Đào vàng ở Siberia, nhóm thợ mỏ phát hiện “xác ướp quái vật”
Một sinh vật tuyệt chủng ở Siberia từ hàng thiên niên kỷ trước đã được thiên nhiên biến thành xác ướp hoàn hảo đến kinh ngạc, như vừa chết hôm qua.
Theo Live Science, “ xác ướp quái vật” mà một nhóm thợ đào vàng đã khai quật được ở Cộng hòa Sakha thuộc vùng Siberia của Nga đã được xác định là một con tê giác lông mượt ( Coelodonta antiquitatis, còn gọi là tê giác lông cừu) đã tuyệt chủng.
Hiện trường khai quật “xác ướp quái vật” ở Siberia – Ảnh: NEFU
Nó đã được thiên nhiên lạnh giá ở Siberia bảo quản tốt đến nỗi chỉ riêng một phần hóa thạch lộ ra ban đầu cũng đã cho thấy phần sừng và mô mềm ở đầu nguyên vẹn như ở một sinh vật vừa mới chết.
Sau khi phần đầu tiên của “xác ướp” lộ ra, các nhà nghiên cứu từ Đại học Liên bang Đông Bắc (NEFU) đã đến thăm địa điểm này và thu hồi sừng tê giác.
Phần còn lại của con vật to lớn sẽ được khai quật trong những tháng tới, theo thông báo từ NEFU.
Minh họa về tê giác lông mượt kỷ băng hà – Ảnh: SHUTTERSTOCK
“Đây thực sự là một phát hiện độc đáo cho phép chúng tôi nghiên cứu sâu hơn về lịch sử của khu vực, hệ động vật cổ đại, khí hậu và điều kiện địa chất của nó” – Hiệu trưởng NEFU Anatoly Nikolaev cho biết.
Theo các nhà khoa học, chính điều kiện tự nhiên đặc biệt ở Siberia đã tạo ra xác ướp hoàn hảo này.
Video đang HOT
Trong băng vĩnh cửu, sinh vật cổ đại dần bị mất nước các mô mềm, giữ chúng không phân hủy và hình dạng gần như lúc sống. Vì vậy, các con vật giống như bị nhốt trong “viên nang thời gian”.
So với hài cốt hóa thạch, việc phát hiện ra mô mềm là rất hiếm và cho phép các nhà khoa học có được cái nhìn sâu sắc hơn nhiều về cuộc sống của động vật và môi trường tại thời điểm nó chết.
Ngoài ra, cách thiên nhiên tạo nên “xác ướp lạnh” cũng cung cấp một cơ hội để vật liệu di truyền như DNA, RNA của sinh vật được bảo quản ở một mức độ nào đó, đủ để các nhà khoa học trích xuất.
Ông Maxim Cheprasov, nhà nghiên cứu cao cấp và là người đứng đầu phòng thí nghiệm của Bảo tàng Mammoth NEFU, cho biết đây chỉ là lần thứ năm các nhà khoa học trên thế giới tìm thấy một con tê giác lông với các mô mềm còn nguyên vẹn. Với NEFU, đây là lần đầu tiên.
Chưa rõ niên đại của “xác ướp” này nhưng loài tê giác lông mượt là sinh vật thế Canh Tân – tức thế Pleistocene, một thời kỳ địa chất kéo dài từ 2,6 triệu đến 11.700 năm trước, còn gọi là “kỷ băng hà”.
Các bằng chứng cho thấy loài này có thể xuất hiện khoảng 300.000 năm trước ở châu Âu và châu Á, bị thu hẹp quần thế trong kỷ băng hà cuối cùng và tuyệt chủng khoảng 10.000 năm trước do khí hậu thay đổi và cả hoạt động của con người.
Do vậy, mẫu vật này ít nhất 10.000 tuổi và có thể lên đến hàng trăm ngàn tuổi. Theo các thông số hình thái, nó thuộc về một cá thể trưởng thành.
Các nhà nghiên cứu NEFU có kế hoạch nghiên cứu chiếc sừng trước khi phần còn lại của hài cốt được khai quật.
Phát hiện về tê giác lông mượt là một trong số nhiều dự án tại NEFU nhằm tìm hiểu về quần thể động vật lớn thời kỳ băng hà ở Siberia.
Vào tháng 6, các nhà nghiên cứu đã tiến hành khám nghiệm một “xác ướp” sói khoảng 44.000 tuổi, cũng được kéo ra từ lớp băng vĩnh cửu ở Cộng hòa Sakha.
Virus cổ đại có "hồi sinh" nhờ xác ướp Ai Cập hay không?
Nỗi lo về khả năng mầm bệnh "tử thần" cổ đại được bảo quản toàn vẹn theo các xác ướp Ai Cập đã dấy lên những năm gần đây.
Nhờ được bảo quản toàn vẹn qua hàng ngàn năm, một số xác ướp Ai Cập đã để lộ dấu vết rõ ràng của những căn bệnh truyền nhiễm từng là kẻ giết người hàng loạt vào thời kỳ họ sống như đậu mùa, bệnh phong, bệnh lao...
Kể từ khi khoa học đủ tiến bộ đã xác định những căn bệnh từng giết chết những người được ướp xác, nỗi lo virus, vi khuẩn cổ đại được bảo quản theo xác ướp cũng trỗi dậy.
Một số chuyên gia đã trao đổi với Live Science về thắc mắc nói trên.
Sự toàn vẹn đáng kinh ngạc của các xác ướp Ai Cập cổ đại làm dấy lên nỗi lo về các mầm bệnh nguy hiểm "hồi sinh" - Ảnh AI: Anh Thư
"Bóng ma" của đậu mùa - căn bệnh được cho là đã góp phần làm sụp đổ Đế chế Aztec ở châu Mỹ, gây nên hàng triệu cái chết châu Âu những thế kỷ XVI-XIX và những lần bùng phát chết chóc vào thế kỷ XX - từng được phát hiện trên thi hài Pharaoh Ramesses V.
Ramesses V là vị pharaoh thứ tư của triều đại XX thời kỳ Tân Vương quốc Ai Cập. Ông trị vì trong thời gian ngắn ngủi - năm 1147-1145 trước Công Nguyên - do cái chết đột ngột.
Các kỹ thuật của thế kỷ XXI đã phát hiện ra lý do: Đó là dấu vết của những tổn thương do đậu mùa còn nguyên vẹn trên thi hài.
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) chính thức tuyên bố căn bệnh cực kỳ nguy hiểm đã bị xóa sổ trên toàn thế giới vào năm 1980, sau những nỗ lực tiêm chủng mở rộng toàn cầu trong nhiều thập kỷ.
Nhưng một số người đặt ra câu hỏi liệu việc ướp xác có vô tình giúp mầm bệnh được bảo tồn và sẵn sàng "trỗi dậy" từ Ramesses V hay không?
TS Piers Mitchell , Giám đốc Phòng thí nghiệm Ký sinh trùng cổ đại của Đại học Cambridge (Anh) cho biết điều này cực kỳ khó có thể xảy ra.
"Hầu hết các loài ký sinh trùng thường chết trong vòng 1-2năm nếu không có vật chủ sống bám vào. Nếu bạn đợi hơn 10 năm, tất cả đều chết" - TS Mitchell nói với Live Science.
Ví dụ, các loại virus đậu mùa như đậu mùa chỉ có thể sinh sản bên trong tế bào của vật chủ sống, theo Trung tâm Thông tin công nghệ sinh học quốc gia thuộc Thư viện Y khoa quốc gia tại Viện Y tế quốc gia Mỹ (NIH).
Theo NIH, vi khuẩn gây bệnh lao và bệnh phong cũng cần vật chủ sống để tồn tại.
Xác ướp, dù nguyên vẹn trong hàng ngàn năm, vẫn không phải vật chủ sống.
NIH cũng giải thích rằng bệnh đậu mùa lây lan qua tiếp xúc giữa người với người, trong khi bệnh lao và bệnh phong thường lây truyền qua các giọt bắn từ mũi và miệng, thường là khi hắt hơi hoặc ho.
Trong trường hợp bệnh phong, cần phải tiếp xúc lâu dài với người bị bệnh thì bệnh mới lây lan được.
Một yếu tố khác làm giảm khả năng ai đó mắc bệnh từ xác ướp là cho dù nguyên vẹn, xác ướp vẫn đang phân hủy chậm theo thời gian. Điều đó có nghĩa mọi thứ DNA - bao gồm DNA của các loài virus, vi khuẩn, cũng bị phân hủy và phá vỡ.
Cho dù DNA này có đủ để chúng ta nhận diện bằng các kỹ thuật tiên tiến, chúng cũng không đủ để khiến bất cứ thứ gì thức dậy.
Một số loại giun ký sinh đường ruột, phát tán qua phân, sống lâu hơn các sinh vật khác và không phải tất cả đều cần vật chủ sống để tồn tại, nhưng theo các chuyên gia, chúng cũng không đáng ngại.
"Những thứ đó có thể dai dẳng hơn nhiều và có thể kéo dài trong nhiều tháng, hoặc đôi khi là vài năm, nhưng không có thứ nào trong số chúng có thể tồn tại trong hàng ngàn năm" -TS Mitchell khẳng định.
Hé lộ bất ngờ trong 'quả bóng lông' được thợ đào vàng Canada phát hiện Một người khai thác vàng ở Canada đã tìm thấy một quả bóng lông xù xì có kích thước bằng quả bưởi lớn, song phải mất một thời gian các chuyên gia mới xác định được đây là gì. Lúc đầu, các chuyên gia Canada không thể xác định được vật thể này là gì. Tuy nhiên, sau khi chụp X-quang, các nhà...