Dậy sóng phản đối Trung Quốc xây đảo nhân tạo ở Trường Sa

Trung Quốc giờ đây không còn âm thầm bồi đắp trái phép đảo nhân tạo ở Trường Sa mà Bắc Kinh đã ngang nhiên thừa nhận việc làm trên qua báo chí chính thống và trả lời của người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc.

Động thái này của Trung Quốc lập tức vấp phải sự phản đối dồn dập, mạnh mẽ từ phía các nước hữu quan và quan ngại từ cộng đồng quốc tế.

Sự mở rộng Đá Ga Ven trong quá trình bồi đắp, cải tạo trái phép của Trung Quốc qua các thời điểm: tháng 3/2014, tháng 8/2014 và tháng 1/2015 (Ảnh: IHS Janes’s)

Việt Nam yêu cầu Trung Quốc chấm dứt hoạt động cải tạo đảo ở Trường Sa

Chiều 5/3/2015, tại cuộc họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao Việt Nam, trước câu hỏi về việc Trung Quốc xây, bồi đắp đảo ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam, cho phép hoạt động đồn trú và sân bay quân sự, Phó phát ngôn Phạm Thu Hằng khẳng định quan điểm của Việt Nam về việc này là rõ ràng và nhất quán.

Việt Nam có đầy đủ căn cứ pháp lý và bằng chứng lịch sử để khẳng định chủ quyền của mình tại hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

Việc Trung Quốc xây dựng mở rộng trái phép công trình trên các bãi đá và làm thay đổi nguyên trạng tại khu vực quần đảo Trường Sa không chỉ xâm phạm nghiệm trọng chủ quyền của Việt Nam, mà còn vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) đã ký kết giữa Trung Quốc và ASEAN.

Việt Nam phản đối và yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay những hành động sai trái đó.

Philippines tố cáo Trung Quốc ngay tại Liên Hiệp Quốc

Ngày 3/3/2015, Manila đã công bố nội dung lời tố cáo của bà Irene Natividad Susan, Phó Đại diện thường trực của Philippines tại Liên Hiệp Quốc ngay tại một cuộc họp mở của Hội đồng Bảo an diễn ra ngày 23/2/2015 tại New York. Theo đại diện của Manila, các công trình bồi đắp đảo nhân tạo mà Bắc Kinh đang ráo riết tiến hành tại vùng Trường Sa trực tiếp đe dọa an ninh trong khu vực.

Nhà ngoại giao Philippines nêu rõ: Việc Trung Quốc ồ ạt xây đảo nhân tạo trên các bãi đá tại vùng quần đảo Trường Sa là “một mối đe dọa trực tiếp đến Philippines và các quốc gia khác có tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông và cần được coi là một mối quan ngại lớn cho tất cả các nước vì đe dọa an ninh, hòa bình và ổn định trong khu vực”.

Không chỉ là một nguy cơ đối với lĩnh vực an ninh, các hành động nạo vét lòng biển để bồi đắp đảo nhân tạo của Bắc Kinh còn bị Manila tố cáo là tàn hại môi trường, vừa “phá hủy trên bình diện rộng tính chất đa dạng sinh học của khu vực”, vừa “làm mất đi vĩnh viễn thế cân bằng sinh thái ở Biển Đông”.

Phó Đại diện thường trực của Philippines tại Liên Hiệp Quốc nhấn mạnh: “Các tổn thất không thể đảo ngược đó sẽ tác hại lâu dài đối với ngư dân trong vùng Biển Đông – những người đã phải dựa vào biển để mưu sinh qua nhiều thế hệ”.

Cần phải nhấn mạnh rằng đây là lần đầu tiên mà Philippines nêu bật vấn đề Trung Quốc bồi đắp lấn biển, xây đảo nhân tạo trên Biển Đông trước Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc – định chế có chức năng duy trì hòa bình và an ninh quốc tế.

Và điều đáng nói là Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã phải trực tiếp nghe những lời tố cáo của Manila, bởi đó là cuộc họp mở do chính Bắc Kinh đề nghị trong vai trò Chủ tịch luân phiên của Hội đồng Bảo an vào tháng 2/2015.

Trước đó, cộng đồng quốc tế, trong đó có Mỹ, ASEAN đã nhiều lần lên tiếng bày tỏ quan ngại trước việc Trung Quốc bồi đắp đảo nhân tạo ở quần đảo Trường Sa. Giới chuyên gia quân sự cũng nhiều lần cảnh báo Bắc Kinh đang xây dựng một mạng lưới các pháo đài đảo để kiểm soát hầu hết Biển Đông, một trong những tuyến đường biển nhộn nhịp nhất trên thế giới, và có khả năng kiểm soát cả vùng trời trên Biển Đông.

Gần đây nhất, tại một phiên điều trần trước Quốc hội Mỹ ngày 27/2/2015, Giám đốc Tình báo quốc gia Mỹ James Clapper khẳng định việc Trung Quốc tăng cường bồi đắp đất để xây đảo nhân tạo trên Biển Đông là nhằm tạo các cảng và sân bay để phục vụ chiến lược “hiếu chiến”, hiện thực hóa tham vọng chiếm Biển Đông. Giám đốc tình báo Mỹ cũng thẳng thừng vạch rõ việc Trung Quốc đòi chủ quyền tới 80% diện tích Biển Đông là “đòi hỏi quá đáng”.

Trong khi đó, Bắc Kinh từ chỗ phớt lờ mọi cảnh báo, phản đối và âm thầm “việc ta ta cứ làm”, đã bắt đầu làm một việc hiếm thấy là thừa nhận việc làm phi pháp trên qua truyền thông và bằng phát ngôn chính thức.

Ngày 26/2/2015, tờ Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc là tờ báo chính thống đầu tiên thừa nhận Bắc Kinh đang cải tạo đất đai và xây cất trên diện rộng tại khu vực có tranh chấp ở Biển Đông.

Sau đó 1 ngày, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi lại ngang nhiên nói rằng, những gì Trung Quốc đã và đang làm trên các đảo, đá mà họ đã chiếm trái phép của Việt Nam là “hợp pháp, chính đáng và hợp lý”, đồng thời lên giọng yêu cầu các nước khác không thực hiện những cáo buộc “vô căn cứ”.

Ngày 3/3/2015, trang mạng Đông Phương của Trung Quốc đã đăng tải hàng loạt ảnh về quá trình cải tạo đất đá, xây dựng đảo nhân tạo trái phép trên Biển Đông tại 6 bãi đá Chữ Thập, Subi, Tư Nghĩa, Gạc Ma, Ga Ven, Châu Viên của Việt Nam, với diện tích tăng lên chóng mặt.

Theo Linh Phương (tổng hợp)

PetroTimes