Dân phản đối tập kết hài cốt gần nhà máy nước

Theo dõi VGT trên

Thời gian gần đây, hàng trăm người dân hoảng hốt vì hài cốt được tập kết gần nhà máy nước sạch thuộc khu vực bãi Xém, phường Ngọc Thụy, Long Biên, Hà Nội.

Dân phản đối tập kết hài cốt gần nhà máy nước - Hình 1

Tìm kiếm hài cốt (ảnh minh họa: NLĐ)

Chôn trộm hài cốt trong đêm

Dù đại diện các hộ dân từ tổ 33 đến tổ 38 Ngọc Thụy cho biết họ chưa chấp thuận phương án đưa hài cốt về tập kết tại khu vực bãi Xém, song một số người đã đưa hài cốt đến khu vực trên chôn khiến dân bức xúc. Bà Hoàng Thị Bích, một người dân tổ 34, kể: “Khoảng 2h ngày 15/11, nhìn thấy ánh đèn pin lấp loáng và tiếng động phát ra từ khu vực bãi Xém. Đến ngày 17/11, khi bà Bích và một số người dân khác tới ruộng ngô thu hoạch thì bất ngờ có 6 ngôi mộ mới “mọc” lên”.

Một số người dân nói, họ lo ngại nguồn nước sạch bị ô nhiễm bởi khu vực bãi Xém nằm sát giếng nước là nguồn nước phục vụ cho Trạm cấp nước Ngọc Thụy (Xí nghiệp nước sạch Long Biên, Cty Nước sạch số 2 Hà Nội). Ông Tạ Văn Thức (Chi hội trưởng Cựu chiến binh tổ 33) cho biết: Ngày 26/10, UBND phường Ngọc Thụy có họp với bí thư, tổ trưởng các tổ dân phố về Dự án cải tạo nghĩa trang bãi Xém để tiếp nhận trên 2.000 ngôi mộ. Số mộ trên được di dời để giải phóng mặt bằng làm đường nối từ đê Ngọc Thụy tới khu đô thị mới Thượng Thanh.

Ông Thức cho rằng, bãi Xém không phải là nghĩa trang nên không thể nói là cải tạo mà đây là việc xây dựng mới nghĩa trang. “Việc lập nghĩa trang mới trong nội đô là không phù hợp với “Quy hoạch nghĩa trang Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn 2050″ đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt” – ông Thức nói. Cũng theo ông Thức, việc đưa hài cốt về tập kết trong khu dân cư và cũng rất gần trạm cấp nước sạch Ngọc Thụy nên sẽ không loại trừ ô nhiễm nguồn nước sạch phục vụ hàng nghìn người dân.

Theo tìm hiểu của PV, Dự án nghĩa trang bãi Xém có diện tích trên 11.000m2, được xây dựng làm 2 giai đoạn. Cụ thể, giai đoạn 1 tập kết khoảng hơn 2.000 ngôi mộ để giải phóng mặt bằng làm đường và mộ lẻ từ các nơi khác. Giai đoạn 2 mở rộng để tiếp nhận nhu cầu về an táng của người dân.

Video đang HOT

Không thể làm nghĩa trang bằng mọi giá

Trao đổi với PV, ông Nguyễn Quốc Văn (Chủ tịch UBND phường Ngọc Thụy) cho biết, trước khi thực hiện dự án, chính quyền đã có nhiều cuộc họp với đại diện các tổ dân phố, đại diện liên quan để thông báo tình hình.

Vị Chủ tịch phường cho rằng: Dự án “Cải tạo nghĩa trang bãi Xém” thực hiện để di dời khoảng 2.200 ngôi mộ phục vụ công tác giải phóng mặt bằng để xây dựng tuyến đường từ đê Ngọc Thụy đến khu đô thị mới Thượng Thanh (quận Long Biên). Chính vì thế UBND phường đã đề xuất cải tạo, chỉnh trang nghĩa trang bãi Xém để quy tập số mộ cát táng về đây.

Theo ông Văn, UBND phường không thể làm nghĩa trang bằng mọi giá khi chưa được sự đồng thuận của người dân. “Tuy nhiên, theo tiến độ, tuyến đường từ đê Ngọc Thụy đến khu đô thị mới Thượng Thanh sẽ phải hoàn thành vào năm 2019. Nếu dự án cải tạo nghĩa trang bãi Xém không được tiến hành, 2.200 ngôi mộ nằm trong diện giải tỏa cũng không biết di dời về đâu và dự án mở đường sẽ bị tắc” – ông Văn nói.

Dự án cải tạo nghĩa trang sẽ lấy 1 ha (của 31 hộ dân) trong tổng số 8ha đất nông nghiệp. Các hộ này giao đất trên cơ sở tự nguyện hiến cho địa phương và nhận lại sự hỗ trợ là 10 tỷ đồng từ nguồn xã hội hóa.

Theo Minh Đức (Tiền Phong)

Người dân chưng hửng vì dự án nước sạch "chết yểu"

Có chủ trương xây dựng nhà máy nước sạch trên địa bàn, hàng nghìn hộ dân cũng như chính quyền xã Văn Đức (huyện Gia Lâm, Hà Nội) rất phấn khởi, hy vọng có thể thay thế nguồn nước giếng khoan, nước mưa không đảm bảo vệ sinh. Tuy nhiên, không hiểu lý do gì dự án nước sạch đến với xã này bị "chết yểu".

Liên quan đến nội dung trên, trao đổi với PV Dân trí, ông Nguyễn Đức Hùng - Chủ tịch UBND xã Văn Đức (huyện Gia Lâm, Hà Nội) - cho biết, xã Văn Đức có 5 thôn với khoảng 2.000 hộ, tương đương với 7.800 nhân khẩu. Do xã này chưa có nguồn nước sạch nên người dân địa phương này vẫn phải sử dụng nguồn nước giếng khoan và nước mưa không đảm bảo vệ sinh.

"Năm 2013, UBND TP Hà Nội đã giới thiệu về huyện Gia Lâm và huyện này đã giới thiệu xuống xã Văn Đức một đơn vị của Pháp, có ý tưởng tài trợ 200.000 Euro để xây dựng nhà máy nước sạch cho xã Văn Đức. Nguồn vốn còn lại của dự án này là ngân sách thành phố, huyện và nhân dân đóng góp" - ông Hùng nói.

Người dân chưng hửng vì dự án nước sạch chết yểu - Hình 1

Mỗi khi TP Hà Nội có chủ trương xây dựng nhà máy nước sạch, chính quyền và người dân xã Văn Đức đều tỏ ra rất phấn khởi, vì họ đang phải dùng nguồn nước giếng khoan, nước mưa không đảm bảo vệ sinh.

Cũng theo ông Hùng, ngay khi có chủ trương trên, xã này đã bố trí đoàn cán bộ đi thăm thực tế nhà máy nước do đơn vị trên tài trợ đã xây dựng tại tỉnh Ninh Bình và mọi người đều đánh giá cao công trình này. Tuy nhiên, do vướng mắc các thủ tục nên dự án này vẫn chưa được triển khai và gần như đã bị hủy bỏ.

Có thể nói, dự án nước sạch này đã "chết yểu", đồng nghĩa với việc mọi hi vọng được sử dụng nguồn nước sạch của người dân xã này đã bị "dập tắt".

Ông Nguyễn Đức Hùng thông tin thêm, hiện tại TP Hà Nội và huyện Gia Lâm lại giới thiệu 1 đơn vị khác về nghiên cứu xây dựng nhà máy nước sạch tại xã Văn Đức, nguồn nước được lấy từ nước mặt sông Hồng. Chủ trương này của thành phố lại mở ra cho người dân và chính quyền xã này một hi vọng mới về nguồn nước sạch "trong mơ". Theo ông Hùng, đơn vị nói trên đang hoàn thiện các thủ tục với thành phố.

"Khi nào khởi công nhà máy nước tại xã thì chúng tôi mới tin xã có nước sạch. Chứ hiện dự án này vẫn chỉ là chủ trương, chưa biết có thành hiện thực không" - ông Hùng nói.

Theo khảo sát của PV Dân trí, hiện 100% người dân xã Văn Đức đều sử dụng nguồn nước giếng khoan, nước mưa để sinh hoạt vì chưa có nguồn nước máy. Khi được hỏi, nhiều người dân địa phương đều tỏ ra chưa yên tâm về chất lượng nguồn nước mà họ đang dùng, họ mong muốn có nguồn nước sạch càng sớm càng tốt.

Người dân chưng hửng vì dự án nước sạch chết yểu - Hình 2

Nhà bà Xuyến dùng 2 nguồn nước: giếng khoan và nước mưa. Tuy nhiên, gia đình bà Xuyến vẫn cảm thấy chưa yên tâm về 2 nguồn nước này.

Bà Chử Thị Xuyến (62 tuổi, ở thôn Chử Xá) cho biết: "Gia đình tôi từ trước tới nay toàn dùng nguồn nước giếng khoan và nước mưa. Nước giếng khoan chúng tôi chỉ để giặt quần áo, rửa rau,... còn nước mưa để nấu ăn. Chúng tôi rất mong có nguồn nước sạch để dùng cho yên tâm hơn".

Nói thêm về chất lượng nguồn nước giếng khoan và nước mưa, bà Khúc Thị Đức (60 tuổi, ở thôn Trung Quan) chia sẻ: "Nước giếng khoan nhiều nhà dùng vàng hết cả thau chậu, nhà tôi để nó vẫn bị váng ở trên mặt. Dùng nước giếng khoan máy giặt nhà tôi cứ hỏng liên tục. Dùng nước mưa cũng không yên tâm, người ta trồng rau phun thuốc sâu nhiều, rồi thuốc bốc lên sau đó ngưng tụ mưa xuống lại hứng ăn. Dân chúng tôi mong có nước sạch quá mà chưa có".

Người dân chưng hửng vì dự án nước sạch chết yểu - Hình 3

Người dân xã Văn Đức trồng rau màu rất nhiều, chính vì vậy lượng thuốc sâu phun trên những cánh đồng khá nhiều, đó là lý do mà người dân nơi đây lo ngại về nguồn nước mưa khi họ đang sử dụng.

Liên quan đến nội dung trên, ông Trần Thanh Nhã - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) Hà Nội cho biết, hiện các dự án nước sạch nông thôn đã được TP Hà Nội giao cho Sở Xây dựng quản lý. Sở NN&PTNT Hà Nội chỉ hoàn thiện những dự án nước sách nông thôn còn dang dở khi đã triển khai trước đó.

Nguyễn Dương

Theo Dantri

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Tai nạn trên cao tốc Long Thành - Dầu Giây, ùn tắc dài đến tận TPHCMTai nạn trên cao tốc Long Thành - Dầu Giây, ùn tắc dài đến tận TPHCM
09:15:42 22/01/2025
Việt Nam nói về phán quyết của tòa án tại Seoul vụ thảm sát ở Quảng NamViệt Nam nói về phán quyết của tòa án tại Seoul vụ thảm sát ở Quảng Nam
20:18:21 22/01/2025
Kỷ luật bí thư xã tự ý tháo máy lạnh cơ quan đem về nhà sử dụngKỷ luật bí thư xã tự ý tháo máy lạnh cơ quan đem về nhà sử dụng
19:42:07 22/01/2025
CSGT Hà Nội lắp bảng mức phạt của Nghị định 168 tại cột đèn giao thôngCSGT Hà Nội lắp bảng mức phạt của Nghị định 168 tại cột đèn giao thông
16:23:21 22/01/2025
Cảnh sát Liên Hiệp Quốc bổ nhiệm sĩ quan công an Việt Nam làm chánh văn phòng cố vấnCảnh sát Liên Hiệp Quốc bổ nhiệm sĩ quan công an Việt Nam làm chánh văn phòng cố vấn
07:08:06 23/01/2025
Ô tô bẹp dúm sau vụ va chạm trên quốc lộÔ tô bẹp dúm sau vụ va chạm trên quốc lộ
17:20:26 22/01/2025
Cháy nhà ở Hà Nội, 4 người mắc kẹt được giải cứuCháy nhà ở Hà Nội, 4 người mắc kẹt được giải cứu
20:18:36 23/01/2025
Hà Nội yêu cầu công an điều tra vụ tai nạn giao thông khiến 3 người tử vongHà Nội yêu cầu công an điều tra vụ tai nạn giao thông khiến 3 người tử vong
21:14:56 22/01/2025

Tin đang nóng

Nữ khách hàng trong vụ "shipper bị đánh tử vong" kể cụ thể sự việc, bày tỏ rất hối hậnNữ khách hàng trong vụ "shipper bị đánh tử vong" kể cụ thể sự việc, bày tỏ rất hối hận
19:09:03 23/01/2025
Cháu trai "bắt quả tang" ông nội U70 lén làm 1 việc khi không có ai, tiết lộ sau đó khiến tất cả oà khócCháu trai "bắt quả tang" ông nội U70 lén làm 1 việc khi không có ai, tiết lộ sau đó khiến tất cả oà khóc
18:35:47 23/01/2025
Các 'ông trùm' công nghệ tranh cãi về dự án 500 tỷ USD mà Tổng thống Trump vừa công bốCác 'ông trùm' công nghệ tranh cãi về dự án 500 tỷ USD mà Tổng thống Trump vừa công bố
19:03:50 23/01/2025
Cô gái Lạng Sơn xinh đẹp tìm được hạnh phúc bên chàng trai ngồi xe lănCô gái Lạng Sơn xinh đẹp tìm được hạnh phúc bên chàng trai ngồi xe lăn
22:17:06 23/01/2025
Phát hiện ung thư, Diva Hồng Nhung vẫn cố hoàn thành liveshow về Hà NộiPhát hiện ung thư, Diva Hồng Nhung vẫn cố hoàn thành liveshow về Hà Nội
23:07:54 23/01/2025
Tên tội phạm tình dục nguy hiểm nhất Cbiz ra tùTên tội phạm tình dục nguy hiểm nhất Cbiz ra tù
21:48:25 23/01/2025
Lý Nhã Kỳ, Thanh Thảo và nhiều sao Việt phẫn nộ vụ nam shipper bị đánh tử vongLý Nhã Kỳ, Thanh Thảo và nhiều sao Việt phẫn nộ vụ nam shipper bị đánh tử vong
23:29:25 23/01/2025
Vũ Thu Phương sau ly hôn vui vẻ gói bánh chưng, Vy Oanh cùng chồng đại gia du xuânVũ Thu Phương sau ly hôn vui vẻ gói bánh chưng, Vy Oanh cùng chồng đại gia du xuân
23:33:33 23/01/2025

Tin mới nhất

Củng cố hồ sơ để xử lý TikToker có nồng độ cồn, livestream khi bị cảnh sát giao thông kiểm tra

Củng cố hồ sơ để xử lý TikToker có nồng độ cồn, livestream khi bị cảnh sát giao thông kiểm tra

21:32:51 23/01/2025
Khi cảnh sát giao thông dừng xe để kiểm tra, tài xế B.V.N. không hợp tác mà dùng điện thoại livestream (phát trực tiếp) trên nền tảng TikTok.
Giá vé xe khách ở Đắk Lắk tăng gấp rưỡi

Giá vé xe khách ở Đắk Lắk tăng gấp rưỡi

20:37:16 23/01/2025
Sáng nay 23/1 (24 tháng Chạp âm lịch), anh Lương Văn Toản cùng con gái ra bến xe khách liên tỉnh Đắk Lắk để bắt xe ô tô về Hà Nội. Anh cho biết, rất may anh đã mua được cặp vé cuối cùng của chuyến xe chuẩn bị khởi hành.
Vụ 4 ngư dân mất tích trên biển: Tìm thấy thi thể 1 thuyền viên

Vụ 4 ngư dân mất tích trên biển: Tìm thấy thi thể 1 thuyền viên

20:31:06 23/01/2025
Đến khoảng 15 giờ 45 phút cùng ngày, thi thể nạn nhân đã được đưa vào bờ, bàn giao cho gia đình đưa về quê mai táng theo phong tục địa phương.
Xả nước thải ra môi trường vượt quy chuẩn, phạt 4 nhà hàng 525 triệu đồng

Xả nước thải ra môi trường vượt quy chuẩn, phạt 4 nhà hàng 525 triệu đồng

20:21:01 23/01/2025
Ngày 23/1, Công an tỉnh Kiên Giang đã tống đạt các quyết định xử phạt đối với 4 cơ sở kinh doanh dịch vụ nhà hàng về hành vi xả nước thải vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải .
Hiện trường vụ xe khách đâm sập cổng nhà dân lúc nửa đêm

Hiện trường vụ xe khách đâm sập cổng nhà dân lúc nửa đêm

11:05:29 23/01/2025
Cú tông mạnh đã khiến phần đầu xe khách kính vỡ tan tành, các bộ phận khác móp méo, hư hỏng nặng, tài xế và 1 hành khách bị thương đang được cấp cứu tại bệnh viện.
Công an xuất hiện, hết cảnh trên bờ thả cá, dưới sông chờ bắt

Công an xuất hiện, hết cảnh trên bờ thả cá, dưới sông chờ bắt

19:20:29 22/01/2025
Sự có mặt của cán bộ công an tại điểm thả cá chép tiễn ông Táo chầu trời ở thành phố Vinh (Nghệ An) khiến cảnh trên bờ thả, dưới sông chờ bắt chấm dứt.
Vượt xe trên cầu có một làn đường bị phạt tới 6 triệu đồng

Vượt xe trên cầu có một làn đường bị phạt tới 6 triệu đồng

17:38:40 22/01/2025
Theo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, nếu đang ở trên cầu hẹp có một làn đường, tài xế ô tô không được phép vượt. Tài xế vi phạm sẽ bị phạt 4-6 triệu đồng.
Tai nạn liên hoàn ở Mộc Châu, xe khách biến dạng

Tai nạn liên hoàn ở Mộc Châu, xe khách biến dạng

12:16:17 21/01/2025
Vụ tai nạn giao thông liên hoàn xảy ra trên quốc lộ 6 đoạn qua thị xã Mộc Châu (Sơn La) khiến xe khách biến dạng.
Bé trai 3 tuổi mất tích ở Tiền Giang đã tử vong do đuối nước

Bé trai 3 tuổi mất tích ở Tiền Giang đã tử vong do đuối nước

11:10:41 21/01/2025
Một bé trai 3 tuổi bị mất tích ở ấp Tây Hòa, xã Tam Bình, huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang được xác định đã tử vong do đuối nước.
Tiền Giang: Xe tải bốc cháy đang lưu thông trên đường cao tốc

Tiền Giang: Xe tải bốc cháy đang lưu thông trên đường cao tốc

11:06:24 21/01/2025
Khi phương tiện này lưu thông đến địa phận xã Tân Lý Đông, huyện Châu Thành (Tiền Giang) thì tài xế bất ngờ phát hiện dưới gầm phía sau xe có khói cuồn cuộn bốc lên.
Xe container lao vào trạm thu phí: Tài xế có phải đền bù?

Xe container lao vào trạm thu phí: Tài xế có phải đền bù?

14:24:57 20/01/2025
Thậm chí nếu tài xế vi phạm nghiêm trọng, phương tiện có thể bị tịch thu. Điều này thường áp dụng cho các hành vi vi phạm nghiêm trọng như điều khiển xe không có giấy phép hoặc giấy phép không hợp lệ.
Tai nạn trên cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, tài xế mắc kẹt trong cabin

Tai nạn trên cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, tài xế mắc kẹt trong cabin

13:44:51 20/01/2025
Khoảng 5h30 ngày 20/1, tài xế Lê Bùi Anh (32 tuổi, trú xã Hòa Liên, huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng) điều khiển xe tải chạy trên cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi theo hướng Nam - Bắc.

Có thể bạn quan tâm

Về nhà, người phụ nữ choáng váng khi phát hiện "điều lạ" trên giường

Về nhà, người phụ nữ choáng váng khi phát hiện "điều lạ" trên giường

Lạ vui

23:40:34 23/01/2025
Một cặp vợ chồng ở Adelaide, Australia đã vô cùng hoảng sợ khi phát hiện một con gấu túi lẻn vào nhà và trèo lên giường ngủ của gia đình trong khi chú chó cưng của họ ngủ cách đó chỉ vài mét.
Chuyện gì đã xảy ra khiến Đoàn Văn Hậu xuất hiện với cái chân nẹp kín giữa buổi tiệc tất niên?

Chuyện gì đã xảy ra khiến Đoàn Văn Hậu xuất hiện với cái chân nẹp kín giữa buổi tiệc tất niên?

Sao thể thao

23:36:38 23/01/2025
Những ngày cuối năm hội cầu thủ bóng đá Việt Nam vừa hoàn thành các trận đấu trước khi nghỉ Tết, vừa tranh thủ tụ tập cùng bạn bè tổ chức tiệc tất niên.
Truy lùng danh tính sao nữ hạng A bị phốt cặp cùng lúc 6 đại gia, có bầu nhưng không ai nhận con

Truy lùng danh tính sao nữ hạng A bị phốt cặp cùng lúc 6 đại gia, có bầu nhưng không ai nhận con

Sao châu á

23:25:53 23/01/2025
Ngày 23/1, tờ iFeng đưa tin nam diễn viên Đặng Triệu Tôn gây xôn xao dư luận khi lên talkshow tiết lộ tin tức chấn động liên quan đến đời tư của 1 nghệ sĩ hạng A.
Khoa Pug lên tiếng về câu chuyện đầy đau thương của nam shipper ở Đà Nẵng

Khoa Pug lên tiếng về câu chuyện đầy đau thương của nam shipper ở Đà Nẵng

Netizen

23:20:21 23/01/2025
Khoa Pug - nam YouTuber đình đám, mỗi lần xuất hiện đều nhận được nhiều sự chú ý của cư dân mạng. Khoa Pug khiến dân tình xúc động với hành động nhỏ bé.
HOT: Hồ Quang Hiếu và vợ kém 17 tuổi chính thức đón con đầu lòng, tiết lộ xảy ra 1 sự việc ngoài dự đoán!

HOT: Hồ Quang Hiếu và vợ kém 17 tuổi chính thức đón con đầu lòng, tiết lộ xảy ra 1 sự việc ngoài dự đoán!

Sao việt

23:12:10 23/01/2025
Tối 23/1, ca sĩ Hồ Quang Hiếu thông báo bà xã Tuệ Như đã mẹ con con vuông nhóc tỳ đầu lòng. Theo đó, con của Hồ Quang Hiếu là bé trai, có tên thân mật là Hin.
Cách cắm hoa thược dược bằng xốp, chỉ 10 phút xong ngay 1 bình đẹp rực rỡ trưng Tết, mẹ vụng mấy cũng làm được!

Cách cắm hoa thược dược bằng xốp, chỉ 10 phút xong ngay 1 bình đẹp rực rỡ trưng Tết, mẹ vụng mấy cũng làm được!

Sáng tạo

22:55:43 23/01/2025
Với nhiều người, Tết mà trong nhà thiếu bình thược dược là cảm giác không thể trọn vẹn. Khi nói đến nghệ thuật cắm hoa, sự đơn giản luôn có sức hấp dẫn kỳ lạ.
3 người đánh shipper ở Đà Nẵng tử vong bị khởi tố tội 'cố ý gây thương tích'

3 người đánh shipper ở Đà Nẵng tử vong bị khởi tố tội 'cố ý gây thương tích'

Pháp luật

22:14:08 23/01/2025
Chiều 23-1, Công an huyện Hòa Vang, Đà Nẵng cho biết đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với ba người đánh shipper giao hàng tử vong đêm 18-1.
Xuân vận 2025 - Cuộc di chuyển lớn ở Trung Quốc với 9 tỷ lượt người

Xuân vận 2025 - Cuộc di chuyển lớn ở Trung Quốc với 9 tỷ lượt người

Thế giới

21:03:44 23/01/2025
Chính sách miễn thu phí sử dụng đường bộ cao tốc trong các ngày lễ, Tết theo quy định của pháp luật, được Trung Quốc chính thức thực hiện từ năm 2012.
Cách sử dụng retinol cho da mụn

Cách sử dụng retinol cho da mụn

Làm đẹp

21:01:21 23/01/2025
Bạn có thể sử dụng retinol với tần suất cách ngày. Ngoài ra, để giảm nguy cơ kích ứng, cần đảm bảo duy trì các bước chăm sóc da cơ bản, sử dụng kem dưỡng ẩm trước khi áp dụng phương pháp điều trị bằng retinol.