Cứu sống trẻ phình mạch não bẩm sinh hiếm gặp
Đây là một trường hợp dị dạng mạch máu não hiếm gặp có tỷ lệ 1/25.000 cuộc sinh. Nếu không được can thiệp sớm thì trẻ sẽ có nguy cơ cao bị rối loạn về thần kinh, suy tim và tỷ lệ tử vong cao lên đến 90%.
Ngày 23/3, tin từ BV TW Huế, đơn vị vừa thực hiện thành công bít hoàn toàn dò động tĩnh mạch Galen bằng coil cho một trẻ sơ sinh.
Trước đó, thai phụ Trần Thị Nhi (29 tuổi, trú huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên Huế) được sàng lọc trước sinh và phát hiện trẻ có dị tật phình tĩnh mạch não. Vào tuần thai thứ 36, thai phụ được chỉ định mổ lấy thai vì thai kém phát triển. Trẻ ra đời trong tình trạng thiểu dưỡng, nặng 1,8kg, suy hô hấp và hạ đường máu.
Theo BV TW Huế, ngay sau khi được sinh ra, trẻ được chụp MRI sọ não và chẩn đoán dò động tĩnh mạch Galen, các nhánh dò từ động mạch não sau hai bên dò vào tĩnh mạch Galen, phình tĩnh mạch Galen.
Các y, bác sĩ can thiệp cứu sống bệnh nhi. Ảnh Thượng Hiển
Video đang HOT
Ekip đột quỵ, Khoa Đột quỵ BV TW Huế đã can thiệp thủ thuật đặt coil bít dò động tĩnh mạch Galen khi trẻ được 22 ngày tuổi. Đến nay, trẻ đã thở được khí trời, bú mẹ tốt và được xuất viện sau mổ 5 ngày.
BSCKII. Nguyễn Thị Diễm Chi – Phó Giám đốc Trung tâm Nhi khoa, BV TW Huế cho biết, đây là một trường hợp dị dạng mạch máu não hiếm gặp có tỷ lệ 1/25.000 cuộc sinh. Nếu không được can thiệp sớm thì trẻ sẽ có nguy cơ cao bị rối loạn về thần kinh, suy tim và tỷ lệ tử vong cao lên đến 90%.
“Trường hợp dò động tĩnh mạch, phình tĩnh mạch Galen này được phát hiện sớm bằng sàng lọc trước sinh và được can thiệp nút mạch rất sớm, đạt thành công, lúc trẻ chỉ mới 3 tuần tuổi, giúp thay đổi hẳn tiên lượng cuộc sống của trẻ”, BSCKII. Nguyễn Thị Diễm Chi đánh giá.
Theo BV TW Huế, kiểm tra sàng lọc trước khi sinh trong 3 tháng đầu, 3 tháng giữa và 3 tháng cuối sẽ chỉ ra các vấn đề về sức khỏe của người mẹ như về nhóm máu, tiểu đường thai kỳ, thiếu máu, hệ miễn dịch hay như về đường tình dục và ung thư cổ tử cung. Bên cạnh đó, xét nghiệm sàng lọc còn giúp các bác sĩ biết được tình trạng về sức khỏe của mẹ và tình trạng của thai nhi cũng như các thông số của em bé.
Trao đổi với PV Báo Sức khỏe & Đời sống, ThS.BSCKII Hoàng Thị Lan Hương – Phó Giám đốc BV TW Huế cho biết, việc sàng lọc trước sinh sẽ tạo điều kiện phát hiện, can thiệp sớm bệnh, tật ở thai nhi và trẻ sơ sinh. Đồng thời, qua đó sẽ giúp cho trẻ sinh ra phát triển bình thường hoặc tránh được những hậu quả nặng nề do dị tật bẩm sinh gây ra, giảm thiểu số người tàn tật, thiểu năng trí tuệ trong cộng đồng, góp phần nâng cao chất lượng dân số.
Theo BV TW Huế, Trung tâm sàng lọc, chẩn đoán trước sinh và sơ sinh được thành lập có thể thực hiên nhiều kỹ thuật chuyên sâu trong chẩn đoán và can thiệp trước sinh và sau sinh.
Trung tâm có thể chẩn đoán tiền sản như siêu âm sàng lọc chẩn đoán trước sinh các bất thường thai nghén với các máy siêu âm hiện đại có độ phân giải cao (máy siêu âm 4D/5D), thực hiện sinh thiết gai nhau từ tuần thai thứ 11, chọc ối từ tuần thai thứ 16 ở những thai kỳ nguy cơ cao.
90% ca đột quỵ có thể phòng ngừa
Khoảng 90% ca đột quỵ xuất phát từ tăng huyết áp, tiểu đường, hút thuốc lá, béo phì... có thể phòng ngừa bằng cách kiểm soát các yếu tố này.
PGS.TS.BS Nguyễn Huy Thắng, Phó Chủ tịch Hội đột quỵ Việt Nam, Trưởng Khoa Bệnh lý mạch máu não Bệnh viện Nhân Dân 115 (TP HCM), cho biết chỉ khoảng 10% không tìm được nguyên nhân, còn lại hầu hết bệnh nhân đột quỵ đều mang ít nhất một hoặc thậm chí nhiều yếu tố nguy cơ. Một người béo phì, hút thuốc lá, cao huyết áp, đôi khi kèm tiểu đường, nếu không kiểm soát hiệu quả các vấn đề thì biến cố đột quỵ xảy ra gần như chắc chắn.
Theo bác sĩ Thắng, bệnh nhân đột quỵ thường nhập viện với hai tình huống. Thứ nhất, người bệnh không biết mình mang yếu tố nguy cơ, đến khi bị đột quỵ, đo huyết áp, thử đường huyết mới phát hiện. Thứ hai, bệnh nhân biết nhưng chủ quan, không điều trị hoặc bỏ dở, bởi các thủ phạm này thường có triệu chứng khá mơ hồ, trong khi tăng huyết áp, tiểu đường phải dùng thuốc kiểm soát lâu dài, hầu như điều trị suốt đời theo chỉ định của bác sĩ.
"Nhiều người đánh giá rất thấp các bệnh lý tiềm tàng này, đến lúc bùng phát thì trở tay không kịp", bác sĩ Thắng chia sẻ. Chẳng hạn, nhiều người bệnh tăng huyết áp tâm thu cao trên 180 mmHg vẫn cảm giác khoẻ mạnh bình thường nên nghĩ rằng không cần phải uống thuốc hằng ngày. Một số người sau vài tháng dùng thuốc, huyết áp ổn định thì tự ý ngưng vì ngại uống thuốc, hoặc sợ uống thuốc sẽ làm tụt huyết áp. Trong khi đó, mức huyết áp được duy trì là nhờ thuốc, khi ngưng thuốc huyết áp sẽ tăng cao trở lại.
Bác sĩ Thắng nhấn mạnh, đột quỵ là nguyên nhân tử vong đầu trên thế giới, nhưng điều đáng sợ không kém là gánh nặng tàn phế. Một người đang khoẻ mạnh, sau cơn đột quỵ có thể trở nên liệt, rối loạn nuốt, suy giảm trí nhớ.... Các thống kê thấy khoảng 70% bệnh nhân đột quỵ một lần không thể quay lại cuộc sống bình thường. Bệnh nhân đột quỵ may mắn phục hồi tốt, cũng cần phải sử dụng thuốc để phòng ngừa tái phát.
Cách đây khoảng 25 năm, thế giới hầu như đầu hàng với đột quỵ vì không có biện pháp được xem là hữu hiệu làm giảm sự phá huỷ tế bào não gây ra do đột quỵ. Hiện nay, đột quỵ là bệnh chữa được nhưng đòi hỏi bệnh nhân đến sớm những giờ vàng đầu tiên để chạy đua thời gian cứu những tế bào não chưa chết, nếu đến trễ hậu quả rất lớn.
"Do đó, điều quan trọng là nên phòng ngừa, tầm soát phát hiện sớm các bệnh lý nguy cơ và quan tâm kiểm soát. Nếu chờ đến lúc bị đột quỵ và dựa vào việc bác sĩ điều trị thì khả năng thất bại rất cao nếu đến viện trễ, kể cả đến sớm thì tỷ lệ thành công cũng chỉ khoảng 50%", bác sĩ Thắng nói.
Theo bác sĩ Thắng, bệnh đột quỵ khá dễ nhận biết vì hầu hết bệnh nhân có triệu chứng liệt, yếu nửa người cùng một bên cơ thể. Triệu chứng thường gặp nữa là bệnh nhân đột nhiên méo miệng, nói không rõ, tiếng bị đớ.
"Các triệu chứng này đều xảy ra rất đột ngột, không có cơn báo trước", bác sĩ Thắng nói.
Dấu hiệu nhận biết sớm đột quỵ theo quy tắc FAST. Ảnh: Bác sĩ cung cấp
Bác sĩ Thắng khuyến cáo cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất có khả năng điều trị đột quỵ càng sớm càng tốt, hầu hết nạn nhân đều tỉnh táo nên không cần sơ cứu gì khác. Việc xử trí tại nhà như cho uống thuốc hạ huyết áp, đâm kim, chích lễ... vừa không có tác dụng, vừa gây nguy hiểm bệnh nhân, đồng thời làm chậm trễ "thời gian vàng".
Đột quỵ khi đang khám bệnh, hồi phục hoàn toàn sau 12 giờ Người đàn ông 38 tuổi, đến Bệnh viện Đại học Y Dược tái khám bệnh mạn tính định kỳ, đột nhiên không nói được, rồi liệt tay, chân. Bệnh nhân nhanh chóng được cấp cứu, chụp CT não, sau đó điều trị thuốc tan cục máu đông, truyền thuốc và dùng dụng cụ lấy huyết khối chỉ trong vòng 25 phút. May mắn...