Đà Nẵng bùng dịch do lỗ hổng kiểm soát và khai báo

Nam tài xế ở TP HCM trước khi phát hiện dương tính với nCoV và lây cho bảo vệ công ty Nhựa Duy Tân đã qua chốt soát Covid-19 nhưng không được kiểm tra.

Tại cuộc họp Ban chỉ đạo Phòng chống dịch Covid-19 chiều 19/6, ngành y tế Đà Nẵng nhận định nguồn lây các ca cộng đồng ở Đà Nẵng bắt nguồn từ việc tiếp xúc với lái xe từ TP HCM vào Đà Nẵng chở hàng cho Công ty Nhựa Duy Tân ở đường Điện Biên Phủ, quận Thanh Khê.

Bác sĩ Tôn Thất Thạnh, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Đà Nẵng, cho biết ba người trong ôtô đến Đà Nẵng khoảng 1h sáng 10/6, đi qua chốt kiểm dịch ở quốc lộ 1A nhưng không có lực lượng chức năng chặn kiểm tra và lấy thông tin, làm khai báo y tế.

Đà Nẵng đã lập các chốt phong toả khu vực 3.000 dân ở tam giác ba đường Lê Duẩn – Hoàng Hoa Thám và Lý Thái Tổ. Ảnh: Nguyễn Đông.

Trong lúc giao hàng, nam bảo vệ của công ty tiếp xúc gần với nhóm tài xế. Trong ngày 10/6, vợ của một tài xế đi xét nghiệm và có kết quả xét nghiệm dương tính với nCoV. Nam tài xế là F1 và đến ngày 15/6 anh được xác định mắc Covid-19.

Theo bác sĩ Thạnh, CDC Đà Nẵng đã không nhận được thông báo từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP HCM về có ca mắc Covid-19 từng đến Đà Nẵng. Đà Nẵng chỉ phát hiện ca mắc mới khi công ty nhựa cho nhân viên đi xét nghiệm và nam bảo vệ có kết quả dương tính nCoV (“bệnh nhân 12437″).

Bác sĩ Ngô Thị Kim Yến, Giám đốc Sở Y tế Đà Nẵng, cho rằng việc ôtô qua chốt khi không được kiểm soát đã khiến dịch bệnh bùng phát trở lại sau 31 ngày không có ca lây nhiễm cộng đồng. “Có thể do lực lượng công an và y tế tại chốt làm việc cả ngày giữa nắng nóng đã kiệt sức nên tranh thủ nghỉ ngơi, để lọt phương tiện này”, bà nói.

Theo Giám đốc Sở Y tế, ngoài việc kiểm soát chặt tại các chốt, cũng cần có những cơ chế kiểm dịch hiệu quả hơn. Ví dụ, tất cả ôtô vào thành phố phải có giấy xác nhận đã được kiểm dịch mới được thông hành; tài xế cần nâng cao ý thức chủ động báo cho lực lượng tại chốt nếu chưa được kiểm dịch.

Về việc TP HCM không thông tin về ca dương tính có liên quan đến Đà Nẵng, bà Yến nói đây là “việc đáng tiếc”. TP HCM có thể do thời gian qua liên tiếp phát hiện các ca bệnh nên không kịp thời thông báo để Đà Nẵng sớm xác định các trường hợp F1, F2. Công ty Nhựa Duy Tân có thể đã biết thông tin nhưng không chủ động khai báo với cơ quan y tế.

Ông Lê Trung Chinh, Chủ tịch UBND Đà Nẵng, đã yêu cầu siết chặt chốt kiểm soát tại các cửa ngõ ra vào thành phố; các quận, huyện, tổ dân phố phải kiểm soát người từ vùng dịch về. CDC Đà Nẵng chủ động kết nối thông tin với CDC các địa phương khác để kiểm soát dịch bệnh trên quy mô toàn quốc, không thể mạnh ai nấy làm.

Qua phân tích của cơ quan y tế, đợt bùng phát dịch và lây nhiễm mới ở Đà Nẵng lần này là hết sức phức tạp. CDC Đà Nẵng đã gửi mẫu bệnh phẩm vào TP HCM để giải trình tự gene nhưng nhiều khả năng là chủng Delta của Ấn Độ.

Bí thư Thành uỷ Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng nói chuỗi lây nhiễm Covid-19 cộng đồng hai ngày qua với ít nhất 24 ca dương tính liên quan nam bảo vệ công ty nhựa đã khiến nỗ lực chống dịch của cả thành phố trong một tháng qua “phải làm lại từ đầu, tiêu tốn nhiều tiền của”.

Nhân viên y tế lấy mẫu xuyên trưa 19/6 cho người dân trong vùng phong toả. Ảnh: Nguyễn Đông.

Theo ông, nếu tài xế xe tải vào Đà Nẵng được kiểm soát và khai báo y tế ở chốt đã không để lại hậu quả rất lớn. Sự chủ quan của lực lượng chức năng đã tạo ra lỗ hổng khi bỏ trạm kiểm soát.

Nguyên nhân thứ hai là trách nhiệm của doanh nghiệp và một số người dân liên quan trong đợt dịch này. Ông Quảng cho rằng doanh nghiệp có thể đã biết thông tin về tài xế ở TP HCM mắc Covid-19 nên cho nhân viên đi xét nghiệm Covid-19, nhưng lại không có ý thức khai báo về sự việc. Người bảo vệ biết rõ nguy cơ lây nhiễm, có biểu hiện bệnh từ ngày 13/6 nhưng cũng chủ quan không khai báo sớm.

Bí thư Đà Nẵng đề nghị Sở Công Thương phối hợp với công an điều tra làm rõ trách nhiệm những người có liên quan, về việc không thông tin trường hợp lái xe từ TP HCM vào Đà Nẵng và không khai báo thông tin lái xe này mắc Covid-19. “Nếu có vi phạm phải xử lý nghiêm và xem xét đình chỉ hoạt động của Công ty Nhựa Duy Tân”, ông Quảng nói.

Lãnh đạo thành phố cũng yêu cầu kiểm tra, kiểm điểm trách nhiệm chốt kiểm soát bỏ lọt xe chở hàng từ TP HCM vào Đà Nẵng. Bên cạnh đó, lực lượng cho các chốt cần được tăng cường để đảm bảo duy trì hoạt động 24/24h; các địa quận, huyện tự quyết định thiết lập các khu vực phong toả, không cần chờ ý kiến lãnh đạo thành phố. Riêng việc truy vết các trường hợp F1, F2 liên quan đến ca bệnh phải hoàn tất ngày 20/6.

Từ ngày 4/5 đến nay, Bộ Y tế công bố 164 ca mắc Covid-19 tại Đà Nẵng. Ngoài ra, thành phố đã xác định 18 người dương tính, chưa được công bố nên được xem là nghi nhiễm. Thành phố đã phong toả toàn bộ khu vực tam giác ba đường Lê Duẩn, Hoàng Hoa Thám và Lý Thái Tổ, với 3.000 người để khoanh vùng, xét nghiệm.