Đằng sau dự án tỉ USD của Trung Quốc

Mai Hoàng Minh10:39 19/04/2018

Mỗi năm có khoảng 60.000 chuyến tàu hàng đi qua cảng Hambantota do Trung Quốc quản lý ở mũi phía Nam Sri Lanka nhưng hầu như không có chiếc nào dừng lại dỡ hàng hóa.

Cảng Hambantota 8 năm tuổi là ví dụ điển hình cho những quyết định có thể trở thành sai lầm đối với các nước tham gia sáng kiến “Vành đai và Con đường” của Trung Quốc.

Theo trang Bloomberg (Mỹ), Sri Lanka đã vay một khoản tiền lớn để xây cảng nhìn ra Ấn Độ Dương này và mất khả năng chi trả nên đồng ý cho Trung Quốc thuê trong 99 năm để trừ khoản nợ 1,1 tỉ USD.

China Merchants Group – tập đoàn Trung Quốc đang quản lý cảng Hambantota – đang chật vật để thu lợi nhuận cho cảng. Tuy giám đốc điều hành cảng Hambantota, ông Tissa Wickramasinghe, nói với trang Bloomberg rằng lượng tàu ghé cảng đã tăng gần gấp đôi gần đây, song còn lâu Hambantota mới có thể khiến các đối thủ cạnh tranh ở Singapore, Malaysia và Trung Đông lo ngại. Ngay cả khi có nhiều tàu ghé hơn trước, hiện Hambantota chỉ đón… 1 tàu mỗi ngày.

Cảng Hambantota hoành tráng nhưng hiện chỉ đón 1 tàu mỗi ngày Ảnh: BLOOMBERG

Hoạt động èo uột của Hambantota càng khiến người ta nghi ngờ cảng này chỉ nhằm phục vụ các lợi ích chiến lược của Trung Quốc, bao gồm bảo đảm các tuyến thương mại quan trọng và chuỗi cung ứng quốc tế.

Càng đáng lo ngại hơn khi Chủ tịch Tập Cận Bình gần đây công bố kế hoạch tài trợ hơn 500 tỉ USD cho các dự án có thể giúp Trung Quốc kiểm soát các cơ sở hạ tầng chiến lược có thể sử dụng cho quân sự.

Để dập tắt những nghi ngờ trên, China Merchants Group dự định chi khoảng 500 triệu USD để đầu tư giàn cẩu giúp bốc dỡ hàng hóa.

Tập đoàn này còn có kế hoạch xây thêm một khu logistics và khu công nghiệp ngay cạnh cảng – nơi có diện tích rộng 11,5 km2 với hầu hết là đất rừng. Ý định này khiến nhiều nông dân sống gần đó lo ngại mất đất. “Tất cả lợi nhuận sẽ chảy ngược về tay Trung Quốc”, Dharmasena Hettiarchchi – một nông dân 52 tuổi, nói.

Video đang HOT

Dù Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã lên tiếng bác bỏ ý đồ quân sự của sáng kiến “Vành đai và Con đường”, Sri Lanka vẫn phải chuyển bộ chỉ huy hải quân phía Nam của mình tới Hambantota để xoa dịu lo ngại của Ấn Độ và Nhật Bản, theo trả lời phỏng vấn của Bộ trưởng Quốc phòng Ruwan Wijewardene.

Thế nhưng, ông Amit Bhandari, nhà phân tích tại Viện Gateway House (Ấn Độ), tiếp tục nghi ngờ: “Chính phủ Sri Lanka hiện nay nói rằng không cho phép sử dụng Hambantota vì mục đích quân sự nhưng điều đó có thể thay đổi. 99 năm là một thời gian dài”.

Theo Xuân Mai

Người lao động

Phía sau khoản chi hào phóng của Trung Quốc vào thị trấn ven biển Pakistan

Việc Trung Quốc không ngần ngại rót hàng loạt khoản viện trợ khổng lồ cho một thị trấn nhỏ ven biển ở Pakistan đã đặt ra nhiều câu hỏi về mục đích thực sự của Bắc Kinh thông qua những dự án này.

Cảng Gwadar, Pakistan nhìn từ trên cao (Ảnh: Reuters)

Theo Reuters, Trung Quốc đã xây dựng một trường học, cử các bác sĩ và cam kết viện trợ 500 triệu USD cho Gwadar để thị trấn này phát triển sân bay, bệnh viện, trường đại học và cơ sở hạ tầng nguồn nước. Gwadar là nơi có cảng biển thông ra biển Ả-rập, nhìn ra những tuyến đường thủy vận chuyển dầu và khí đốt nhộn nhịp nhất thế giới hiện nay.

Theo các nhà nghiên cứu và giới chức Pakistan, các khoản viện trợ của Trung Quốc sẽ bao gồm 230 triệu USD xây dựng sân bay quốc tế mới và đây là một trong những khoản chi lớn nhất của Bắc Kinh ở nước ngoài. Ngoài sân bay, Trung Quốc cũng rót 100 triệu USD để nâng cấp một bệnh viện tại Gwadar lên thành bệnh viện 250 giường, 130 triệu USD để cải tạo hệ thống nguồn nước và 10 triệu USD để phát triển một trường dạy nghề và kỹ thuật.

Theo Brad Parks, giám đốc điều hành của AidData - một cơ sở nghiên cứu tại Đại học William và Mary (Mỹ) chuyên thu thập dữ liệu về các khoản viện trợ của Trung Quốc tại 140 quốc gia từ năm 2000-2014, quy mô viện trợ của Bắc Kinh tại Gwadar là rất lớn.

Kể từ năm 2014, Trung Quốc đã cam kết đầu tư hơn 800 triệu USD và cung cấp các khoản vay ưu đãi cho Gwadar - nơi có chưa đầy 100.000 dân. Trong 15 năm trước đó, Bắc Kinh cũng đã chi tổng cộng 2,4 tỷ USD dưới dạng các khoản viện trợ và vay vốn cho Pakistan.

"Gwadar là trường hợp đặc biệt, ngay cả khi so sánh với các tiêu chuẩn viện trợ của Trung Quốc trước đây tại Pakistan", chuyên gia Parks nhận định.

Ngư dân Pakistan đánh bắt cá ở Gwadar (Ảnh: Reuters)

Cả Trung Quốc và Pakistan đều xem Gwadar như một "viên ngọc" đặt trên "chiếc vương miện" là Hành lang Kinh tế Trung Quốc - Pakistan (CPEC). CPEC được coi là lá cờ đầu trong Sáng kiến Vành đai và Con đường của Bắc Kinh nhằm xây dựng một "con đường tơ lụa" trên đất liền và trên biển kết nối hơn 60 quốc gia ở khắp các châu lục Á, Âu và Phi.

Kế hoạch này sẽ biến Gwadar thành một trung tâm vận tải biển và hải cảng lớn được xây dựng theo mô hình của các đặc khu kinh tế. Từ đây, các ngành công nghiệp tập trung vào xuất khẩu sẽ vận chuyển hàng hóa đi khắp thế giới. Ngoài ra, mạng lưới đường ống dẫn năng lượng, các tuyến đường bộ và hệ thống đường sắt cũng sẽ được triển khai để nối Gwadar với các khu vực phía tây của Trung Quốc.

Giới chức Pakistan ước tính hàng hóa giao dịch qua cảng biển tại Gwadar dự kiến sẽ tăng từ 1,2 triệu tấn năm 2018 lên khoảng 13 triệu tấn năm 2022. Tại cảng biển này, hệ thống 3 cần trục mới đã được lắp đặt và công tác nạo vét cũng sẽ được tiến hành vào năm tới để khoét sâu cảng thêm 20 m.

Theo thỏa thuận giữa hai nước, sau khi đầu tư vào Gwadar, Trung Quốc sẽ nhận được 91% lợi nhuận cho đến khi cảng này được trả lại cho Pakistan trong thời hạn 40 năm. Ngoài ra, Công ty Cổ phần Cảng nước ngoài Trung Quốc, doanh nghiệp vận hành cảng Gwadar, cũng sẽ được miễn các khoản thuế chính trong hơn 20 năm.

Mỹ - Ấn ngờ vực

Một góc cảng Gwadar tại Pakistan (Ảnh: Reuters)

Động thái của Trung Quốc không tránh khỏi sự ngờ vực của nhiều nước, trong đó có Mỹ và Ấn Độ. Việc Bắc Kinh hào phóng rót những khoản viện trợ khổng lồ vào một thị trấn chài lưới nhỏ ở Gwadar được cho là để "lấy lòng" người dân địa phương, và việc nước này xây dựng một cảng nước sâu thương mại tại đây có thể nhằm phục vụ cho Hải quân Trung Quốc.

Nghi ngờ những khoản đầu tư với quy mô lớn bất thường của Trung Quốc tại Pakistan, Mỹ và Ấn Độ cho rằng Gwadar là một phần trong kế hoạch địa chiến lược tương lai của Bắc Kinh nhằm thách thức sự thống trị của hải quân Mỹ.

Báo cáo của Lầu Năm Góc hồi tháng 6 dự đoán Gwadar có thể trở thành một căn cứ quân sự của Trung Quốc. Đây cũng là điều Ấn Độ quan ngại từ trước đến nay, song Bắc Kinh một mực phủ nhận. Trong khi đó, giới chức Pakistan khẳng định Trung Quốc không đề nghị sử dụng Gwadar vào mục đích hải quân.

"Cảng Gwadar phần lớn được sử dụng vào mục đích thương mại. Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc vào tình hình trong 20 năm tới để xem thế giới sẽ đi về đâu", Bộ trưởng Hàng hải Pakistan Hasil Bizenjo cho biết.

Dự án đầu tư cảng biển của Trung Quốc tại Gwadar cũng được đem ra so sánh với dự án tương tự tại làng Hambantota ở Sri Lanka. Trung Quốc đã biến ngôi làng này một quần thể cảng biển đồ sộ, nhưng cũng đẩy Sri Lanka trở thành con nợ của Bắc Kinh.

Tuần trước, Sri Lanka đã chính thức trao cho Trung Quốc quyền sử dụng hợp đồng thuê cảng Hambantota trong thời hạn 99 năm để giảm bớt gánh nặng nợ nần. Động thái này đã khiến nhiều người dân Sri Lanka bất mãn vì xem đó như hành động đánh mất chủ quyền của chính phủ. Tuy nhiên, giới chức Pakistan nói rằng việc so sánh Hambantota với Gwadar là không hợp lý vì dự án cảng biển ở Gwadar có số nợ ít hơn.

Tương tự cảng Hambantota, cảng Gwadar cũng là một phần trong mạng lưới cảng biển mà Trung Quốc đang phát triển tại một loạt quốc gia châu Á và châu Phi. Điều này khiến Ấn Độ lo ngại rằng nước này đang bị bủa vây bởi sức mạnh hải quân ngày càng tăng của Trung Quốc.

Thành Đạt

Theo Dantri

Mỹ cảnh báo châu Phi nguy cơ mất chủ quyền khi vay tiền Trung Quốc Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson cho rằng các nước châu Phi cần cẩn trọng về nguy cơ mất chủ quyền khi chấp nhận các khoản vay từ Trung Quốc - đối tác thương mại lớn nhất của "lục địa đen". Ngoại trưởng Rex Tillerson (Ảnh: Hill) "Chúng tôi không có ý định ngăn dòng tiền của Trung Quốc vào châu Phi. Điều quan...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: dự án bộ ngoại giao trung quốc sri lanka chủ tịch tập cận bình tập đoàn trung quốc cảng hambantota china merchants group

Xem thêm Share

Xem nhiều

Nội bộ Mỹ mâu thuẫn về Ukraine?08:24

Ông Trump 'ra tay' trước khi nhậm chức09:28

Nga liên lạc với 'lực lượng mạnh nhất' ở Syria14:18

Trăn khổng lồ xuất hiện trên đường ngập nước sau trận mưa lớn08:31

Tổng thống Putin: Nga sẵn sàng cho một cuộc 'đấu tên lửa' với Mỹ08:11

Triều Tiên lần đầu lên tiếng về vụ thiết quân luật Hàn Quốc09:01

Nga phóng gần 300 tên lửa và UAV, Ukraine điều F-16 ứng phó?08:24

Chính phủ mới Syria muốn Nga 'xem xét lại' hiện diện quân sự08:31

Mỹ cảnh báo khả năng Nga công nhận chương trình hạt nhân Triều Tiên15:14

Chồng tổ chức hiếp dâm tập thể đối với vợ, lãnh án 20 năm tù09:18

Tin đồn 'ông Putin cho con trai đến Ukraine chiến đấu' có chính xác?06:34

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Cuộc đấu không người thắng

20:53:43 23/12/2024

Việc áp đặt thiết quân luật trong thời gian ngắn của Tổng thống Yoon Suk Yeol đã kéo theo những hệ lụy khó lường, cả ở góc độ đối nội và đối ngoại, gây ra cuộc khủng hoảng chính trị lớn nhất trong nhiều thập niên ở Hàn Quốc

Nhìn lại bức tranh kinh tế toàn cầu năm 2024

20:50:25 23/12/2024

Dù vậy, động lực từ chính quyền mới đã tạo ra một làn sóng lạc quan lớn trong lĩnh vực tiền điện tử, đánh dấu sự dịch chuyển quan trọng trong cách tiếp cận chính sách đối với loại tài sản số này.

Hàn Quốc: Hoàn tất thủ tục tống đạt hồ sơ xét xử luận tội Tổng thống

20:48:09 23/12/2024

Trong một diễn biến khác, ngày 23/12, Cơ quan Điều tra quan chức cấp cao về tham nhũng, cơ quan tiến hành điều tra riêng biệt, cho biết giấy triệu tập lần hai gửi Tổng thống đã bị trả lại với lý do không rõ người nhận và từ chối nhận .

Mỹ tìm chỗ đứng tại Syria

20:37:02 23/12/2024

Mỹ đang đặt những viên gạch đầu tiên trong việc xây dựng quan hệ với nhà cầm quyền mới tại Syria sau sự ra đi của chính quyền Tổng thống bị lật đổ Bashar al-Assad.

OpenAI công bố mô hình AI suy luận o3

20:08:50 23/12/2024

OpenAI - công ty khởi nghiệp trí tuệ nhân tạo (AI) được hỗ trợ bởi Microsoft (Mỹ) ngày 20.12 thông báo họ đang thử nghiệm các mô hình AI lý luận mới mang tên o3 và o3 mini .

Ông Trump và chính quyền Mỹ tiếp tục 'giằng co'

19:57:38 23/12/2024

Quốc hội Mỹ thông qua dự luật chi tiêu không bao gồm đòi hỏi then chốt của Tổng thống đắc cử Donald Trump, trong khi ông kiện chính phủ liên quan vật liệu xây tường biên giới.

Nga nỗ lực xử lý thảm họa môi trường sau sự cố tràn dầu ở Biển Đen

17:10:46 23/12/2024

Sau vụ tràn dầu cũng ghi nhận hiện tượng cá heo nhảy lên bờ hàng loạt. Đây vốn là hiện tượng vô cùng hiếm xảy ra lâu nay ở vùng Krasnodar.

IMF cảnh báo về kịch bản tiêu cực cho Ukraine

17:07:42 23/12/2024

Không chỉ vậy, tình trạng hồi hương của người di cư cùng với thiệt hại nghiêm trọng về cơ sở hạ tầng năng lượng và tình trạng mất điện sẽ càng làm trầm trọng thêm tình hình.

Tỷ phú Elon Musk phản đối Mỹ chi tiêu cho quốc phòng châu Âu

17:04:20 23/12/2024

Cụ thể, NDAA năm 2024 phân bổ 300 triệu USD cho sáng kiến hỗ trợ an ninh Ukraine, cung cấp vũ khí, huấn luyện và hỗ trợ tình báo cho chính phủ nước này trong bối cảnh xung đột với Nga.

Đài phun nước biểu tượng Trevi ở Rome mở cửa trở lại

16:36:07 23/12/2024

Trước đó, trong thời gian bảo trì, du khách vẫn có thể chiêm ngưỡng đài phun nước từ một lối đi bộ đặc biệt và thực hiện truyền thống ném đồng xu cầu may vào một chiếc "giỏ".

Điện Kremlin bình luận về kế hoạch tổ chức cuộc gặp giữa ông Putin và ông Trump

16:34:08 23/12/2024

"Tổng thống Putin nói rằng ông ấy muốn gặp tôi càng sớm càng tốt. Vì vậy, chúng ta phải đợi điều này. Chúng ta phải chấm dứt cuộc chiến đó", ông Trump nói khi phát biểu tại hội nghị Turning Point USA ở bang Arizona.

Mali, Niger và Burkina Faso bác đề nghị gia hạn thời gian rút lui của ECOWAS

16:30:56 23/12/2024

Trong tuyên bố, người đứng đầu AES nêu rõ đề xuất của ECOWAS là đơn phương, không có tính ràng buộc, đồng thời nhấn mạnh quyết định rút khỏi tổ chức là "không thể đảo ngược".