Đàn ông có 2 con mà không có vợ sẽ được ưu tiên mua nhà ở xã hội

Dự thảo Luật Dân số đưa vào các quy định mới như tăng thời gian nghỉ thai sản , bổ sung tiêu chí ưu tiên được mua hoặc thuê nhà ở xã hội đối với phụ nữ sinh đủ 2 con hoặc nam giới có 2 con đẻ mà không có vợ hoặc vợ đã qua đời.

Sáng 23-10, Kỳ họp thứ 10, Quốc hội Khoá XV, bước vào ngày làm việc thứ tư. Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan trình bày Tờ trình về hai dự án Luật Dân số, Luật Phòng bệnh.

Phụ nữ sinh con sẽ được nghỉ thai sản thêm 1 tháng

Với dự thảo Luật Dân số, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết dự thảo Luật gồm 8 chương, 28 Điều.

Dự thảo được xây dựng nhằm tạo cơ sở pháp lý thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật , quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức; tham khảo kinh nghiệm pháp luật quốc tế và một số quốc gia trên thế giới bảo đảm phù hợp với các Điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Đồng thời, nhằm thể chế hóa chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng về dân số và khắc phục các hạn chế, tồn tại, đáp ứng yêu cầu công tác dân số phát triển trong tình hình mới.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan. Ảnh: QH

Theo Bộ trưởng, dự thảo Luật bổ sung mới các nội dung so với quy định của Pháp lệnh Dân số, đó là duy trình mức sinh thay thế, giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh và đưa tỉ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên, thích ứng với già hoá dân số, nâng cao chất lượng dân số.

Đối với duy trì mức sinh thay thế, dự thảo đưa vào các quy định như tăng thời gian nghỉ thai sản thêm một tháng với phụ nữ và nam giới được nghỉ thêm 5 ngày làm việc khi vợ sinh con; hỗ trợ tài chính khi sinh con với phụ nữ dân tộc ít người, phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi, phụ nữ ở địa phương có mức sinh thấp.

Đồng thời, bổ sung tiêu chí ưu tiên được mua hoặc thuê nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật về nhà ở đối với phụ nữ sinh đủ 2 con hoặc nam giới có 2 con đẻ mà không có vợ hoặc vợ đã chết.

Về việc giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh và đưa tỉ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên, dự thảo bổ sung các quy định như cấm lựa chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức. Quy định này không áp dụng với trường hợp xác định giới tính phục vụ chẩn đoán và điều trị các bệnh di truyền liên quan đến giới tính.

Khuyến khích đưa nội dung không trọng nam hơn nữ, không lựa chọn giới tính khi sinh vào hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư.

Cùng đó là đình chỉ đối với người hành nghề y có hành vi công bố, thông báo, tiết lộ thông tin về giới tính thai nhi cho khách hàng, trừ trường hợp xác định giới tính phục vụ chẩn đoán và điều trị các bệnh di truyền liên quan đến giới tính.

Hỗ trợ tài chính ở mức cao hơn với phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi

Thẩm tra tờ trình, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hoá và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh đánh giá dự án Luật đã thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng về công tác dân số, phù hợp với Hiến pháp, cơ bản bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật, tính tương thích với các điều ước quốc tế có liên quan.

Tuy nhiên, Ủy ban đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát, bổ sung, cập nhật, bảo đảm tính thống nhất giữa Tờ trình, dự thảo Luật và các báo cáo thành phần của dự án Luật. Tiếp tục đánh giá tác động kỹ lưỡng các chính sách, kinh phí bảo đảm thực hiện các chính sách, kinh nghiệm quốc tế để áp dụng phù hợp với điều kiện thực tiễn của Việt Nam.

Tiếp tục rà soát nội dung của dự thảo Luật với các luật hiện hành cũng như các dự án luật đang trong quá trình sửa đổi, bổ sung có liên quan để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hoá và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh. Ảnh: QH

Ủy ban cũng đề nghị bổ sung một điều quy định chính sách của Nhà nước về công tác dân số tại Chương quy định chung; thể hiện khung chính sách tổng thể định hướng cho công tác dân số như bảo đảm điều kiện sống, nhà ở, giáo dục, chăm sóc sức khỏe trên cơ sở bám sát Nghị quyết 21 và Nghị quyết 72, thể chế hóa quan điểm chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển.

Về duy trì mức sinh thay thế, cơ quan thẩm tra đề nghị nghiên cứu có các biện pháp tổng thể, căn cơ, toàn diện nhằm đạt được mức sinh thay thế bền vững; nghiên cứu quy định theo hướng hỗ trợ tài chính đối với phụ nữ sinh đủ 2 con, trong đó nhóm phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi ở mức hỗ trợ cao hơn.

Đồng thời, làm rõ tiêu chí “địa phương có mức sinh thấp”; tiếp tục rà soát sửa đổi, bổ sung Luật Nhà ở để bảo đảm tính khả thi của quy định ưu tiên mua hoặc thuê nhà ở xã hội đối với một số nhóm đối tượng.

Bổ sung quy định định kỳ Chính phủ công bố tình trạng mức sinh để chính quyền địa phương xây dựng, thực hiện các chính sách hỗ trợ, khuyến khích phù hợp. Trường hợp mức sinh của một số địa phương xuống mức rất thấp, Chính phủ báo cáo, đề xuất với Quốc hội có biện pháp can thiệp kịp thời.

Ủy ban Văn hoá và Xã hội cũng cho hay có ý kiến đề nghị dự thảo Luật cần tiếp cận theo hướng phổ quát. Nghiên cứu quy định theo hướng hỗ trợ cho trẻ em được sinh ra, như chính sách hỗ trợ học phí, trợ cấp nuôi con nhỏ đến một độ tuổi nhất định.

Cũng có ý kiến đề nghị làm rõ việc hỗ trợ đối với trường hợp sinh từ con thứ hai trở lên; quy định biện pháp hỗ trợ khám thai định kỳ, sinh con đối với những phụ nữ chưa tham gia bảo hiểm y tế, cân nhắc quy định theo hướng giao Chính phủ điều chỉnh chính sách ưu tiên mua nhà ở xã hội phù hợp từng giai đoạn; nghiên cứu bổ sung giải pháp hỗ trợ điều trị vô sinh, hiếm muộn và biện pháp nhằm giảm tỉ lệ phá thai.

Về giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, Ủy ban Văn hoá và Xã hội đề nghị chỉnh lý theo hướng bao quát hơn để thống nhất với hành vi bị nghiêm cấm quy định.

Bổ sung quy định định kỳ Chính phủ công bố các tỉnh, thành phố mất cân bằng giới tính khi sinh ở mức rất cao, cao hoặc đã đạt mức cân bằng tự nhiên…