Dân số hơn 20 nước giảm một nửa vào 2100

Hồng Hạnh13:02 15/07/2020

Trái Đất sẽ là ngôi nhà của 8,8 tỷ người vào năm 2100, ít hơn hai tỷ so với dự đoán của LHQ và dân số của hơn 20 nước sẽ bị giảm ít nhất một nửa.

Theo nghiên cứu của một nhóm chuyên gia quốc tế công bố trên tạp chí y khoa The Lancet hôm nay, dân số toàn cầu giảm so với dự đoán bởi tỷ lệ sinh giảm và dân số già tăng. Vào cuối thế kỷ 21, ngưỡng sinh của 183 trong số 195 quốc gia áp dụng chính sách ngăn người nhập cư sẽ giảm xuống dưới mức cần thiết để duy trì dân số.

Hơn 20 quốc gia, bao gồm Nhật Bản, Tây Ban Nha, Italy, Thái Lan, Bồ Đào Nha, Hàn Quốc và Ba Lan, sẽ suy giảm ít nhất một nửa dân số. Trung Quốc cũng giảm gần tương tự, từ 1,4 tỷ người hiện nay xuống còn 730 triệu người sau 80 năm.

Dân số Việt Nam sẽ đạt đỉnh 107,25 triệu người vào năm 2044 và giảm xuống còn 72,5 triệu vào cuối thế kỷ.

Người qua lại nhộn nhịp trong một ga tàu ở Chennai, Ấn Độ, hôm 11/7/2018. Ảnh: AFP.

Trong khu đó, khu vực châu Phi hạ Sahara sẽ tăng gấp ba dân số lên ba tỷ người, riêng Nigeria sẽ tăng lên gần 800 triệu người năm 2100, xếp thứ hai sau Ấn Độ với 1,1 tỷ người.

“Dự đoán này là tin mừng cho môi trường, bởi hệ thống sản xuất và cung ứng thực phẩm sẽ được giảm tải, xả thải carbon thấp hơn, khu vực châu Phi hạ Sahara cũng mở ra thêm nhiều cơ hội phát triển kinh tế quan trọng”, Christopher Murray, giám đốc Viện Đo lường Y tế và Đánh giá (IHME), Đại học Washington, người đứng đầu nghiên cứu, nói.

“Tuy nhiên, đa số những quốc gia ngoài châu Phi sẽ chứng kiến lực lượng lao động bị thu hẹp và kim tự tháp dân số đảo ngược, gây hậu quả tiêu cực tới nền kinh tế”.

Với những nước thu nhập cao, giải pháp tốt nhất để duy trì dân số và tăng trưởng kinh tế là áp dụng chính sách nhập cư linh hoạt và hỗ trợ xã hội cho những gia đình muốn sinh con.

“Tuy nhiên, trong bối cảnh dân số giảm, nguy cơ thực tế là các quốc gia cần xem xét chính sách hạn chế tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản bởi hậu quả tiềm tàng to lớn”, Murray cảnh báo. “Trong mọi chương trình phát triển của chính phủ, cần đặt tự do và quyền phụ nữ lên ưu tiên hàng đầu”.

Video đang HOT

Các dịch vụ xã hội và hệ thống y tế cần được cải cách để phù hợp với dân số già hơn. Khi mức sinh giảm và tuổi thọ tăng trên toàn thế giới, số lượng trẻ em dưới 5 tuổi dự kiến giảm hơn 40%, từ 681 triệu năm 2017 xuống 401 triệu năm 2100.

Khi đó, 2,37 tỷ người, chiếm hơn một phần tư dân số toàn cầu, sẽ hơn 65 tuổi. Số người trên 80 tuổi sẽ tăng từ 140 triệu bây giờ lên 866 triệu. Suy giảm mạnh về số lượng và tỷ lệ dân số trong độ tuổi lao động sẽ đặt ra thách thức lớn cho nhiều quốc gia.

“Xã hội sẽ phải chật vật để phát triển với ít người lao động và người nộp thuế hơn”, Stein Emil Vollset, giáo sư tại IHME, lưu ý.

Số người trong độ tuổi lao động tại Trung Quốc sẽ giảm mạnh từ 950 triệu người hiện nay xuống còn hơn 350 triệu người vào cuối thế kỷ, tương đương 62%. Sự suy giảm ở Ấn Độ ít hơn, từ 762 triệu xuống 578 triệu.

Ngược lại, ở Nigeria, lực lượng lao động trẻ sẽ mở rộng từ 86 triệu hiện nay lên hơn 450 triệu vào năm 2100. Các nhà nghiên cứu dự báo những thay đổi này sẽ tạo ra trật tự kinh tế mới.

Đến năm 2050, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Trung Quốc sẽ vượt qua Mỹ, nhưng lại rơi xuống vị trí thứ hai vào năm 2100. GDP của Ấn Độ sẽ tăng lên vị trí thứ ba, trong khi Nhật Bản, Đức, Pháp và Anh sẽ nằm trong số 10 nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Brazil dự đoán sẽ giảm từ vị trí thứ 8 hiện nay xuống 13, còn Nga sẽ từ vị trí thứ 10 xuống 14. Các cường quốc trong lịch sử như Italy và Tây Ban Nha, sẽ giảm từ vị trí trong top 15 xuống 25 và 28.

Indonesia có thể trở thành nền kinh tế lớn thứ 12 toàn cầu, còn Nigeria, hiện xếp thứ 28, sẽ lọt vào top 10.

“Vào cuối thế kỷ, thế giới sẽ trở nên đa cực, với Ấn Độ, Nigeria, Trung Quốc và Mỹ là những cường quốc có ảnh hưởng vượt trội”, Richard Horton, nói, gọi nghiên cứu này là phác thảo “thay đổi căn bản trong quyền lực địa chính trị”.

Từ trước tới nay, Liên Hợp Quốc gần như độc quyền trong dự báo dân số toàn cầu. Tổ chức này đưa ra dự báo dân số thế giới vào năm 2030, 2050 và 2100 lần lượt là 8,5; 9,7 và 10,9 tỷ người. Năm 2019, dân số thế giới đạt khoảng 7,7 tỷ người.

Sự khác biệt giữa dự báo của Liên Hợp Quốc và IHME chủ yếu ở tỷ lệ sinh, cụ thể là “mức sinh thay thế” để duy trì dân số ổn định là 2,1 ca sinh trên mỗi phụ nữ.

Liên Hợp Quốc tính toán những quốc gia có tỷ lệ sinh thấp hiện nay sẽ gia tăng tỷ lệ này theo thời gian, ở mức 1,8 trẻ em trên một phụ nữ, theo Murray.

“Phân tích của chúng tôi cho thấy khi phụ nữ được hưởng nền giáo dục đầy đủ hơn, được tiếp cận với các dịch vụ sức khỏe sinh sản, họ sẽ lựa chọn trung bình ít hơn 1,5 con”, ông giải thích. “Dân số toàn cầu tiếp tục tăng trưởng suốt thế kỷ này không còn là xu thế với dân số thế giới”.

IHM thành lập năm 2007 do Quỹ Bill & Melinda Gates hỗ trợ. Những nghiên cứu mà tổ chức này đưa ra đã trở thành tài liệu tham khảo toàn cầu về thống kê y tế, đặc biệt là báo cáo thường niên về Gánh nặng Bệnh tật Toàn cầu.

Hỗn loạn khi Ấn Độ mở lại sân bay

Những quy định phòng ngừa lây nhiễm khiến các hành khách hoang mang và hàng chục chuyến bay bị hủy khi Ấn Độ nối lại các đường bay nội địa.

Các hãng hàng không đã hủy hàng chục chuyến bay và hàng trăm hành khách hủy đặt vé khi các sân bay ở Ấn Độ tái mở cửa hôm nay. NDTV cho hay 82 chuyến đến và đi từ thủ đô New Delhi, cùng 9 chuyến ở sân bay Bangalore đã bị hủy.

Những chuyến bay từ các thành phố khác, trong đó có điểm nóng Covid-19 Mumbai và Chennai cũng bị hủy sát giờ khởi hành. Tại sân bay Mumbai, các quy định giãn cách bị phớt lờ khi những hành khách nổi giận với nhân viên các hãng vì bị hủy chuyến.

Hành khách xếp hàng vào sân bay New Delhi sáng sớm nay. Ảnh: AFP

Ấn Độ đã hoãn toàn bộ các chuyến bay nội địa và quốc tế từ cuối tháng 3 nhằm kiềm chế nCoV lây lan bằng lệnh phong tỏa lớn nhất thế giới với 1,3 tỷ dân. Tuy nhiên, lo ngại cho nền kinh tế lớn thứ ba thế giới, chính phủ Ấn Độ tuần trước tuyên bố sẽ nối lại khoảng 1.050 chuyến bay/ngày, tương đương 1/3 công suất thông thường, dù số ca nhiễm nCoV vẫn tiếp tục tăng.

Bộ trưởng Hàng không Hardeep Singh Puri cho biết các quy định nghiêm ngặt sẽ được áp dụng, bao gồm bắt buộc hành khách đeo khẩu trang và đo thân nhiệt, dù các ghế giữa trên máy bay sẽ không được bỏ trống.

Thông báo này khiến các hãng hàng không và giới chức các bang bị bất ngờ, với nhiều chính quyền địa phương tuyên bố hành khách sẽ phải cách ly hai tuần khi đến. Bang Maharashtra, nơi có số ca nhiễm nCoV cao nhất, giới hạn chỉ 50 chuyến bay đến và đi từ thủ phủ Mumbai.

Hành khách nổi giận với nhân viên hãng hàng không vì bị hủy chuyến tại sân bay Mumbai hôm nay. Ảnh: AFP

Tại sân bay New Delhi, hàng trăm người háo hức được trở về nhà nhưng lại lo ngại rủi ro khi xếp hàng làm thủ tục từ sáng sớm. Tất cả đều đeo khẩu trang và đứng cách nhau ít nhất một mét.

Nhân viên an ninh đứng sau các tấm chắn nhựa kiểm tra giấy tờ và xem xét các hành khách đã cài ứng dụng truy vết tiếp xúc của chính phủ trên điện thoại hay chưa.

"Tôi đang rất mong bay về nhà, nghĩ đến việc bay thực sự rất sợ", Gladia Laipubam, sinh viên, nói. "Chuyện gì cũng có thể xảy ra. Rất rủi ro. Tôi thực sự không biết khi nào có thể quay lại New Delhi. Hiện trường tôi chưa có thông báo".

Một nữ nhân viên hàng không đeo găng tay, khẩu trang và tấm chắn mặt nói cô và nhiều đồng nghiệp khác cảm thấy "rất căng thẳng" khi bắt đầu đi làm lại.

"Tiếp xúc với nhiều người vào thời điểm này rất nguy hiểm. Tôi phải tương tác với ít nhất 200 người từ sáng nay", cô nói.

Các tiếp viên trên máy bay phải mặc đầy đủ đồ bảo hộ và nhiều người cũng bối rối về quy định này.

"Không rõ là tôi có cần phải cách ly ở nhà 14 ngày sau khi quay lại hay tiếp tục nhận nhiệm vụ", một phi công nói.

Ấn Độ hôm qua ngày thứ ba liên tiếp ghi nhận hơn 6.000 ca nhiễm nCoV mới và tăng kỷ lục 6.767 ca chỉ trong một ngày. Tổng số ca nhiễm ở nước này là gần 140.000, trong đó hơn 4.000 ca tử vong.

Bộ trưởng Hàng không Singh cho biết các chuyến bay quốc tế có thể nối lại vào tháng 6, dù hàng chục chuyến bay đặc biệt trong những tuần gần đây đã đưa một số trong hàng trăm nghìn người Ấn Độ mắc kẹt ở nước ngoài trở về.

Gần 71.000 ca nhiễm nCoV ở Ấn Độ Ấn Độ ghi nhận thêm 3.604 ca nhiễm nCoV, nâng tổng số ca nhiễm lên 70.756, giữa lúc hệ thống đường sắt nổi tiếng đông đúc nối lại hoạt động. Giới chuyên gia nhận định với tốc độ hiện nay, trong vòng chưa đầy một tuần nữa, số ca nhiễm nCoV tại Ấn Độ có khả năng vượt Trung Quốc, nước báo cáo...