Đại tá Mali phế truất Tổng thống và Thủ tướng
Đại tá Assimi Goita, người kiểm soát quân đội Mali, tuyên bố Tổng thống và Thủ tướng nước này đã bị cách chức, đồng thời nêu thời gian bầu cử.
Đại tá Goita, sinh năm 1983, người đứng đầu chính quyền quân sự Mali sau cuộc đảo chính hồi tháng 8 năm ngoái, hôm nay đọc tuyên bố trên truyền hình nhà nước, thông báo cả Tổng thống Mali Bah Ndaw và Thủ tướng Moctar Ouane đều bị phế truất vì tìm cách “phá hoại” quá trình chuyển tiếp quyền lực.
“Quá trình chuyển giao quyền lực sẽ diễn ra như bình thường và cuộc bầu cử dự kiến được tổ chức vào năm 2022″, đại tá Goita nói.
Tổng thống Ndaw và Thủ tướng Ouane được bổ nhiệm để dẫn dắt chính phủ lâm thời Mali từ tháng 9/2020, với mục tiêu khôi phục hoàn toàn quyền điều hành dân sự trong vòng 18 tháng sau cuộc đảo chính.
Tuy nhiên, quân đội Mali ngày càng tỏ ra bất mãn với quá trình cải tổ trong chính phủ lâm thời, nên quyết định bắt hai lãnh đạo này hôm 24/5, hai quan chức cấp cao giấu tên tiết lộ.
Video đang HOT
Đại tá Assimi Goita phát biểu trước báo giới tại thủ đô Bamako của Mali hồi tháng 8/2020. Ảnh: AFP .
Trước đó, chính phủ lâm thời Mali tuyên bố cải tổ sau khi hứng ngày càng nhiều chỉ trích. Quân đội vẫn nắm những chức vụ quan trọng mà họ vốn kiểm soát trong chính quyền cũ, nhưng cựu bộ trưởng quốc phòng Sadio Camara và cựu bộ trưởng an ninh Modibo Kone, hai trong số các lãnh đạo đảo chính, lại bị thay thế.
Đại tá Goita, người giữ chức phó tổng thống trong chính phủ lâm thời, cáo buộc Ndaw và Ouane không tham vấn ý kiến của ông về việc cải tổ. “Bước đi này là minh chứng cho tham vọng rõ ràng của Tổng thống và Thủ tướng lâm thời, là tìm cách vi phạm điều lệ chuyển tiếp quyền lực”, Goita nói, đề cập đến văn bản phần lớn do các đại tá quân đội soạn thảo, đặt ra những nguyên tắc làm nền tảng cho sự trở lại của chính quyền dân sự Mali.
Động thái bắt giam Ndaw và Ounane bị cộng đồng quốc tế lên án dữ dội, bao gồm tuyên bố chung hiếm hoi của Liên Hợp Quốc, Liên minh châu Phi, Cộng đồng Kinh tế Các nước Tây Phi (ECOWAS), Liên minh châu Âu và Mỹ. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres kêu gọi bình tĩnh và “trả tự do vô điều kiện” cho hai lãnh đạo Mali.
Diễn biến này đán.h dấu một cuộc khủng hoảng mới đối với Mali, quốc gia Tây Phi nghèo đói vốn đang vật lộn với sự nổi dậy của phiến quân Hồi giáo, nền kinh tế lao dốc và nạn tham nhũng. Sau cuộc đảo chính hồi tháng 8/2020, lần thứ hai trong vòng 8 năm, giới quan sát từng bày tỏ lo ngại nếu Mali chìm sâu hơn vào khủng hoảng, tác động sẽ vượt khỏi biên giới nước này và lan tới tận vùng duyên hải Tây Phi.
Mỹ phớt lờ đề nghị của bộ trưởng quốc phòng Trung Quốc
Trung Quốc đề nghị đối thoại cấp bộ trưởng quốc phòng sau khi Lloyd Austin được bổ nhiệm lãnh đạo Lầu Năm Góc, nhưng không nhận được hồi đáp.
"Trung Quốc gửi tín hiệu thân thiện, đề nghị đối thoại cấp bộ trưởng quốc phòng sau khi ông Lloyd Austin nhậm chức ngày 22/1, nhưng chưa bao giờ nhận được hồi đáp", Global Times, tờ báo thuộc Peoples Daily, cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc, dẫn nguồn tin giấu tên cho biết hôm nay.
Nguồn tin cho hay Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Austin sau đó đề xuất gặp một lãnh đạo khác trong Quân ủy Trung ương Trung Quốc. "Đây là hành động thiếu chuyên nghiệp và không thân thiện, phớt lờ mọi quy tắc ngoại giao", người này nói.
Bộ trưởng Austin tại Washington hồi tháng 1. Ảnh: Reuters .
Thông tin được đưa ra vài ngày sau khi quan chức quốc phòng Mỹ giấu tên tuần trước cho biết Bộ trưởng Quốc phòng Austin từng ba lần đề xuất đối thoại với Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương Trung Quốc Hứa Kỳ Lượng nhưng bị từ chối.
Nguồn tin giấu tên tại Trung Quốc bác bỏ điều này, nhấn mạnh Bắc Kinh luôn coi trọng quan hệ với Washington, cũng như hợp tác và trao đổi giữa lãnh đạo quân sự hai nước. "Mỹ đã làm ngơ trước sự chân thành và thiện chí của Trung Quốc, luôn muốn giành lợi thế và đặt điều kiện tiên quyết cho quan hệ quốc phòng song phương", người này cho hay.
Bộ trưởng Austin và người đồng cấp Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa có cơ gặp nhau bên lề Đối thoại Shangri-La ở Singapore vào cuối tháng này, nơi có sự tham dự của các bộ trưởng quốc phòng khu vực, nhưng sự kiện bị hủy vì Covid-19.
Cuối năm ngoái, các quan chức quốc phòng cấp cao Mỹ - Trung đã họp bàn về thông tin liên lạc trong khủng hoảng. Hai bên không tổ chức đàm phán quân sự cấp cao kể từ khi Tổng thống Joe Biden nhậm chức vào tháng 1, dù các nhà ngoại giao cấp cao hai nước đã gặp nhau tại Alaska vào tháng 3. Cuộc gặp tại Alaska diễn ra gay gắt và không mang lại đột phá ngoại giao nào.
Quân đội Mali bắt Tổng thống và Thủ tướng Binh sĩ Mali đưa Tổng thống và Thủ tướng lâm thời tới căn cứ quân sự bên ngoài thủ đô Bamako hôm 24/5, động thái bị cho là "bắt cóc". Một quan chức tại văn phòng thủ tướng cho biết Tổng thống Bah Ndaw và Thủ tướng Moctar Ouane đều đã bị đưa đến doanh trại quân đội Kati gần thủ đô. Một...