Dành cho ai chưa hiểu về việc “khởi tố vụ án” ở Đồng Tâm

Ngày 13/6 vừa qua, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự để điều tra về 2 tội danh: Bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật (theo điều 123 BLHS) và Hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản (theo điều 143 BLHS).

Do dư luận cũng đang đặc biệt quan tâm đến vụ việc này nên ngay khi có quyết định khởi tố vụ án thì dư luận lại càng xôn xao. Một số người “xôn xao” vì họ chưa hiểu thế nào là khởi tố vụ án, điều đáng nói hơn là có những kẻ “xôn xao” vì vừa chưa hiểu, vừa muốn gây phức tạp thêm cho vụ việc lần này.

Dành cho ai chưa hiểu về việc “khởi tố vụ án” ở Đồng Tâm

Cái vấn đề “xôn xao” dư luận cốt lõi nằm ở chỗ “lời hứa” trong bản cam kết của Chủ tịch Thành phố Hà Nội khi trực tiếp đối thoại với người dân Đồng Tâm, đó là “Không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với toàn thể nhân dân Đồng Tâm”. Thực ra thì nếu ai muốn hiểu thì chịu khó dành chút thời gian lên mạng đọc, nghiên cứu thì hiểu ra ngay thôi, cho nên vẫn biết có thể là hơi thừa nhưng tôi cũng xin nói ra ở đây để dù ít, dù nhiều thì cũng giúp ai đó có thể hiểu ra vấn đề.

Theo đó, thì Khởi tố vụ án là giai đoạn tố tụng mở đầu các hoạt động điều tra. Quyết định khởi tố vụ án hình sự là hình thức văn bản tố tụng, nhằm để xác định sự việc xảy ra trong thực tế có hay không có dấu hiệu của tội phạm, để từ đó ra quyết định khởi tố hoặc quyết định không khởi tố vụ án. Việc khởi tố vụ án không đồng nghĩa với việc sẽ khởi tố bị can. Nói cách đơn giản hơn, không phải cứ khởi tố vụ án là sẽ có người phải chịu trách nhiệm hình sự. Cơ quan điều tra sẽ chỉ khởi tố bị can khi có đủ căn cứ để xác định một người đã thực hiện hành vi phạm tội.

Trong trường hợp sau khi đã khởi tố vụ án nhưng cơ quan điều tra lại chưa xác định được ai đã thực hiện hành vi phạm tội hoặc xác định được nhưng không biết người đó đang ở đâu mà thời hạn điều tra đã hết thì cơ quan điều tra ra quyết định tạm đình chỉ điều tra cho đến khi xác định được.

Nếu đã xác định được người thực hiện hành vi phạm tội thì cơ quan điều tra phục hồi điều tra, khởi tố bị can nhưng với điều kiện là thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự người thực hiện hành vi phạm tội vẫn còn.

Ngoài ra nếu đã khởi tố vụ án nhưng trong quá trình điều tra xác định không có sự việc phạm tội hay hành vi của người bị điều tra không cấu thành tội phạm, cơ quan điều tra sẽ ra quyết định đình chỉ điều tra.

Trong vụ Đồng Tâm, rõ ràng thông tin, tài liệu thu được, xác định có các hành vi bắt giữ người trái pháp luật theo Điều 123 và hành vi hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản theo Điều 143 Bộ luật Hình sự. Những người ở Đồng Tâm đã bắt giữ trái phép 38 cán bộ huyện Mỹ Đức và cán bộ, chiến sĩ Công an TP.Hà Nội, cưỡng chế họ nhiều ngày tại Nhà văn hóa thôn Hoành mà không trả tự do cho họ khi đã có khuyến cáo; đập phá 5 xe, gồm: 1 xe chở quân, 3 xe Innova, 1 xe cứu thương.

Chính vì thế mà việc Công an TP Hà Nội ra quyết định khởi tố vụ án là cần thiết, đúng pháp luật và không thể làm khác. Trong trường hợp này, nếu không khởi tố vụ án Đồng Tâm tức là các cơ quan tư pháp Hà Nội không làm tròn chức năng.

Vậy nên, như đã nói ở lúc đầu, những cái tôi nói ra ở trên có thể sẽ là hơi thừa với nhiều người, nhưng tôi nghĩ vẫn cần phải nói ra để dù ít dù nhiều thì sẽ có người đọc và hiểu ra vấn đề. Xin hết./.

CTV Hải Châu

Theo Trandaiquang