Đấu tranh chống tham nhũng, sợ nhất… “alo, vỗ vai”!
“Trong cuộc đấu tranh chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí hiện nay, nhà báo và cơ quan báo chí không thể tự thân và đơn phương. Thiếu sự vào cuộc của cơ quan chức năng, bài báo sẽ bị rơi vào im lặng… Đấu tranh chống tiêu cực, tham nhũng sợ nhất “alo, vỗ vai”.” – Đó là một ý kiến tại Hội thảo về đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí.
Tại hội thảo “ Báo chí với công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí” do Báo Nhân Dân, Ban Thường trực Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam và Hội Nhà báo Việt Nam phối hợp tổ chức ngày 28/4, Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân khẳng định, báo chí có vai trò quan trọng trong việc phát hiện tiêu cực, ngăn chặn hạn chế tiêu cực.
“Lâu nay chúng ta có hạn chế là cơ quan nhà nước rất ít phát hiện tham nhũng. Báo chí phát hiện nhiều nhưng không xử lý được. Vì vậy, báo chí phát hiện rồi thì cơ quan nhà nước phải làm sao xử lý được tiêu cực”- ông Nhân nói.
Ông Nguyễn Thiện Nhân – Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam phát biểu tại hội thảo.
Ông Nguyễn Thiện Nhân cho biết, vừa qua MTTQ Việt Nam đã làm việc với Bộ Giao thông vận tải và Thanh tra Chính phủ, qua đó kiến nghị phải làm tốt hơn nữa việc cung cấp thông tin cho báo chí. Tới đây MTTQ Việt Nam sẽ làm việc với các địa phương, kiến nghị công bố kết quả thanh tra, tạo thuận lợi cho báo chí tác nghiệp.
“Với những sự việc xảy ra được sự quan tâm của xã hội thì trong vòng 24 tiếng, người phát ngôn của chính quyền đó phải phát ngôn cung cấp thông tin. Đó là quy định rất rõ ràng trong nghị định của Chính phủ. Tới đây MTTQ Việt Nam sẽ giám sát cả việc thực hiện quy chế phát ngôn và tiến hành giám sát, mở cửa thông tin, minh bạch, nhất là trong các vấn đề quyết định thanh tra, đấu thầu”- ông Nhân thông báo.
Không nên cấm nhà báo sử dụng kỹ thuật ngụy trang ghi âm, ghi hình
Phát biểu tại hội thảo, PGS.TS Nguyễn Văn Dững- Trưởng khoa Báo chí, Học viện Báo chí và Tuyên truyền khẳng định, do đặc thù hoạt động của nhà báo trong đấu tranh chống tiêu cực, tham nhũng thường là hoạt động “đơn tuyến” và “độc lập” tác chiến nên không có cách nào hiệu quả hơn việc trang bị kiến thức và kỹ năng tác nghiệp cho nhà báo thật sự mang tính chuyên nghiệp cao.
Cơ quan chức năng cần tiếp tục hoàn thiện môi trường pháp lý, theo đó tạo mọi điều kiện cho nhà báo thu thập thông tin, tiếp cận nguồn tin theo tinh thần Luật tiếp cận thông tin sẽ có hiệu lực vào đầu năm 2018.
“Không nên cấm nhà báo và người dân nói chung sử dụng phần mềm, kỹ thuật ngụy trang ghi âm, ghi hình vì đó là công cụ, phương tiện và phương pháp giúp nhân dân phát huy vai trò của chí của Đảng trong đấu tranh chống tham nhũng. Một lệnh cấm như vậy sẽ có hại nhiều hơn cho sự nghiệp của Đảng”- ông Dững thẳng thắn.
Từ đó, ông Dững đề xuất lập quỹ báo chí đấu tranh chống tham nhũng để có thể kịp thời động viên những nhân tố tích cực, đặc biệt hỗ trợ cho những nhà báo gặp tai nạn nghề nghiệp.
Chung quan điểm, luật sư Nguyễn Minh Tâm – Phó Tổng thư ký Liên đoàn Luật sư Việt Nam nhấn mạnh quy định về cấm sử dụng thiết bị nguỵ trang ghi âm, ghi hình hạn chế hoạt động tác nghiệp của nhà báo trong cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng. Tuy vậy những ý kiến đóng góp đã được cơ quan soạn thảo tiếp thu để chỉnh sửa cho phù hợp.
Ông Tâm đề xuất nghiên cứu về cơ chế phối hợp giữa Hội Nhà báo Việt Nam với các cơ quan bảo vệ pháp luật trong việc bảo vệ quyền hành nghề của nhà báo đấu tranh phòng chống tham nhũng. Hình thức phối hợp có thể là bằng văn bản, trong đó gồm các quy định về mục đích, nguyên tắc phối hợp, các điều kiện và biện pháp phối hợp, các quyền và nghĩa vụ cơ bản của Hội Nhà báo cũng như các cơ quan bảo vệ pháp luật trong việc thực hiện các quy định của Luật báo chí, Luật phòng chống tham nhũng. Văn bản này có giá trị pháp lý, tạo điều kiện để các nhà báo yên tâm hoạt động tác nghiệp, có đủ bản lĩnh dấn thân thực hiện tác nghiệp, đấu tranh có hiệu quả trong công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng hiện nay.
Video đang HOT
Sợ nhất “alo, vỗ vai”
Nhà báo Duy Thanh – Phó Tổng Biên tập Báo Đại đoàn kết cho rằng, chống tham nhũng, lãng phí chính là chống lại sự tha hóa, biến chất của cán bộ đảng viên có chức có quyền trong bộ máy nhà nước. Đây là một vấn đề hết sức phức tạp, nhạy cảm. Điều đó đòi hỏi người viết phải có bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp, có cái tâm trong sáng, có động cơ xây dựng, đặt mình vào trong cuộc để tháo gỡ và phải hết sức thận trọng, tỉnh táo.
Nhà báo Duy Thanh phát biểu tại hội thảo.
Nhà báo không phải là tòa án, không thể dùng từ ngữ kết tội ngay được mà chỉ có thể nêu sự kiện, chi tiết, lý lẽ sắc bén, thuyết phục. Mỗi chi tiết sự kiện trong tác phẩm báo chí đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí tiêu cực phải có chứng cứ, tài liệu chứng minh mới có đủ sức thuyết phục, không được phép suy diễn, áp đặt…
“Trong cuộc đấu tranh chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí hiện nay, nhà báo và cơ quan báo chí không thể tự thân và đơn phương. Thiếu sự vào cuộc của cơ quan chức năng, bài báo sẽ bị rơi vào im lặng. Cơ quan báo chí, nhà báo không có quyền xử lý vi phạm. Đấu tranh chống tiêu cực, tham nhũng sợ nhất “alo, vỗ vai”. Chỉ có sự minh bạch, sự vào cuộc trách nhiệm của cơ quan chức năng mới làm cho các thông tin báo chí trở thành căn cứ, chứng cứ đưa ra ánh sáng các vụ việc tiêu cực, tham nhũng góp phần cùng Đảng, Nhà nước trong thực hiện mục tiêu ngăn chặn, từng bước đẩy lùi tham nhũng, lãng phí”- nhà báo Duy Thanh trăn trở.
Trong khi đó, từ kinh nghiệm thực tiễn, nhà báo Bùi Trung Chính -Trưởng ban Thời Nay, Báo Nhân Dân bày tỏ, nhà báo và cơ quan báo chí tham gia đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí sẽ bị cuốn vào một “cuộc chơi” lớn với nhiều đe dọa, rủi ro.
Để bảo đảm tính khách quan, nhiều trường hợp nhà báo phải thực hiện các cuộc điều tra độc lập với những chức vụ quyền hạn rất hạn chế. Không chỉ các nhóm lợi ích, tham nhũng cản trở, chống phá hoạt động tác nghiệp của nhà báo mà thói cửa quyền, quan liêu, vô cảm của bộ máy công chức cũng gây rất nhiều khó khăn cho hoạt động nghiệp vụ của nhà báo
“Cần nói thêm rằng đã có nhiều tuyên ngôn to lớn về việc ủng hộ hoạt động của các nhà báo chống tham nhũng, lãng phí nhưng hầu như chưa có một hoạt động bênh vực với nhà báo cụ thể nào. Trong khi đó các nhóm lợi ích với động lực hàng trăm, hàng nghìn tỷ đồng ngày càng tinh vi, quyết liệt trong đối phó với các lực lượng đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, trong đó có báo chí. Điều mà những nhà báo đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí luôn mong mỏi là kết quả xã hội của bài báo: kẻ làm trái phải trả giá, giảm nhẹ nhất thất thoát tài sản xã hội… Chính vì vậy, hợp tác với cơ quan chức năng tiếp tục xử lý các vấn đề báo chí đã nêu là điều mọi nhà báo mong muốn”- nhà báo Trung Chính nêu quan điểm.
Đề xuất nhận tin báo tố giác qua Facebook, Zalo
Trong bài tham luận gửi tới hội thảo, nhà báo Nguyễn Tấn Phong – Tổng biên tập Báo Sài Gòn Giải Phóng đề xuất hình thành các hộp thư tố giác hành vi tham nhũng, lãng phí thông qua các phương tiện như: hộp thư góp ý, gửi tin nhắn qua điện thoại, email, các mạng xã hội Facebook, Viber, Zalo, Tanggo… Có cơ chế bảo vệ người tố giác tham nhũng, lãng phí, thường xuyên động viên, khen thưởng người dân cung cấp nguồn tin dẫn đến sự vào cuộc của cơ quan báo chí và các cơ quan chức năng. Đồng thời mở các trang diễn đàn, đối thoại giữa người dân với các cơ quan hành chính Nhà nước trên một số lĩnh vực có liên quan đến việc đấu tranh, phát hiện các hành vi tham nhũng, lãng phí của các cá nhân, tổ chức, đơn vị trong bộ máy chính quyền, hệ thống chính trị các cấp.
Thế Kha
Theo Dantri
Cần bảo vệ tội phạm tham nhũng để tránh bị thủ tiêu bịt đầu mối
"Tham nhũng quyền lực hay tham nhũng chính sách đó là cách nói. Còn tham nhũng kiểu gì cũng đi đến chỗ liên quan đến tài sản" - TS Lưu Bình Nhưỡng - Ủy viên Thường trực Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội nói khi trao đổi với Dân Việt
Chức năng chồng chéo khó có hiệu quả
Tại Hội nghị toàn quốc của ngành nội chính mới đây, có ý kiến cho rằng để công tác phòng, chống tham nhũng có hiệu quả cần thành lập cơ quan độc lập để điều tra phá án về tham nhũng, lãng phí. Ông có đồng tình với quan điểm này?
- Tôi thấy đề xuất đó phù hợp với điều kiện của nước ta. Từ trước tới nay chúng ta cũng đang phấn đấu để cơ quan về phòng, chống tham nhũng phải độc lập so với các cơ quan nhà nước khác. Còn như chức năng chồng chéo và phụ thuộc nhau thì rất khó thực hiện công tác phòng, chống tham nhũng một cách hiệu quả.
Bị cáo Giang Kim Đạt - nguyên quyền trưởng phòng Công ty TNHH Một thành viên Vận tải viễn dương Vinashin - Vinashinlines bị tuyên án tử hình về tội Tham ô tài sản. Ảnh: T.L
Theo tôi, cần có cơ quan tương đối độc lập để tiến hành phát hiện, điều tra xử lý về tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Muốn cho công tác phòng, chống tham nhũng hiệu quả, tôi nghĩ các cơ quan chức năng nên suy nghĩ đến ý kiến đề xuất trên.
Thứ hai, nếu thành lập cơ quan để chuyên thực hiện phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, việc lựa chọn cán bộ cũng sẽ chuyển người từ các cơ quan nhà nước khác sang, chứ không phải tuyển dụng mới hoàn toàn. Ví dụ như tuyển người từ cơ quan thanh tra, kiểm tra, điều tra sang.
Thời gian gần đây nổi lên việc một số đối tượng khi thấy có dấu hiệu bị "sờ gáy" vì liên quan đến những vụ án kinh tế, tham nhũng đã "mất tích" một cách kỳ lạ, gây khó khăn cho công tác thanh tra, điều tra. Đây cũng là vấn đề cần phải hết sức lưu ý trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, thưa ông?
- Trường hợp người có vi phạm trong các vụ việc liên quan đến kinh tế, tham nhũng, vụ việc mới ở giai đoạn kiểm tra, thanh tra mà người liên quan có biểu hiện "chuồn", các cơ quan quản lý cán bộ, cơ quan chức năng phải có biện pháp ngăn chặn bằng nhiều cách chứ không chỉ chờ khởi tố vụ án mới áp dụng các biện pháp tố tụng hình sự.
Lãnh đạo đấu tranh phòng chống tham nhũng vào lúc này rất khó khăn vì Đảng lãnh đạo toàn diện nhiều mặt chứ không phải chỉ riêng phòng chống tham nhũng, trong khi đó lại chưa có cơ quan chuyên trách để điều tra phá án tham nhũng; các cấp ủy Đảng cũng chỉ đạo; còn ban nội chính chỉ tham mưu". Ông Võ Công Trí - Phó Bí thư thường trực Thành ủy Đà Nẵng
Việc theo dõi này, ngoài mục đích ngăn ngừa người vi phạm bỏ trốn, còn có một tác dụng nữa là để bảo vệ những người đó, vì biết đâu họ sẽ bị những kẻ khác thủ tiêu, ám sát để bịt đầu mối về những sai sót.
Muốn làm tốt vấn đề này cần phải nghiên cứu làm sao để quản lý tốt cán bộ. Cần có quy định để kiểm soát được những người có dấu hiệu vi phạm ngay ở giai đoạn kiểm tra, thanh tra trong các vụ việc về quản lý kinh tế, chức vụ, các vụ tham nhũng lớn đặc biệt nghiêm trọng, để tránh việc họ "biệt tăm".
Kê khai tài sản phải đi kèm với xác minh
Thời gian gần đây có nhiều người đề cập đến chuyện tham nhũng quyền lực, tham nhũng chính sách. Đây là loại tham nhũng tinh vi, rất khó phát hiện?
- Nói chung về tham nhũng, các dạng biểu hiện của nó kiểu gì cũng móc nối với nhau, còn nói riêng kiểu tham nhũng quyền lực, tham nhũng chính sách như vậy thì cũng chỉ có tính ước lệ. Người muốn thực hiện hành vi tham nhũng phải có "dây", từ chuyện chủ trương, chính sách đến khâu thực hiện.
Tham nhũng quyền lực hay tham nhũng chính sách, theo tôi chỉ là cách nói. Còn biểu hiện của tham nhũng kiểu gì cũng dẫn đến chỗ liên quan đến tài sản. Chúng ta phải xem xét tổng thể của vấn đề. Còn chia tách ra thành tham nhũng quyền lực, tham nhũng chính sách, tôi cho rằng như thế chưa có tính thực tế.
Quý I năm 2017, các đại án về kinh tế tham nhũng như Giang Kim Đạt, Hà Văn Thắm... bắt đầu được đưa ra xét xử. Qua những vụ án xét xử điểm đó, liệu các đối tượng tham nhũng có run sợ?
"Cần có quy định để kiểm soát được những người có dấu hiệu vi phạm ngay ở giai đoạn kiểm tra, thanh tra trong các vụ việc về quản lý kinh tế, chức vụ, các vụ tham nhũng lớn đặc biệt nghiêm trọng, để tránh việc họ "biệt tăm" như trường hợp Trịnh Xuân Thanh - nguyên Phó Chủ tịch UNND tỉnh Hậu Giang hay Vũ Đình Duy cựu Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Hóa dầu và Xơ sợi dầu khí"
TS Lưu Bình Nhưỡng
- Những đại án tham nhũng, kinh tế đó được đưa ra xét xử nhưng chưa phải đã hết. Như báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2016 có đánh giá: Tình hình tham nhũng vẫn đang diễn biến phức tạp, xảy ra ở nhiều cấp, nhiều ngành, nhiều lĩnh vực với mức độ phổ biến, tính chất rất nghiêm trọng và chưa bị đẩy lùi. Công tác phòng, chống tham nhũng tại các bộ, ngành, địa phương còn chưa đồng đều.
Từ báo cáo có thể thấy dường như lĩnh vực nào cũng có tham nhũng, tiêu cực tuy nhiên có một số lĩnh vực nổi cộm nhất hiện nay như cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước, vấn đề về tài chính... Chúng ta đã bắt đầu có sự chuyển động và tập trung vào những vụ án lớn, nhưng cần phải làm toàn diện, phải tiếp tục để phát hiện, xử lý nhiều vụ khác.
Gần đây nhất, Ủy ban Kiểm tra TƯ Đảng kết luận về vi phạm của các tổ chức, cá nhân có liên quan đến sự cố môi trường tại 4 tỉnh miền Trung do Formosa Hà Tĩnh gây ra. Liệu trong những vi phạm, khuyết điểm của những cán bộ mà kết luận chỉ ra có dấu hiệu tham nhũng hay không cũng cần phải xem xét, làm rõ.
Gần đây báo chí cũng đề cập đến vấn đề doanh nghiệp biếu tặng xe ô tô cho cơ quan nhà nước ở địa phương này, địa phương kia. Việc này khiến dư luận đặt câu hỏi nghi vấn đằng sau câu chuyện tặng xe là gì, trong những việc đó có dấu hiệu gì về tiêu cực, tham nhũng không? Điều này cũng cần cơ quan chức năng xem xét.
Một trong những kênh rất quan trọng để phòng ngừa tham nhũng cũng như thu hồi tài sản khi phát hiện tham nhũng là kê khai tài sản, thu nhập. Đã có nhiều ý kiến phân tích về sự bất cập trong hoạt động kê khai tài sản của cán bộ, công chức hiện nay, ông nghĩ sao?
- Kê khai tài sản muốn hiệu quả thì phải đi kèm với việc xác minh. Thứ hai là mở rộng kênh giám sát của nhân dân. Khi người dân tố cáo về dấu hiệu tham nhũng cần phải xem xét đầy đủ các khía cạnh, tránh thủ tục phiền phức khiến người dân ngại tố cáo.
Tới đây khi Luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi) được trình ra Quốc hội, theo tôi cần bổ sung quy định cơ quan có thẩm quyền chủ động xác minh bản kê khai tài sản đối với một số đối tượng nhất định, trước mắt tập trung vào những cán bộ thuộc diện cấp ủy quản lý, người đứng đầu cơ quan và cấp phó của người đứng đầu cơ quan, đơn vị. Bản kê khai tài sản, thu nhập phải được công khai tại nơi cư trú.
Đối với một số cá nhân có vị trí, chức vụ dễ có cơ hội tham nhũng sẽ phải kê khai và công khai thường xuyên theo định kỳ, bao gồm cả việc cung cấp thông tin cho cơ quan thông tin, báo chí.
Xin cảm ơn ông!
Theo Danviet
Đề xuất thành lập cơ quan độc lập điều tra, phá án tham nhũng Theo Thượng tướng Lê Quý Vương (Thứ trưởng Bộ Công an), khó khăn lớn nhất là việc trao đổi thông tin chưa kịp thời từ kiểm tra, kiểm toán, thanh tra; xử lý một số vụ án giữa các ngành chưa có sự thống nhất trong chủ trương xử lý và tội danh dẫn đến chậm phải bổ sung; truy tố chậm; có...