Cuộc đua vào Nhà Trắng khó lường vì Trump nhiễm nCoV
Việc Trump nhập viện sau khi nhiễm nCoV được cho là khiến tháng cuối cùng của cuộc đua vào Nhà Trắng trở nên mơ hồ và khó lường.
Nhà Trắng hôm 2/10 thông báo Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ dành “vài ngày tới” tại bệnh viện quân y Walter Reed, ngoại ô thủ đô Washington, để điều trị sau khi nhiễm nCoV. “Tổng thống vẫn giữ tinh thần tốt, có triệu chứng nhẹ và làm việc cả ngày”, người phát ngôn Nhà Trắng cho hay.
Đây được cho là thử thách đáng lo ngại với Trump, người thường hạ thấp mức độ nghiêm trọng của Covid-19, cố gắng chuyển trọng tâm chiến dịch tranh cử khỏi đại dịch, nhắm tới chủ đề khôi phục kinh tế và bất ổn dân sự, khía cạnh mà ông tin rằng mình nắm lợi thế. Những cuộc thảo luận trong tháng cuối cùng của cuộc đua vào Nhà Trắng giờ đây gần như chắc chắn sẽ tập trung vào sức khỏe của Trump, hướng sự chú ý của dư luận trở lại đại dịch.
Trong cuộc vận động tại thành phố Duluth, bang Minnesota, hôm 30/9, Trump vẫn truyền đi thông điệp lạc quan quen thuộc. “Chúng ta đã có nền kinh tế vĩ đại nhất trong lịch sử, nhưng phải đóng cửa bởi nguy cơ mất hàng triệu sinh mạng. Giờ đây, chúng ta đang tái mở cửa và sẽ thực hiện việc này ở mức độ chưa từng thấy. Đó là một điều tuyệt vời. Chúng ta sẽ sớm trở lại kinh doanh”, ông nói.
Tổng thống Mỹ Donald Trump tại căn cứ không quân Andrews, bang Maryland, hôm 1/10. Ảnh: AFP.
Sau khi Trump nhận kết quả dương tính nCoV hôm 2/10, Sở Y tế Minnesota kêu gọi bất cứ ai tiếp xúc trực tiếp với Tổng thống trong chuyến thăm của ông tự cách ly, xét nghiệm sau 5-7 ngày tiếp xúc. Cơ quan bổ sung thêm rằng những người tới cuộc vận động ở Duluth và xuất hiện triệu chứng cũng nên làm vậy.
Chiến dịch của Trump đã thông báo hủy các sự kiện chính trị, hoặc sử dụng hình thức tổ chức trực tuyến trong tương lai gần, bao gồm cả những chuyến thăm các bang chiến trường chủ chốt như Wisconsin, Pennsylvania và Nevada.
Trump dựa vào những cuộc vận động trực tiếp để khơi dậy sự nhiệt tình của đám đông ủng hộ. Do đó, nếu mất đi “vũ khí” này, Tổng thống Mỹ được cho là khó có thể thu hẹp khoảng cách với ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden, người đang dẫn trước trong các cuộc thăm dò và nỗ lực gây quỹ, một phần không nhỏ nhờ phản ứng của Trump với Covid-19.
Kết quả dương tính với nCoV còn đồng nghĩa với việcTrump khó có thể gặp trực tiếp các nhà tài trợ, cản trở khả năng gây quỹ vào những tuần cuối cùng của chiến dịch. Trong khi đó, Biden huy động được hơn 364 triệu USD vào tháng 8, khoản tiền gây quỹ tranh cử hàng tháng cao kỷ lục. Sau buổi tranh luận đầu tiên, cựu phó tổng thống Mỹ tiếp tục lập kỷ lục với 3,8 triệu USD tiền quyên góp trong một giờ.
Trước đây, tỷ lệ tín nhiệm đối với các tổng thống Mỹ được cải thiện sau khi họ gặp vấn đề về sức khỏe. Theo khảo sát của Washington Post/ABC News, tổng thống Ronald Reagan tăng 11 điểm phần trăm tín nhiệm sau vụ ám sát bất thành vào đầu nhiệm kỳ thứ nhất của ông. Mức độ ủng hộ dành cho Thủ tướng Anh Boris Johnson, người chiến đấu với Covid-19 hồi tháng 4, cũng tăng 17 điểm so với tháng trước đó, tương đương 51%, sau khi ông được phát hiện nhiễm virus.
Tuy nhiên, cử tri Mỹ có thể nhìn nhận khác về Trump, bởi ông thường xuyên phớt lờ khuyến cáo của giới chức y tế. Trump hiếm khi đeo khẩu trang, tiếp tục tổ chức các cuộc vận động tranh cử quy mô lớn, ngay cả khi giới chức địa phương và liên bang kêu gọi ông không làm vậy. Khảo sát của Reuters công bố hồi đầu tuần cho thấy chỉ 41% cử tri đồng ý với cách Trump xử lý đại dịch.
Trump còn có khả năng đối mặt chỉ trích vì quyết định đến bang New Jersey dự một buổi gây quỹ ở khu nghỉ dưỡng Bedminster hôm 1/10, bất chấp trợ lý thân cận Hope Hicks đã nhận kết quả dương tính nCoV và xuất hiện triệu chứng khi ngồi cùng ông trên chiếc Không lực Một tối trước đó. Tại Bedminster, Trump đã có mặt trong không gian kín cùng các trợ lý chủ chốt và nhà tài trợ đảng Cộng hòa.
Theo hướng dẫn y tế liên bang hiện nay, số lượng đáng kể nhân viên Nhà Trắng và chiến dịch của Trump có thể cần được cách ly trong vòng hai tuần, bởi họ đã tiếp xúc gần với Tổng thống, phu nhân Melania và Hicks trong các sự kiện gần đây. Điều này sẽ gây hỗn loạn trong khâu hậu cần và nhân sự khi ngày bầu cử đang đến gần.
Việc Trump nhiễm nCoV được đánh giá là biến số quan trọng trong cuộc đua vốn không thể lường trước, và chiến dịch của Biden cũng không nằm ngoài tầm ảnh hưởng. Theo các bình luận viên của Washington Post, Biden cần tiếp tục vận động một cách khéo léo, tránh tỏ ra thiếu nhạy cảm với tình trạng sức khỏe của Trump.
Mở đầu bài phát biểu hôm 2/10 tại thành phố Grand Rapids, bang Michigan, sau khi nhận kết quả âm tính với nCoV, Biden cho biết ông “đang cầu nguyện cho sức khỏe và sự an toàn của Tổng thống cùng Đệ nhất phu nhân”, trong lúc vẫn đeo khẩu trang thay vì cởi ra khi bắt đầu nói như thường lệ.
“Đây không phải vấn đề chính trị, mà là lời nhắc nhở mạnh mẽ với tất cả chúng ta rằng phải nghiêm túc chống lại virus này”, Biden đề cập đến việc Trump nhiễm nCoV.
Theo một quan chức giấu tên am hiểu vấn đề, chiến dịch của Biden sẽ ngừng quảng cáo tiêu cực nhắm vào Trump. Tuy nhiên, quyết định này lại bị chiến dịch của Trump công kích.
“Joe Biden đã lợi dụng bài phát biểu ở Michigan để tấn công Trump. Ông ấy không có tư cách nói bất cứ điều gì”, Tim Murtaugh, phát ngôn viên chiến dịch của Trump cho biết, dường như ám chỉ việc Biden chỉ trích cách Tổng thống xử lý đại dịch và tình hình kinh tế.
Trump đăng video trên Twitter, thông báo mình vẫn ổn. Video: Twitter/ Donald J. Trump.
Chưa rõ Trump có thể tham gia cuộc tranh luận tổng thống tiếp theo dự kiến vào ngày 15/10 hay không. Chiến dịch của ông chưa bình luận về kế hoạch. Tuy nhiên, nếu Trump buộc phải rút khỏi sự kiện này, ông có nguy cơ mất đi một trong những cơ hội cuối cùng để làm nổi bật sự khác biệt với Biden trước lượng lớn khán giả xem truyền hình.
Kristin Urquiza, người ngồi ở hàng đầu với tư cách khách mời của Biden trong cuộc tranh luận đầu tiên hôm 29/9, chỉ trích Trump và gia đình ông kịch liệt vì không đeo khẩu trang. “Họ phơi nhiễm cho toàn bộ người tới buổi tranh luận, bao gồm khách mời, nhân viên, nghị sĩ, mật vụ, giới truyền thông, với một chủng virus chết chóc đã khiến 205.000 người Mỹ thiệt mạng”, Urquiza nói.
Cha của Urquiza qua đời hồi tháng 6 ở tuổi 65, thúc đẩy cô sáng lập nhóm Marked By COVID, với mục tiêu nâng cao nhận thức về hậu quả từ đại dịch. Người phụ nữ tỏ ra sợ hãi sau khi biết tin Trump nhiễm virus và cho biết sẽ xét nghiệm nCoV sớm nhất có thể, đồng thời tự cách ly đến khi biết kết quả.
Hạ nghị sĩ Dân chủ Tim Ryan, người cũng có mặt trong buổi tranh luận, cho biết tất cả những khách mời ngồi phía Biden đều đeo khẩu trang, đối lập với đoàn hộ tống Trump. Ông bày tỏ thất vọng bởi ban tổ chức không áp dụng quy định này với gia đình và đội ngũ cố vấn của Trump.
Trong cuộc phỏng vấn hôm 2/10, cựu thống đốc Pennsylvania Ed Rendell, đồng minh thân cận của Biden, cho rằng cựu phó tổng thống Mỹ từ trước đến nay vẫn tuân thủ những biện pháp phòng dịch, nên không cần thay đổi bất cứ điều gì sau khi Trump nhiễm nCoV.
“Tôi nghĩ điều quan trọng nhất họ có thể thực hiện là tiếp tục những gì họ vẫn làm”, ông nêu ý kiến.
Trump từng tuyên bố không lo nhiễm Covid-19
Trump nói với nhà báo Bob Woodward hồi đầu năm rằng ông thuộc nhóm tuổi nguy hiểm với Covid-19, nhưng bản thân ông không lo bị nhiễm.
"Tất nhiên ngài có nguy cơ bị nhiễm. Ngài di chuyển mọi nơi và tham dự những cuộc họp, giao tiếp với mọi người. Ngài có lo bị nhiễm không?", Woodward, nhà báo của tờ Washington Post, đặt câu hỏi với Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc phỏng vấn được ghi âm ngày 13/4. Đoạn ghi âm này được CNN công bố hôm 2/10, sau khi Trump xác nhận ông dương tính với nCoV.
Câu hỏi được Woodward đặt ra sau khi Trump công khai tuyên bố ông không đeo khẩu trang và phớt lờ các khuyến nghị giãn cách xã hội, dù thừa nhận rằng Covid-19 là "đại dịch có thể xé toạc bạn". Tổng thống Mỹ cũng cho rằng virus "rất dễ lây lan, thậm chí đến mức khó tin".
"Không, tôi không lo. Tôi không biết tại sao nhưng tôi không lo", Trump trả lời Woodward .
Khi Woodward hỏi: "Tại sao?", Trump lặp lại câu trả lời: "Tôi không biết. Chỉ là tôi không thấy lo lắng gì".
Trump tại Bãi Nam Nhà Trắng trước khi lên đường tới Trung tâm Quân y Walter Reed ở bang Maryland chiều 2/10. Ảnh: AFP.
CNN cũng công bố đoạn ghi âm cuộc phỏng vấn ngày 5/4, trong đó Trump giải thích rằng những người lớn tuổi và có bệnh lý nền sẽ gặp "rắc rối lớn" nếu nhiễm Covid-19.
"Đó là nhóm tuổi của chúng ta phải không thưa ngài?", Woodward hỏi. "Đúng thế đấy, hy vọng chúng ta trẻ hơn. Ông trông trẻ hơn nhưng nhóm tuổi của chúng ta vẫn thuộc nguy cơ, nhất là những người lớn tuổi hơn, đặc biệt là 80 tuổi", Trump trả lời.
Woodward năm nay 77 tuổi và Trump 74 tuổi. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) đã cảnh báo những người lớn tuổi cũng như những người mắc các bệnh nền như ung thư, béo phì, suy giảm miễn dịch, sẽ bị nguy hiểm hơn nếu nhiễm nCoV.
Trump hôm 1/10 xác nhận ông và vợ là Đệ nhất phu nhân Melania xét nghiệm dương tính với Covid-19. Trump được đưa đến Trung tâm Quân y Walter Reed ở bang Maryland chiều cùng ngày và sẽ ở lại đó "trong vài ngày tới".
Các đoạn ghi âm là một phần của các cuộc phỏng vấn cho cuốn sách "Cơn thịnh nộ" của Woodward được phát hành vào đầu tháng này. Trump thừa nhận sự nguy hiểm của Covid-19 trong các cuộc phỏng vấn được ghi âm từ tháng 2, ngay cả khi ông công khai hạ thấp mối đe dọa của virus. Trump nói với Woodward hồi tháng 3 rằng ông "luôn muốn hạ thấp" mối đe dọa của dịch bệnh để tránh tạo ra sự hoảng loạn ở Mỹ.
Trump lên trực thăng ở Nhà Trắng để vào viện ngày 2/10. Video: Reuters.
Twitter chặn người dùng 'trù ẻo' Trump Twitter thông báo sẽ chặn những tài khoản đăng bài "cầu cho Trump chết" sau khi ông dương tính nCoV, với lý do vi phạm quy định. "Những nội dung cầu mong, hy vọng hay bày tỏ mong muốn một người chết, bị tổn thương sức khỏe nghiêm trọng hay bệnh tật gây tử vong là vi phạm quy định của chúng tôi",...