Đất nước dùng đến 9 loại tiền tệ

Mai Phương Lý14:26 01/03/2016

Quản lý một loại tiền tệ đã là việc khó khăn, tuy nhiên, giới doanh nghiệp ở Zimbabwe hiện phải chật vật xoay sở giữa 9 loại tiền tệ.

Nông dân trồng ngô ở Mvuma, thị trấn Masvingo (Zimbabwe) tháng 1.2016 – Ảnh: Reuters

Thực tế sử dụng 9 loại tiền tệ là cuộc sống thường nhật của nhiều doanh nghiệp ở Zimbabwe, những hãng đã bị buộc phải đóng luôn vai trò của các đại lý hoán đổi ngoại tệ sau khi nội tệ nước nhà sụp đổ và bị rút khỏi lưu thông.

Các doanh nghiệp ở quốc gia châu Phi giao thương bằng đồng euro, đô la Mỹ, đô la Úc, rand Nam Phi, pula Botswana, bảng Anh, yen Nhật, nhân dân tệ và rupee Ấn Độ.

“Hầu hết các loại tiền tệ được dùng cho mục đích kinh doanh, giao dịch. 50% thương mại của chúng tôi thực hiện với đối tác Trung Quốc và Nam Phi, vì thế chúng tôi cần cho phép buôn bán bằng nhiều loại tiền tệ”, Thống đốc Ngân hàng Dự trữ John Mangudya của Zimbabwe nói với kênh CNN.

USD là “đồng tiền dự trữ” chính thức của Zimbabwe. Ông Mangudya cho hay đất nước ông không có ý định bỏ đô la Mỹ để dùng nhân dân tệ hay đồng rand.

Trên đường phố ở thủ đô Harare của Zimbabwe, USD được ưa thích hơn nhưng các thương nhân cũng chấp nhận nhiều loại tiền tệ. Gần biên giới với nước Nam Phi và Botswana, đồng rand, pula và euro lại phổ biến.

Dù vậy, sự phổ biến của đồng rand đã giảm xuống gần đây sau khi đồng tiền này lao dốc 30% vào năm ngoái. Người Zimbabwe đang dần bỏ nội tệ hàng xóm nước họ vì lo ngại rand sẽ mất giá thêm.

Tỷ giá chính là vấn đề cần thương lượng. Các doanh nghiệp địa phương sẽ chấp nhận hầu hết 9 loại tiền kể trên, nhưng ở mức tỷ giá cao hơn nhiều so với tỷ giá chính thức.

Video đang HOT

Tờ tiền mệnh giá 100.000 tỉ đô la Zimbabwe – Ảnh: AFP

Cuộc khủng hoảng tiền tệ của Zimbabwe bắt đầu từ năm 2000 khi chính phủ nước này tiến hành cải cách ruộng đất mạnh mẽ. Sự kết hợp của các biện pháp trừng phạt, tâm lý mất niềm tin vào nền kinh tế đã dẫn đến sự lao dốc của đồng đô la Zimbabwe.

Lần đo lường chính thức tình trạng lạm phát cuối cùng của Zimbabwe là vào đầu năm 2009, cho ra kết quả 230 triệu phần trăm. Đây cũng là năm đô la Mỹ được chấp nhận hợp pháp. Giá cả hàng hóa ở quốc gia không giáp biển này thay đổi từng phút và Zimbabwe nổi tiếng với tờ bạc 100.000 tỉ đô la của họ.

Chủ tịch hãng đầu tư Vinal Investments Shingi Munyeza từng cho hay ông sẽ “trả tiền cho cốc cà phê trước khi nó được làm, vì khi bạn ngồi xuống và uống nó, giá cả sẽ tăng lên”.

Zimbabwe vẫn còn cách rất xa ngày mà họ có thể giới thiệu lại bản tệ mới. Năm 2014, nước này bắt đầu đúc các đồng xu có mệnh giá nhỏ ở nước bạn Nam Phi để người dân mua các loại hàng hóa có giá ít hơn 1 USD.

“Chúng tôi không có đồng xu USD nên tiền lẻ được thay bằng kẹo hoặc bút viết”, ông Mangudya nói.

Thu Thảo

Theo Thanhnien

Nhân dân tệ: Đường còn dài để trở thành đồng tiền quốc tế

Sau hơn nửa thập niên bị trì hoãn, nhân dân tệ (CNY) vừa chính thức vượt qua các nghi ngại và phản đối để trở thành đồng tiền dự trữ. Bây giờ, một cuộc chiến mới thật sự bắt đầu trên con đường không bằng phẳng phía trước.

Trung tâm mua sắm Galaxy Soho ở Bắc Kinh - Ảnh: Bloomberg

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) hôm 30.11 tuyên bố thêm nhân dân tệ làm đồng tiền dự trữ quốc tế, xác nhận vị trí của CNY ngang hàng với đô la Mỹ, euro, bảng Anh và yen Nhật.

Theo Bloomberg, dù đã đáp ứng được tiêu chuẩn "tự do sử dụng" theo yêu cầu của IMF, các nhà hoạch định chính sách Đại lục vẫn còn một chặng đường dài để đồng bản tệ có thể "được tự do chuyển đổi". Đó là mục tiêu dài hạn của các nhà cải cách đang cố gắng chuyển đổi mô hình cho vay theo chỉ đạo của nhà nước - mô hình đang để lại đống nợ 28.000 tỉ USD treo lơ lửng trên một nền kinh tế được dự báo là sẽ tăng trưởng ở mức độ thấp nhất kể từ năm 1990.

Sau khi IMF đưa ra thông báo, Phó thống đốc Ngân hàng trung ương Trung Quốc (PBOC) Yi Gang cho biết: "Chúng tôi vẫn còn khoảng cách tương đối xa so với các thị trường phát triển. Gia nhập giỏ tiền Quyền rút vốn đặc biệt (SDR) cũng đồng nghĩa với việc cộng đồng quốc tế kỳ vọng nhiều hơn vào Trung Quốc trong các vấn đề tài chính và kinh tế".

"Cuộc chiến" cải cách

Hệ thống tài chính là "chiến trường chính" giữa Thống đốc PBOC Chu Tiểu Xuyên, ông Yi Gang cùng các đồng sự của họ và phía các thành viên thuộc giới doanh nghiệp nhà nước - những người muốn giữ cấu trúc của nền kinh tế cũ. Dù lẽ ra hiện giờ, nội các Trung Quốc cần đồng lòng nhất trí, họ vẫn ít nhiều còn bất đồng.

Các lãnh đạo Đại lục đã đồng thuận trong Kế hoạch 5 năm về việc để nhân dân tệ được tự do chuyển đổi vào năm 2020. Các bước tiếp theo mà Trung Quốc phải đi là đầy rủi ro vì nền kinh tế thế giới đã chứng kiến nhiều ví dụ về việc này. Nhật Bản mất 40 năm để hoàn thành cải cách lớn trong tỷ giá hối đoái, lãi suất và khu vực tài chính để rồi sau đó chịu cảnh bong bóng tài sản bị bơm căng, vỡ tung và kéo theo sự sụp đổ của nền kinh tế trong hai thập niên qua.

"Kinh nghệm quốc tế cho thấy các cải cách tài chính làm tăng nguy cơ bất ổn tài chính. Cải cách phải được tiến hành thận trọng, theo đúng trình tự thì mới tốt cho nền kinh tế và tài chính Trung Quốc trong dài hạn", chuyên gia kinh tế châu Á Louis Kuijs tại Oxford Economics cho biết.

Vấn đề nhân dân tệ

Hồi tháng 8, việc Trung Quốc quyết định thả nổi tỷ giá nhân dân tệ đã gây ra một cú sốc. "Một thị trường vốn dễ tiếp cận với giới đầu tư ngoại là chìa khóa. Tỷ giá hối đoái linh hoạt giúp làm dịu các rủi ro trong quá trình mở tài khoản vốn và cũng nên là một phần trong quá trình cải cách", Cui Li, Phó giám đốc International Finance Forum Institute kiêm cựu chuyên gia kinh tế cấp cao của IMF nói.

Trong khi vài ngân hàng trung ương nước ngoài đã được chấp nhận để thâm nhập thị trường trái phiếu nội địa Trung Quốc, một số ngân hàng trung ương khác vẫn trúc trắc với các quy định hoặc bị loại hoàn toàn khỏi cuộc chơi. Giới đầu tư trong nước Trung Quốc vẫn chịu giới hạn khi đem tiền ra nước ngoài. Song hệ thống chặt chẽ như trên vẫn khiến hàng trăm tỉ USD chảy khỏi Đại lục trong thời gian qua.

Rủi ro đạo đức và thị trường trái phiếu

Trung Quốc hiện vẫn chưa trả lời được câu hỏi sẽ cứu trợ ai trong số những người đi vay nội địa, ít nhiều tạo nên các rủi ro tiềm ẩn đối với các đơn vị phát hành cổ phiếu, trái phiếu.

Trong thị trường chứng khoán vốn đã chứng kiện đợt bong bóng vỡ, thổi bay 5.000 tỉ USD tài sản đầu năm nay, giới đầu tư ngạc nhiên với các biện pháp tức thời của giới chức như bất ngờ cấm giao dịch một số loại cổ phiếu nhất định. Những vụ mất tích không rõ nguyên nhân của các giám đốc điều hành công ty lớn Đại lục cũng chỉ ra rằng thị trường Trung Quốc còn thiếu minh bạch.

Các thực tế trên sẽ làm giảm bớt con số hàng trăm tỉ USD mua nhân dân tệ đầy hào hứng mà các nhà phân tích đã đưa ra sau khi CNY được IMF công nhận làm đồng tiền dự trữ - quyết định sẽ chính thức có hiệu lực từ tháng 10 năm sau.

"Cuối cùng thì quyết định lượng nhân dân tệ nắm giữ của các nhà quản lý và đầu tư sẽ không phụ thuộc quá nhiều vào giỏ tiền SDR, mà phụ thuộc vào tính thanh khoản và ổn định của thị trường trái phiếu Trung Quốc", chuyên gia kinh tế Wang Tao thuộc ngân hàng UBS cho hay. Ngoài ra, công cụ bảo hiểm rủi ro cho tỷ giá hối đoái và lãi suất cùng sự ổn định của nền kinh tế tổng thể cũng là hai yếu tố quan trọng.

Chuyên gia Alexander Sullivan tại Center for a New American Security ở Washington (Mỹ) nhận định dù kết quả ngắn hạn có như thế nào đi nữa, Trung Quốc vẫn còn một chặng đường dài phải đi. "Trung Quốc hiện đang bắt đầu một câu chuyện sẽ ngày càng phức tạp hơn trong nhiều năm, nhiều thập niên tới", ông nói.

Thu Thảo

Theo Thanhnien

Ai chịu thiệt khi nhân dân tệ thành đồng tiền dự trữ? Việc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) công nhận nhân dân tệ (CNY) là đồng tiền dự trữ là cột mốc cho các nỗ lực quốc tế hóa bản tệ của Trung Quốc, song lại là dấu hiệu sụt giảm cho các đồng tiền mà CNY thay thế. Từ cuối năm sau, CNY sẽ chính thức góp 11% trong giỏ tiền SDR -...