Đằng sau vụ tấn công bằng UAV vào Moscow

Ngay sau các cuộc tấn công Moscow bằng UAV xảy ra vào sáng sớm ngày 30/5, báo chí phương Tây đặt câu hỏi “Ai đứng sau các cuộc tấn công bằng thiết bị bay không người lái vào Moscow và chúng có ý nghĩa gì đối với cuộc chiến Ukraine?”.

Nga cáo buộc Ukraine tiến hành cuộc tấn công, trong khi Kiev nửa thừa nhận nửa bác bỏ.

Moscow

Theo các nhà chức trách và phương tiện truyền thông phương Tây, 8 thiết bị bay không người lái (UAV) đã tham gia vào cuộc tấn công, với năm chiếc bị bắn hạ hoặc bị vô hiệu hóa bằng công nghệ gây nhiễu. Còn truyền thông Nga thân cận với cơ quan an ninh cho biết con số này cao hơn gấp nhiều lần, với hơn 30 chiếc UAV tham gia vụ tấn công. Ba chiếc UAV đã tấn công tất cả các địa điểm ở phía Tây Nam Moscow: một tòa nhà dân cư, một khu chung cư cao tầng và một tòa nhà cao tầng khác. Không có tác động nào gây ra thiệt hại đáng kể hoặc thương vong.

Một chiếc UAV bị bắn rơi ở ngoại ô Moscow

Đã có suy đoán rằng ít nhất một trong số các UAV có liên quan là UJ-22 do công ty Ukrjet của Ukraine sản xuất, mà Nga tuyên bố đã gây một cuộc tấn công trước đó. Một số chuyên gia khác cho rằng đó là một mẫu UAV khác. Điều rõ ràng là chiếc UAV được phát hiện có thể được thiết kế để có tầm hoạt động tương đối xa. Với khả năng cất cánh và hạ cánh trên đường băng dài 100 mét, UJ-22 có tầm bay 800 km và có thể bay trong sáu giờ với trọng tải khoảng 20kg, thường là lựu đạn và mìn – bao gồm sáu quả lựu đạn RPG-7VM, hoặc bốn quả mìn cối 82 ly. Hình ảnh về thiệt hại dường như phù hợp với tải trọng nhỏ hơn đáng kể so với UAV tự sát Shahed mà Nga đã triển khai tấn công các mục tiêu ở Ukraine, cho thấy Ukraine chưa có khả năng triển khai UAV có sức hủy diệt cao hơn.

Sau khi xảy ra các vụ tấn công bằng UAV vào Moscow, dư luận phương Tây lập tức rộ lên rằng “các vụ tấn công đã mang cuộc chiến Ukraine đến nước Nga ”. Chưa bàn điều này đúng hay không, nhưng rõ ràng đây không phải lần đầu Nga bị tấn công từ phía Ukraine. Điện Kremlin đã lên tiếng cáo buộc Ukraine đứng sau các vụ tấn công. Bộ Ngoại giao Nga cho biết: “Những đảm bảo của các quan chức NATO rằng Kiev sẽ không tiến hành các cuộc tấn công sâu vào lãnh thổ Nga chứng tỏ là hoàn toàn đạo đức giả. Nga bảo lưu quyền thực hiện các biện pháp khắc nghiệt nhất có thể để đáp trả các cuộc tấn công khủng bố của Kiev”. Trong khi đó, người phát ngôn của Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết, Tổng thống Vladimir Putin không có kế hoạch ngay lập tức để giải quyết vấn đề này và tuyên bố rằng “không có mối đe dọa sắp xảy ra đối với người dân Moscow và khu vực Moscow”.

Dư luận lại đặt ra câu hỏi lớn về vấn đề “lỗ hổng an ninh” bảo vệ nước Nga trước các đòn tấn công vũ trang từ bên ngoài đang dần dần lộ ra. Điểm lại loạt vụ tấn công từ đầu năm 2023 đến nay để thấy rằng đây không phải là chuyện “không có mối đe dọa sắp xảy ra” như tuyên bố mà ông Peskov đưa ra.

Đã có một số cuộc tấn công bằng UAV của Ukraine kể từ đầu năm nay trên cả lãnh thổ Nga và lãnh thổ do Nga kiểm soát ở Ukraine. Hầu hết các cuộc tấn công bằng UAV kiểu này đều tập trung vào các khu vực tương đối gần biên giới hoặc cơ sở hạ tầng và hậu cần của Nga tại các khu vực bị chiếm đóng, bao gồm cả các nhà máy lọc dầu, nơi đã chứng kiến một loạt các cuộc tấn công gần đây. Gần đây, Kiev rõ ràng đã có những nỗ lực nhằm tấn công các mục tiêu sâu bên trong nước Nga bằng UAV. Vào tháng 2/2023, một chiếc UJ-22 đã bị rơi cách Moscow 100 km sau khi di chuyển khoảng 460 km vào lãnh thổ Nga mà không bị lực lượng phòng không của Nga phá hủy. Vào tháng 5, Điện Kremlin đã bị tấn công bởi một cặp UAV và một lần nữa chỉ gây ra thiệt hại bề ngoài.

Tuy nhiên, các cuộc tấn công hôm 30/5 dường như khác về chất so với các cuộc tấn công trước đó. Đây không phải là một đòn tượng trưng chống lại nhà nước Nga, chẳng hạn như cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào điện Kremlin. Thay vào đó, đây dường như là hành động tấn công vào trung tâm của giới tinh hoa chính trị và kinh tế của Nga. Một số UAV dường như đã bay qua khu Rublyovka, một khu vực ngoại ô cao cấp ở phía Tây Nam Moscow, nơi các nhà tài phiệt, chính trị gia và quan chức hàng đầu sống trong các cộng đồng sang trọng. Khu vực này cũng rất gần với dinh thự Novo-Ogaryovo của Tổng thống Putin. Đặc biệt, có 1 chiếc UAV đã bị bắn rơi cách dinh thự Novo-Ogaryovo chỉ khoảng 3km.

Cùng với vụ một nhóm vũ trang từ Ukraine tấn công qua biên giới vào tỉnh Belgorod vào hạ tuần tháng 5, những vụ tấn công bằng UAV sâu vào lãnh thổ Nga đã gióng lên lời cảnh báo an ninh đối với nước Nga. Trùm lính đánh thuê Yevgeny Prigozhin, ông chủ của tập đoàn lính đánh thuê Wagner đang chiến đấu ở Ukraine là người thường xuyên chỉ trích Bộ Quốc phòng Nga về vấn đề bảo đảm an ninh cho nước Nga, cũng như việc bảo đảm năng lực chiến đấu cho quân đội Nga ở Ukraine. Sau khi loạt vụ tấn công xảy ra, ông này đã kịch liệt lên án việc để xảy ra các vụ tấn công và đòi “xử lý” Bộ trưởng Quốc phòng Shoigu.

Dư luận cảnh báo, rất có thể đây là những đòn thăm dò cho chiến thuật mà phương Tây đã truyền đạt cho Ukraine triển khai nhằm mục tiêu nhất định. Sau nhiều cú đánh thăm dò để rút kinh nghiệm sẽ là đòn đánh thật. Khi đó, cuộc chiến Ukraine sẽ thật sự “được mang đến nước Nga”.