Đau lưng kéo dài, người đàn ông 60 tuổi phát hiện ung thư thận hiếm gặp

Các bác sĩ Bệnh viện An Bình (TP.HCM) vừa ghi nhận một trường hợp ung thư thận hiếm gặp ở bệnh nhân nam 60 tuổi, có thói quen hút thuốc lá nặng mỗi ngày, nhập viện trong tình trạng đau lưng âm ỉ kéo dài nhiều tháng.

Đau lưng kéo dài, đi khám phát hiện ung thư thận

Theo lời kể của bệnh nhân, ông thường xuyên đau vùng thắt lưng nhưng chủ quan, cho rằng nguyên nhân đến từ tuổi tác và việc lao động nặng. Nhiều năm qua, ông không đi khám sức khỏe tổng quát và không thực hiện siêu âm định kỳ. Khi cơn đau tăng dần và đi kèm cảm giác mệt mỏi, ông mới được gia đình đưa vào viện kiểm tra.

Theo ThS.BS Trần Quốc Phong, Trưởng đơn vị Tiết niệu Bệnh viện An Bình, siêu âm ghi nhận một cấu trúc bất thường trong thận trái. Chụp CT scan sau đó xác định có khối u chiếm gần toàn bộ bể thận, làm giãn nhẹ hệ thống đài thận và gây ứ nước.

“Chẩn đoán ban đầu nghi ngờ ung thư biểu mô đường niệu xuất phát từ niêm mạc bể thận, một trong những dạng ung thư ít gặp nhưng thường liên quan đến yếu tố hút thuốc lá kéo dài. Trước kết quả này, bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật cắt thận và niệu quản triệt căn bằng phương pháp nội soi sau phúc mạc”- bác sĩ Phong nói.

Cũng theo bác sĩ Trần Quốc Phong cho biết đây là một ca mổ thử thách. Toàn bộ vùng thận và niệu quản trái bị bao phủ bởi mô xơ, khiến việc bóc tách trở nên khó khăn hơn nhiều so với các ca ung thư thận thông thường. Không gian sau phúc mạc hẹp, thêm tình trạng viêm dính nghiêm trọng làm thay đổi cấu trúc giải phẫu, buộc ê-kíp phải thao tác thận trọng từng milimet để tránh gây tổn thương mạch máu lớn và các tạng lân cận.

Ca mổ kéo dài suốt 5 tiếng. Cuối cùng, ê-kíp đã lấy trọn thận trái, toàn bộ niệu quản cùng một phần thành bàng quang, đúng theo nguyên tắc điều trị triệt căn đối với ung thư tế bào chuyển tiếp đường niệu. Ca mổ diễn ra thành công, bệnh nhân được chuyển về phòng hồi sức và bắt đầu phục hồi ổn định.

Điều bất ngờ xuất hiện sau khi khối u được gửi đến khoa Giải phẫu bệnh. Kết quả mô học cho thấy bệnh nhân không chỉ mắc ung thư tế bào chuyển tiếp (Transitional Cell Carcinoma – TCC), vốn thường xuất hiện trong hệ thống bể thận và niệu quản, mà còn đồng thời có ung thư tế bào gai (Squamous Cell Carcinoma – SCC) trong cùng một khối u.

Đây là trường hợp hiếm gặp, bởi SCC trong hệ tiết niệu trên thường liên quan đến tình trạng kích thích mạn tính kéo dài như sỏi, viêm hoặc hút thuốc lá nặng. Cả hai thể ác tính xuất hiện song song trong cùng một khối u ở bể thận vốn chỉ được ghi nhận với tỷ lệ rất thấp trong các báo cáo y khoa.

Nguy cơ hút thuốc lá gây ung thư niệu – thận

ThS.BS Trần Quốc Phong nhận định rằng trường hợp này mang ý nghĩa cảnh báo lớn đối với cộng đồng. Ông cho biết yếu tố nguy cơ quan trọng nhất của ung thư niệu – thận trên là hút thuốc lá, vì các chất độc trong khói thuốc được thải qua đường niệu, gây kích thích liên tục lên niêm mạc bể thận và niệu quản. Khi tình trạng này diễn ra trong nhiều năm, tế bào có thể biến đổi và phát triển thành ung thư. Không chỉ vậy, hút thuốc còn làm tăng nguy cơ ung thư bàng quang và nhiều loại ung thư khác.

Việc bệnh nhân không đi khám định kỳ đã khiến khối u tiến triển âm thầm đến giai đoạn có triệu chứng. Theo bác sĩ Phong, nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm hơn, việc điều trị sẽ nhẹ nhàng hơn, khả năng bảo tồn mô thận cũng cao hơn và tiên lượng sống tốt hơn. Dù đã được phẫu thuật triệt căn, bệnh nhân vẫn cần theo dõi chặt chẽ trong thời gian dài vì ung thư hệ niệu có nguy cơ tái phát hoặc xuất hiện ở những vị trí khác.

Từ ca bệnh trên, các bác sĩ khuyến cáo người dân – đặc biệt là nhóm tuổi trung niên trở lên và những người hút thuốc lá lâu năm – cần thực hiện khám sức khỏe tổng quát và siêu âm bụng ít nhất mỗi năm một lần. Đây là những xét nghiệm đơn giản nhưng có khả năng phát hiện sớm nhiều bệnh lý thận – tiết niệu nguy hiểm như sỏi thận, hẹp niệu quản, giãn đài bể thận hoặc tổn thương nghi ngờ u ác tính.

Bác sĩ Phong nhấn mạnh rằng đau lưng kéo dài không thể xem nhẹ, đặc biệt khi đi kèm tiểu máu, tiểu đục, giảm cân không rõ nguyên nhân hoặc mệt mỏi dai dẳng. Các triệu chứng này dễ bị nhầm lẫn với bệnh cơ xương khớp hoặc tuổi tác, dẫn đến trì hoãn thăm khám và bỏ lỡ thời điểm vàng trong điều trị. Ung thư đường niệu trên thường diễn tiến âm thầm, khó phát hiện ở giai đoạn đầu nếu người bệnh không chủ động thăm khám.

“Người dân cần xây dựng thói quen khám định kỳ hằng năm. Đây không chỉ là biện pháp bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn là cách để giảm gánh nặng điều trị cho gia đình và xã hội ”, bác sĩ Phong chia sẻ thêm.