Cuộc đua 200 tỷ: Cơ hội nào cho Lan Ngọc?
Tính đến hiện tại, bộ phim có doanh thu cao nhất phòng vé Việt Nam 2022 là Doctor Strange In the Multiverse of Madness với hơn 200 tỷ đồng. Đây là đỉnh cao mà loạt bom tấn ra mắt cuối năm phải vượt qua.
Chỉ còn ba tháng nữa, năm 2022 sẽ chính thức khép lại trong hoàn cảnh phim nước ngoài lấn át tác phẩm nội địa trong cuộc đua doanh thu tại phòng vé. Đầu tháng 10, phim hài Bỗng Dưng Trúng Số của Hàn tiếp tục thống trị phòng vé với số tiền kiếm về đã vượt mốc 153,5 tỷ đồng (theo Box Office Vietnam). Tuy nhiên, đây vẫn chưa phải tác phẩm ăn nên làm ra nhất phòng vé Việt năm nay.
Phát hành hồi tháng 4/2022, Doctor Strange In the Multiverse of Madness đã thu về 200,5 tỷ đồng doanh thu bán vé từ các cụm rạp chiếu Việt Nam, một lần nữa chứng minh sức hút tuyệt đối của thể loại phim siêu anh hùng. Tại Việt Nam, cục diện phòng vé cuối năm nói riêng, và cả 2022 nói chung, sẽ là cuộc cạnh tranh giữa các bom tấn giả tưởng từ Hollywood. Câu hỏi lúc này chỉ là siêu anh hùng nào sẽ giành chiến thắng.
Phim Việt hết cơ hội cạnh tranh
Tác phẩm hiện giữ danh hiệu phim điện ảnh Việt Nam có doanh thu phòng vé cao nhất 2022 là Em Và Trịnh của đạo diễn Phan Gia Nhật Linh với 100 tỷ đồng. Tuy nhiên, với chi phí sản xuất được tiết lộ lên đến 50 tỷ đồng, trong kịch bản tốt nhất, phim mới chỉ hoàn thành mục tiêu hoà vốn. Con số 100 tỷ đồng cũng tỏ ra khiêm tốn so với thành tích mà nhiều tác phẩm ngoại nhập khác đã kiếm về – mà mốc 153,5 tỷ đồng của Bỗng Dưng Trúng Số là một ví dụ.
Để giành ngôi vị tác phẩm có doanh thu cao nhất phòng vé Việt 2022, các bộ phim Việt ra mắt đợt cuối năm phải vượt mốc 200,5 tỷ đồng tiền bán vé của Doctor Strange In the Multiverse of Madness. Tuy nhiên, điều này đang là một nhiệm vụ bất khả thi.
Trong danh sách phim điện ảnh Việt Nam có doanh thu cao nhất, mới chỉ có hai tác phẩm vượt qua con số 200 tỷ đồng là Bố Già và Hai Phượng. Trong đó, con số 200 tỷ đồng của Hai Phượng là doanh thu toàn cầu – tức đã bao gồm số tiền kiếm được từ một số thị trường quốc tế. Nói cách khác, trong lịch sử, mới chỉ có một phim Việt Nam thu hơn 200 tỷ từ phòng vé nội địa.
Em Và Trịnh hiện là phim Việt Nam có doanh thu phòng vé cao nhất 2022. Ảnh: Galaxy
Trong số các tác phẩm Việt ra mắt cuối năm nay, Cô Gái Từ Quá Khứ là phim duy nhất có khả năng chạm ngưỡng doanh thu 100 tỷ đồng nhờ sức hút của hai gương mặt nữ chính Ninh Dương Lan Ngọc và Kaity Nguyễn. Tác phẩm là phim điện ảnh thứ sáu của hai nhà làm phim Bảo Nhân và Nam Cito – những người đứng sau thành công của Gái Già Lắm Chiêu 3 – tác phẩm từng thu tới 168 tỷ đồng từ phòng vé hồi đầu 2020.
Trước thời điểm Cô Gái Từ Quá Khứ ra rạp, nhà sản xuất liên tục “nhá hàng” nhiều hình ảnh hậu trường gây tò mò từ phim. Trong sự kiện họp báo, họ để hai nữ chính Ninh Dương Lan Ngọc và Kaity Nguyễn xuất hiện trên thảm đỏ với bộ dạng xây xát, bầm dập, hé lộ mâu thuẫn chính nổ ra trong tác phẩm. Trailer Cô Gái Từ Quá Khứ tung ra khá sát thời điểm phát hành, được công bố kèm thông tin tác phẩm gắn nhãn 18 và có nhiều cảnh thân mật không bị cắt giữa Ninh Dương Lan Ngọc và bạn diễn Lê Xuân Tiền.
Chỉ còn vài ngày trước khi ra rạp, nhà sản xuất tiếp tục “tung hoả mù” khán giả bằng bộ ảnh hậu trường theo phong cách “cái bang” của hai nữ chính. Trong chùm ảnh, hai ngọc nữ của màn ảnh được hoá trang để trở nên nhem nhuốc, luộm thuộm. Nhân vật họ thủ vai ăn mặc rách rưới, xuất hiện giữa bối cảnh khu ổ chuột – hoàn toàn đối lập với những hình ảnh xa hoa, sang chảnh trước đó – khiến khán giả không khỏi băn khoăn Bảo Nhân và Nam Cito đang “ủ mưu” điều gì trong tác phẩm sắp ra rạp của mình.
Tạo hình “cái bang” của Ninh Dương Lan Ngọc. Ảnh: Mar6
Khán giả từng cho rằng họ đã “nghe nhạc hiệu đoán chương trình” được Cô Gái Từ Quá Khứ nhờ sự xuất hiện của dàn nhân vật và tình tiết từ Gái Già Lắm Chiêu 3 cũng như phong cách làm phim chick flick quen thuộc của Bảo Nhân và Nam Cito. Nhưng càng tới sát thời điểm phim khởi chiếu, càng có thêm nhiều biến số bất ngờ xuất hiện, khiến khán giả bối rối và tò mò rút cuộc bộ phim nói về cái gì. Và cách nhanh nhất để làm sáng tỏ nỗi băn khoăn ấy chính là ra rạp mua vé xem phim.
Nếu Cô Gái Từ Quá Khứ kiếm được 100 tỷ đồng từ phòng, tác phẩm sẽ cạnh tranh với Em Và Trịnh để giành ngôi vị phim điện ảnh Việt có doanh thu cao nhất 2022. Ngoài ra, Cô Gái Từ Quá Khứ cũng được kỳ vọng là tác phẩm đầu tiên phát hành trong 6 tháng cuối năm nay thu lãi khi phát hành tại rạp, mở màn cho quý IV suôn sẻ của phim Việt tại phòng vé.
Cuộc đua giữa các bộ phim bom tấn
Năm 2022, phòng vé Việt Nam đã chào đón sự đổ bộ của bốn siêu anh hùng gồm Batman ( The Batman), Doctor Strange ( Doctor Strange in the Multiverse of Madness), Morbius ( Morbius) và Thor ( Thor: Love and Thunder). Trong số này, The Batman thu 50,7 tỷ đồng, Doctor Strange in the Multiverse of Madness kiếm hơn 200 tỷ, Morbius dù bị chê bai cũng rời rạp khi đã thu 31 tỷ đồng, Thor: Love and Thunder kiếm 119 tỷ đồng.
Với 200,5 tỷ đồng tiền bán vé, Doctor Strange in the Multiverse of Madness không chỉ tạm giữ danh hiệu phim có ăn khách nhất phòng vé Việt 2022. Chuyến phiêu lưu riêng thứ hai của Doctor Strange (Benedict Cumberbatch) đã vững vàng vị trí tác phẩm điện ảnh có doanh thu cao thứ ba tại Việt Nam.
Doctor Strange in the Multiverse of Madness xác lập kỷ lục doanh thu phòng vé tại Việt Nam năm 2022. Ảnh: Disney
Thời gian tới, khán giả sẽ có thêm ba tác phẩm bom tấn để mong chờ gồm Black Adam, Black Panther: Wakanda Forever và Avatar: The Way of Water. Chùm phim lần lượt được xếp lịch ra mắt trong các tháng 10, 11 và 12. Trong số này, Wakanda Forever và The Way of Water là phần hậu truyện của những hiện tượng ăn khách toàn cầu trong khi Black Adam đánh dấu màn ra mắt của gã phản anh hùng cùng tên do The Rock thủ vai.
Black Adam là tác phẩm tiếp theo thuộc Vũ trụ Mở rộng DC (DCEU) phát hành độc quyền tại rạp với hy vọng chấm dứt mạch thua lỗ liên tiếp tại phòng vé của Birds of Prey (2020), Wonder Woman 1984 (2020) và The Suicide Squad (2021). Tuy nhiên, tại thị trường Việt Nam, Black Adam khó có thể tạo ra cú nổ lớn về doanh thu do là nhân vật ít quen thuộc với khán giả. Bên cạnh đó, về mặt thống kê, doanh thu các phim về siêu anh hùng DC phát hành tại Việt Nam từ sau Aquaman (2018) đều chỉ giao động trong khoảng 50 tỷ đồng/phim.
Tiếp đến, Black Panther: Wakanda Forever và Avatar: The Way of Water là hai cái tên sáng giá hơn cả trong cuộc cạnh tranh doanh thu với Doctor Strange in the Multiverse of Madness. Không hẹn mà gặp, cả ba bộ phim đều do Walt Disney phát hành và là những mảnh ghép thuộc về các vũ trụ điện ảnh trị giá hàng tỷ USD.
Black Panther: Wakanda Forever sẽ là bộ phim thu về trăm tỷ đồng tiếp theo của phòng vé Việt Nam 2022? Ảnh: Disney
Phần phim mở màn Black Panther đã phát hành từ năm 2016, và kiếm về hơn 100 tỷ đồng từ phòng vé Việt Nam sau 5 tuần. Với việc chùm phim Spider-Man: No Way Home (2021), Doctor Strange in the Multiverse of Madness và Thor: Love and Thunder đều thu hơn 100 tỷ đồng khi phát hành ở Việt Nam, bước đầu có thể khẳng định Black Panther: Wakanda Forever sẽ dễ dàng vượt qua cột mốc này.
Làn sóng hâm mộ cuồng nhiệt các tác phẩm siêu anh hùng Marvel không có dấu hiệu giảm nhiệt hơn một thập kỷ qua là điểm tựa vững chắc cho Black Panther: Wakanda Forever. Ngoài ra, phim còn gây tò mò bởi cách kịch bản giải quyết hợp lý sự biến mất của Black Panther hiện tại sau khi nam diễn viên Chadwick Boseman đột ngột qua đời hồi tháng 8/2020 vẫn chưa được tiết lộ.
Thông qua trailer, khán giả đặt giả thiết nhiều khả năng phim sẽ sớm giới thiệu với người xem một phiên bản Black Panther mới. Đây sẽ là yếu tố then chốt thu hút tác giả tới rạp theo dõi bộ phim cũng như trọng tâm sự kỳ vọng của khán giả.
Avatar: The Way of Water được kỳ vọng đạt doanh thu cao. Ảnh: 20th Century Studios
Cái tên cuối cùng, nhưng không kém phần sáng giá trong cuộc đua tới cột mốc 200 tỷ doanh thu là Avatar: The Way of Water. Nhân dịp phần phim sắp phát hành từ 16/12, nhà sản xuất đã hâm nóng tinh thần cho khán giả bằng việc tung bản remaster của Avatar (2009) ra rạp. Tác phẩm hiện đứng vị trí thứ 4 trên bảng xếp hạng doanh thu tuần tại Việt Nam với hơn 19 tỷ đồng.
Doanh thu tái phát hành Avatar tại Việt Nam không chỉ cho thấy kiệt tác của đạo diễn James Cameron vẫn được khán giả đón nhận nồng nhiệt mà còn dự báo doanh thu ấn tượng cho Avatar: The Way of Water. Sau 13 năm, Avatar vẫn giữ nguyên ngôi vị phim ăn khách nhất lịch sử dù bị tác phẩm ở ngôi á quân Avengers: Endgame (2019) cạnh tranh khốc liệt.
Đẳng cấp này cũng có thể coi như khoản bảo hiểm cho thành công của phim tại phòng vé quốc tế nói chung và Việt Nam nói riêng. Tuy nhiên, phim có kịp chạm mốc 200 tỷ chỉ trong hai tuần cuối cùng của năm 2022 hay không lại là câu chuyện chỉ có thể sáng tỏ vào ngày đầu tiên của năm mới.
Thấy gì từ những 'ô dề', 'mai đẹt ti ni'
Phụ đề Việt của ê-kíp Việt đã góp phần giúp "Bỗng dưng trúng số" thu hơn 110 tỷ đồng ở rạp Việt. Trong khi đó, thoại của chính phim Việt lại vẫn bị chê là thiếu tự nhiên.
"Sà vào lòng tao đi nào, tao thích lắm", đó là lời một kẻ phản diện thách thức nhân vật chính trong 578: Phát đạn của kẻ điên - tác phẩm vừa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chọn làm đại diện Việt Nam tham gia giải Oscar 2023.
Nhưng đó lại không phải lời thoại ngô nghê duy nhất người xem nhận ra trong suốt bộ phim hành động do Lương Đình Dũng đạo diễn. Tác phẩm thách thức khán giả với hàng loạt tình huống khó hiểu, nhân vật ngớ ngẩn, lời thoại chắc chắn không phải văn nói và càng khó tìm trong văn viết.
Thậm chí, có những câu tưởng nghiêm túc nhưng khiến ta phải bật cười như: "Mày chỉ để một bàn tay nó sống / Nó sẽ đi tìm".
Điều đáng bàn là 578: Phát đạn của kẻ điên không phải phim Việt duy nhất mắc lỗi kịch bản. Trước nay, lời thoại thường là điểm yếu khiến nhiều dự án điện ảnh trong nước nhận lời chê bai từ phía khán giả. Phần lớn cho rằng các nhân vật nói chuyện thiếu tự nhiên, còn nặng về kịch hoặc đôi khi thốt ra những câu phi lý đến mức khó hiểu.
Thoại phim Việt thiếu tự nhiên
Gần nhất, Mười: Lời nguyền trở lại là phim Việt ra rạp nhận nhiều đánh giá không tốt về kịch bản. Tác phẩm có cốt truyện quen thuộc, thiếu sáng tạo, đặc biệt lời thoại là một trong những điểm kéo chất lượng đi xuống.
Chuyện phim đơn giản, bắt đầu khi nhân vật chính Linh (Chi Pu) gặp lại bạn thân Hằng (Rima Thanh Vy) sau một thời gian xa cách. Thấy Hằng tiều tụy, cô đồng ý đưa bạn về nơi sinh sống là một biệt thự cũ ở Đồng Nai. Tại đây, Linh liên tục gặp những hiện tượng kỳ lạ, từ đó lật mở sự thật về hồn ma Mười (Anh Thư) năm nào.
Mười: Lời nguyền trở lại là phim Việt gần nhất nhận đánh giá không tốt về kịch bản, nhất là lời thoại.
Ở đầu phim, Linh được giới thiệu là sinh viên ngành mỹ thuật hiện làm việc tại phòng tranh. Nhưng khi được hỏi ý kiến về một tác phẩm, nhân vật không đưa ra được bất kỳ kiến thức chuyên môn, chỉ trả lời chung chung theo kiểu văn mẫu: "Em rất thích bức tranh này...".
Đến khi Linh và Hằng đối thoại, cả hai khiến người xem mệt mỏi bằng những câu nói màu mè, ngôn từ như trích trong tiểu thuyết. Đơn cử, Linh ngỏ lời với bạn bằng câu: "Bây giờ hai đứa mình nói chuyện với nhau rõ ràng rồi mình sẽ lại thân thiết với nhau như xưa được không Hằng?".
Phụ trách phần kịch bản Mười: Lời nguyền trở lại là gương mặt mới Oscar Dương và Phil Wyatt - từng viết Chí Phèo ngoại truyện (2017). Bộ đôi biên kịch chưa phối hợp tốt trong việc xây dựng mối quan hệ giữa Linh - Hằng. Trên màn ảnh, họ nói chuyện với nhau lúc thì dửng dưng như người lạ, khi lại cầu kỳ quá mức cần thiết.
Chưa kể, đài từ của Chi Pu và Rima Thanh Vy đều không ổn. Giọng nói thiếu nhấn nhá, cộng thêm cách phát âm chậm rãi của hai diễn viên khiến các câu chữ trong kịch bản trở nên vô hồn. Theo ý kiến của nhiều khán giả, biên kịch đang "tập làm văn" còn hai diễn viên "đọc như trả bài".
Lời thoại của các nhân vật khiến người xem ngán ngẩm, phần nào ảnh hưởng đến nhịp phim.
Ngoài ra, phim còn tạo nhiều tình huống mang tính sắp đặt, với lời thoại thiên về sân khấu hơn điện ảnh. Điển hình là hai cảnh quay được nhà sản xuất tung ra từ trước: Cảnh nhân vật Hồng (Hồng Ánh) chất vấn chồng và cảnh trục vong khi Hằng chửi rủa Linh.
Đứng trước chồng, Hồng nói: "Mình lấy tôi vì thuận ý gia đình, tôi cũng chịu. Mình nhờ tiền của tôi để thỏa chí nghệ sĩ tang bồng, tôi cũng cam lòng. Vậy mà...". Khi chồng chưa kịp trả lời, cô tiếp tục: "Tôi đã làm cái gì sai, nó chỉ là thứ hèn mọi, thứ đê tiện đi giựt chồng người khác,...".
Tương tự, khi Linh chưa nói câu nào, Hằng tự biên tự diễn bằng một loạt câu nói: "Cuối cùng mày cũng đã tới rồi. Con bạn thân nhất của tao. Mày là một con khốn thối tha, dối trá. Mày phản bội tao, chiếm đoạt người yêu của tao...".
Cả hai phân đoạn đều khiến tác phẩm nhảy từ dòng kinh dị (horror) sang chính kịch (drama), thậm chí melodrama với những câu chữ sướt mướt. Không khí rùng rợn bỗng nhiên biến mất, thay bằng cảm giác rề rà của phim truyền hình. Người xem không cảm nhận được nỗi sợ hãi, chỉ thấy chán nản vì những câu thoại cũ kỹ, sử dụng chưa hợp lý.
Phụ đề Việt giúp phim ngoại thắng
Kể từ lễ 2/9, phòng vé Việt chứng kiến sự thất bại của phim nội ngay tại sân nhà, để mặc phim ngoại thay nhau đứng đầu bảng doanh thu. Thành công của hai cái tên gần đây là bài học lớn dành cho các nhà làm phim Việt, nhất là đội ngũ biên kịch.
Theo số liệu của Box Office Vietnam - đơn vị quan sát phòng vé độc lập, Ngược dòng thời gian để yêu anh (Thái Lan) thu hơn 82 tỷ đồng, trong khi Bỗng dưng trúng số (Hàn Quốc) hiện thu hơn 115 tỷ đồng, trở thành phim Hàn ăn khách nhất Việt Nam.
Nhờ phụ đề hấp dẫn và "bắt trend", Bỗng dưng trúng số vươn lên trở thành phim Hàn ăn khách nhất tại Việt Nam.
Điểm chung của cả hai phim là đều có yếu tố hài hước, chất lượng không quá xuất sắc nhưng nội dung gần gũi. Đặc biệt, qua phần chuyển ngữ của nhóm dịch phụ đề, lời thoại trở thành yếu tố quan trọng giúp phim được lòng khán giả.
Điển hình là Bỗng dưng trúng số. Phần lớn người xem đánh giá cao sự mạnh tay của nhóm chuyển ngữ. Họ không chọn cách dịch sát nghĩa mà sẵn sàng sử dụng những từ ngữ hiện đại, gần gũi với khán giả Việt, đặc biệt là giới trẻ Việt, lứa Gen Z.
Một phân đoạn được yêu thích là khi anh lính Triều Tiên giả làm người Hàn, phải học những từ ngữ thịnh hành ở nước bạn để tránh bị lộ thân phận. Lúc này, nhóm dịch thuật không ngần ngại dùng những cụm từ xa lạ ở Hàn Quốc nhưng "bắt trend" tại Việt Nam như: "ô dề" (làm lố), "ét ô ét" (khẩn cấp lắm rồi), "chầm zn" (trầm cảm), "rìa lý" (nghiêm túc),...
Sự xuất hiện bất ngờ của những cụm từ phổ biến trong một bộ phim ngoại tạo được hiệu ứng tốt, giúp phim đảm bảo nội dung mà vẫn tăng giải trí.
Thậm chí trong một cảnh, nhân vật hát tiếng Hàn nhưng đội phụ đề lại chuyển ngữ thành bài Dằm trong tim của Lương Bích Hữu: "Vì một tình yêu không thể nói... vì một hình dung không thể quên...". Đây không phải điều ngẫu nhiên vì cựu thành viên nhóm HAT vừa gây sốt khi bất ngờ xuất hiện trong một chương trình truyền hình.
Tương tự, sau khi xem xong Ngược dòng thời gian để yêu anh, nhiều khán giả tỏ ra thích thú với câu nói "mai đẹt-ti-ni", vốn là cách phát âm không chuẩn của cụm từ "my destiny" (định mệnh đời tôi) trong tiếng Anh. Hay những câu "ờ mây zing, gút chóp" (tuyệt vời, làm tốt lắm), "dùng hoa thay nút thả tim trên Instagram",... được cài cắm vẫn có thể tạo ra những tràng cười thú vị.
Ngược dòng thời gian để yêu anh cũng là phim ngoại gây được sự chú ý với khán giả Việt nhờ phần phụ đề dịch tốt.
Trong hai trường hợp trên, Bỗng dưng trúng số đáng chú ý vì không thắng lớn khi chiếu ở quê nhà nhưng lại chinh phục thành công thị trường Việt. Theo Korean Film, phim bán được chưa đến 2 triệu vé và chỉ thu hơn 13 triệu USD khi ra mắt Hàn Quốc. Trong khi đó, một dự án được đánh giá là ăn khách tại xứ kim chi thì trung bình phải bán được từ 4-5 triệu vé.
Thực tế này cho thấy phim thành công phần lớn nhờ nhà phát hành Việt, đặc biệt là nhóm dịch phụ đề. Sự sáng tạo hợp lý và tinh thần cập nhật, hướng đến đối tượng khán giả trẻ giúp các tác phẩm ngoại thành công. Trái lại, phim Việt vẫn bị đánh giá thấp vì kịch bản cũ kỹ, lời thoại khuôn mẫu và khô cứng, khó thể khiến người xem đồng cảm.
Nghịch lý ở chỗ, chính ê-kíp Việt là người giúp phim ngoại thành công nhưng lại chưa thể vực dậy nền điện ảnh nước nhà. Một số nhà sản xuất, người làm phim vẫn đang đổ lỗi cho ảnh hưởng của đại dịch, tình hình thị trường, tâm lý người xem,... Họ quên mất rằng khán giả trong nước luôn sẵn sàng bỏ tiền để ủng hộ những tác phẩm hay, được đầu tư bài bản bất cứ lúc nào.
Trước nay, kịch bản hấp dẫn luôn là điều điện ảnh Việt đang thiếu. Nhưng bên cạnh việc sáng tạo câu chuyện, tìm tòi ý tưởng thì đội ngũ biên kịch cần thay đổi tư duy viết thoại.
Một câu nói dài dòng chưa chắc đã hiệu quả bằng một từ đơn giản mà gần gũi. Và hơn hết, chẳng có khán giả nào muốn ra rạp chỉ để nghe những lời thoại khô cứng, thiếu tự nhiên.
Trailer Mười: Lời nguyền trở lại
Phim Việt mất hút hoàn toàn trước sự oanh tạc của 'Avatar' và phim Hàn Thành tích của phim ngoại kéo dài chuỗi thua ê chề của phim Việt trong suốt thời gian vừa qua. Giai đoạn chuẩn bị trước khi bước vào mùa phim tận sức dịp cuối năm ghi nhận tình trạng sức khỏe kiệt quệ của điện ảnh nội địa. Liên tục thất thế trước những đối thủ, người hâm mộ tự hỏi đâu mới...