Đẩy mạnh cải cách hành chính ngành hải quan

Để đẩy mạnh cải cách, hoàn thiện thể chế, Tổng cục Hải quan đã trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển Hải quan giai đoạn 2021 – 2030 tại Quyết định số 628/QĐ-TTg ngày 20/5/2022.

Khu vực tiếp nhận, giải quyết hồ sơ của doanh nghiệp tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Đình Vũ. Ảnh tư liệu: Minh Thu/TTXVN

Bên cạnh đó, tập trung sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật nhằm tiếp tục thể chế hóa quan điểm của Đảng về phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; định hướng cải cách hành chính , cải thiện môi trường kinh doanh , nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia của Chính phủ; tháo gỡ vướng mắc phát sinh; bảo đảm hiệu quả quản lý nhà nước đồng thời tạo thuận lợi cho cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp; đáp ứng yêu cầu của hoạt động xuất nhập khẩu trong thời kỳ phòng chống dịch COVID-19.

Tính từ đầu năm 2021 đến nay, Tổng cục đã chủ trì xây dựng, trình cấp có thẩm quyền ban hành 16 văn bản quy phạm pháp luật gồm 01 Nghị quyết của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, 04 Nghị định của Chính phủ, 02 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, 09 Thông tư của Bộ trưởng Bộ Tài chính, đồng thời tập trung nguồn lực xây dựng, hoàn thiện các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật quan trọng khác.

Cơ quan hải quan thường xuyên công khai thủ tục hành chính; duy trì hoạt động đối thoại với doanh nghiệp; giải quyết kịp thời phản ánh, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp; thường xuyên đẩy mạnh hoạt động thanh tra, kiểm tra để bảo đảm hiệu quả thi hành pháp luật, hạn chế vướng mắc, khiếu kiện.

Ngoài ra, cơ quan hải quan đã xây dựng và vận hành hiệu quả một số hệ thống công nghệ thông tin quan trọng để phục vụ thực hiện thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan tự động. Đến nay, các thủ tục hải quan cốt lõi được thực hiện hoàn toàn bằng phương thức tự động thông qua Hệ thống thông quan tự động (VNACCS/VCIS) với 100% đơn vị hải quan trên phạm vi toàn quốc thực hiện, hơn 99% doanh nghiệp tham gia, xử lý hơn 99,8% tờ khai hải quan và thời gian thông quan đối với hàng luồng xanh chỉ từ 1 đến 3 giây.

Tổng cục Hải quan đã ký kết với 44 ngân hàng để phối hợp thu thuế điển tử, số thu đạt khoảng 99,8% số thu ngân sách toàn ngành; Triển khai dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 đạt 91% tổng số dịch vụ công; Đã tích hợp 98 thủ tục hành chính lên lên Cổng dịch vụ công quốc gia. Đến nay đã có 259 thủ tục hành chính của 13 Bộ, ngành kết nối, thực hiện trên Cơ chế một cửa quốc gia với hơn 50.000 doanh nghiệp tham gia.

Tổng cục Hải quan đã kết nối chính thức Cơ chế một cửa ASEAN để trao đổi thông tin chứng nhận xuất xứ mẫu D điện tử với 9 nước thành viên ASEAN. Tổng cục Hải quan triển khai Hệ thống quản lý hải quan tự động (VASSCM) thông qua việc kết nối, trao đổi thông tin với 495 doanh nghiệp kinh doanh cảng, sân bay, kho, bãi, địa điểm chịu sự giám sát hải quan.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, tự do hóa thương mại và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, lưu lượng hàng hóa lưu thông giữa các quốc gia ngày càng gia tăng, Việt Nam đã tham gia 16 hiệp định thương mại tự do thế hệ mới với các yêu cầu hội nhập toàn diện, cùng với Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, từ đầu năm 2021, Tổng cục Hải quan tập trung xây dựng hải quan số tiến tới mô hình hải quan thông minh.

Theo đó, mô hình hải quan thông minh sẽ có mức độ tự động hóa cao, ứng dụng các thành tựu khoa học mới và hiện đại trên nền tảng số, phi giấy tờ, đảm bảo minh bạch, công bằng, hiệu lực, hiệu quả, có khả năng dự báo, thích ứng với sự biến động của thương mại quốc tế và yêu cầu quản lý của cơ quan Hải quan, yêu cầu chia sẻ, kết nối với các bộ, ngành, phù hợp với chuẩn mực quốc tế, phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Hiện nay, Tổng cục Hải quan đang xây dựng hệ thống công nghệ thông tin mới mới thông qua hình thức thuê dịch vụ công nghệ thông tin nhằm khắc phục nhược điểm của các hệ thống công nghệ thông tin hiện hành. Toàn bộ giao dịch được hệ thống mới xử lý theo cách thức thống nhất, đảm bảo áp dụng nhất quán các quy định pháp luật trong nước và đối xử ngang bằng với tất cả các đối tác thương mại.

Dự kiến trong 5 năm tới, 92.000 doanh nghiệp xuất nhập khẩu, kinh doanh kho, bãi, cảng khi sử dụng hệ thống công nghệ thông tin mới của Hải quan sẽ tiết kiệm khoảng 920 tỷ đồng, được khai báo thủ tục hải quan mọi lúc, mọi nơi, trên mọi công cụ.