Đằng sau việc Mỹ miễn trừ chi nhánh Rosneft tại Đức khỏi lệnh trừng phạt Nga

Quyết định miễn trừ chi nhánh Rosneft tại Đức được đưa ra sau nhiều ngày bất ổn tại Berlin khi chính quyền Tổng thống Donald Trump công bố các lệnh trừng phạt quy mô lớn nhắm vào các tập đoàn dầu khí hàng đầu của Liên bang Nga .

Biểu tượng của Tập đoàn Rosneft tại trụ sở ở Moskva (Liên bang Nga). Ảnh: EPA/TTXVN

Báo The Kyiv Post của Ukraine tối 28/10, theo giờ địa phương, cho biết Washington đã chính thức bảo đảm với Berlin rằng các hoạt động của tập đoàn dầu khí Rosneft tại Đức sẽ được miễn trừ khỏi các biện pháp trừng phạt năng lượng mới, với lý do tài sản này hiện không còn nằm dưới quyền kiểm soát của Liên bang Nga.

Hôm 28/10, Bộ trưởng Kinh tế Đức Katherina Reiche xác nhận rằng Mỹ đã gửi một “Thư đảm bảo” (Letter of Comfort) vào rạng sáng cùng ngày, công nhận rằng các hoạt động kinh doanh của Rosneft tại Đức đã hoàn toàn tách biệt khỏi công ty mẹ ở Liên bang Nga.

Động thái này được đưa ra sau nhiều ngày không chắc chắn tại Berlin khi chính quyền Trump ban hành các lệnh trừng phạt rộng khắp, cấm các tổ chức tài chính và khách hàng phương Tây giao dịch với các thực thể Nga bị trừng phạt.

“Một lá thư đảm bảo với nội dung này đã có hiệu lực từ ba giờ sáng nay”, bà Reiche nói với hãng tin Reuters và cho biết thêm rằng mặc dù lệnh miễn trừ này không có ngày hết hạn, nhưng các chi tiết bổ sung vẫn đang được làm rõ.

Trước đó, Bloomberg đưa tin rằng các quan chức Mỹ đã đề xuất một giai đoạn ân hạn sáu tháng cho Đức, nhằm giải quyết tình trạng “treo quyền sở hữu” của các tài sản Rosneft tại Đức, cho thấy rằng một lệnh miễn trừ ngắn hạn đã được áp dụng.

Bloomberg dẫn các nguồn tin am hiểu vấn đề cũng lưu ý rằng chính quyền Trump đã thảo luận khả năng cấp giấy phép tổng quát có giới hạn và không gia hạn cho Rosneft Deutschland.

Bà Reiche nói với Reuters rằng lá thư đảm bảo mà Đức nhận được đã xóa bỏ sự mơ hồ đối với các doanh nghiệp và khách hàng Đức, những người lo ngại rằng mối quan hệ thương mại với các công ty con của Rosneft tại Đức có thể nằm trong phạm vi các lệnh trừng phạt của Mỹ.

Người phát ngôn Bộ Kinh tế Đức nói với Reuters rằng các cuộc thảo luận với Washington vẫn đang tiếp tục, nhằm đảm bảo một cơ chế miễn trừ chính thức và lâu dài cho các tài sản của Rosneft tại Đức.

Đức đã tịch thu cổ phần của Rosneft và đặt dưới sự ủy quyền của nhà nước vào năm 2022, sau khi Liên bang Nga triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, và đã nhiều lần gia hạn biện pháp này.

Ban đầu, đây chỉ là một biện pháp tạm thời trong khi Berlin tìm kiếm người mua ngoài Liên bang Nga, nhưng trên thực tế đã trở thành giải pháp lâu dài do các cuộc đàm phán bế tắc.

Hiện Rosneft vẫn nắm cổ phần trong ba nhà máy lọc dầu tại Đức, trong đó có nhà máy PCK gần Berlin, được coi là cơ sở hạ tầng chiến lược quan trọng.

“Thư đảm bảo” của Mỹ được gửi đến Đức sau khi Tổng thống Trump công bố các biện pháp trừng phạt đối với hai tập đoàn dầu khí lớn nhất của Liên bang Nga là Rosneft và Lukoil – động thái mà ông mô tả là “nỗ lực mới nhằm bóp nghẹt nguồn thu thời chiến của Điện Kremlin và thúc đẩy một đột phá ngoại giao”.

Ông Matthew Whitaker, đại diện thường trực của Mỹ tại Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương ( NATO ). Ảnh: nato.usmission.gov

Trong cuộc phỏng vấn với hãng Bloomberg, ông Matthew Whitaker, Đại sứ Mỹ tại Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cho biết Tổng thống Donald Trump vẫn còn “nhiều con bài khác” ngoài các biện pháp trừng phạt, có thể được sử dụng để gây áp lực buộc Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin bước vào bàn đàm phán hòa bình, nhằm chấm dứt xung đột Ukraine .

Nhà ngoại giao này ám chỉ rằng Nhà Trắng sẵn sàng leo thang các biện pháp trừng phạt nếu Moskva tiếp tục phớt lờ các lời kêu gọi đàm phán cùng khẳng định là Mỹ đã triển khai các lệnh trừng phạt nhằm vào hai hãng dầu khí lớn nhất của Liên bang Nga và sẽ thực thi nghiêm túc.

Ông Whitaker cũng gợi ý nếu các lệnh trừng phạt không thể thay đổi tính toán của Liên bang Nga, chính quyền Trump sẵn sàng siết chặt hơn nữa bằng các gói trừng phạt mới.

Ông Whitaker nhấn mạnh: “Tổng thống Trump nắm toàn bộ các con bài, và đây chỉ là một trong số đó. Còn rất nhiều con bài khác”.

Theo ông Whitaker, có thể chính điều này sẽ là “chìa khóa buộc Tổng thống Putin phải ngồi vào bàn đàm phán, chấm dứt cuộc chiến này, ít nhất là đi đến một thỏa thuận ngừng bắn, từ đó tiến tới đàm phán về giải pháp cuối cùng”.