lấy những thương vụ kinh doanh”, Caixin trích dẫn một nguồn tin từng cạnh tranh với Chu Bân nói.
Năm 2011, Công ty Công nghệ Năng lượng Ánh dương Zhongxu của Chu Bân có tổng tài sản đạt 139 triệu nhân dân tệ với lợi nhuận hàng năm đạt 32,9 triệu nhân dân tệ, theo báo cáo tài chính của công ty.
Ở Tứ Xuyên, nơi Chu Vĩnh Khang từng làm bí thư từ năm 2000 đến năm 2002, Chu Bân còn tích cực tham gia vào ngành công nghiệp thủy điện cũng như phát triển bất động sản và du lịch.
Chu Bân và mẹ vợ từng đầu tư vào hai nhà máy thủy điện trên sông Đại Đô. Thu nhập hàng năm từ việc kinh doanh điện của một trong hai trạm này đạt tới 900 triệu nhân dân tệ.
Chu Bân cũng có mối quan hệ làm ăn với Lưu Hán, tài phiệt ngành khai mỏ. Lưu Hán sau đó bị kết án t.ử hìn.h vì tội giế.t ngườ.i, tổ chức đán.h bạ.c, điều hành băng đảng mafia và buôn bán vũ khí trái phép.
Vương Uyển Thanh, vợ Chu Bân, cũng giữ một vị thế lớn trong đế chế gia đình. Vương đặc biệt hứng thú trong sản xuất phim và chương trình truyền hình. Vì thế năm 2009, một công ty sản xuất phim được thành lập với số vốn 50 triệu nhân dân tệ dưới tên của bà Chiêm Mẫn Lợi, theo một báo cáo gửi tới chính phủ. Năm 2011, công ty này đổi tên và có tổng tài sản đạt 128 triệu nhân dân tệ.
Với sự giúp đỡ của bạn bè và đối tác, Chu Bân không ngại dấn thân vào các ngành nghề khác như tư vấn, kinh doanh thiết bị, khí thiên nhiên… Nhưng kinh doanh dầu mỏ vẫn luôn là mảng chủ chốt.
Chu Bân không phải thành viên duy nhất trong gia đình lợi dụng quyền lực của Chu Vĩnh Khang để tư lợi. Hai người anh em trai của Chu Vĩnh Khang vơ vét được lượng tài sản không nhỏ nhờ dựa dẫm danh tiếng của ông.
Tại địa phương, anh trai Chu Nguyên Hưng và em trai Chu Nguyên Thanh lợi dụng quyền lực của Chu Vĩnh Khang trong bộ máy nhà nước để tiến hành các phi vụ móc nối, mua bán chức quyền, tạp chí Caixin tiết lộ.
Tuy nhiên, vợ và con trai Chu Nguyên Thanh mới là những người kiếm được món hời. Năm 2007, bà này cùng con trai đầu tư 50 triệu nhân dân tệ thành lập Công ty Đầu tư Honghan Bắc Kinh. Công ty hoạt động trong lĩnh vực năng lượng, quản lý đầu tư và phát triển công nghệ với quy mô không ngừng mở rộng. Tập đoàn Honghan nắm quyền kiểm soát khoảng 20 công ty. Tổng lượng đầu tư đạt 400 triệu nhân dân tệ.
Vợ Chu Nguyên Thanh còn đầu tư 19 triệu nhân dân tệ xây dựng đại lý xe Audi duy nhất ở Giang Tô. Theo báo cáo tài chính, doanh thu của đại lý đạt 659 triệu nhân dân tệ năm 2012.
“Nếu không có những bằng chứng rõ ràng về mối liên kết của Chu Vĩnh Khang với tiề.n bạc của gia đình, rất có thể khối tài sản sẽ được liệt vào danh sách &’tài sản không rõ nguồn gốc’”, Hu Xingdou, nhà bình luận chính trị, nói. “Nhưng không vấn đề gì cả, công chúng sẽ hỗ trợ trong việc ra quyết định điều tra”.
Theo Vnexpress
Chu Vĩnh Khang bước rơi từ đỉnh cao quyền lực
Từng là người đầy quyền thế trong ngành dầu mỏ và công an Trung Quốc, ông Chu Vĩnh Khang, cựu ủy viên thường trực Bộ Chính trị, đang bị điều tra về tội danh tham nhũng sau cú hạ cánh tưởng là an toàn năm 2012.
Chu Vĩnh Khang (thứ ba từ phải sang) từng thâu tóm nhiều quyền lực trong tay khi là bộ trưởng công an Trung Quốc. Ảnh: AFP
Trong gần một thập kỷ, Chu Vĩnh Khang, con trai của một gia đình nghèo ở nông thôn tỉnh Giang Tô, là một trong những người đàn ông quyền lực hạng nhất Trung Quốc. Nhưng hôm qua, người đàn ông 71 tuổ.i này không còn là nhà lãnh đạo được nể trọng nữa, mà là đối tượng bị cơ quan chống hối lộ của đảng Cộng sản Trung Quốc giam giữ để điều tra.
Tờ South China Morning Post dẫn các nguồn tin trước đó cho biết thực tế ông Chu cùng vợ là bà Giả Hiểu Diệp đã bị bắt từ tháng 12 năm ngoái tại Bắc Kinh.
Là con trai cả của một gia đình ở làng Tây Tiề.n Thủ, Vô Tích, Giang Tô, Chu Vĩnh Khang thoát khỏi sự khắc nghiệt và nghèo đói của cuộc sống nhà nông, với tấm bằng khá ở trường trung học và thi đỗ vào đại học. Kết thúc khóa học tại trường trung học Tô Châu năm 1958, ông Chu thi vào Học viện Xăng dầu Bắc Kinh, nay là Đại học Xăng dầu Trung Quốc.
Chu Vĩnh Khang bắt đầu sự nghiệp là một thợ máy ở mỏ dầu Đại Khánh ở Hắc Long Giang .Khu này, chỉ mới hoạt động vài năm trước khi ông Chu đến, giờ đây là khu lọc dầu lớn nhất Trung Quốc. Ông Chu sau đó làm việc tại mỏ dầu Liễu Hà và từ đó thăng tiến trong ngành công nghiệp này.
Một người có các mối quan hệ thân cận trong ngành này nói: "Ông Chu lao mình vào công việc với niềm hăng say lớn. Ông là một người lãnh đạo thiên bẩm. Mùa đông ở đông bắc Trung Quốc kéo dài và lạnh, nhưng ông luôn đi đầu và không bao giờ bỏ cấp dưới đơn độc".
Ông Chu nổi danh là một công nhân khỏe mạnh và bạo gan, nhưng cũng rất hào phóng. Trong điều kiện sống nghèo khổ lúc đó, các công nhân không có đủ đồ ăn, ông Chu cũng nghèo nhưng thường đem bánh bao nóng ở nhà đến cho các đồng nghiệp, người này kể.
Dần dần, Chu Vĩnh Khang trở thành người đứng đầu của ngành dầu mỏ Liễu Hà và có mối quan hệ với cựu phó chủ tịch Tăng Khánh Hồng, lúc đó có tên trong Ủy ban Năng lượng quốc gia. Năm 1996, ông Chu là lãnh đạo của tập đoàn Dầu khí Quốc gia Trung Quốc (CNPC), hiện là nhà sản xuất dầu lớn nhất Trung Quốc.
Năm 1999, Chu Vĩnh Khang trở thành bí thư của tỉnh giàu tài nguyên Tứ Xuyên và tiếp tục bước đường công danh sự nghiệp. Khi đó ông Chu tạo dựng danh tiếng là một người kiên định lập trường. Ông là một nhân vật trung tâm trong mạng lưới những chính trị gia có ảnh hưởng và có mối liên hệ với ngành công nghiệp dầu mỏ nhiều lợi nhuận và quyền thế. Đôi khi ông Chu được miêu tả là Dick Cheney của Trung Quốc. Cheney là phó tổng thống Mỹ nổi danh về sức ảnh hưởng về các vấn đề an ninh và quốc phòng Mỹ dưới thời cựu tổng thống George W. Bush.
Năm 2002, ông được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Công an và 5 năm sau có tên trong danh sách 9 thành viên của Ủy ban Thường trực Bộ Chính trị Trung Quốc, cơ quan đưa ra quyết sách cao nhất, sánh vai cùng Hồ Cẩm Đào, Tập Cận Bình, Ôn Gia Bảo và Lý Khắc Cường.
Ông trở thành người đứng đầu Ủy ban Chính trị và Luật pháp trung ương (CPLC), chịu trách nhiệm về an ninh nội địa của cả Trung Quốc, bao gồm cảnh sát, tòa án, nhà tù và giám sát an ninh nội địa. Ông để lại dấu ấn ở các cuộc trấn áp những vụ bất ổn ở Tây Tạng và Tân Cương.
Theo báo cáo của bộ tài chính Trung Quốc, năm 2013 ngân sách chính thức do CPLC quản lý vượt ngân sách quốc phòng trong năm thứ tư liên tiếp, với 124 tỷ USD dùng cho an ninh nội địa so với 123 tỷ USD chi tiêu cho quân đội.
"Duy trì ổn định là khai niệm rất, rất mơ hồ, và có nhiều kẽ hở cho tham nhũng", Joseph Cheng, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học thành phố Hong Kong, nói với AFP.
"Khi có nhiều kẽ hở cho tham nhũng, có rất nhiều cách để chi tiêu, bạn có rất nhiều nguồn lực để xây dựng mạng lưới quan hệ của mình. Đó là lý do tại sao ông ta trở nên quá quyền lực như vậy", Cheng nói.
Việc gây dựng quyền lực và nguồn lực, mạng lưới người thân cận và bè cánh trong đội ngũ lãnh đạo đảng, là một phần khiến ông Chu lợi dụng quyền lực chính trị. Việc ông Chu chịu trách nhiệm về bộ máy an ninh, mạng lưới ngày càng lớn mạnh dần và trở nên quá quyền lực, khiến giới lãnh đạo thấy không thoải mái, Cheng nói thêm.
Ông Chu Vĩnh Khang và Bạc Hy Lai (cùng mặc áo đen) trong một lễ kỷ niệm. Ảnh: SCMP
Sa lưới
Theo South China Morning Post, hồi tháng 8 năm ngoái, các lãnh đạo Trung Quốc đạt được đồng thuận trong việc điều tra ông Chu. Những chi tiết cáo buộc với ông hiện vẫn chưa rõ, nhưng các nhà quan sát cho rằng ông Chu có thể trở thành người có địa vị cao nhất bị bắt trong chiến dịch chống tham nhũng không khoan nhượng của chủ tịch Tập Cận Bình. Nỗ lực của ông Tập sẽ phá vỡ một luật bất thành văn lâu nay, tiến tới trừng phạt một trong những "tinh hoa" cao nhất vì phạm tội kinh tế.
Trong lần xuất hiện trước công chúng cuối cùng vào đầu tháng 10 năm ngoái, ông Chu dành cả buổi sáng ở trường trung học Tô Châu khi trường này kỷ niệm 60 ngày thành lập. Ông phát biểu với những lời lẽ ủng hộ mạnh mẽ Chủ tịch Tập Cận Bình , thúc giục giáo viên và sinh viên ủng hộ đảng.
Nhưng nỗ lực đó có thể quá nhỏ và quá muộn. Ông Chu là người đỡ đầu của Bạc Hy Lai, người bị tuyên án tù vào tháng 9 năm ngoái vì tội tham nhũng và lạm quyền. Vụ án của ông Bạc là b.ê bố.i chính trị chấn động nhất Trung Quốc từ sau Cách mạng Văn hóa. Việc ông Chu bị điều tra sau vụ án của Bạc Hy Lai được nhận định là không thể tránh được.
"Trong mắt Tập Cận Bình và các lãnh đạo khác, tội danh của Chu Vĩnh Khang là hỗ trợ Bạc Hy Lai", Willy Lam, chuyên gia chính trị tại Đại học Trung Quốc Hong Kong, nói.
"Bạc Hy Lai đã hình thành nên một liên minh bí mật, một bè cánh thiết lập quyền lực, và Chu Vĩnh Khang là một trong những người thân thiết nhất của Bạc Hy Lai, vì thế ông Chu bị điều tra".
Chiếc lưới tiếp tục siết chặt quanh ông Chu vào cuối năm ngoái, khi Lý Đông Sinh, cựu thứ trưởng an ninh và là người thân cận của ông Chu bị bắt. Không lâu sau, người đứng đầu cơ quan do thám của Trung Quốc, ông Lương Khắc, bị bắt và mất chức do bị nghi ngờ về tham nhũng. Có một số nguồn tin cho rằng Lương hỗ trợ Lý và ông Chu kiểm soát các cuộc điện thoại của các lãnh đạo cao cấp trong đảng.
Hầu hết những trợ lý thân cận của ông Chu trong ngành dầu khí cũng mới bị bắt giữ, gồm Lý Hoa Lâm, phó tổng giám đốc CNPC và là cựu thư ký riêng của ông Chu. Một số người họ hàng của ông Chu cũng bị điều tra vì những giao dịch trái phép liên quan đến CNPC, gồm con trai cả Chu Bân, con dâu Vương Uyển, em trai Chu Nguyên Thanh, em dâu Chu Linh Anh và cháu Chu Phong.
Ngoài ra, Tưởng Khiết Mẫn, cựu lãnh đạo CNPC và đồng thời là người thân cận của ông Chu, cũng bị Ủy ban Trung ương về thanh tra kỷ luật thẩm vấn. Tưởng bị tra hỏi năm 2012 vì những khoản chi cho các gia đình nạ.n nhâ.n trong vụ ta.i nạ.n Ferrari ở Bắc Kinh, để đổi lấy sự im lặng của họ. Tưởng Khiết Mẫn sau đó bị khai trừ khỏi đảng và đang bị điều tra.
Theo truyền thông Trung Quốc, đến nay có ít nhất 13 quan chức liên quan đến ông Chu bị điều tra. Có 5 người là cựu quan chức ở Tứ Xuyên, 4 quan chức CNPC, bao gồm chủ tịch và phó chủ tịch, một thứ trưởng bộ công an và ba người khác được coi là cánh tay phải của Chu. Một số báo cáo khác cho biết hơn 20 người thân cận của ông Chu cũng đang bị giam cầm. Khi ông Chu rời Ủy ban thường trực Bộ Chính trị, cũng là lúc số thành viên bị cắt từ 9 còn 7, không có chỗ cho Bộ trưởng Công an.
Là cựu ủy viên Ủy ban thường trực Bộ Chính trị, ông Chu trở thành quan chức cao nhất "mắc lưới" trong chiến dịch chống tham nhũng của Tập Cận Bình. Ông Tập từng tuyên bố nhắm tới quan tham ở tất cả các cấp, từ "hổ lớn" cho tới "ruồi bé".
Theo VnExpress
Ông Tập Cận Bình 'bất chấp sống chế.t' chống tham nhũng Chủ tịch Tập Cận Bình nói với các quan chức cấp cao TQ rằng ông bất chấp cả "sự sống chế.t và danh tiếng" để chống tham nhũng. Tờ Bưu điện Nam Hoa buổi sáng (Hongkong) nhận định rằng phát biểu ngắn gọn này của ông Tập Cận Bình là dấu hiệu cho thấy có những tranh cãi và nghi ngại trong chính...