Đảo nhân tạo còn nguy hiểm hơn giàn khoan?
Dù diễn ra rất chậm chạp và khó nhận biết, nhưng chiến lược đảo nhân tạo lại nguy hiểm hơn rất nhiều vì giá trị chiến lược và khả năng thay đổi cục diện mà chuỗi đảo sẽ mang lại cho Trung Quốc (TQ). Xin giới thiệu bài phân tích về vấn đề này do báo quốc nội Infonet thực hiện.
Động thái “bào mòn” và toan tính lâu dài của TQ
Chính sách Biển Đông của TQ có sự phân định rõ ràng giữa ngắn hạn và dài hạn. Ví dụ như các động thái bào mòn chủ quyền từng phần hay các chuỗi hành động “cắt lát salami” nhằm tạo nên các va chạm nhỏ nhưng liên tục, thực hiện các mục tiêu toan tính lâu dài.
Mặc dù giới quan sát cho rằng sự tham gia giữa các cơ quan hành chính, truyền thông và pháp lý của TQ chỉ giúp tăng thêm “hỏa mù” gây nhiễu dư luận. Nhưng thực ra phương thức kết hợp giữa “những con rồng trên Biển Đông”, như cách so sánh của một tổ chức nghiên cứu, lại tỏ ra hiệu quả trên nhiều bình diện.
Chiến lược duy trì hiện diện liên tục tại các vùng biển không tranh chấp để dần biến thành có tranh chấp đang được Bắc Kinh quyết tâm theo đuổi. Sự kiện giàn khoan Hải Dương 981 là một minh chứng điển hình. Trong đó, TQ sử dụng giàn khoan Hải Dương 981 như một “mốc chủ quyền di động” để duy trì sự hiện diện tại các vùng biển không có tranh chấp, thậm chí nằm hẳn bên trong vùng đặc quyền kinh tế của quốc gia láng giềng.
Mục tiêu hoán chuyển từ “không tranh chấp” thành “có tranh chấp”, từ “của họ” sang “của ta” được thực hiện theo đúng phương châm của người TQ “cái gì của tôi là của tôi, cái gì của bạn, chúng ta có thể thương lượng”.
Tàu Trung Quốc đang hút hàng triệu m3 cát đá dưới đáy biển, biến bãi đá ngầmn Gạc Ma thành đảo nhân tạo ở quần đảo Trường Sa.
Song song với các động thái đó, việc TQ củng cố và mở rộng các hoạt động xây dựng chuỗi đảo nhân tạo đã cho thấy những tính toán chiến lược dài hạn hơn của họ trên Biển Đông. Hải Dương 981 là một bước đi khá nguy hiểm, nhưng thực chất lại dễ xử trí và thu hút sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế dành cho các nước nhỏ như Việt Nam. Trong khi đó, dù diễn ra rất chậm chạp và khó nhận biết, nhưng chiến lược đảo nhân tạo lại nguy hiểm hơn rất nhiều vì giá trị chiến lược và khả năng thay đổi cục diện mà chuỗi đảo sẽ mang lại cho TQ khi được phát triển đầy đủ.
Một cách thức khác để đán.h giá chiến lược Biển Đông của TQ là thông qua sự thay đổi các mục tiêu ở từng giai đoạn nhất định. Nhưng đây là những sự thay đổi có tính toán. Chúng ta sẽ thấy điều tương tự khi xem xét chiến lược biển của TQ từ 2009 đến nay. Ví dụ, làm sao TQ có thể nói rằng Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC)được ký vào 2002 và bảng hướng dẫn thực hiện Tuyến bố DOC ký vào 2011sẽ là kim chỉ nam dẫn đường của các bên tranh chấp, khi mà sử dụng vũ lực vẫn là công cụ chiếm vai trò chủ đạo trong chính sách của Bắc Kinh.
Hiện tại, điều chúng ta có thể thấy rõ nhất trong các bước đi của TQ chính là: sự kiên định trong mục tiêu tổng thể nhằm gia tăng khả năng kiểm soát toàn Biển Đông. Cái chưa rõ nằm ở những mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể mà mỗi ban ngành đơn lẻ của TQ sẽ thực hiện.
Đây được xem là khó khăn lớn nhất, vì Việt Nam nói riêng, hay rộng hơn là các quốc gia ASEAN và cộng đồng quốc tế nói chung sẽ khó biết cụ thể các cơ quan phụ trách Biển Đông của TQ sẽ làm những gì, vào lúc nào và tại đâu.
Video đang HOT
TQ tiến hành các hoạt động xây dựng trái phép trên đá Gạc Ma thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Không để bị động
Chính vì vậy, phân tích của chuyên gia cho thấy, chúng ta cũng không nên quá tập trung vào việc đoán biết các mục tiêu ngắn hạn và cụ thể, vì nếu chỉ phản ứng trong thế bị động dễ dẫn tới việc bị tung hỏa mù và rơi vào thế đã rồi. Điểm quan trọng nhất để đối phó với chiến thuật “lát cắt salami” là cần nắm vững bản chất chiến lược và dài hạn của nó.
Điều Việt Nam cần có lẽ là xác định góc nhìn đúng và xây dựng một chiến lược tổng thể cho Biển Đông trước khi đi vào từng hành động nhỏ của TQ. Từ đó, trên cái tổng thể sẽ xây dựng các mục tiêu và kế hoạch chi tiết cho từng giai đoạn; tránh bị đán.h lạc hướng vào các hành động nhỏ lẻ mà quên đi thế trận lớn trên toàn cục diện.
Điều này đặt ra nhu cầu cần tập trung xây dựng chiến lược dài hạn và tổng thể để đối phó với mục tiêu dài hạn của TQ, từ đó có thể “đi tắt, đón đầu” và giành lại ưu thế trên cả thực địa lẫn trên bàn đàm phán. Từ phân tích của nhiều chuyên gia, có thể nhận thấy chính sách Biển Đông của Việt Nam phải đảm bảo được 3 yếu tố cốt yếu: tổng thể, dài hạn và chiến lược.
Thứ nhất, cần có sự hoạch định cụ thể giữa các mục tiêu ngắn hạn và mục tiêu dài hạn, từ đó chủ động đưa ra chiến lược cụ thể tránh rơi vào thế bị động trước các hành động gây hấn của TQ.
Thứ hai, cần phối hợp linh hoạt và hiệu quả trên nhiều mặt trận khác nhau. Cần kết hợp hiệu quả giữa ngoại giao học thuật, ngoại giao nhân dân và ngoại giao truyền thống để giành ưu thế nhất định trong việc tuyên truyền và phổ biến chủ quyền của Việt Nam.
Thứ ba, cần xem xét lựa chọn chiến lược của các quốc gia liên quan trong khu vực, đặc biệt là các cường quốc có sự đan cài về lợi ích trên Biển Đông như Mỹ, Ấn Độ, Nhật Bản v.v…, để từ đó đưa ra một chính sách Biển Đông mang tính quốc gia.
Một chiến lược đúng đắn với các mục tiêu rõ ràng, phân chia nhiệm vụ cụ thể sẽ giúp đảm bảo tận dụng hiệu quả các nguồn lực trong và ngoài nước, từ đó tạo ra ưu thế trên thực địa lẫn trên bàn đàm phán. Nếu không có chiến lược tổng thể, ta sẽ không thể đối phó với các hành động “trước sau bất nhất” của TQ, và chỉ đi vào giải quyết các sự vụ mang tính thời điểm.
Theo Thanh Niên
Nhật Bản sửa đại cương, có thể viện trợ ODA cho Quân đội Việt Nam?
"Đại cương hợp tác phát triển" mới của Nhật Bản cho phép viện trợ cho quân đội nước khác vì mục đích phi quân sự: an ninh hàng hải, phòng thủ biển, quét mìn...
Tại Đối thoại Shangri-La 2014, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tuyên bố Nhật Bản sẽ phát huy vai trò lớn hơn trong khu vực
Tờ "Yomiuri Shimbun" Nhật Bản ngày 24 tháng 10 đưa tin, Chính phủ Nhật Bản ngày 23 tháng 10 đệ trình bản sửa đổi Đại cương viện trợ phát triển (ODA) lên chính phủ mới của Đảng Tự do Dân chủ (LDP), đã đưa thêm vào nội dung cung cấp trợ giúp cho hoạt động có liên quan của quân đội mà đại cương hiện có hạn chế chặt chẽ.
Theo bài báo, mục đích của họ là dựa trên "chủ nghĩa hòa bình tích cực" do chính quyền của ông Shinzo Abe khởi xướng, coi trọng giúp đỡ Đông Nam Á xây dựng trật tự pháp luật trên biển, tăng cường sử dụng ODA mang tính chiến lược.
Tên đại cương mới sẽ đổi thành "Đại cương hợp tác phát triển". Chính phủ có kế hoạch công bố dự thảo sửa đổi vào cuối tháng này, sau khi trưng cầu ý kiến công chúng sẽ thông qua bằng hình thức "quyết nghị nội các" trong năm nay. Đây sẽ là lần đầu tiên kể từ năm 2003 đến nay tiến hành điều chỉnh đại cương ODA.
Đại cương hiện hành cấm cung cấp viện trợ cho các hoạt động liên quan đến quân sự. Trong dự thảo sửa đổi sẽ tiếp tục kiên trì nguyên tắc "cấm cung cấp viện trợ trực tiếp cho quân đội", nhưng viết rõ "khi quân đội tham gia hợp tác phát triển với mục đích phi quân sự, sẽ căn cứ vào tình hình thực tế để tiếp tục tiến hành nghiên cứu".
Từ đầu tháng 5 đến giữa tháng 7 năm 2014, Trung Quốc kéo giàn khoan 981 và lực lượng quân sự, bán quân sự khổng lồ vào vùng biển chủ quyền của Việt Nam không chỉ có ý đồ xâm lược biển đảo của Việt Nam, xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền biển đảo của Việt Nam theo luật pháp quốc tế, mà còn đ.e dọ.a, phá hoại nghiêm trọng tự do và an ninh hàng hải, tự do bay ở khu vực Biển Đông.
Lấy tái thiết sau thảm họa cơn bão ở Philippines được Nhật Bản viện trợ làm ví dụ, nếu quân đội đã tham gia vào các công việc tái thiết hạ tầng cơ sở như đường sá, cảng biển, cho dù mức độ tham gia rất thấp, dựa vào quy định của đại cương hiện hành cũng không thể cung cấp viện trợ; trong khi đó căn cứ vào đại cương mới có thể cung cấp viện trợ. Hơn nữa, trong các nước đang phát triển, tình hình quân đội đảm đương xây dựng các công trình hạ tầng cơ sở rất nhiều.
Ngoài ra, khi tổ chức hội nghị nghiên cứu sửa đổi các nội dung liên quan đến hoạt động theo dõi tàu khả nghi buôn lậu vũ khí được viện trợ ODA, căn cứ vào đại cương hiện hành, quan chức quân đội không thể tham dự. Nhưng, đại cương mới có thể áp dụng cách làm linh hoạt. Bởi vì, trong các nước đang phát triển, sự khác biệt giữa cảnh sát biển và hải quân hoàn toàn không phải rất chặt chẽ.
Nước đối tượng mà chính phủ Nhật Bản có kế hoạch "sử dụng ODA mang tính chiến lược" chủ yếu liên quan đến các nước Đông Nam Á chiếm 1/3 chi tiêu ODA của Nhật Bản. Xét tới việc Trung Quốc liên tục triển khai các hành động khiêu khích ở Biển Đông, Nhật Bản sẽ dựa vào quan niệm giá trị như tuân thủ luật pháp trên biển, tăng cường viện trợ cho các nước liên quan.
Trong khi đó, tờ Tân Hoa xã ngày 24 tháng 10 cũng có bài viết dẫn hãng Kyodo Nhật Bản cho biết, chính quyền Shinzo Abe đã hoàn thành bản thảo sửa đổi Đại cương viện trợ phát triển chính phủ, sẽ dỡ bỏ cấm viện trợ chính phủ cho quân đội nước khác.
Trung Quốc đang có mưu đồ xây dựng bất hợp pháp căn cứ hải không quân ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam phục vụ cho dã tâm xâm lược và đ.e dọ.a hòa bình, an ninh, ổn định khu vực, nhất là nếu lập ra cái gọi là Vùng nhận dạng phòng không Biển Đông?!
Theo bài báo, đại cương mới sẽ được đổi thành "Đại cương hợp tác phát triển", thực hiện theo lập trường "chủ nghĩa hòa bình tích cực", đáng chú ý là đưa vào nội dung cho phép cung cấp viện trợ cho quân đội nước ngoài sử dụng cho "mục đích phi quân sự" như cứu nạn, dân sinh.
Theo hãng Kyodo, đại cương mới sẽ thúc đẩy hợp tác với hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc (PKO), cung cấp viện trợ cho giải quyết các vấn đề của cộng đồng quốc tế, củng cố hòa bình và chi viện nhân đạo.
Ngoài ra, đại cương mới sẽ còn đưa an ninh hàng hải, vũ trụ, mạng cùng với hoạt động chống khủn.g b.ố, xây dựng năng lực phòng thủ biển, quét mìn vào lĩnh vực chi viện viện trợ phát triển chính phủ.
Đại cương viện trợ phát triển chính phủ sửa đổi tập trung vào mở rộng và tăng cường hợp tác đồng minh Nhật-Mỹ, đồng thời tận dụng cơ hội lấy lý do chi viện "xây dựng năng lực phòng thủ biển" để cung cấp chi viện nhân lực, vật lực cho một số nước Đông Nam Á. Mặc dù viện trợ phát triển chính phủ được cung cấp với "mục đích phi quân sự" nhưng nó tồn tại khả năng chuyển sang dùng cho mục đích quân sự.
Bản thảo sửa đổi cũng đã viết vào "đảm bảo sự kiểm soát của luật pháp" và "tăng cường năng lực bảo đảm an ninh hàng hải". Theo bài báo, điều này có thể tạo thuận lợi cho triển khai hợp tác với các nước xung quanh Biển Đông như Việt Nam, Philippines.
Việt Nam kiên quyết bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng và an toàn hàng hải của khu vực.
Không chỉ vậy, xuất phát từ quan điểm hỗ trợ phát triển kinh tế của các nước đang phát triển, bản dự thảo đại cương mới còn đề xuất tập trung cung cấp viện trợ trên phương diện phòng chống thiên tai và tái thiết sau thiên tai nhằm thực hiện "phát triển chất lượng cao".
Chính phủ Nhật Bản tiến hành viện trợ phát triển chính phủ đã trải qua 60 năm, luôn giới hạn ở mục đích dân sự. Đại cương viện trợ phát triển chính phủ hiện hành được sửa đổi vào năm 2003 quy định rõ, viện trợ phát triển chính phủ không được sử dụng cho mục đích quân sự và có thể hỗ trợ cho tranh chấp quốc tế.
Số liệu của Chính phủ Nhật Bản cho biết, chi tiêu viện trợ phát triển chính phủ của Nhật Bản năm tài khóa 2012 khoảng 10,6 tỷ USD, đứng vị trí thứ 5 thế giới.
Theo Giáo Dục
Báo Hồng Kông: Trung Quốc xuống nước với Việt Nam, nhưng chỉ nói mà không làm Trong thời gian qua, Biển Đông - khu vực giao thông hàng hải tấp nập nhất thế giới rơi vào tình trạng căng thẳng do những hành động đơn phương mang tính khiêu khích của Trung Quốc, xâm phạm chủ quyền của quốc gia khác. Giờ là lúc Trung Quốc muốn giảm nhiệt căng thẳng bằng ngoại giao. Một Thế Giới xin trích...