Cưỡng chế nhà này, dỡ luôn nhà kế bên

Hai nhà cạnh nhau cùng vi phạm xây dựng không phép, mới chỉ có một nhà có quyết định cưỡng chế nhưng đoàn công tác tháo dỡ luôn nhà bên cạnh.

Mới đây, ông Nguyễn Chí Nguyện (ở phường 5, TP Cà Mau) có đơn tố giác về hành vi hủy hoại tài sản của đoàn cưỡng chế ở TP này vì lúc cưỡng chế nhà kế bên đã tháo dỡ luôn nhà ông.

Nhà ông Nguyện liền kề với nhà bị cưỡng chế.

Nhà ông Nguyện (bên trái) bị tháo dỡ dù chưa có quyết định cưỡng chế. Ảnh: T.VŨ

Dân cảnh báo kẻo dỡ lộn, đoàn cưỡng chế cứ làm

Sáng 13-3-2023, Phòng Quản lý đô thị TP Cà Mau phối hợp với UBND phường 5 tiến hành cưỡng chế tháo dỡ nhà ông Cột ở khóm 4 phường này. Lý do cưỡng chế là năm năm trước, ông Cột bị lập biên bản về xây dựng nhà ở không xin phép. Ngoài bị phạt tiền, quyết định xử phạt còn buộc ông Cột phải khắc phục hậu quả là tháo dỡ nhà vi phạm.

Khi đoàn cưỡng chế tiến hành tháo dỡ đến căn nhà thứ hai, liền kề chung vách với nhà ông Cột, ông cảnh báo đó là nhà người khác, ông thuê bán hột vịt chứ không phải nhà của ông. “Tôi la um sùm, cảnh báo mà đoàn cưỡng chế cứ làm, rồi dỡ tung ra hết luôn. Tôi gọi điện thoại báo chủ nhà nhưng chủ nhà đi công chuyện về chậm, một chặp sau thì nhà ông bạn kế bên đã… toang” – ông Cột nói.

Hai hộ dân đều vi phạm xây dựng nhưng hộ ông Cột có quyết định cưỡng chế, còn hộ ông Nguyện nhà liền kề thì chưa. Ảnh: T.VŨ

Ông Nguyễn Chí Nguyện, người vừa gửi đơn vì bị tháo dỡ nhà, nói: “Vợ chồng tôi hay tin khi đang ở huyện Đầm Dơi, tức tốc chạy về thì nhà cửa bị tháo dỡ gần xong. Tôi có đến nói chuyện với người chủ trì cưỡng chế thì được bảo là có vấn đề gì lên phường trình bày. Việc cưỡng chế vẫn tiếp tục diễn ra cho đến lúc nhà tôi không còn gì cả”.

Cho là đoàn cưỡng chế hủy hoại tài sản, ông Nguyện đã gửi đơn tố giác đến giám đốc Công an tỉnh Cà Mau và VKSND tỉnh này.

“Tôi có đến nói chuyện với người chủ trì cưỡng chế thì được bảo là có vấn đề gì lên phường trình bày. Việc cưỡng chế vẫn tiếp tục diễn ra cho đến lúc nhà tôi không còn gì cả” – ông Nguyện nói.

Chưa có quyết định cưỡng chế cũng… dỡ luôn!

Theo hồ sơ, năm 2017, ông Cột và ông Nguyễn Chí Nguyện dựng nhà cập vách và cùng bị xử phạt hành chính về hành vi xây dựng nhà khung sắt, mái tôn không phép.

Ngày 8-9-2017, ông Cột bị phạt theo Quyết định 4054/QĐ-XPVPHC. Tháng 11-2017, ông Nguyện bị phạt với lỗi tương tự. Ngoài việc bị phạt tiền, hai ông còn bị buộc khắc phục hậu quả là tháo dỡ công trình trái phép.

Ngày 2-3-2023, ông Cột nhận thông báo cưỡng chế tháo dỡ nhà. Tại Quyết định cưỡng chế số 1222/QĐ-CCXP ngày 18-4-2022 của chủ tịch UBND TP Cà Mau về việc cưỡng chế nhà ông Cột thể hiện việc cưỡng chế là để thực hiện Quyết định xử phạt hành chính số 4054/QĐ-XPVPHC nêu trên.

Trong khi đó, ông Nguyện chưa nhận được quyết định hay thông báo cưỡng chế nào nhưng vẫn bị dỡ nhà.

Về việc khi cưỡng chế nhà ông Cột lại tháo dỡ luôn toàn bộ nhà ông Nguyện, ông Nguyễn Trường Giang, Trưởng phòng Quản lý đô thị TP Cà Mau, xác định với PV là chưa có quyết định cưỡng chế đối với nhà ông Nguyện.

Ông Giang cho rằng sẽ rà soát kỹ mới có thể kết luận cưỡng chế có nhầm nhà hay không.

Theo quan sát của PV, khi đoàn cưỡng chế tiến hành cưỡng chế, nhà ông Cột và nhà ông Nguyện liền kề, nhìn như là một căn nhà. Tuy nhiên, năm 2005, cơ quan chức năng tỉnh Cà Mau đã có đợt đo đạc, kiểm đếm (để thực hiện một dự án nhưng dự án đã hoãn) xác định nhà ông Cột và nhà ông Nguyện độc lập.

Như đã nói ở trên, hai ông vi phạm về xây dựng năm 2017 với hai quyết định xử phạt riêng biệt và thời gian lập biên bản, ra quyết định xử phạt khác nhau, ông Cột vi phạm vào tháng 9-2017, còn ông Nguyện vi phạm vào tháng 11-2017.

Tại biên bản vi phạm cũng như quyết định xử phạt, buộc khắc phục hậu quả đối với ông Cột không thể hiện diện tích nhà, chiều cao vi phạm mà chỉ ghi vi phạm theo số nhà và tên chủ hộ. Nhà ông Cột có hồ sơ thể hiện chiều ngang chỉ 3,1 m. Nhưng khi đoàn cưỡng chế thực hiện tháo dỡ thì dỡ luôn theo chiều ngang là gần 10 m, lấn qua phần diện tích nhà của ông Nguyện khi chưa có quyết định cưỡng chế, tháo dỡ phần này.

Không có quyết định mà cưỡng chế tháo dỡ là sai

Dù ông Nguyện vi phạm xây dựng nhà không phép và có thể bị cưỡng chế như ông Cột. Tuy nhiên, khi chưa có quyết định cưỡng chế mà đã tháo dỡ nhà ông Nguyện là sai.

Theo Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước 2017, ông Nguyện có thể được bồi thường toàn bộ thiệt hại do đoàn cưỡng chế gây ra. Quy trình để được bồi thường là làm đơn khiếu nại, yêu cầu bồi thường gửi đến người có thẩm quyền hoặc khởi kiện đến TAND.

Trường hợp ông Nguyện (đã) gửi đơn tố giác đến công an sẽ được xem xét, giải quyết theo hai khả năng. Hoặc công an ra hướng dẫn ông thực hiện quy trình yêu cầu bồi thường nhà nước, hoặc khởi tố vụ án nếu đủ các yếu tố cấu thành tội phạm.

Luật sư NGUYỄN THÁI THANH, Văn phòng luật sư Á Châu, Đoàn Luật sư TP Cần Thơ