Đau đầu với đánh giá “chìm nổi” của Mulan: Chuyên gia “nịnh” điểm cao ngất, dân tình chấm điểm lẹt đẹt

Trong khi giới phê bình đang dành không ít lời khen cho Mulan, thì khán giả lại không mấy thiện cảm với cốt truyện và cách thể hiện đặc trưng văn hoá của Trung Quốc trong phim.

Mulan đang là tựa phim gây sốt mới nhất của Disney. Dự án lần này được chuyển thể tác phẩm hoạt hình đình đám ra mắt năm 1998, kể về nữ chính Hoa Mộc Lan ( Lưu Diệc Phi) thay cha đi tòng quân để bảo vệ nhà vua, đồng thời tiêu diệt những kẻ thù đang ủ mưu xâm lược và đánh phá quê hương mình.

Chỉ sau 1 ngày ra mắt trên ứng dụng Disney , phim đã thu về nhiều đánh giá và bình luận trái chiều và khác biệt ở nhiều khía cạnh. Phía những nhà phê bình điện ảnh thì đánh giá cao tinh thần của phim, song các khán giả lại có ý nghĩ trái ngược và cho rằng phim vẫn tồn tại nhiều lỗ hổng đáng trách.

Ở Mulan vẫn có nhiều điểm hạn chế chứ không hẳn là tuyệt hảo từ đầu đến cuối

Giới phê bình khen nức nở, phim hoành tráng đến mức sẽ rất tiếc nếu không được xem ngoài rạp

Nhìn chung, Mulan đã thành công hớp hồn được giới chuyên môn và các trang đánh giá nổi tiếng. Phim đã chính thức được chứng nhận “cà tươi” trên trang Rotten Tomatoes, đồng thời được Collider ưu ái nhận định là “ bản phim chuyển thể hay nhất của Disney cho đến hiện tại“. Sau loạt thất bị từ Aladdin hay The Lion King, có lẽ “ông lớn” ngành điện ảnh đã rút được nhiều kinh nghiệm cho mình, nhất là đã trả lời được câu hỏi: “ Liệu ranh giới giữa việc bám sát nguyên tác và làm mới hoàn toàn nằm ở đâu?“.

Mulan đã chính thức được Rotten Tomatoes chứng nhận “cà tươi”

“Bên cạnh việc thiếu đi phần nhạc kịch, lãng mạn, hài hước và một chú rồng nói nhiều, phim vẫn giữ được linh hồn của bản gốc. Nó sẽ khiến bạn thắc mắc còn gì đang chờ đợi phía trước. Ừ thì, 200 triệu đô để bao thầu một loạt cảnh quay hoành tráng và dàn diễn viên xịn sò. Phiên bản mới này có nhiều điều lý thú đang chờ đón đấy”

Nhiều chuyên gia đánh giá cao sự cân bằng của Mulan khi vừa mang đến sự thân quen của bản gốc, lại vừa ghi điểm với nhiều tình tiết mới mẻ và bất ngờ. Một đánh giá cho rằng: “ Trong số 12 phim chuyển thể của Disney trong 1 thập kỷ qua, Mulan là phim ít mang phong cách Disney sến sẩm nhất“. Có thể thấy, bom tấn lần nãy đã phần nào bước ra khỏi lối mòn đơn thuần của các công chúa nhà Chuột nói chung, mang đến một trải nghiệm pha trộn tinh tế giữa hành động, phiêu lưu và tình cảm, tình thân.

“Mulan là phim live action đầu tiên của Disney tìm được sự cân bằng giữa cái thân quen nhẹ nhàng và tươi mới bất ngờ”

“Đây là một trong những bản chuyển thể hoạt hình kinh điển hay nhất của Disney. Một màn thuật lại đầy tinh tế và giữ được những cái gì hay nhất của phim tiền nhiệm nhưng cũng toát lên những điểm sáng của riêng mình”

Trang Collider còn đặc biệt yêu thích cách xây dựng yếu tố võ thuật của Mulan. Mọi thứ từ trang phục, bối cảnh đến thiết kế sản xuất đều “ rất vĩ đại và được làm cho màn ảnh rộng“. Đây vốn dĩ là thế mạnh của Disney nằm trong kì vọng của đại đa số khán giả. Những đại cảnh cần sự đầu tư hoành tráng và công phu vẫn luôn là điểm cộng trong các phim live action của hãng như Aladdin hay Beauty and the Beast trước đó.

“Phim làm lại của Caro phô diễn những yếu tố võ thuật mãn nhãn, bao gồm những pha hành động thách thức trọng lực, màu sắc miễn chê và bối cảnh thiên nhiên hùng vĩ. Ngay cả khía cạnh nội lực của phim cũng được đào sâu hơn so với bản gốc”

Trong khi giới phê bình nhiệt liệt đề cao tinh thần võ thuật và những ý tưởng mới mẻ hấp dẫn của đạo diễn Caro, thì khán giả đại chúng lại có suy nghĩ khác. Ở Mulan vẫn có không ít những điểm trừ về tuyến câu chuyện và loạt vấn đề đến từ diễn xuất của riêng nữ chính Lưu Diệc Phi.

Khán giả chê từ kịch bản đến diễn xuất, đến cả quan niệm văn hoá cũng sai lầm nốt

Tuy được giới chuyên môn dành tặng những lời khen hoa mỹ nhất nhưng Mulan thực chất không được lòng khán giả đại chúng, nhất là ở quê hương Trung Quốc. Vào ngày 5/9, phim chính thức có số điểm đánh giá đầu tiên là 5,9 trên trang Douban với 53% bình luận tiêu cực từ người xem.

Điểm số của Mulan ở Trung Quốc với phần đông chấm 3/5 sao

Đầu tiên, phần cốt truyện của phim được đánh giá là khá hời hợt, bị đẩy nhanh ở những phân đoạn thiên về cảm xúc vốn rất cần được đầu tư kỹ lưỡng. Có thể hiểu được đó một phần là do sự thay đổi lớn so với bản hoạt hình năm 1998 khiến nhiều tình tiết, những mối quan hệ mới phát sinh nên chiếm sóng thời lượng hơn. Thế nhưng, chỉ như vậy thôi thì chưa đủ để khán giả có thể thông cảm và bỏ qua. Một bình luận nhận xét: “ Câu chuyện về Mulan thay cha tham gia quân đội vẫn luôn rất cảm động và giàu cảm hứng. Tuy nhiên, tôi lại không cảm được nó qua bộ phim lần này. Phim thật sự rất chán. Một số cảnh lại cứ như đang xem Game of Thrones vậy“.

Tiếp đến, vấn đề lớn nhất của Mulan vẫn là ở bản thân nữ chính và câu chuyện phát triển tính cách của cô. Khán giả đều đồng tình rằng sự trưởng thành và quá trình nhìn nhận bản thân của Hoa Mộc Lan xuyên suốt phim quá qua loa. Mặt khác, khả năng diễn xuất hạn chế của Lưu Diệc Phi cũng là đề tài gây tranh cãi từ khi trailer được tung ra cho đến hiện tại khi phim đã ra mắt. Một bình luận hài hước cho rằng: “ Lưu Diệc Phi diễn còn không bằng Pinocchio. Ít nhất mũi của Pinocchio còn mọc ra mọc vào được, còn Lưu Diệc Phi thì chẳng thèm liếc mắt một cái“.

Bình luận này cho biết: “…Có phải vì đây là phim Disney cho trẻ em, nên ngoại trừ cảnh tay của Củng Lợi bị trầy đến rướm máu, thì những nhân vật còn lại đều không được phép bị thương khi chiến đấu? Có phải vì đây là phim nữ quyền nên khi nhận ra Mulan là nam, mọi đàn ông trong quân đội tự dưng bừng tỉnh và tôn cô ta lên làm thủ lĩnh?… Thật sự là một bộ phim tệ, một kịch bản đầy vấn đề! Nói chung, đây chỉ là một tựa phim nữ quyền quá lố để xem giải trí thôi”

“Với 30 đô cho một bộ phim… có lẽ tôi đã mong chờ hơi nhiều. Có thể thấy rõ ràng lợi thế và hạn chế của Mulan ở đâu. Phần hình ảnh và võ thuật vô cùng nổi bật. Nhưng tôi lại không thấy được sự phát triển của nhân vật Mulan. Quá trình nhìn nhận bản thân của cô ấy quá rối rắm. Tôi gần như không thể cảm được. Vẫn là cảnh cuối của bản phim hoạt hình có tác động lớn với cốt truyện hơn. 7/10″

Nhiều ý kiến đến từ fan Trung Quốc cũng khẳng định rằng Mulan còn có “sạn” về văn hoá và quan niệm phương Đông, thể hiện sự sai lầm và thiếu đầu tư nghiên cứu đến từ ekip Hollywood. Cụ thể, chi tiết “phượng hoàng tái sinh từ đống tro tàn” không hề đúng với quan niệm của người Á Đông. Ở Trung Quốc, từ thời phong kiến, loài chim phượng hoàng chỉ được dành riêng cho hoàng hậu, đồng thời nó mang ý nghĩa về điềm lành và hạnh phúc. Từ đó, việc một số ngôi nhà của dân thường đặt tượng chim phượng ở ngay trước cửa trong Mulan là bất hợp lý, thậm chí có thể mang tội vì dám ngang nhiên sử dụng hình ảnh của hoàng gia.

Chim phượng là hình ảnh biểu tượng chỉ dành riêng cho hoàng hậu ở văn hoá Trung Quốc

“Đề xuất cho những ai muốn xem thử, chỉ cần lướt qua mấy cảnh có Lưu Diệc Phi là được. Để người nước ngoài quay phim về lịch sử của nước ta (ý chỉ Trung Quốc) là quyết định sai lầm nhất của nền điện ảnh Trung Quốc” – một fan bức xúc chia sẻ

Ngoài ra, một số fan vẫn không thể hiểu được ý nghĩa của việc cho diễn viên sử dụng tiếng Anh ở một bộ phim gồm toàn diễn viên Trung Quốc với bối cảnh và câu chuyện mang hơi thở văn hoá Trung Quốc. Kết quả, lời thoại của nhân vật trong Mulan vô cùng khiên cưỡng và thiếu tự nhiên, phát âm cũng không tròn vành rõ chữ khiến ai xem cũng phải thở dài.

“Disney đã thật sự làm hỏng một chủ đề hay. Thật xấu hổ khi để một nhóm diễn viên Trung Quốc nói tiếng Anh mà lại không đạt chuẩn một chút nào”

Tạm kết

Tóm lại, sự khác nhau giữa hai nền văn hoá đã đặt ra nhiều tiêu chí nhận xét khác nhau đối với siêu phẩm Mulan. Với giới chuyên môn phương Tây nói riêng và người xem ngoại quốc nói chung, đây có thể là một trải nghiệm tạm ổn, “đầu xuôi đuôi lọt” và giữ được sự cân bằng cũ – mới dựa trên tinh thần của bản hoạt hình năm 1998. Tuy nhiên, đứng ở phương diện một khán giả trong nước với sự am hiểu nhất định về văn hoá, dĩ nhiên họ sẽ có cái nhìn khó tính và săm soi hơn, dễ thấy được những khúc mắc và “hạt sạn” tiềm ẩn mà ngay cả đoàn làm phim cũng chưa nhận thấy.

Trailer chính thức của Mulan