Dấu chân ‘quái dị long’ dài 80 cm
Các dấu chân hóa thạch hơn 150 triệu năm tuổi ở Australia tiết lộ một loài khủng long ăn thịt có kích thước gần bằng khủng long bạo chúa T-rex.
Dấu chân khủng long ăn thịt dài 80 cm ở Australia. Ảnh: Đại học Queensland.
Theo báo cáo xuất bản trên tạp chí Lịch sử Sinh học hôm 12/6, các dấu chân xuất hiện vào cuối kỷ Jura, có niên đại cách đây 151 – 165 triệu năm. Chúng dài từ 50 đến 80 cm, có thể được tạo ra bởi một loài khủng long chân thú thuộc chi Quái dị long (Allosaurus), khi những con vật khổng lồ đi bộ qua khu rừng đầm lầy từng chiếm phần lớn cảnh quan ở phía nam Queensland.
Phân tích dấu chân hóa thạch cho thấy loài quái dị long này có thể cao tới 3 m tính tới hông và dài khoảng 10 m tính cả đuôi. Nó chỉ nhỏ hơn một chút so với khủng long bạo chúa T-rex (cao 3,25 m và dài 12 – 13 m), nhưng có thể là động vật săn mồi lớn nhất trên hành tinh vào thời điểm đó, theo trưởng nhóm nghiên cứu Anthony Romilio từ Đại học Queensland, Australia.
Kích thước loài quái dị long tạo ra dấu chân ở Australia so với T-rex. Ảnh: Đại học Queensland.
“Các nhà cổ sinh vật học trước đây đã biết về những con khủng long bạo chúa T-rex ở Bắc Mỹ, Giganotosaurus ở Nam Mỹ và Spinosaurus ở châu Phi, nhưng đây là lần đầu tiên dấu vết của một loài khủng long ăn thịt lớn được tìm thấy ở Australia”, Romilio nhấn mạnh.
Các dấu chân đã được phát hiện từ lâu trong một mỏ than bên dưới lòng đất ở phía bắc thành phố Toowoomba nhưng đến nay mới được các nhà khoa học phân tích. Chúng được lưu trữ bên trong Bảo tàng Queensland suốt 70 năm qua.
Kỷ lục dấu chân khủng long lớn nhất hiện thuộc về một loài khủng long ăn cỏ từng sinh sống ở tây bắc Australia với chiều dài lên tới 1,75 m. Trong khi đó, dấu chân lớn nhất của khủng long ăn thịt được tìm thấy ở Bolivia vào tháng 7/2016 với chiều dài 1,15 m.
Tìm thấy hóa thạch của loài kết nối giữa khủng long và chim
Các nhà cổ sinh học mới công bố về phát hiện một hóa thạch khủng long ở Argentina thuộc về một loài khủng long raptor có họ hàng gần gũi nhất với các loài chim.
Overoraptor Chimentoi là họ hàng gần nhất được biết đến của các loài chim.
Loài khủng long mới này có tên là Overoraptor Chimentoi, có thể là đại diện cho mắt xích liên kết giữa khủng long velociraptor và các loài chim. Nhóm khủng long ăn thịt này được cho là đã bắt đầu tiến hóa thành chim khoảng 160 triệu năm trước. Loài mới phát hiện này thể hiện những đặc điểm rất giống với các loài chim bay, mặc dù nó vẫn là một loài chạy bằng chân.
Các nhà cổ sinh học đã khai quật được hóa thạch này trong một địa tầng đá 90 triệu năm tuổi được hình thành từ kỷ Phấn trắng. Địa tầng này được đặt tên là Huincul, nằm ở phía nam hồ chứa Ezequiel Ramos Mexia ở tỉnh Rio Negra, miền nam Argentina.
Phát hiện về loài Overoraptor Chimentoi này đã được báo cáo lần đầu tiên vào năm 2013 bởi Hội đồng nghiên cứu Khoa học và Kỹ thuật Quốc gia Argentina (CONICET). Tuy nhiên, năm 2018, nhóm các nhà khoa học do nghiên cứu sinh Matias Javier Motta dẫn đầu đã phát hiện thêm nhiều phần của bộ xương khủng long này.
Xương chân nhỏ bé của con khủng long này khi so sánh với xương chân đà điểu.
Phát hiện này đã tiết lộ các đoạn xương từ cánh và chân của con khủng long, cũng như đốt sống, và các phần của xương vai và xương chậu.
Theo nhà khoa học Fernando Novas từ Viện bảo tàng Khoa học Tự nhiên Bernardino Rivadavia, loài khủng long này có quan hệ gần gũi với chim hơn bất kỳ loài khủng long nào đã được biết đến.
Ông cho hay: "khi phân tích phần chi trên của nó, nhóm nghiên cứu đã tìm thấy các đặc điểm của loài chim liên quan đến việc bay lượn, điều này hết sức ấn tượng bởi vì nó là một loài đang chạy. Phát hiện này đã dẫn đến việc nhóm nghiên cứu cân nhắc đến điều đó trong cây phả hệ, Overoraptor là loài gần gũi nhất với chim so với các loài từng được phát hiện cho đến nay".
Một móng vuốt của Overoraptor Chimentoi so sánh với một đồng xu.
Từ lâu, các nhà khoa học đã nghi rằng loài chim đã tiến hóa từ những con khủng long nhỏ đi bằng hai chân - thuộc một họ khủng long ăn thịt có thể bao gồm cả khủng long bạo chúa Tyrannosaurus Res.
Từ "Raptor" được bắt nguồn từ tiếng La-tinh, có nghĩa là chim săn mồi. Phác họa về Overoraptor thể hiện nó là một loài sinh vật nhỏ bé với đôi cánh có lông vũ và móng vuốt sắc nhọn. Một trong những móng vuốt nhỏ của con khủng long này có kích cỡ khoảng bằng một đồng xu.
Tuy nhiên, đôi cánh lông vũ có thể đã phục vụ những nhiệm vụ nào khác ngoài bay lượn, chẳng hạn như để cân bằng khi chạy.
Những con chim đã tiến hóa từ loài khủng long nhỏ.
Hóa thạch khủng long được khai quật ở Argentina.
Ông Motta chia sẻ: "giả thuyết của nhóm nghiên cứu là, đối với Overoraptor, khả năng tự động gập cánh của nó hẳn phải có một chức năng khác với các loài chim biết bay, vì nó là một động vật chạy. Có thể, đôi cánh này đảm bảo sự thăng bằng trong các cuộc rượt đuổi - bằng cách mang đến sự chính xác và cân bằng tốt hơn - nhờ vào khả năng chuyển động một cách nhịp nhàng, giống với các loài chim chạy như đà điểu.
Phát hiện của cuộc khai quật này đã được công bố trên tạp chí Khoa học Tự nhiên.
Khủng long được cho là đã xuất hiện khoảng 230 triệu năm trước vào kỷ Triass muộn. Sau đó chúng trở thành dạng sống thống trị Trái đất từ đầu kỷ Jura khoảng 200 triệu năm trước.
Đến 66 triệu năm trước, một tiểu hành tinh va chạm vào Trái Đất ở vị trí gần bán đảo Yucatan - thuộc Mexico ngày nay - đã cắt đứt triều đại của chúng. Vụ va chạm Chicxulub này đã quét sạch khoảng hai phần ba sự sống trên Trái Đất.
Hàng loạt hành tinh quái dị có mây... nhôm và mưa titan Nhóm khoa học gia từ Canada, Anh và Mỹ đã tìm ra những dạng Sao Mộc nóng kỳ dị ngoài hệ mặt trời - những hành tinh khổng lồ, chết chóc, mây và mưa đầy kim loại. Nghiên cứu vừa công bố trên Nature Astronomy đã tìm hiểu bầu khí quyển của nhiều ngoại hành tinh xa xôi, khổng lồ và quay cực...