Đậm đà món don sông Trà

Nông Mạnh Hùng15:15 24/04/2020

Nói đến ẩm thực Quảng Ngãi không thể không nhắc đến món don. Don là món ăn vô cùng đơn giản nhưng hương vị đặc trưng của nó khiến những người từng thưởng thức khó có thể quên.

Don là loài nhuyễn thể sống ở vùng hạ lưu sông Trà, sông Vệ (tỉnh Quảng Ngãi), nhưng ngon nhất vẫn là con don sông Trà. Don có vỏ gồm 2 mảnh giống con hến nhưng dẹp và nhỏ hơn hến. Con don khá nhỏ nên phần thịt bên trong rất ít, tuy nhiên phần thịt ít ỏi này lại mang đến vị ngọt đặc trưng khiến bao người xuýt xoa.

Con don trên dòng sông Trà

Mùa bắt don kéo dài từ tháng 2 đến tháng 9 hàng năm. Dụng cụ bắt don là cái cào được làm bằng tre. Người dân dầm mình trong nước và đi giật lùi kéo cái cào xuống lòng sông bắt don.

Cách chế biến món don khá đơn giản. Don khi được cào về sẽ được chà vỏ, rửa thật sạch sau đó bỏ vào nồi nước sôi luộc cho đến khi phần vỏ tách làm đôi. Dùng đũa khuấy nhẹ để phần thịt don rời ra khỏi vỏ. Phần vỏ don sau đó được vớt ra ngoài để lọc lại nhằm lấy hết phần ruột còn sót lại.

Video đang HOT

Nồi nước don luôn được giữ nóng để đảm bảo hương bị thơm ngon nhất

Chiếc gáo dừa được dùng múc nước don là một điểm nhấn tạo thêm nét riêng cho món don Quảng Ngãi

Phần thịt don được cho vào nước luộc don nấu lại cho sôi rồi tùy khẩu vị mà nêm nếm cho vừa miệng. Tô don sau khi chế biến xong sẽ có màu trắng đục, vị ngọt thanh. Để có món don ngon không thể thiếu hành lá thái nhỏ, hành tây, ớt xiêm.

Khi ăn, nước và ruột don đang sôi được múc ra tô rồi thêm hành lá, hành tây, ít ớt xiêm. Lúc này tô don sẽ thoang thoảng vị phù sa, mùi thơm của hành, vị cay nồng của ớt xiêm. Don được ăn kèm với bánh tráng. Bánh tráng được bẻ nhỏ cho vào tô don rồi trộn đều và thưởng thức. Vị ngọt lịm, cay nồng… hòa quyện vào nhau chắc chắn sẽ khiến thực khách khó quên.

Theo những bậc cao niên, ngày xưa món don chỉ thịnh hành ở những vùng quê. Đây là món ăn của người lao động nghèo. Tuy nhiên, càng về sau món don càng phổ biến. Đến bây giờ, don đã trở thành món ăn đặc trưng của vùng đất Quảng Ngãi.

Người dân Quảng Ngãi đã quen thuộc với hình ảnh các mẹ, các chị với gánh don trên vai

Du khách đến với Quảng Ngãi có thể thưởng thức món don ở nhiều hàng quán khắp nơi. Món don thường được bán từ trưa đến tối với giá khá bình dân. Một tô don với đầy ắp ruột don thơm lừng thường có giá 15.000 đồng.

Với những hương vị mang nét rất riêng, món don Quảng Ngãi đã được tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận là 1 trong 4 sản vật Quảng Ngãi. Don và cá bống sông Trà cũng nằm trong số 50 món đặc sản nổi tiếng Việt Nam.

Quốc Triều

Đậm đà món don Quảng Ngãi

Có những món ăn chỉ nghe tên cũng có thể hình dung ra hương vị nhưng cũng có món dù nhắc đi nhắc lại bao nhiêu lần, người ta cũng chẳng tưởng tượng nổi hình thù, nguồn gốc của chúng ra sao.,

Don - đặc sản chỉ có ở Quảng Ngãi là một trong những món ăn như vậy.

Con don là loài nhuyễn thể gần giống với hến, vỏ có hai mảnh hình dẹt và dài chỉ khoảng 1 cm, bên trong phần thịt có màu trắng đục và tua xung quanh. Don có ở sông Trà Khúc và sông Vệ nhưng phần lớn tập trung ở sông Trà Khúc. Đặc biệt, do đặc điểm dòng nước khác nhau nên con don chỉ sinh sống phần lớn ở đoạn chảy qua xã Nghĩa Hòa, Nghĩa Phú (TP Quảng Ngãi - đoạn gần cuối nguồn dòng sông), còn những nơi khác hầu như không có hoặc rất ít.

Thường vào mùa khô hạn (khoảng từ tháng 4 đến tháng 9 hằng năm), người dân xung quanh hai con sông trên mới vào mùa cào don. Do sống vùi trong cát nên việc cào don rất cực khổ với người dân nơi đây, đặc biệt là những hôm gặp nước lớn, người cào phải ngâm mình trong nước.

Don khi được cào về sẽ được chà vỏ, rửa thật sạch, ngâm cho nhả hết cát, rồi đun nước luộc cho đến khi há miệng. Sau đó, tách riêng phần nước luộc don và con don, dùng đũa khuấy đều cho phần thịt rớt ra khỏi vỏ. Sau khi đã tách vỏ, phần thịt bỏ vào nước luộc don nấu lại, tùy khẩu vị mà nêm nếm cho vừa miệng, nhưng nhất thiết phải có một chút cay the từ ớt để tăng độ kích thích. Món don sau khi chế biến xong chỉ gồm một tô nước có màu trắng đục, trong có chứa nhiều con don nhỏ xíu. Để thêm món ăn được đậm đà, tô don nhất thiết phải có ít hành tây thái mỏng và một ít bánh tráng sống hoặc chín tùy theo sở thích. Khi nhận tô don nóng hổi bốc khói, du khách dằm thêm trái ớt hiểm, đơn giản vậy nhưng đi sâu vào tâm trí của mỗi người con Quảng Ngãi khi xa quê hương.

Theo những bậc cao niên, ngày xưa món don chỉ thịnh hành ở những vùng quê nghèo khó và thường được những phụ nữ luống tuổi quảy gánh đi bán dạo cho những người lao động cực khổ vào lúc xế, chiều. Có lẽ chính vì cuộc sống cơ cực, nghèo khó đó mới có món don, bởi vậy khi nhắc đến món này, nhiều người dân Quảng Ngãi hình dung đó là món ăn dân dã, nóng hổi, cay nồng như chính hơi thở, cuộc sống cực khổ của con người nơi đây...

Ngày nay, khi đi ngang qua Quảng Ngãi, du khách có thể thưởng thức món don ở nhiều hàng quán khắp nơi. Có nơi don được bán từ trưa đến tối với giá khoảng 15.000 đồng/tô. Còn ở những thành phố lớn như Đà Nẵng, TP HCM... món don cũng được bày bán nhưng rất ít địa điểm và không còn giữ được vị tươi ngon của don, không còn "mùi" hơi thở, "mùi" cuộc sống khổ cực của chính món don Quảng Ngãi.

Với những hương vị mang nét rất riêng, món don Quảng Ngãi đã được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận là 1 trong 4 sản vật Quảng Ngãi. Don và cá bống sông Trà cũng nằm trong số 50 món đặc sản nổi tiếng Việt Nam.

Theo NLĐ

Con gái còn son không bằng tô don Vạn Tường Nước don có cần nêm nếm gì đâu cho cầu kỳ, chỉ cần thêm chút muối, bột ngọt bởi bản thân nó đã mang chất ngọt sẵn. Khi ăn dầm thêm trái ớt xiêm Ba Tơ nữa thì người ăn cũng sẽ vỗ đùi mà khen: Con gái còn son không bằng tô don Vạn Tường Một to don "phá cách" khi thêm...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Nam Thư bị chỉ trích vì mặc trang phục phản cảm, hớ hênh ngay trên thảm đỏ00:21

B Ray muốn tìm "ghệ mới" nhưng không quên "bóc phốt" người yêu cũ: Nói nhiều, ghen tuông, bào tiền?03:46

Đòn giáng của ông Trump vào Ukraine trước ngưỡng cửa đàm phán với Nga09:07

HOT: Đạt G - Cindy Lư hóa cô dâu chú rể trên lễ đường, khóa môi ngọt ngào trước đông đảo khách mời01:26

Thách thức nhà vô địch thế giới, võ sĩ Trung Quốc bị đánh sưng mặt02:18

Sau vụ ồn ào Maybach, Lọ Lem flex luôn 16 tuổi kiếm hơn 1 tỷ, tự trả toàn bộ học phí ĐH RMIT02:06

Không thời gian - Tập 46: Hiểu lầm giữa Hồi và Cường được gỡ bỏ03:08

Ngoại hình gây sốc của G-Dragon00:19

Thêm tranh cãi outfit cũng không cứu nổi MV mới nhất của Lisa04:05

HOT 1000 độ: Jennie mặc bikini nhún nhảy gây sốc, "mỏ hỗn" bắn rap liên thanh cạnh ngôi sao Grammy03:41

Nam thanh niên 'thông chốt' nồng độ cồn, tông trọng thương đại úy CSGT00:20

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Muốn phát triển chiều cao cho con, hãy làm món ăn này: Chỉ mất khoảng 20 phút, rất tốt cho tỳ vị, dễ tiêu hóa và ngon miệng

06:29:06 22/02/2025

Thành phẩm món ăn cũng vô cùng hấp dẫn ngay khi được đặt lên bàn. Chúng ngọt mềm và xốp với hương thơm từ củ mài, thịt cùng với đậu nành Nhật bên dưới thấm đẫm nước súp.

Loại quả 'thần dược mùa xuân' giúp ngăn ngừa lão hóa, tăng cường miễn dịch được bán đầy ở chợ Việt

06:26:26 22/02/2025

Vào mùa xuân, loại quả này được ví thần dược mùa xuân giúp ngăn ngừa lão hóa, được bán đầy ở chợ Việt. Bạn có thể tận dụng để làm vài món ngon dưới đây.

5 bí quyết nấu cháo nhừ nhanh, không bị trào ra bếp

06:25:52 22/02/2025

Cháo là món ăn bổ dưỡng, dễ tiêu hóa, phù hợp với mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, khi nấu cháo, nhiều người gặp tình trạng cháo lâu nhừ, dễ bị trào ra bếp hoặc khê đáy nồi.

Hôm nay nấu gì: Bữa tối toàn món ngon, chẳng ai có thể chối từ

16:09:47 20/02/2025

Thực đơn bữa tối toàn món ngon, chẳng ai có thể chối từ. Bữa cơm vừa ngon lại đa dạng món khiến ai thưởng thức cũng thích.

Trời nồm ẩm, luân phiên ăn 5 món rau là "thuốc kháng sinh tự nhiên" để thúc đẩy nhu động ruột, chống lại vi khuẩn và tăng cường miễn dịch

12:49:02 20/02/2025

5 loại rau này không chỉ có tác dụng nhuận tràng, kháng khuẩn mà còn giúp chúng ta tăng cường khả năng miễn dịch. Cùng khám phá cụ thể 5 loại rau đó và các công thức làm món ăn ngay nhé!

Có 6 loại rau mùa xuân cực ngon nhưng bạn nhất định phải chần trước khi nấu ăn: Rất nhiều người thường bỏ qua

06:00:01 20/02/2025

Cùng điểm danh 6 loại rau mà bạn cần phải chần trước khi nấu ăn và cách nấu 6 món ngon lại đảm bảo cả về mặt dinh dưỡng lẫn sức khỏe nhé!

Gợi ý các món ngon Hà Nội cho ngày se lạnh để gia đình quây quần sưởi ấm

05:59:17 20/02/2025

Một bữa cơm gia đình với những món ngon Hà Nội sẽ có đủ các món: canh, món mặn, món xào, rau dưa ăn kèm, thể hiện sự cân bằng trong dinh dưỡng và khẩu vị.

9 mẹo giúp luộc rau xanh mướt, giòn ngon, không thâm đen

05:58:54 20/02/2025

Luộc rau tưởng chừng là công việc đơn giản nhưng không phải ai cũng biết cách để rau giữ được màu xanh mướt, giòn ngon mà không bị thâm đen sau khi luộc.

8 mẹo khử mùi tanh của cá, thịt cực kỳ hiệu quả

05:57:57 20/02/2025

Cá và thịt tươi sống thường có mùi tanh đặc trưng, nếu không xử lý đúng cách sẽ ảnh hưởng đến hương vị món ăn. Dưới đây là 8 mẹo đơn giản giúp khử mùi tanh hiệu quả, giúp món ăn thơm ngon hơn.