Đã có thể sống bằng “làm game” tại Việt Nam?

Theo dõi VGT trên

Đó là vấn đề đang được khá nhiều bạn trẻ trong nước thắc mắc khi càng ngày thị trường MMO thuần Việt càng phổ biến rộng rãi hơn.

Phát triển game” – Cụm từ cách đây vài năm còn tương đối xa lạ với phần đông xã hội Việt Nam nhưng nay bắt đầu trở nên phổ biến hơn. Điều này một phần do thị trường trò chơi trực tuyến trở nên rộng rãi, không còn là thứ xa lạ với người dân nội địa, hơn nữa số lượng các dự án “made in VN” ra đời hàng loạt trong 1, 2 năm trở lại đây cũng góp phần vào quá trình phổ cập ngành nghề mới.

Tuy nhiên trong mắt đại bộ phận giới trẻ thì sống bằng nghề “ gamedev” ( game development) vẫn còn quá khó khăn. Phong trào nghiệp dư cũng vì thế mà giảm xuống trầm trọng, đơn cử như cách đây không lâu một bạn trẻ từng viết trên blog tiêu đề “Cay đắng phận lập trình game Việt” để diễn tả sự bế tắc của mình.

Đã có thể sống bằng làm game tại Việt Nam? - Hình 1

Các thành viên trong ngành gamedev tụ hội tại hội nghị quảng bá Unity Engine hồi tháng 03.

Vậy sự thật của vấn đề “Đã có thể sống bằng làm game tại Việt Nam?” là như thế nào. Hãy cùng tìm hiểu một số khía cạnh thực tế để đi tới kết luận khách quan.

Cơ hội

Đối với bất kỳ ngành nghề nào, “cơ hội” luôn đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Yếu tố này bao gồm cơ hội có việc làm, cơ hội thăng tiến, cơ hội phát triển kỹ năng bản thân… hay nói một cách chung nhất là khả năng vươn lên của người lao động. Ở nước ngoài, nhất là các quốc gia phát triển thì phát triển game được xếp vào hàng ngũ những công việc “cao giá”, được trọng vọng không ít.

Còn tại Việt Nam, đúng là cách đây chừng 3, 4 năm gần như không có đầu ra nào cho sinh viên đam mê nghề làm game. Các studio lúc đó còn mò mẫm dò đường với một vài lão thành là chính, hiếm có doanh nghiệp lớn nào chịu đầu tư mạo hiểm mà chỉ dừng lại ở mức tìm hiểu dần dần.

Đã có thể sống bằng làm game tại Việt Nam? - Hình 2

Quang cảnh tại Emobi Games – Studio phát triển 7554.

Hiện tại, mọi chuyện đã tiến triển hơn nhiều với chừng không dưới 6, 7 studio (đầu tư bài bản nhất có thể kể đến Emobi Games, VTC Studio, FPT Studio, GSS). Dĩ nhiên với các studio tự túc về mặt vốn liếng thì khó hoàng tráng ngay được, nhưng họ vẫn góp phần khiến cơ hội “có việc làm” của fan gamedev tăng lên.

Video đang HOT

Tìm hiểu thực tế tại một số studio, giai đoạn tuyển nhân viên diễn ra tương đối rộng rãi, tức làkhông quá quan trọng vấn đề bằng cấp mà là niềm đam mê tới đâu và khả năng tiềm ẩn ra sao. Họ cũng không đòi hỏi ứng viên phải biết nhiều mặt như lập trình, đồ họa, thiết kế mà chỉ cầntốt thực sự một khía cạnh duy nhất.

Đã có thể sống bằng làm game tại Việt Nam? - Hình 3

Điều quan trọng nhất là đam mê.

“Nhiều bạn tưởng rằng phải biết nhiều thứ mới có thể làm game, thế nhưng thực tế chúng tôi chú trọng “chất” hơn “lượng”, chỉ cần giỏi 1 mặt thực sự là có cơ hội thử việc ngay”, đại diện một hãng game tại VN tâm sự.

Còn về cơ hội thăng tiến, khó có thể nói là ngành gamedev dồi dào hơn các nghề khác, thế nhưngmôi trường làm việc trẻ trung, năng động cùng với thị trường phát triển với tốc độ mạnh mẽ như lúc này thì chắc chắn không thể ít cơ hội vươn lên được. Lúc này thị trường game đang đình trệ, nhưng chẳng ai dám nói rằng nó không trỗi dậy trong thời gian tới.

Lương

Nói đến việc làm mà “bỏ quên” chuyện lương thì quả là thiếu sót khó chấp nhận được. Hơn nữa xu hướng của giới trẻ Việt ngày nay là luôn muốn biết số tiền hàng tháng mình được lĩnh là bao nhiêu hơn là tìm hiểu kỹ càng bản chất công việc. Rất may, ngành gamedev trong nước không hề đãi ngộ nghèo nàn chút nào.

Đã có thể sống bằng làm game tại Việt Nam? - Hình 4

Mức lương và môi trường làm việc rất tốt (ảnh chụp trụ sở VTC Studio).

Tham khảo tại một số studio, đơn cử như VTC Studio chẳng hạn, lương của một nhân viên chính thức dao động từ 7 ~ 9 triệu VNĐ. Nếu là coder, khoản tiền này có thể cao hơn từ 1~3 triệu, đó là chưa kể tới vị trí senior hay leader. Dĩ nhiên khoản lương này chưa thể so sánh được với một số ngành nghề “hái ra tiền” như ngân hàng, tài chính nhưng chắc chắn không thể gọi là ít ỏi so với mặt bằng Việt Nam.

Đối với các studio trong Nam, vì tính chất xã hội nên mặt bằng lương có thể còn cao hơn (trung bình ~ 10 triệu VNĐ). Vị trí designer được trả công khá nhất và cũng tuyển chọn khắt khe nhất vì đây là “bộ não” của cả dự án, coder và artist có thể thấp hơn tùy năng lực.

Đã có thể sống bằng làm game tại Việt Nam? - Hình 5

Nhiều người cho rằng lựa chọn làm game tuy mạo hiểm nhưng rất hài lòng.

“Mình đã chọn ngành này và bây giờ cảm thấy lựa chọn ấy là hoàn toàn đúng đắn, ban đầu cũng thấy hơi phiêu lưu nhưng sau khi vào làm việc, gặp gỡ nhiều anh em cùng đam mê nên quyết theo tới cùng”, một artist game tại Hà Nội tâm sự.

Thực chất, chuyện đãi ngộ khá tốt như trên là điều không quá lạ lùng, nhất là khi mỗi studio đều dành ra khoản tiền hàng trăm nghìn cho tới hàng triệu USD cho một dự án. Ngay như Emobi Games đã dành ra tới 20.000 USD chỉ cho hệ thống motion-capture trong dự án 7554 chẳng hạn.

Tương lai

Với xu thế hội nhập ngày nay, phát triển game chắc chắn rồi sẽ là ngành nghề được xã hội coi trọng. Vừa qua đã bắt đầu có những hứa hẹn về chính sách đãi ngộ giống như ngành phần mềm nhiều năm qua (như giảm thuế chẳng hạn), vấn đề còn đọng lại chỉ là liệu đầu ra cho các sản phẩm thuần Việt có quá thắt nút hay không mà thôi.

Đã có thể sống bằng làm game tại Việt Nam? - Hình 6

Một tương lai tươi sáng đang chờ đợi.

Hy vọng với sự ra mắt tương đối thành công của SQUAD, G3, Jay Online hay cuối năm nay là dự án 7554, số lượng các bạn trẻ tìm tới nghề devgame sẽ nhiều hơn, tạo nguồn lực dồi dào cho thị trường, quá đó dần xây dựng một “đế chế” Việt Nam như Trung Quốc từng làm được trước hai đại gia Hàn, Nhật.

Theo Bưu Điện Việt Nam

Gamer nói gì về game thuần Việt thứ 3 năm 2011?

Không sánh được với Audition, nhưng những gì trò chơi làm được là rất đáng khích lệ.

Là tựa game âm nhạc "made in Viet Nam" rất được mong chờ, Jay Online đã bước vào giai đoạn Alpha Test với nhiều kỳ vọng mới. Đây cũng là MMO thuần Việt thứ 3 mở cửa thử nghiệm trong năm nay (sau SQUAD và G3).

Đã hơn 24h đồng hồ sau khi mở cửa web game âm nhạc hứa hẹn sẽ "phát sốt" trong hè này. Thời gian từ khi công bố dự án Jay đến khi trò chơi được thử nghiệm chỉ trong vài tháng. Mới đầu, sau một vài dự đoán về việc đây là dự án của một studio nhỏ không chuyên thì cuối cùng tên NSX với đội ngũ nhân lực, vật lực "Việt 100%" là Fgame chính thức lộ diện.

Gamer nói gì về game thuần Việt thứ 3 năm 2011? - Hình 1

Jay Online là game âm nhạc với lối chơi giống với Audition, nhưng lại chơi trên nền web - rất nhẹ nhàng, thuận tiện cho game thủ. Đây lại là thể loại được giới trẻ khá yêu thích bởi sự gần gũi và sự sôi động trên nền nhạc hiện đại, Jay Online cộng thêm nền tảng là một game thuần Việt lại càng khiến người chơi nóng lòng hơn nữa. Cho đến ngày 10/5 khi chính thức thử nghiệm Alpha Test, cuối cùng người yêu thích thể loại game này cũng được trực tiếp trải nghiệm Jay Online.

Với lượng 1200/1800 code test phát ra được kích hoạt, đây có thể coi là thành công của game. Hiện tại, sau khi gamer Việt đã "bội thực" với web game, Jay vẫn rất khiến người ta quan tâm, nhất là sau khi series screenshot của trò chơi cho thấy nó có nhiều tính năng ấn tượng cộng thêm với đồ họa cũng không hề "cùi" chút nào.

Trên fansite của trò chơi, tất cả game thủ đều rất nóng lòng thời điểm server chính thức mở cửa, khi đó thì rất nhiều người vẫn chưa có code test nên đã tiện "nài" admin Fgame chia sẻ. Khi bắt đầu vận hành, tuy lượng người tham gia test không quá đông nhưng cũng đủ làm tắc nghẽn server, đương nhiên tình trạng lang, disconnect cũng xảy ra. Như vậy, so với tình trạng ảm đạm của các tựa game âm nhạc, Jay Online hiện đang có nhiều lợi thế bên cạnh việc được quan tâm.

Gamer nói gì về game thuần Việt thứ 3 năm 2011? - Hình 2

Người chơi đánh giá khá tích cực về game. Ngay khi đưa vào thử nghiệm, shop thời trang, pet shop trong Jay đã được cập nhật hết sức đầy đủ và đa dạng để phục vụ game thủ. Bên cạnh đó, tính năng đặc biệt nhất của Jay là tự thiết kế trang phục, tự up nhạc nền.... cũng rất được chờ đón. Đây là một điều hoàn toàn mới, nhưng hiện tại thì các chức ăng này vẫn chưa được hiểu cụ thể như thế nào.

Cash shop trong Jay tỏ ra rất "buôn may bán đắt" khi trong ngày đầu tiên mà bảng xếp hạng đã có những cái tên. Tuy nhân vật trong game bị nhận xét là "quá ngắn", nhưng khi được đầu tư thêm về ngoại hình bởi các phụ kiện, trang phục NPH cung cấp trông cũng rất cá tính.

"Mình thấy Jay khá ổn, lại có thêm khoản sáng tạo về kiểu nhảy Cross 6k và Crew 4k 8k nữa" - một gamer nhận xét. Như vậy, ngoại trừ việc giữ được server ổn định cho việc tận hưởng trò chơi,Jay cũng đã tạm làm hài lòng game thủ. Phần âm nhạc được đánh giá cao bởi chất lượng và phong phú. Người chơi tỏ ra khá thích thú với cách mà NPH sắp xếp hệ thống nhạc nền - sàn nhảy, hệ thống cá nhân "nhà tôi" để người chơi tự do thể hiện "bản sắc cá nhân", đồng thời nhiệm vụ và boss cũng được coi là thử thách khá thú vị.

Gamer nói gì về game thuần Việt thứ 3 năm 2011? - Hình 3

Tuy nhiên, cũng có nhiều người chơi lắc đầu ngán ngẩm ngay khi nhìn thấy nhân vật và nhận xét ngay rằng giao diện sao mà... giống Audition thế! Vũ đạo game thì chỉ lặp đi lặp lại những động tác giống nhau, nhanh gây nhàm chán. Nhân vật lại... ngắn nên không có cảm giác sự uyển chuyển trong vũ đạo.

Xem ra phong cách anime NSX theo đuổi không hợp lắm với thị hiếu của các bạn trẻ ở độ tuổi thanh thiếu niên mà hướng về cho... trẻ em chơi. Tất nhiên, ưu điểm là một web game và những sáng tạo về gameplay của trò chơi là không thể không kể đến, nhưng xem ra với một Audition cạnh bên vốn quá nổi danh thì việc bị đem ra so sánh là khó tránh khỏi.
Bằng việc cho ra mắt Cash shop, những nghi ngờ về Jay sẽ trở thành một Audition thứ hai với "nhất cử nhất động đều cần VNĐ" cũng được dấy lên. Ngoài ra, việc chơi game theo phong trào của game thủ cũng là yếu tố khó đoán trước liệu trong giai đoạn Alpha test Jay có duy trì được lượng người chơi game cao không. Mặc dù vậy, hiện tại nhiều người chơi game với mục đích vừa để khám phá, vừa giành lấy những quà tặng hết sức hấp dẫn từ phía NSX như bàn phím Mitsumi, Iphone 4...

Gamer nói gì về game thuần Việt thứ 3 năm 2011? - Hình 4

Như vậy, sau một ngày trải nghiệm cùng Jay Online, mỗi gamer đều có những cảm nhận riêng. Cho đến hiện tại, tuy chưa tạo nên một sự quan tâm quá lớn, nhưng cũng đã phần nào làm thỏa lòng người ham mê casual game âm nhạc. Bằng sự nỗ lực của NPH và những hứa hẹn sẽ cho ra mắt nhiều tính năng mới nữa, trong tương lai hẳn gamer còn được khám phá một Jay Online ấn tượng và tràn trề tiềm năng hơn.

Theo Vnexpress

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Arcane 2 bùng nổ thành công khiến một cộng đồng game huyền thoại "cay đắng"
08:08:38 15/11/2024
Hai tựa game có nhân vật nữ gợi cảm bậc nhất bất ngờ kết hợp, hình ảnh khiến fan nam ngây ngất
08:16:12 15/11/2024
Black Myth: Wukong phiên bản "fan made" miễn phí 100% cập nhật nội dung mới, bổ sung thêm nhiều boss
08:18:25 15/11/2024
ĐTCL mùa 13: Tổng quan về Gia Đình - chủng tộc cực chiến khiến không ít game thủ "việt vị"
08:28:32 16/11/2024
Nóng! Infinity Nikki chính thức ấn định thời điểm ra mắt sớm, hứa hẹn khiến làng game quốc tế phải điên đảo
08:34:26 16/11/2024
VNG sẽ phải đóng cửa loạt game "huyền thoại"
08:37:10 16/11/2024
Xuất hiện một tựa game Việt có đồ họa đẹp tới ngỡ ngàng, được so sánh với bom tấn của miHoYo
08:41:09 16/11/2024
Giảm giá hơn 70%, cơ hội tốt cho game thủ sở hữu ngay một trong những bom tấn kinh dị hay nhất mọi thời đại
08:11:21 15/11/2024

Tin đang nóng

Tin không vui cho Kỳ Duyên trước thềm Chung kết Miss Universe 2024
23:46:08 16/11/2024
Thảm đỏ hot nhất hôm nay: "Em gái quốc dân" lộ mặt sưng phù gây sốc, Triệu Lệ Dĩnh "chặt đẹp" dàn mỹ nhân trong bài test cam thường
22:06:03 16/11/2024
1 Hoa hậu lên tiếng về nghi vấn livestream nói xấu Kỳ Duyên
23:51:06 16/11/2024
Phi Thanh Vân thân mật bên bạn trai hơn 10 tuổi, NSƯT Đức Hải sống kín tiếng
23:48:37 16/11/2024
Đàm Vĩnh Hưng nộp đơn kiện đòi bồi thường vụ tai nạn tại Mỹ
23:27:56 16/11/2024
Em gái Cẩm Ly lên tiếng thông tin ly hôn chồng tỷ phú đô la
23:42:24 16/11/2024
Chung kết Miss Universe 2024: Kỳ Duyên thế nào sau khi bị "chê tơi tả"?
23:37:32 16/11/2024
Kỳ Duyên có khả năng chiến thắng tại đấu trường khốc liệt Hoa hậu Hoàn vũ?
22:41:38 16/11/2024

Tin mới nhất

Nhờ Black Myth: Wukong, bom tấn "gợi cảm" nhất 2024 báo tin vui cho game thủ, chuẩn bị xuất hiện trên PC

08:32:09 16/11/2024
Đây có lẽ là thông tin không thể vui hơn dành cho các game thủ và chắc chắn cũng nên dành một lời cám ơn cho Black Myth: Wukong.

Game thủ sẽ không được tiến hành giao dịch ảo trên mạng

08:13:53 15/11/2024
Quy định mới đang khiến cộng đồng game thủ bàn tán xôn xao. Game thủ sẽ không còn được phép tiến hành giao dịch vật phẩm ảo, đơn vị ảo, điểm thưởng trên mạng với nhau

Riot Games thay đổi hệ thống giải đấu Valorant, game thủ Việt sẽ ra sao?

07:10:56 14/11/2024
Cộng đồng game thủ Việt Nam chắc chắn đã biết đến thông tin Riot Games hạ cấp giải đấu LMHT VCS. Điều này cũng đồng nghĩa với việc VCS sẽ trở thành giải đấu hạng 2 và các đội tuyển phải thi đấu tranh tấm vé đến các sân chơi

Bom tấn thế giới mở hay nhất mọi thời đại chuẩn bị có phần mới, rò rỉ nội dung gây phấn khích game thủ

07:07:20 14/11/2024
Tựa game đang được nhắc tới trong câu chuyện lần này là The Witcher 4 - cái tên có lẽ đang nhận được nhiều sự chú ý nhất ở thời điểm hiện tại bên cạnh siêu phẩm GTA 6.

Bị trộm mất thẻ Pokemon giá 1 tỷ, nam game thủ may mắn bất ngờ tìm lại được, quyết định sau đó gây bất ngờ

07:05:09 14/11/2024
Các thẻ bài TCG (Trading Card Game) đang ngày càng trở nên có giá trị và dễ dàng trở thành miếng mồi béo bở cho các tên trộm.

Tất tần tật mọi điều về 7 vị thần của Genshin Impact, fan lâu năm cũng chưa chắc đã biết hết (p1)

07:02:33 14/11/2024
Genshin Impact nổi tiếng với thế giới sâu sắc và phức tạp và bản thân vùng đất Teyvat cũng ẩn chứa cực nhiều bí mật về lịch sử, truyền thuyết của 7 quốc gia cũng như cuộc chiến tranh giữa các vị thần trong quá khứ.

2 tân binh nhà miHoYo và Kuro Games đối đầu nhau, cạnh tranh cho giải thưởng game của năm

07:00:20 14/11/2024
Ở thời kỳ hoàng kim của dòng game Gacha thì những ông lớn như miHoYo và Kuro Games không thể nào ngồi yên ngoài cuộc. Trong năm 2024 này, bên cạnh vô vàn sản phẩm hấp dẫn mới thì Zenless Zone Zero (miHoYo)

Game thủ dưới 18 tuổi không chơi một trò chơi quá 60 phút, một ngày không quá 3 tiếng

09:08:49 13/11/2024
Tại đây, đã có những thay đổi mang tính siết chặt quản lý và mang tới ảnh hưởng lớn dành cho các nhà phát hành cung cấp trò chơi điện tử nói riêng cũng như các game thủ nói chung.

Rò rỉ hình ảnh mới từ DLC của Black Myth: Wukong, hé lộ danh tính Hạc Tiên Quân?

09:04:19 13/11/2024
Các fan của Black Myth: Wukong đang bán tin bán nghi trước thông tin này. Tới thời điểm này gần như đông đảo các game thủ đều đã hoàn thành xong cốt truyện chính của Black Myth: Wukong.

Loạt game nhập vai bom tấn siêu hay bất ngờ giảm giá sập sàn, khuyến mại tới 87% cho người chơi

09:01:43 13/11/2024
Mặc dù bản thân nhà phát triển Bestheda cũng có không ít những drama xuyên suốt nhiều thập kỷ tồn tại. Thế nhưng không thể phủ nhận rằng phần lớn các tựa game nhập vai của hãng đều cực kỳ đáng đồng tiền bát gạo .

Đột Kích thống trị làng game FPS xứ Trung, giờ cũng phải "chịu thua" trước sự xuất hiện của bom tấn này

08:57:17 13/11/2024
Tại thị trường cạnh tranh như Trung Quốc, các tựa game FPS luôn phải đối mặt với nguy cơ bị khai tử bất cứ lúc nào nếu không có được sự đón nhận mạnh mẽ từ cộng đồng game thủ.

Kình địch của Genshin Impact quá "ghê", chưa ra mắt đã có hơn 30 triệu lượt game thủ đăng ký trước

08:54:30 13/11/2024
Các tựa game thế giới mở vẫn đang duy trì được vị thế vững chắc của mình trong ngành công nghiệp trò chơi ở thời điểm hiện tại.

Có thể bạn quan tâm

Hoàng Thuỳ sượng trân, nghi vấn bị "ghẻ lạnh" vì 1 hành động của vị chủ tịch?

Sao việt

07:45:25 17/11/2024
Tối 16/11, cư dân mạng rần rần bàn tán clip Á hậu Hoàng Thuỳ xịt keo khi bị bà Trang Lê bỏ qua trên sân khấu một sự kiện thời trang.

Con gái cưới 2 tháng vẫn chưa được bước chân vào cửa nhà chồng, tôi cay đắng phát hiện bí mật đáng sợ về bà thông gia trong đoạn tin nhắn

Góc tâm tình

07:42:07 17/11/2024
Hóa ra con gái tôi bị trì hoãn về nhà chồng là bởi mẹ chồng nó cố tình che giấu mục đích riêng. Hôm nay là rằm tháng 10 nhưng tôi chẳng có tâm trạng đâu mà nấu cơm cúng.

Mỹ nhân đẹp đến mức được người dân dựng tượng, thờ tụng như nữ thần

Sao châu á

07:39:26 17/11/2024
Theo QQ, nữ diễn viên Lưu Đào từng được mệnh danh là con dâu quốc dân , người vợ quốc dân nhờ vẻ đẹp phúc hậu đằm thắm.

Cái kết của nam thần tượng bị đuổi khỏi nhóm bằng 1000 vòng hoa tang

Nhạc quốc tế

07:33:07 17/11/2024
Rời RIIZE nhưng Seunghan vẫn là một nghệ sĩ của SM. Đến sáng 15/11, công ty này thông báo sẽ cho Seunghan debut solo.

Sự khác biệt và chỗ đứng của Wxrdie trong làng Hip-hop Việt

Nhạc việt

07:25:08 17/11/2024
Wxrdie khẳng định khả năng làm nhạc của bản thân khi cho ra mắt album đầu tay dài đến 24 tracks - đúng với số tuổi của anh chàng.

Có 1 loại rau giàu canxi hơn sữa, giá rẻ không lo phun hóa chất

Sức khỏe

07:15:30 17/11/2024
Dân gian thì thường dùng rau càng cua để chữa rắn cắn, nhọt lở, chấn thương sưng đau. Hàm lượng sắt trong rau càng cua giúp bồi bổ khí huyết, phòng thiếu máu thiếu sắt, răn rau càng cua nấu chín giúp bổ máu.

Nữ ca sĩ bị quay lưng, mất hết quan hệ vì làm mẹ đơn thân, đi hát với cát xê 20 nghìn là ai?

Tv show

07:13:39 17/11/2024
Mới đây, chương trình Người kể chuyện tình đã lên sóng, với khách mời là ca sĩ Hiền Anh. Tại đây, nữ ca sĩ chia sẻ về sự nghiệp gian truân của mình.

Nhận lời đe dọa khi nhắn tin với AI

Thế giới

07:11:44 17/11/2024
Một cử nhân sau đại học tại Mỹ đã nhận tin nhắn đe dọa khi trò chuyện với chatbot trí tuệ nhân tạo (AI) Gemini của Công ty Google.

Nguy cơ nào khi dùng sản phẩm chăm sóc da hết hạn?

Làm đẹp

07:01:22 17/11/2024
Có thể dùng tủ lạnh mini đựng mỹ phẩm ở ngăn mát đối với các sản phẩm tự nhiên không chứa chất bảo quản, làm chậm quá trình phân hủy một số thành phần dễ bị oxy hóa (như vitamin C).

Loài người bí ẩn đã tuyệt chủng từng 'cấy' gien cho người hiện đại

Lạ vui

07:01:08 17/11/2024
Báo cáo mới cho thấy không những tổ tiên loài người từng quan hệ với người Neanderthal mà còn giao lưu với người Denisova, dẫn đến gien của người Denisova xuất hiện trong bộ gien của người hiện đại.

10 cách phối áo thun dài tay và quần jeans trẻ trung

Thời trang

06:47:22 17/11/2024
Áo thun trắng cổ tim ghi điểm ở nét nữ tính, dịu dàng. Chị em nên kết hợp item này với quần jeans ống suông để vẻ ngoài thêm năng động, phóng khoáng. Đôi giày sneaker trắng là mảnh ghép hoàn hảo của bộ trang phục trẻ trung.