Đây là loại chất độc được WHO xếp vào nhóm chất gây ung thư cực mạnh, vẫn thường xuất hiện trong mâm cơm nhà bạn nhưng chẳng mấy ai hay biết
Benzopyrene có mặt rất nhiều trong cuộc sống, được tìm thấy trong than đá, khói thuốc lá và nhiều loại thực phẩm, đặc biệt là thịt nướng như gà nướng, cá nướng, sườn nướng trên than củi.
Thực phẩm dù không phải là nguyên nhân trực tiếp gây ra bệnh ung thư nhưng việc tiêu thụ những món ăn thiếu lành mạnh, chứa chất gây hại sẽ thúc đẩy nguy cơ ung thư cao hơn.
Benzopyrene là một trong những chất nguy hiểm như thế. Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) thuộc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã xếp loại chất này vào nhóm 1 về gây ung thư cho con người với những bằng chứng rõ ràng về tác hại đối với sức khỏe. Đáng nói, benzopyrene có mặt rất nhiều trong cuộc sống, đặc biệt là thực phẩm chúng ta ăn mỗi ngày.
Việc tiêu thụ những món ăn thiếu lành mạnh, chứa chất gây hại sẽ thúc đẩy nguy cơ ung thư cao hơn.
Benzopyrene thường xuất hiện ở thực phẩm ai cũng yêu thích
Benzopyrene có thể gọi tắt là BaP, nó là một hydrocarbon thơm đa vòng. Được sản xuất sau quá trình đốt cháy không hoàn toàn chất hữu cơ ở nhiệt độ từ 300 độ C (572 độ F) đến 600 độ C (1.112 độ F).
Benzopyrene là một thuật ngữ hóa học xa lạ đối với nhiều người, nhưng thực tế chúng có mặt rất nhiều trong cuộc sống, chất này có thể được tìm thấy trong than đá, khói thuốc lá và nhiều loại thực phẩm, đặc biệt là thịt nướng như gà nướng, cá nướng, sườn nướng – những món ăn yêu thích của nhiều người.
Benzopyrene có thể được tìm thấy trong thịt nướng như gà nướng, cá nướng, sườn nướng…
Theo nghiên cứu của Viện Ung thư Quốc gia Mỹ, trong quá trình nướng thịt, thịt sẽ hình thành 2 chất:
- Các amin dị vòng: Hình thành khi các protein, đường và các hạt cơ của thịt phản ứng với nhiệt độ cực cao.
- Hydrocarbon thơm đa vòng: Hình thành khi nước thịt và mỡ bắt lửa và dính vào thịt.
Video đang HOT
Phần cháy khét của thịt nướng có chứa các amin dị vòng và hydrocarbon thơm đa vòng – đây là loại chất có khả năng gây bệnh ung thư cao, đặc biệt ung thư đường tiêu hóa. Sau khi vào cơ thể, chất này sẽ tạo ra một số lượng lớn các phân tử trung gian, làm thay đổi cấu trúc của tế bào đích và gây ung thư.
Nghiên cứu thuộc Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ năm 2001 đã cho thấy, mức độ BaP cao hay không còn tùy thuộc vào từng loại thịt: Các sản phẩm thịt đã nấu chín có thể chứa BaP lên đến 4ng/g, và lên đến 5,5ng/g trong thịt gà chiên và 62,6ng/g trong thịt bò nướng trên than củi.
Làm sao để phòng ngừa việc tiêu thụ Benzopyrene?
- Thay đổi phương pháp nấu ăn: Nướng thực phẩm chính là nguyên nhân gây hình thành Benzopyrene, chính vì vậy cách tốt nhất để ngăn ngừa chúng chính là thay đổi phương pháp nấu nướng. Hấp, luộc thực phẩm vẫn được giới chuyên gia đánh giá cao trong việc bảo vệ sức khỏe và chống ung thư.
Để thay đổi hương vị bữa ăn, bạn vẫn có thể nướng thịt nhưng chỉ nên chế biến đến khi thực phẩm chín vừa tới là đủ.
- Để thay đổi hương vị bữa ăn, bạn vẫn có thể nướng thịt nhưng chỉ nên chế biến đến khi thực phẩm chín vừa tới là đủ, không nên để đến cháy xém. Tốt nhất không nướng thịt trực tiếp trên lửa than hay nướng ở nhiệt độ cao. Nhất định phải cần cắt bỏ phần thịt cháy xém trước khi ăn.
- Cần chú ý đến sự cân bằng và đa dạng của chế độ ăn uống. Bạn nên ăn thịt nướng kèm trái cây và rau quả tươi vì chúng rất giàu chất xơ, sẽ giúp thúc đẩy quá trình tiêu hóa, giúp các chất độc sẽ nhanh chóng được đào thải chứ không ở trong bụng quá lâu.
- Trong quá trình nấu nướng, bạn cũng cần chú ý đến khói nấu nướng tại gia đình. Làm tốt việc hút khói, thông gió nơi bếp nấu bạn sẽ làm giảm được lượng benzopyrene hít vào cơ thể.
- Benzopyrene cũng tồn tại nhiều ở khói thuốc lá, chính vì vậy để ngăn ngừa tiêu thụ chất độc này thì bạn cần tuyệt đối từ bỏ thói quen hút thuốc.
70 chất gây ung thư chui vào đâu?
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM cho biết khói thuốc lá chứa hơn 7.000 hóa chất, trong đó có hàng trăm loại hóa chất có hại cho sức khỏe như 70 chất gây ung thư, bao gồm chất gây nghiện và các chất gây độc.
Vô tư nhả khói thuốc trong khuôn viên Bệnh viện Nhi Đồng 2 (TP.HCM) - Ảnh: DUYÊN PHAN
Người hút thuốc lá có nguy cơ mắc bệnh ung thư phế quản phổi, ung thư vòm họng, bệnh tim mạch, viêm phổi tắc nghẽn, bệnh răng miệng... và hàng loạt hệ lụy khác đi kèm nếu không hạn chế.
Gây 20 căn bệnh
Mỗi điếu thuốc, người hút thuốc trung bình đưa vào cơ thể 1-2mg chất nicotin. Hút thuốc lá đưa nicotin nhanh chóng đến não (trong vòng 10 giây sau khi hít vào).
Khi hút thuốc lá, nicotin được hít vào phổi, đi khắp cơ thể, lên não và kích thích các hóa chất trong não như dopamin, serotonine, noradrenaline được tiết ra nhiều.
Chính những hóa chất này đã tác động tạo cảm giác, não bộ nhanh chóng nhận ra rằng có thể dùng thuốc lá để kích thích bài tiết dopamin và như vậy là khởi động quá trình nghiện thuốc lá.
Trong khói thuốc lá có khoảng 70 chất gây ung thư như hợp chất thơm có vòng đóng, benzopyrene hay các nitrosamine... Các hóa chất này tác động lên tế bào bề mặt của đường hô hấp gây nên tình trạng viêm mãn tính, phá hủy tổ chức, biến đổi tế bào dẫn đến dị sản, loạn sản rồi ác tính hóa.
BS Nguyễn Duy Tiên cho biết thuốc lá gây ra hơn 20 căn bệnh khác nhau cho người hút thuốc, trong đó có nhiều bệnh nguy hiểm như ung thư, tim mạch, bệnh hô hấp, ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản, rụng tóc, sâu răng, loét dạ dày, vẩy nến, loãng xương, thuyên tắc mạch máu, bệnh tim mạch...
Trẻ em không hút thuốc, nhưng nếu sống trong môi trường có khói thuốc cũng sẽ có những bệnh lý như vậy.
Hút thuốc có thể gây nên nhiều bệnh nguy hiểm ở cả người lớn và trẻ em. Người không hút thuốc nhưng thường xuyên hít phải khói thuốc cũng mắc các bệnh như người hút thuốc.
Kẻ thù số 1 của răng miệng
Theo TS Trần Ngọc Phương Thảo - Bệnh viện Răng hàm mặt TP.HCM, thuốc lá là kẻ thù số 1 của các bệnh răng miệng, không chỉ có nguy cơ gây bệnh cao mà còn làm chậm quá trình hồi phục các bệnh răng miệng.
Thuốc lá là một trong những nguyên nhân quan trọng làm xuống cấp sức khỏe răng miệng. Theo thống kê y khoa, những người hút thuốc lá dễ mắc các bệnh về răng miệng nhiều gấp 3-6 lần và nguy cơ bị rụng răng là rất cao, gấp 2 lần so với người thường.
Những bệnh lý về răng miệng thường gặp khi hút thuốc lá là viêm nhiễm ở răng, nướu và phần xương xung quanh răng. Người trẻ hút thuốc nhiều có nguy cơ bị viêm lợi hoại tử loét, đây là một loại bệnh nặng, nhanh chóng dẫn đến viêm quanh răng hoại tử loét, cuối cùng mất răng.
Những người có sức khỏe tốt hút thuốc kéo dài nhiều năm có nguy cơ bị viêm quanh răng mãn tính, bệnh tiến triển từ từ làm lung lay nhiều răng. Người hút thuốc lá có nguy cơ mắc ung thư miệng cao gấp 6 lần so với người không hút...
Đừng hủy hoại trẻ em
Một nghiên cứu tại Bệnh viện Nhi Đồng 1 (TP.HCM) cho thấy trẻ hen suyễn mà có người thân hút thuốc lá thường khó hết bệnh, thời gian điều trị kéo dài, số lần nhập bệnh viện nhiều, có tình trạng phụ thuộc thuốc giãn phế quản so với trẻ không có thân nhân hút thuốc.
Trẻ em sống trong môi trường khói thuốc từ nhỏ thì ngoài ảnh hưởng đến sức khỏe còn ảnh hưởng tới hành vi và tâm lý. Khi nhìn thấy người lớn hút, trẻ sẽ quen với hình ảnh này, coi hút thuốc là việc bình thường của người lớn. Khi lớn lên, trẻ dễ có khuynh hướng thử hút cho giống người lớn.
Lần đầu hút thuốc không phải ai cũng sẽ hút tiếp vì cảm giác ban đầu hút thuốc khá khó chịu. Nhưng với những trẻ đã hít phải khói thuốc của người lớn từ nhỏ, não trẻ đã quen với mùi khói thuốc nên khi tập hút trẻ cảm giác ít khó chịu hơn những trẻ khác. Trẻ cũng dễ cảm nhận được sự kích thích của thuốc lá lên não hơn.
Điều này khiến trẻ dễ nghiện thuốc lá hơn những trẻ không hít phải khói thuốc từ nhỏ do thuốc lá có chất gây nghiện là nicotin. Chất này tác động lên não và gây nghiện, càng hút lâu càng khó bỏ.
Với trẻ vị thành niên, khi nghiện hút thuốc lá sẽ có nguy cơ nghiện các chất gây nghiện khác, đặc biệt là ma túy. Do đó, tốt nhất không nên cho trẻ tiếp xúc với khói thuốc ngay từ khi còn nhỏ.
Báo Tuổi Trẻ tổ chức tọa đàm và diễn đàn về tác hại thuốc lá
Nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng, đồng thời tìm kiếm các giải pháp giảm thiểu tác hại của việc hút thuốc lá, báo Tuổi Trẻ tổ chức tọa đàm và diễn đàn "Làm thế nào để giảm tác hại của khói thuốc lá?".
Tọa đàm sẽ diễn ra sáng 29-5, với sự tham dự của các chuyên gia uy tín trong lĩnh vực. Diễn đàn sẽ chính thức ra mắt bạn đọc vào ngày 27-5, với các loạt bài liên quan cùng các ý kiến, hiến kế của chuyên gia, bạn đọc... nhằm bàn giải pháp nâng cao nhận thức của cộng đồng, giúp giảm thiểu tác hại của khói thuốc lá.
Bạn đọc quan tâm có thể gửi ý kiến, hiến kế cho diễn đàn về địa chỉ: suckhoe@tuoitre.com.vn. - MINH HUỲNH
90% bệnh nhân ung thư phổi có liên quan đến 'món' cả triệu người Việt nghiện Tại Việt Nam, sau ung thư gan, ung thư phổi là căn bệnh nguy hiểm thứ hai ở cả nam và nữ. Theo nhiều nghiên cứu 90% bệnh nhân ung thư phổi có liên quan tới khói thuốc lá. Trong khói thuốc lá có 3-4 benzopyzen là chất gây ung thư. Ảnh minh họa: Internet Ung thư phổi hay ung thư phế quản...











Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Loại rau Việt được coi là 'vua thảo mộc', dược tính cực cao, ăn vào bổ đủ đường

Có nên dùng lá trầu không chữa đau mắt đỏ?

Cảnh báo biến chứng của cúm mùa: Ai dễ mắc bệnh?

Virus mới ở Trung Quốc có thể lây sang người giống Covid-19, nguy hiểm thế nào?

Thường xuyên buồn ngủ có phải là dấu hiệu nguy hiểm?

Bạn có nhận đủ acid béo omega-3 trong chế độ ăn uống không?

Vì sao phải uống thuốc đúng thời điểm?

3 dấu hiệu ở mắt cảnh báo ung thư gan

Bài tập cho người bệnh lao thanh quản

Ăn ít có thực sự giúp kéo dài tuổi thọ?

Cỏ 'nghìn rễ' mọc dại khắp Việt Nam, ở nước ngoài hái bán là ra tiền

Bước tiến mới trong sàng lọc ung thư cổ tử cung
Có thể bạn quan tâm

Mỹ có thể cắt quyền truy cập Starlink, gây áp lực với Ukraine về thỏa thuận khoáng sản
Thế giới
16:28:48 22/02/2025
Rổ hint chứng minh Quan Hiểu Đồng - Lộc Hàm thật sự toang: Chiến tranh lạnh 10 tháng, nhà trai bê tha bệ rạc
Sao châu á
16:06:06 22/02/2025
NSƯT Kim Tử Long nợ Ngọc Huyền 10 tỷ
Sao việt
16:00:08 22/02/2025
Tai nạn 6 người tử vong ở Sơn La: Chuyển nhiều bệnh nhân nặng về Hà Nội
Tin nổi bật
15:57:48 22/02/2025
Những vai diễn của NSND Công Lý trên truyền hình sau khi mắc bạo bệnh
Hậu trường phim
15:45:44 22/02/2025
Tử vi ngày mới 23/2: Top 3 con giáp được Thần Tài che chở, công việc lẫn tình yêu đều thuận lợi
Trắc nghiệm
15:36:50 22/02/2025
Tan làm về, Quang Hải giật mình vì 1 hành động của Chu Thanh Huyền cùng mẹ chồng, dân mạng khẳng định cưới đúng người
Sao thể thao
15:33:57 22/02/2025
Cơ trưởng uống cả lít bia trước giờ bay khiến hãng hàng không bị 'vạ lây'
Netizen
15:31:55 22/02/2025
Nam ca sĩ đang ở thời kỳ đỉnh cao bỗng ở ẩn và đóng băng sự nghiệp, nói gì khi quyết định trở lại Vpop?
Nhạc việt
15:14:31 22/02/2025
Hội An là nơi hưởng tuần trăng mật lãng mạn nhất thế giới
Du lịch
15:05:14 22/02/2025