Dấu mốc và bước chuyển lịch sử

Cả thế giới hiện đều đang hướng về Singapore, nơi trong ngày mai (12.6) sẽ diễn ra theo dự kiến, cuộc cấp cao đầu tiên trong lịch sử giữa Mỹ và Triều Tiên.

Dấu mốc

Với lý do vì cuộc gặp với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, Tổng thống Mỹ Donald Trump rời hội nghị cấp cao thường niên năm nay của nhóm G7 ở Canada khá sớm để tới Singapore. Chiều 10.6, ông Kim Jong-un cũng đã tới Singapore, cả 2 đều tới nơi diễn ra cuộc gặp sớm một cách không bình thường. Trong lịch sử cho tới nay của nước Mỹ, tổng thống đương nhiệm của nước Mỹ chỉ tới nước thứ 3 để tiến hành gặp gỡ song phương với những quốc gia được Mỹ coi là “bằng vai phải lứa” như Liên Xô trước đây hoặc rất có thể như tới đây ông Donald Trump sẽ đến thủ đô Vienna của nước Áo để gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Chỉ như thế thôi đã đủ để thấy cuộc gặp giữa ông Donald Trump và ông Kim Jong-un ở Singapore là sự kiện vô cùng đặc biệt về mọi phương diện. Dù kết quả cụ thể cuối cùng có như thế nào thì nó vẫn là dấu mốc lịch sử đưa lại bước chuyển lịch sử cho mối quan hệ song phương giữa Mỹ và Triều Tiên. Kết quả của sự kiện này đặc biệt ở chỗ, nếu nó tích cực thì thực trạng hiện tại sẽ chuyển biến theo hướng tích cực, nhưng nếu cuộc gặp không thành công thì mọi chuyện giữa Mỹ và Triều Tiên, trên bán đảo Triều Tiên và ở khu vực Đông Bắc Á sẽ không phải cứ tiếp tục như xưa từ trước đến nay, như thể không có cuộc thượng đỉnh Mỹ – Triều, mà sẽ trở nên còn tồi tệ và nguy hại hơn trước về mọi phương diện.

Cơ hội để có được cuộc cấp cao đầu tiên giữa Mỹ và Triều Tiên không dễ lặp lại. Cách thức cầm quyền của ông Donald Trump ở Mỹ và sự điều chỉnh chính sách mau lẹ từ phía Triều Tiên đối với Hàn Quốc và Mỹ đã cùng nhau mở ra cơ hội ấy.

Cho dù vẫn không thể loại trừ khả năng cuộc gặp cấp cao Mỹ – Triều Tiên ở Singapore vào ngày 12.6 bị bên này hay bên kia vì lý do nào đấy huỷ bỏ vào phút cuối, bởi chỉ khi cuộc gặp bắt đầu thì mới có thể chắc chắn được hoàn toàn là nó không bị huỷ hay hoãn, mọi biểu hiện từ 2 phía cho đến nay đều củng cố niềm lạc quan tin tưởng là sự kiện lịch sử này sẽ diễn ra như đã được 2 bên trù liệu. Và, vì nó sẽ diễn ra nên có thể lạc quan một cách chính đáng về kết quả tích cực của cuộc gặp.

Nếu không chắc chắn là gặp nhau để có được thoả thuận và sẽ có được thoả thuận thì ông Donald Trump và ông Kim Jong-un đã không lên đường tới Singapore, lại càng không có chuyện họ đến đó sớm một cách không bình thường.

Bước chuyển

Để cuộc gặp này thành công, ông Donald Trump và ông Kim Jong-un phải đạt được sự nhất trí quan điểm với nhau về khá nhiều vấn đề, trong đó quan trọng nhất, quyết định nhất và trước hết là định hướng giải pháp cho vấn đề hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên. Phía Mỹ thừa hiểu, phía Triều Tiên coi chương trình này là sự đảm bảo an ninh nên sẽ phải sẵn sàng có bước đi rất cơ bản trong chuyện đảm bảo an ninh cho Triều Tiên, để đổi lấy việc Triều Tiên từ bỏ chương trình hạt nhân và tên lửa.

Đối với Triều Tiên, việc này trên nguyên tắc bao gồm 2 vấn đề là chấm dứt vĩnh viễn chương trình tên lửa, hạt nhân và xử lý kho vũ khí hạt nhân mà Triều Tiên cho rằng đã có. Còn đối với phía Mỹ, những vấn đề đặt ra là chấm dứt tình trạng chiến tranh trên bán đảo Triều Tiên bằng 1 hiệp ước hoà bình, vấn đề quân đội Mỹ hiện đang được triển khai ở Hàn Quốc cùng với những hệ thống vũ khí hiện đại, vấn đề mối quan hệ đồng minh quân sự chiến lược truyền thống của Mỹ với Hàn Quốc và Nhật Bản, vấn đề Mỹ cùng LHQ và nhiều đối tác nữa trừng phạt Triều Tiên.

Kết quả cuộc gặp giữa ông Donald Trump và ông Kim Jong-un – để cuộc gặp được coi là thành công – phải bao hàm cả những tuyên bố chính trị cần thiết lẫn thoả thuận cụ thể. Một cuộc gặp duy nhất không thể giúp Mỹ và Triều Tiên giải quyết được tất cả mọi vấn đề đang đặt ra, nhưng thừa đủ để tạo nên sự khởi đầu cho 1 tiến trình mà nếu cùng đồng hành thì Mỹ và Triều Tiên có thể cùng nhau vươn tới những mục tiêu chung đề ra. Giữa 2 nước này hiện chưa có sự tin cậy lẫn nhau bền vững mà mới chỉ có thiện chí chính trị. Bởi thế, tiến trình nói trên sẽ bao hàm nhiều bước dựa vào lẫn nhau để tiếp nhau. Hai bên sẽ dùng kết quả cụ thể của việc thực hiện thoả thuận đạt được ở Singapore để gây dựng và củng cố lòng tin lẫn nhau. Chỉ như thế thì những thất bại của các thoả thuận trong quá khứ giữa 2 bên mới không lặp lại.

Thế giới bên ngoài hy vọng và lạc quan, nhưng vẫn còn có lo ngại và ngờ vực nhất định, bởi thực tiễn từ trước đến nay đã cho thấy là, cả phía Mỹ lẫn phía Triều Tiên luôn sẵn sàng có thể thay đổi và đột biến bất lợi vẫn luôn có thể xảy ra.

NGẠC NGƯ

Theo Laodong