Đau mắt đỏ: Có thể bị biến chứng nếu tự dùng thuốc

Theo dõi VGT trên

TP – Bác sĩ Hoàng Cương – Phó trưởng phòng Quản lý khoa học đào tạo (Bệnh viện Mắt T.Ư) cho biết, dịch đau mắt đỏ chưa có dấu hiệu giảm sau gần hai tháng bùng phát.

Đau mắt đỏ: Có thể bị biến chứng nếu tự dùng thuốc - Hình 1

Thống kê tại Bệnh viện Mắt T.Ư trong tuần đầu của tháng 8-2010 có 538 lượt bệnh nhân đến khám bệnh đau mắt đỏ trong tổng số 5.567 người bệnh thì đến giữa tháng 8 đã tăng lên gần gấp đôi. Phần lớn bệnh nhân đến từ Hà Nội và các tỉnh lân cận như: Bắc Ninh, Bắc Giang, Hưng Yên, Hà Nam… Trung bình, cứ 10 người đến khám thì có một bệnh nhân bị đau mắt đỏ. Tác nhân gây bệnh chủ yếu vẫn do virus Adeno.

Đau mắt đỏ: Có thể bị biến chứng nếu tự dùng thuốc - Hình 2

Các chuyên gia nhãn khoa cảnh báo, mùa tựu trường, học sinh, sinh viên nhập học đông nên nguy cơ dịch lan rộng. Đau mắt đỏ là bệnh dịch thông thường, không nguy hiểm tính mạng. Tuy nhiên, nếu không kịp thời điều trị đúng cách có thể gây biến chứng viêm giác mạc, để lại sẹo giác mạc, giảm thị lực dẫn đến mù lòa.

Ngoài những chỉ định thuốc của bác sĩ, bệnh nhân cần đảm bảo chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt hợp lý như thực phẩm hằng ngày có đủ các thành phần dinh dưỡng cần thiết cho mắt, nhất là vitamin A; uống nhiều nước để giữ độ ẩm cần thiết cho mắt;ngủ đủ thời gian, ít nhất là 7 giờ/ngày.

Bác sĩ Cương cho hay, vừa qua đã tiếp nhận một số bệnh nhân bị biến chứng do tự ý dùng thuốc dẫn tới bị glocom, tức bệnh thiên đầu thống. Với những trường hợp này tuy chưa cần phẫu thuật nhưng phải dùng thuốc suốt đời để tăng chức năng thị giác và hạ nhãn áp. Có những bệnh nhân đã từng đau mắt đỏ, khi bị lại dùng lại đơn thuốc cũ để mua thuốc điều trị.

Video đang HOT

Bác sĩ Cương khẳng định việc tự ý tra các loại thuốc có Cocticoid như Clodexa, Nemydexa, Dexaclor, Polydexa… rất nguy hiểm vì trong các thuốc này có chứa chất gây giảm miễn dịch mắt. Việc dùng thuốc kéo dài, không đúng chỉ định sẽ dẫn đến biến chứng tăng nhãn áp có thể dẫn đến mù lòa.

Đau mắt đỏ: Có thể bị biến chứng nếu tự dùng thuốc - Hình 3

Khi bị đau mắt đỏ, bệnh nhân nên đến các phòng khám chuyên khoa mắt để được tư vấn và điều trị. Với những người từng bị sẹo kết mạc, sạn vôi mắt hột, mộng thịt cũng cần cẩn trọng vì dễ bị đau mắt đỏ. Người bị đau mắt cần tránh dùng thực phẩm kích thích có vị nóng như hành tỏi, ớt, thịt chó, các chất tanh như tôm, cua, cá, cũng như tránh rượu bia vì đồ uống có cồn có thể gây kích ứng cho mắt.

Đau mắt đỏ do virus gây ra nên có thể tự khỏi, chỉ một số nặng mới biến chứng. Việc điều trị cho bệnh nhân đau mắt nhằm điều trị triệu chứng giảm khó chịu, rút ngắn thời gian mắc và hạn chế tối đa biến chứng. Nếu không điều trị đúng, kịp thời đau mắt biến chứng sẽ làm giảm thị lực. Với người lành chưa bị có thể nhỏ nước muối sinh lý để phòng bệnh. Đặc biệt, sau khi tiếp xúc với người bệnh cần phải rửa tay bằng xà phòng.

Đau mắt đỏ: Có thể bị biến chứng nếu tự dùng thuốc - Hình 4

Được cho là bệnh lành tính nhưng theo đánh giá của các chuyên gia nhãn khoa vẫn có khoảng 20% bệnh nhân có các biến chứng từ nhẹ đến nặng như khô mắt, viêm giác mạc, loét giác mạc, viêm màng bồ đào với biểu hiện ban đầu là nhìn mờ.

Bệnh này đến nay vẫn chưa có loại vaccine phòng ngừa do các chủng của virus gây bệnh khá đa dạng nên không xác định được kháng nguyên rõ ràng. Đây cũng là nguyên nhân khiến người từng đau mắt đỏ vẫn có nguy cơ bị mắc bệnh lại.

Theo Tiền Phong

Biến chứng nguy hiểm do đau mắt đỏ

Đau mắt đỏ do vi-rút đang tăng lên trong những ngày gần đây tại Hà Nội. Bệnh dễ lây lan và có thể gây biến chứng nguy hiểm.

Lây lan rất nhanh

Anh N.T.S, 30 tuổi, đến khám tại BV Mắt Hà Nội kể: "Thoạt đầu tôi thấy cộm mắt, sưng, có cảm giác nhức chói. Đến sáng ngủ dậy mắt rất nhiều ghèn. Lúc đầu đau một bên mắt, sau lan sang hai bên. Mấy ngày sau nữa lây luôn sang vợ". Theo các bác sĩ, có gia đình, cả nhà 3-5 người cùng bị đau mắt đỏ.

Theo thống kê tại BV Mắt Hà Nội, hiện trung bình mỗi ngày có khoảng 35-40 bệnh nhân đau mắt đỏ đến khám, cá biệt có ngày lên đến gần 70 ca, chiếm 20-30% số bệnh nhân đến khám mắt trong ngày. Số đau mắt đỏ tăng 20-40% so với hai tuần trước đây.

Biến chứng nguy hiểm do đau mắt đỏ - Hình 1

Người bệnh không được tự ý nhỏ thuốc vào mắt, nhất là các thuốc corticoid, mà phải có sự hướng dẫn của nhà chuyên môn

Bác sĩCao Xuân Hòa, Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp BV Mắt Hà Nội cho biết, triệu chứng ban đầu của bệnh đau mắt đỏ là: kết mạc cương tụ, mắt đỏ, nóng rát trong mắt, sợ ánh sáng và có kèm theo chảy nước mắt. Có thể người bệnh thấy nước mắt màu hồng (do thoát huyết hòa với nước mắt), ghèn mắt đọng lại thành cục, thành đám rất dính, có khi hình thành sợi dài dai, có thể có mủ, thường đọng ở hai góc mắt làm bệnh lây lan nhanh. Ở trẻ em còn hay gặp viêm kết mạc họng hạch: kết mạc phù nề mọng lên có trường hợp sưng lòi hẳn ra khe mi, mắt không nhắm kín được.

Bác sĩ lưu ý: Trẻ nhỏ bị đau mắt đỏ có thể biểu hiện ở mức độ nặng hơn như: mi sưng nề, đỏ và có thể có giả mạc. Nếu trẻ vẫn đi nhà trẻ trong thời gian bị bệnh thì nguy cơ lây lan ra cho các trẻ khác là rất lớn. Vì vậy, trẻ cần được nghỉ ngơi, chăm sóc tại nhà. Việc điều trị cho trẻ bao gồm dùng thuốc tại mắt và bóc giả mạc. Giả mạc sẽ tái phát rất nhanh, vì vậy cần khám lại sau 2-3 ngày để bóc giả mạc tái phát.

Chữa trị, đề phòng

Theo các bác sĩ, có nhiều nguyên nhân gây đau mắt đỏ, nhưng hiện tại đa phần bệnh này do vi-rút Adeno gây ra. Bệnh có thể trở thành dịch thường xuất hiện vào thời gian mùa hè, sau lũ lụt, gió cát khô, bụi bẩn, nguồn nước ô nhiễm

Nếu điều trị đúng và vệ sinh cá nhân tốt, bệnh sẽ khỏi sau 5-10 ngày. Nếu không, bệnh gây biến chứng viêm giác mạc, viêm loét giác mạc, viêm màng bồ đào tăng nhãn áp và dẫn tới mù. Trong trường hợp bệnh nhân có biểu hiện nhiễm trùng, bác sĩ sẽ chỉ định dùng kháng sinh. Bác sĩ Cao Xuân Hòa lưu ý, bệnh nhân đau mắt đỏ phải tra thuốc đúng chỉ dẫn của thầy thuốc chuyên khoa và có ý thức phòng bệnh cho người xung quanh: hạn chế giao tiếp, không dùng chung khăn mặt, chậu. Đặc biệt khi bị đau mắt đỏ không đi tắm ở bể bơi. Nên giặt khăn bằng xà phòng và phơi khăn dưới nắng.

Người bệnh không được tự ý nhỏ thuốc vào mắt, nhất là các thuốc corticoid, mà phải có sự hướng dẫn của nhà chuyên môn. Vì sử dụng thuốc không đúng sẽ làm tăng nguy cơ bội nhiễm ở mắt.

Theo Liên Châu

Thanh Niên

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

5 vị thuốc trị mất ngủ5 vị thuốc trị mất ngủ
08:00:28 05/03/2025
Những người không nên uống nước ép bưởiNhững người không nên uống nước ép bưởi
12:48:06 06/03/2025
Cụ bà 100 tuổi chia sẻ món ăn sáng đơn giản là chìa khóa trường thọCụ bà 100 tuổi chia sẻ món ăn sáng đơn giản là chìa khóa trường thọ
10:36:06 05/03/2025
Các thuốc điều trị bệnh vảy nếnCác thuốc điều trị bệnh vảy nến
10:19:44 06/03/2025
Hà Nội: Viêm màng não do viêm tai giữa kéo dài nhiều nămHà Nội: Viêm màng não do viêm tai giữa kéo dài nhiều năm
08:03:17 05/03/2025
Không có tiền khám định kỳ, sản phụ ở TPHCM 'đẻ rơi' con thứ 4 tại nhàKhông có tiền khám định kỳ, sản phụ ở TPHCM 'đẻ rơi' con thứ 4 tại nhà
21:19:10 06/03/2025
Aspirin - bước đột phá trong ngăn chặn ung thư di cănAspirin - bước đột phá trong ngăn chặn ung thư di căn
21:20:49 06/03/2025
Loại quả giòn ngọt, được bán cực nhiều ở chợ Việt, hấp chín bổ ngang tổ yếnLoại quả giòn ngọt, được bán cực nhiều ở chợ Việt, hấp chín bổ ngang tổ yến
11:11:24 06/03/2025

Tin đang nóng

Vợ Quý Bình kiệt quệ lo tang lễ: "Các con vẫn chưa biết cha mất"Vợ Quý Bình kiệt quệ lo tang lễ: "Các con vẫn chưa biết cha mất"
21:44:14 06/03/2025
Trước tang lễ diễn viên Quý Bình: Vợ thất thần cùng người thân lo hậu sự, thông báo thêm 1 quy định mớiTrước tang lễ diễn viên Quý Bình: Vợ thất thần cùng người thân lo hậu sự, thông báo thêm 1 quy định mới
21:14:59 06/03/2025
Căn phòng đơn sơ, chỗ đựng đồ che bằng giấy báo Quý Bình sống trước khi qua đời ở tuổi 42Căn phòng đơn sơ, chỗ đựng đồ che bằng giấy báo Quý Bình sống trước khi qua đời ở tuổi 42
23:42:59 06/03/2025
Diễn viên Quý Bình tích cực chạy chữa khắp nơi, lạc quan cho tới ngày cuối đờiDiễn viên Quý Bình tích cực chạy chữa khắp nơi, lạc quan cho tới ngày cuối đời
23:07:16 06/03/2025
1 nhân vật tự ý tung bảng điểm cấp 3 của HIEUTHUHAI và HURRYKNG, bị chất vấn thì có màn giải thích càng "hết cứu"1 nhân vật tự ý tung bảng điểm cấp 3 của HIEUTHUHAI và HURRYKNG, bị chất vấn thì có màn giải thích càng "hết cứu"
20:10:14 06/03/2025
Cuối đời của Quý Bình: Lấy vợ hơn 7 tuổi, giấu bệnh không muốn khán giả loCuối đời của Quý Bình: Lấy vợ hơn 7 tuổi, giấu bệnh không muốn khán giả lo
21:28:06 06/03/2025
Quý Bình trải qua những gì trong suốt 1 năm chiến đấu với bệnh u não?Quý Bình trải qua những gì trong suốt 1 năm chiến đấu với bệnh u não?
20:04:02 06/03/2025
Vì sao NSND Tự Long từ chối Hòa Minzy?Vì sao NSND Tự Long từ chối Hòa Minzy?
20:14:27 06/03/2025

Tin mới nhất

Bé trai 12 tuổi đột quỵ não khi đang học bài

Bé trai 12 tuổi đột quỵ não khi đang học bài

04:57:24 07/03/2025
Bác sĩ quyết định can thiệp theo hướng nút tắc mạch hoàn toàn dưới hướng dẫn chụp mạch máu số hóa xóa nền (DSA). Phương pháp này giúp loại trừ nguy cơ tái diễn vỡ mạch máu làm tăng nặng tổn thương.
Quả bầu: ăn thế nào để tốt cho sức khỏe?

Quả bầu: ăn thế nào để tốt cho sức khỏe?

04:52:21 07/03/2025
Tuy nhiên, nếu ăn quá nhiều bầu mỗi ngày, có thể gây ra vấn đề về tiêu hóa như đầy hơi hoặc khó tiêu, đặc biệt với những người có dạ dày nhạy cảm.
4 bài thuốc trị mất ngủ hiệu quả

4 bài thuốc trị mất ngủ hiệu quả

21:22:56 06/03/2025
Hoàng liên vị đắng, tính hàn giúp tả hỏa, thanh nhiệt ở Tâm; nhục quế vị cay nóng dẫn hỏa về đúng nơi ở Thận dương từ đó làm yên được hỏa, Tâm thận giao nhau thì ngủ yên được. Bài thuốc ít vị nhưng hiệu quả đạt được cao.
Chủ động phòng, chống bệnh sởi

Chủ động phòng, chống bệnh sởi

21:16:54 06/03/2025
Do vậy, mỗi người dân và gia đình cần cho trẻ tiêm phòng đầy đủ, đảm bảo vệ sinh cá nhân; kịp thời thông báo cho các cơ sở y tế khi phát hiện các dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh sởi.
Người phụ nữ bị gãy lún 3 mắt cá chân khi nhảy dây

Người phụ nữ bị gãy lún 3 mắt cá chân khi nhảy dây

20:58:06 06/03/2025
Ngày 6-3, Bệnh viện Lê Văn Việt, TP Thủ Đức (TP.HCM) thông tin vừa phẫu thuật thành công ca kết hợp xương cho bệnh nhân TTHH (42 tuổi, ngụ quận Bình Thạnh, TP.HCM) bị gãy lún 3 mắt cá chân trái do tai nạn khi nhảy dây.
Tiềm năng của nghệ vàng trong hỗ trợ điều trị ung thư

Tiềm năng của nghệ vàng trong hỗ trợ điều trị ung thư

20:55:56 06/03/2025
Bên cạnh đó, các nghiên cứu đã chứng minh rằng curcumin còn có thể ức chế sự tăng sinh của tế bào ung thư bằng cách can thiệp vào chu kỳ tế bào, từ đó gây ra sự ngừng chu kỳ tế bào ở pha G2/M ở một số loại ung thư.
Lý do đi bộ thường xuyên giúp kéo dài tuổi thọ

Lý do đi bộ thường xuyên giúp kéo dài tuổi thọ

19:52:26 06/03/2025
Ngoài ra, cách đi bộ này cũng có thể nâng cao sự tự tin và ý thức về giá trị bản thân của người già, đồng thời giúp họ đối mặt với cuộc sống với thái độ tích cực và lạc quan hơn.
Cứu sống 1 trẻ đuối nước bằng kỹ thuật hạ thân nhiệt chỉ huy

Cứu sống 1 trẻ đuối nước bằng kỹ thuật hạ thân nhiệt chỉ huy

19:49:48 06/03/2025
Sau 10 ngày điều trị tích cực, hiện nay bé P. đã có thể tự thở, cử động tay chân tốt và cười nói với ba mẹ. Hiện bé vẫn đang tiếp tục được các y, bác sĩ chăm sóc và hỗ trợ tập vật lý trị liệu để phục hồi vận động sau thời gian dài nằm v...
Điều nên biết nếu bạn muốn ăn khoai lang giảm cân

Điều nên biết nếu bạn muốn ăn khoai lang giảm cân

19:32:35 06/03/2025
Ngược lại, nếu muốn tiêu thụ khoảng 300 gram tinh bột/ngày, một củ khoai lang sẽ không đáng kể. Với những người muốn tăng cường tinh bột trong thực đơn, loại khoai này là một lựa chọn bổ dưỡng và hấp dẫn.
Thu hồi toàn quốc viên nang cứng Femancia không đạt chất lượng

Thu hồi toàn quốc viên nang cứng Femancia không đạt chất lượng

19:30:21 06/03/2025
Được biết, thành phần chính của thuốc viên nang cứng Femancia với thành phần chính là sắt nguyên tố (dưới dạng sắt fumarat 305 mg). Thuốc có tác dụng điều trị các trường hợp thiếu máu do thiếu cung cấp hoặc mất chất sắt và các yếu tố tạ...
6 dấu hiệu cảnh báo bệnh ở đường tiêu hóa, cần nội soi càng sớm càng tốt

6 dấu hiệu cảnh báo bệnh ở đường tiêu hóa, cần nội soi càng sớm càng tốt

19:17:22 06/03/2025
Tại Việt Nam, có đến 25.000 ca tử vong vì căn bệnh ung thư đường tiêu hóa. Vì vậy, các bác sĩ khuyến cáo người dân nên thường xuyên thăm khám, kiểm tra và chăm sóc hệ tiêu hóa một cách tốt nhất để tránh mắc những bệnh lý nguy hiểm ở gia...
Cứu sống mẹ con sản phụ bị sa dây rốn hiếm gặp

Cứu sống mẹ con sản phụ bị sa dây rốn hiếm gặp

19:15:11 06/03/2025
Bởi vì cuống rốn bị chèn ép giữa ngôi và thành chậu hông khiến việc cung cấp máu của dây rốn cho thai nhi bị đình trệ. Trung bình cứ 300 trẻ chào đời có 1 ca bị sa dây rốn.

Có thể bạn quan tâm

Người phụ nữ lạ mặt vác bụng bầu đến bắt đền, mẹ chồng nói một câu cô ta đi ngay còn tôi vội vàng viết đơn ly hôn

Người phụ nữ lạ mặt vác bụng bầu đến bắt đền, mẹ chồng nói một câu cô ta đi ngay còn tôi vội vàng viết đơn ly hôn

Góc tâm tình

05:07:51 07/03/2025
Gia đình đang hạnh phúc bỗng sắp đổ vỡ kể từ khi xuất hiện người phụ nữ tới nhà yêu cầu trách nhiệm từ chồng tôi. Tôi năm nay 36 tuổi, lập gia đình được 11 năm.
Những triệu chứng chính của bệnh tiểu đường có thể xuất hiện khi đi bộ

Những triệu chứng chính của bệnh tiểu đường có thể xuất hiện khi đi bộ

Thế giới

04:59:23 07/03/2025
Vì bệnh thần kinh do tiểu đường có thể gây tê nên bạn không cảm thấy những vết thương nhỏ khi chúng xảy ra. Điều này đồng nghĩa một vết cắt nhỏ hoặc vết phồng rộp khi đi bộ có thể biến thành nhiễm trùng nghiêm trọng mà bạn không hay biế...
Bắt giữ 4 "trẻ trâu" mang hung khí đi giao chiến lúc rạng sáng

Bắt giữ 4 "trẻ trâu" mang hung khí đi giao chiến lúc rạng sáng

Pháp luật

23:51:24 06/03/2025
Một nhóm trẻ trâu ở Sóc Trăng xảy ra mâu thuẫn với nhóm khác nên hẹn đánh nhau và bị lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ.
Rùng mình trước vai diễn vận vào đời Quý Bình, ánh mắt thất thần khi biết mình bị ung thư khiến ai cũng xót xa

Rùng mình trước vai diễn vận vào đời Quý Bình, ánh mắt thất thần khi biết mình bị ung thư khiến ai cũng xót xa

Sao việt

23:46:28 06/03/2025
Những hình ảnh, vai diễn cũ của Quý Bình hiện cũng đang được khán giả nhắc lại rất nhiều như một cách tưởng nhớ cố nghệ sĩ tài hoa bạc mệnh.
Mỹ nhân đang viral khắp Trung Quốc vì cảnh khóc đẹp đến phong thần

Mỹ nhân đang viral khắp Trung Quốc vì cảnh khóc đẹp đến phong thần

Phim châu á

23:38:20 06/03/2025
Với một nhân vật có tâm lý phức tạp, nặng nề như vậy, Chương Nhược Nam nhờ tài khóc rất giỏi giàu cảm xúc của mình đã khiến Ôn Dĩ Phàm trở nên sống động hơn trước mắt khán giả.
Phim Việt mới chiếu đã lập kỷ lục chưa từng có, nam chính là cái tên ai nghe cũng sởn da gà

Phim Việt mới chiếu đã lập kỷ lục chưa từng có, nam chính là cái tên ai nghe cũng sởn da gà

Phim việt

23:18:14 06/03/2025
Bộ phim Quỷ Nhập Tràng phải tới ngày 7/3 mới khởi chiếu chính thức nhưng đã có những suất chiếu sớm đầu tiên từ tối ngày 5/3 và hiện đang tạo ra cơn sốt ngoài phòng vé.
Gây sốt với 'Bắc Bling', Hoà Minzy sẽ soán ngôi Hoàng Thuỳ Linh?

Gây sốt với 'Bắc Bling', Hoà Minzy sẽ soán ngôi Hoàng Thuỳ Linh?

Nhạc việt

23:00:40 06/03/2025
Hòa Minzy với cơn sốt Bắc Bling liệu có vượt qua tên tuổi Hoàng Thùy Linh - ca sĩ rất thành công khi sử dụng chất liệu văn hóa như nguồn cảm hứng cho các ca khúc đình đám của mình?...
Nam diễn viên giảm 14kg, uống nước mắm khi quay 'Quỷ nhập tràng' là ai?

Nam diễn viên giảm 14kg, uống nước mắm khi quay 'Quỷ nhập tràng' là ai?

Hậu trường phim

22:57:55 06/03/2025
Diễn viên Quang Tuấn bày tỏ bất ngờ trước danh xưng Ông hoàng phim kinh dị . Khả Như kể trải nghiệm ám ảnh khi phải ăn bộ đồ lòng sống của con vịt trong phim mới.
Đình Văn ngồi ghế nóng 'Đánh thức đam mê'

Đình Văn ngồi ghế nóng 'Đánh thức đam mê'

Tv show

22:30:15 06/03/2025
Ca sĩ Đình Văn là gương mặt nổi bật của dòng nhạc trữ tình quê hương, để lại ấn tượng trong chuỗi chương trình ca nhạc Mưa bụi vào những năm 1990.
'Chúc Anh Đài' Lương Tiểu Băng khoe hôn nhân hạnh phúc suốt 25 năm

'Chúc Anh Đài' Lương Tiểu Băng khoe hôn nhân hạnh phúc suốt 25 năm

Sao châu á

22:27:38 06/03/2025
Trên trang cá nhân, Chúc Anh Đài Lương Tiểu Băng chia sẻ loạt ảnh kỷ niệm 25 năm về chung nhà với Mã Văn Tài Trần Gia Huy.
Sang phú vượng tài, 3 con giáp vào nửa cuối tháng 3 dương không làm đại gia cũng thành tỷ phú, kinh doanh phát đạt, của nả phủ phê, tiền chất thành núi

Sang phú vượng tài, 3 con giáp vào nửa cuối tháng 3 dương không làm đại gia cũng thành tỷ phú, kinh doanh phát đạt, của nả phủ phê, tiền chất thành núi

Trắc nghiệm

21:59:42 06/03/2025
Tham khảo ngay bài viết dưới đây để biết 3 con giáp vào nửa cuối tháng 3 dương không làm đại gia cũng thành tỷ phú, kinh doanh phát đạt, của nả phủ phê, tiền chất thành núi.