Cứu giúp người bị tai nạn, có thể được thưởng 3 triệu đồng

Bộ Công an đang lấy ý kiến dự thảo nghị định quy định về nguồn hình thành, hoạt động chi, thành lập, quản lý, sử dụng Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ.

Dự thảo quy định mức chi hỗ trợ không quá 3 triệu đồng cho tổ chức, cá nhân có thành tích giúp đỡ, cứu chữa , đưa người bị tai nạn giao thông (TNGT) đường bộ đi cấp cứu và được cơ quan quản lý nhà nước về trật tự an toàn giao thông từ cấp tỉnh trở lên khen thưởng.

Xóa bỏ tâm lý “làm ơn mắc oán”

Đề xuất của Bộ Công an nhận được nhiều ý kiến ủng hộ. Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho rằng trong các tình huống khẩn cấp, việc giúp đỡ kịp thời (đúng cách) sẽ giúp nạn nhân hạn chế thiệt hại về cả tính mạng và tài sản, góp phần giảm thiểu hậu quả do TNGT gây ra. Quy định như dự thảo nhằm tôn vinh những hành động dũng cảm, từ đó nhân rộng tinh thần tương thân tương ái tới xã hội .

Bộ Công an đề xuất hỗ trợ đến 3 triệu đồng cho tổ chức, cá nhân có thành tích giúp đỡ, cứu chữa, đưa người bị TNGT đi cấp cứu . ẢNH MINH HỌA: V.P

Vẫn theo đại biểu Hòa, không nên dừng lại ở con số 3 triệu đồng mà cần phân tích chính sách ở góc độ sâu hơn. Đó là sự ghi nhận, bảo vệ của nhà nước đối với cá nhân, tổ chức vì lợi ích của người khác. Thực tế cho thấy, một số trường hợp gặp rắc rối từ việc giúp đỡ người gặp nạn (bị người nhà nạn nhân hiểu lầm rồi hành hung , thậm chí vướng vào kiện tụng…) nên nảy sinh tâm lý e ngại, sợ rơi vào cảnh “làm ơn mắc oán”. Sự ghi nhận nêu trên là rất cần thiết để xóa bỏ tâm lý này.

Dư luận hẳn không quên vụ việc tại Quảng Ninh vào tháng 6.2022, một tài xế bán tải hỗ trợ đưa nạn nhân bị TNGT vào bệnh viện cấp cứu. Người nhà nạn nhân sau đó cho rằng tài xế bán tải là người gây tai nạn nên tố cáo đến cơ quan chức năng. Hậu quả khiến vợ chồng tài xế bán tải phải mang xe đến làm việc tại trụ sở công an. Kết quả xác minh sau đó đã chỉ rõ họ “trong sạch”.

Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng, Đoàn luật sư TP.Hà Nội, dẫn quy định tại luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Theo đó, giúp đỡ, cứu chữa kịp thời người bị nạn còn là trách nhiệm của người có mặt tại nơi xảy ra tai nạn. Luật còn nghiêm cấm hành vi “khi có điều kiện mà cố ý không cứu giúp người bị TNGT đường bộ”, nếu vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc xử lý hình sự, tùy theo tính chất, mức độ của hành vi.

Cứu giúp người bị tai nạn, có thể được thưởng 3 triệu đồng

Tuy nhiên, vì những vụ việc như tại Quảng Ninh, hoặc có trường hợp bị người nhà nạn nhân hành hung, đe dọa…, nhiều người rơi vào cảnh “giúp thì sợ vạ lây, không giúp thì lương tâm cắn rứt”. Quy định như dự thảo sẽ phần nào xóa bỏ “rào cản tâm lý”, khích lệ người dân sẵn sàng cứu giúp người khác, bởi cơ quan quản lý nhà nước luôn ghi nhận, ủng hộ; qua đó giảm thiểu tình trạng thờ ơ, vô cảm.

Cần thêm nhiều giải pháp

Phân tích thêm, đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng ngoài cơ chế hỗ trợ bằng tiền, cơ quan quản lý cần xây dựng các giải pháp đồng bộ khác để khuyến khích hành động cứu giúp người gặp nạn. “Được hỗ trợ 3 triệu đồng nhưng phải đi tới đi lui, nay triệu tập, mai lại triệu tập để lấy lời khai, nếu như vậy thì dù tăng lên 5 triệu hay 10 triệu thì nhiều người vẫn e ngại”, vị đại biểu lấy ví dụ, và kiến nghị cần có hành lang pháp lý nhằm hỗ trợ, tạo thuận lợi tốt nhất cho người cứu giúp nạn nhân trong quá trình giải quyết vụ án.

Còn theo luật sư Nguyễn Ngọc Hùng, pháp luật hiện hành có quy định về việc xử lý đối với hành vi vu khống, cố ý gây thương tích hoặc đe dọa đến sức khỏe , tính mạng của người cứu giúp nạn nhân TNGT. Cơ quan chức năng cần xử lý nghiêm với các trường hợp vi phạm, đây chính là giải pháp quan trọng để bảo vệ người cứu giúp nạn nhân.

Đồng thời, cơ quan có thẩm quyền cần đẩy mạnh tuyên truyền để người dân nói chung, người nhà nạn nhân nói riêng, có cách ứng xử phù hợp khi người thân gặp nạn. Ví dụ, người nhà cần bình tĩnh tìm hiểu, nắm bắt tình hình, hỏi han nhân chứng trước khi đưa ra nhận định, tránh việc nóng vội, nghi ngờ sai lầm…

Ngoài ra, trong một số trường hợp, cứu giúp không đúng cách có thể dẫn tới hậu quả ngoài mong muốn, khiến tình trạng thương tích của nạn nhân nặng hơn hoặc gây xáo trộn hiện trường vụ việc. Cần có hướng dẫn, phổ biến rộng rãi để tránh tình huống này.