Dấu hiệu Thổ Nhĩ Kỳ thất bại khi thọc sâu vào Syria
Mang mục tiêu kép vào Syria mà không chính danh, Thổ Nhĩ Kỳ thực sự đã tiến một bước đi mạo hiểm thay đổi tình hình Trung Đông
Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ vào Syria: Nga nhẹ lời cảnh báo
Với lý do tăng cường an ninh biên giới và chống k.hủng b.ố, Thổ Nhĩ Kỳ đã lần đầu tiên điều động vũ khí và quân đội vào lãnh thổ nước láng giềng kể từ khi xung đột vũ trang bùng phát tại Syria hơn 5 năm trước.
Dàn xe tăng Thổ Nhĩ Kỳ vào lãnh thổ Syria. Ảnh: Reuters
Hành động can dự của Thổ Nhĩ Kỳ tại Syria đang vấp phải sự phản đối gay gắt từ chính quyền Damascus bởi “danh chưa chính, ngôn chưa thuận” của chiến dịch quân sự này.
Hơn thế, Ankara cũng thừa nhận mục tiêu của chiến dịch không chỉ nhằm vào IS mà còn muốn ngăn chặn bước tiến của lực lượng người Kurd vốn đang kiểm soát các vùng lãnh thổ rộng lớn dọc biên giới hai nước và cũng đang tham gia chống IS tại Syria.
Thổ Nhĩ Kỳ lo ngại sự yếu thế của IS có thể là cơ hội để các tay s.úng thuộc lực lượng Đơn vị tự vệ nhân dân người Kurd (YPG) – nhánh vũ trang của đảng Liên minh Dân chủ người Kurd (PYD) vốn là một tổ chức bị Thổ Nhĩ Kỳ liệt vào danh sách k.hủng b.ố – có thể mở rộng phần lãnh thổ kiểm soát dọc biên giới Syria và Thổ Nhĩ Kỳ, qua đó xúc tiến kế hoạch thành lập một “khu tự trị của người Kurd” ở Syria, giáp với Thổ Nhĩ Kỳ
Chiến dịch quân sự mang “mục tiêu kép” lại không có sự phối hợp của chính quyền Damascus dẫn tới quân đội Thổ Nhĩ Kỳ không thể tập trung, khó xác định chính xác vị trí tấn công.
Nguy cơ cao nhất là thiệt hại về dân thường vì IS thường dùng dân thường để làm “lá chắn sống”.
Những thống kê chưa đầy đủ cho thấy sau khoảng 1 tuần, số dân thường Syria t.hiệt m.ạng trong các vụ không kích và nã pháo của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ ở miền Bắc Syria đã lên tới hơn 50 người, trong khi hơn 100 người bị thương.
Chẳng những riêng Syria, chính người bạn lâu năm mới kịp thân trở lại của Ankara là Nga cũng thể hiện sự quan ngại sâu sắc trước việc Ankara điều động xe tăng và thiết giáp tấn công các mục tiêu người Kurd ở bên trong lãnh thổ Syria.
Video đang HOT
Nga cảnh báo chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ có thể làm gia tăng căng thẳng tại khu vực, đồng thời khiến cho cuộc đối đầu sắc tộc giữa người Kurd và người Arab leo thang.
Với những thiệt hại ban đầu, chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ đang gặp nhiều rủi ro nếu không cân nhắc và phối hợp hài hòa với các bên.
Không qua được mắt Mỹ
Là nước dẫn đầu trong liên minh chống k.hủng b.ố Hồi giáo IS và cũng là người cho phép Thổ Nhĩ Kỳ can thiệp vào lãnh thổ Syria, Mỹ cũng đã dự liệu các khả năng Ankara sẽ không chỉ tập trung vào cuộc chiến chống k.hủng b.ố IS mà còn ý đồ với người Kurd ở Syria nhưng cũng không tránh khỏi lúng túng.
Ngày 29/8, Đặc sứ của Tổng thống Mỹ bên cạnh Liên minh quốc tế chống thánh chiến, Brett McGurk, đã tỏ ý rất tức giận trước việc Thổ Nhĩ Kỳ tấn công vào người Kurd, xem đấy là điều “không thể chấp nhận được” và kêu gọi các bên “ngưng” đấu s.úng.
Tuyên bố của ông McGurk lại có phần mâu thuẫn với một phát biểu của Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden.
Ghé Ankara vào tuần trước, ông Biden đã “nói rất rõ ràng” là lực lượng người Kurd phải “băng qua” sông Euphrate trở lại phía đông nếu không sẽ mất sự hậu thuẫn của Mỹ, một tuyên bố có phần theo đòi hỏi của Thổ Nhĩ Kỳ.
Theo ông Matt Bryza, một cựu thành viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ thời Tổng thống George W. Bush, những dấu hiệu mâu thuẫn nhau này của Mỹ có nguy cơ làm mất đi cơ hội tranh thủ quyết tâm mới của Thổ Nhĩ Kỳ trong việc tấn công tổ chức IS.
Ông Bryza cho rằng, Washington không nên làm cho Ankara phật ý khi ủng hộ lực lượng người Kurd, vì Mỹ đã phải mất hai năm mới yêu cầu được Thổ Nhĩ Kỳ có một thái độ cứng rắn hơn đối với IS.
Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ trong chiến dịch “Lá chắn sông Euphrates”. Ảnh: Live au maps
Ngược lại “việc đảm bảo các đơn vị người Kurd thuộc YPG trở lại phía Đông sông Euphrate, như một viên chức Mỹ đã nêu lên, là một chiến lược tốt mà Washington nên theo”.
Còn cố vấn của cựu Phó Tổng thống Dick Cheney – ông John Hannah lại cho rằng: “Lực lượng YGP không phải là lựa chọn đầu tiên của Mỹ để trở thành đồng minh trong cuộc chiến chống tổ chức IS trên thực địa, mà đó là vì không còn ai khác”.
Ông John Hannah cũng cảnh báo: “Nếu xảy ra một cuộc đối đầu lớn giữa quân đội Thổ Nhĩ Kỳ hay lực lượng mà họ hỗ trợ, với các tay s.úng người Kurd thuộc YPG, mà không thấy dấu hiệu gì là Thổ Nhĩ Kỳ dấn thân mạnh hơn vào cuộc chiến chống IS, thì chắc chắn sẽ có căng thẳng thật sự giữa Washington và Ankara”.
Theo Đất Việt
Đồng minh cắn xé, đe dọa chiến lược của Mỹ ở Syria
Mỹ hiện đứng ngồi không yên sau khi các vụ giao tranh giữa quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và lực lượng người Kurd ở Syria đang đe dọa phá nát chiến lược của nước này tại đây.
Xe tăng Thổ Nhĩ Kỳ đồn trú ở khu vực biên giới Syria, sẵn sàng tràn qua tấn công IS lẫn lực lượng người Kurd. Ảnh: AP
Mỹ hôm 29/8 phải vội vã thúc ép hai đồng minh đang lục đục là Thổ Nhĩ Kỳ và lực lượng dân quân người Kurd (YPG) tập trung hỏa lực tấn công phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) thay vì đấu đá lẫn nhau, theo Reuters.Thổ Nhĩ Kỳ từ lâu xem các tay s.úng người Kurd là mối đe dọa an ninh hàng đầu.
Ankara hồi tuần trước dường như đã phá hỏng những tính toán của Washington đối với cuộc xung đột ở Syria bằng cách phát động một cuộc tấn công thọc mạnh vào phía bắc quốc gia này, đ.ánh vào những khu vực nằm dưới sự kiểm soát của Các lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do Mỹ hậu thuẫn. Các tay s.úng YPG dày dạn kinh nghiệm cũng là một bộ phận của SDF.
Ankara trong khi đó cáo buộc một vụ pháo kích từ khu vực do YPG chiếm giữ đã khiến một binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ t.hiệt m.ạng vào hôm 27/8. Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố t.iêu d.iệt 25 phiến quân người Kurd ngay ngày hôm sau để trả đũa.
Đứng trước tình hình căng thẳng, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter kêu gọi đôi bên không đ.ánh lẫn nhau để tiếp tục tập trung cho cuộc chiến diệt trừ IS.
Phó Cố vấn An ninh Quốc gia Nhà Trắng Ben Rhodes cảnh báo việc Thổ Nhĩ Kỳ tăng cường tấn công nhắm vào SDF sẽ gây tổn hại cho nỗ lực củng cố mặt trận thống nhất chống IS.
Tuy nhiên, giới chuyên gia đ.ánh giá đòn tấn công từ Thổ Nhĩ Kỳ một lần nữa là dấu hiệu cho thấy các đồng minh của Mỹ có mục tiêu rất khác nhau và thường xung khắc trong cuộc nội chiến kéo dài 5 năm qua ở Syria.
Nó cũng đặt ra những nghi vấn về việc liệu Ankara có toan tính "phá bĩnh" các bước tiến quan trọng của SDF hay không, nhất là sau khi Lầu Năm Góc khen ngợi thắng lợi cách đây vài tuần mà SDF giành được trước IS ở thị trấn Manbij, cách biên giới Thổ Nhĩ Kỳ 30 km.
Hôm 29/8, Bộ trưởng Carter tỏ ý sẽ không thay đổi chiến lược khi nhấn mạnh cả SDF lẫn Thổ Nhĩ Kỳ đều là đồng minh quan trọng trên chiến trường Syria. Lầu Năm Góc hy vọng các lực lượng do Mỹ hậu thuẫn cuối cùng sẽ có thể lấy lại thành phố Raqqa từ tay IS.
Xoa dịu đồng minh
Chuyên gia nhận định kịch bản tốt đẹp nhất để tháo gỡ căng thẳng là Thổ Nhĩ Kỳ chấp nhận các cam kết của Mỹ về việc những tay s.úng YPG phải rút khỏi phía đông sông Euphrates. Thổ Nhĩ Kỳ muốn ngăn lực lượng người Kurd mở rộng tầm kiểm soát về gần biên giới nước này và từng yêu cầu người Kurd thực hiện một cuộc rút lui như vậy.
Bộ trưởng Carter mô tả con sông Euphrates giống như hàng rào tự nhiên ngăn cách Thổ Nhĩ Kỳ và lực lượng YPG.
"Những gì chúng tôi có thể làm và đang làm với họ là xác định rõ nơi mà các thành phần YPG thuộc SDF có thể và không thể hiện diện", ông nói và thêm rằng các tay s.úng YPG thực sự đang rút lui.
Trong một động thái hể hiện sự ủng hộ Ankara, ông Carter khen ngợi những cuộc tấn công của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ nhằm vào IS tuần qua, đáng chú ý là trận đ.ánh chiếm thị trấn Jarablus.
Blaise Misztal, giám đốc an ninh từ Trung tâm Chính sách Lưỡng đảng, trụ sở ở Washington, nhận xét Mỹ rõ ràng đang chứng kiện hậu quả của một chiến lược quá phụ thuộc vào những tay s.úng người Kurd để đ.ánh bại IS, bất chấp Thổ Nhĩ Kỳ phản đối ra mặt.
Thổ Nhĩ Kỳ vẫn phải chống chọi với phong trào nổi dậy đòi ly khai của người Kurd trên chính lãnh thổ nước này. Hiện vẫn chưa rõ liệu Ankara có giảm tấn công người Kurd hay không dù Mỹ nhiều khả năng không chọn đứng về phía lực lượng YPG.
Thổ Nhĩ Kỳ là nơi Mỹ và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đặt các cơ sở quân sự quan trọng, bao gồm những trạm nghe lén, radar cảnh báo sớm... Căn cứ không quân Incirlik ở Thổ Nhĩ Kỳ còn là địa điểm mà các chiến đấu cơ và máy bay không người lái Mỹ xuất kích để tấn công IS tại Syria.
"Khi Mỹ phải lựa chọn xa lánh người Thổ Nhĩ Kỳ hay người Kurd ở Syria, chắc chắn ai cũng biết đâu là bên thua cuộc", Bruce Riedel, chuyên gia nghiên cứu Trung Đông từ Viện Brookings, bình luận.
Hồng Vân
Theo VNE
Phi công Mỹ kể chuyện bám đuôi chiến đấu cơ Syria Hai phi công Mỹ kể lại khoảnh khắc âm thầm lái chiến đấu cơ theo sau hai phi cơ chính phủ Syria và sẵn sàng b.ắn hạ họ nếu cần. Chiến đấu cơ F-22 của Mỹ. Ảnh: Reuters. Liên minh quốc tế, do Mỹ dẫn đầu đối phó Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Iraq và Syria, tuần trước điều chiến đấu cơ...
