Cuộc đời binh nghiệp của quan nhiếp chính 96 tuổ.i Thái Lan
Quan nhiếp chính Prem Tinsulanonda là người có sức ảnh hưởng rất lớn trên chính trường Thái Lan và có mối quan hệ gần gũi với Quốc vương Bhumibol.
Chủ tịch Hội đồng cơ mật hoàng gia Thái Lan Prem Tinsulanonda. Ảnh: Bangkok Post
Sau khi Quốc vương Thái Lan Bhumibol Adulyadej qua đời, Chủ tịch Hội đồng cơ mật Thái Lan, tướng Prem Tinsulanonda lên giữ quyền nhiếp chính theo quy định của hiến pháp Thái Lan, do Thái tử hoãn lại việc kế vị.
Ông Prem Tinsulanonda, 96 tuổ.i, có gốc gác ở miền nam Thái Lan, là tâm phúc gần gũi nhất của Quốc vương trong suốt 4 thập kỷ trị vì cuối cùng của ông, theo BBC.
Sinh ở tỉnh Songkhla năm 1920, ông bắt đầu cuộc đời binh nghiệp vào năm 1941. Vào thập niên 1950 và 1960, ông Tinsulanonda được đào tạo quân sự tại Mỹ.
Từ cuối thập niên 1950, khi Thái Lan bị đặt dưới quyền cai quản của một loạt chính phủ quân sự, ông Tinsulanonda vừa là sĩ quan quân đội vừa là quan chức chính trị. Ông đảm nhận vai trò chính trị đầu tiên vào năm 1959, với tư cách là thành viên của ủy ban soạn thảo hiến pháp Thái Lan. Sau đó, ông trở thành thượng nghị sĩ và cuối cùng làm thứ trưởng Bộ Nội vụ Thái Lan vào năm 1977. Ông thăng tiến nhanh chóng trong quân đội và có lẽ vai trò quan trọng hơn cả là sĩ quan hầu cận của hoàng gia vào năm 1968 và năm 1975, thời điểm ông được Quốc vương Bhumibol chú ý.
Sự ủng hộ của hoàng gia có lẽ đã hỗ trợ nhiều cho con đường thăng tiến của ông Tinsulanonda lên vị trí quyền lực nhất trong quân đội vào năm 1978, khi ông vượt qua các ứng cử viên sáng giá khác để ngồi vào ghế tổng tư lệnh quân đội. Sự hậu thuẫn của hoàng gia cũng một phần giúp cho tướng Tinsulanonda ngồi vào ghế thủ tướng năm 1980, trong bối cảnh Thái Lan đang trong chế độ quân quản.
Ông giữ chức thủ tướng trong 8 năm, một nhiệm kỳ chưa có tiề.n lệ. Trong thời gian này, Thái Lan bắt đầu trở nên ngày càng ổn định và thịnh vượng.
Video đang HOT
Chìa khóa của sư ổn định này là mối quan hệ hợp tác gần gũi giữa ông Tinsulanonda và Quốc vương Bhumibol Adulyadej.
Nổi tiếng với tính kỷ luật cao cũng như sự thận trọng, tướng Tinsulanonda có sức hút đối với Quốc vương, người không thích đối mặt với nền chính trị thường hỗn loạn của Thái Lan.
Sự ủng hộ của cá nhân Quốc vương Bhumibol Adulyadej đã giúp tướng Tinsulanonda vượt qua hai vụ đảo chính do các phe phái quân đội bất mãn tiến hành vào năm 1981 và 1985. Đổi lại, ở cương vị thủ tướng, ông Tinsulanonda đã thúc đẩy hoàng tộc như một chính thể không thể thiếu được ở Thái Lan. Dưới thời kỳ cầm quyền của tướng Tinsulanonda, nền kinh tế Thái Lan bắt đầu tăng trưởng mạnh.
Khi tướng Tinsulanonda rời ghế thủ tướng năm 1988, ông ngay lập tức được cất nhắc vào ghế chủ tịch Hội đồng cơ mật hoàng gia Thái Lan, một ban cố vấn cho Quốc vương. Ông giữ cương vị này từ đó cho đến nay.
Quốc vương Bhumibol Adulyadej (phải) và Thủ tướng Thái Lan Prem Tinsulanonda vào năm 1981. Ảnh: AP
Sức ảnh hưởng lớn
Sự nghiệp quân đội lâu năm đã giúp ông có sức ảnh hưởng không ai sánh được trong các lực lượng vũ trang. Ông cũng chứng tỏ mình là một người xây dựng mạng lưới rất khéo trong giới kinh doanh thượng lưu. Tướng Tinsulanonda được cho là có tác động quyết định đến các đề bạt trong quân đội, cho đến khi Thái Lan bầu ra thủ tướng theo chính sách dân túy là ông Thaksin Shinawatra năm 2001.
Khi ông Thaksin bị lật đổ trong một cuộc đảo chính của quân đội tháng 9/2006, những người ủng hộ ông cáo buộc tướng Tinsulanonda đã tổ chức cuộc đảo chính. Hai tháng trước đó, chủ tịch Hội đồng cơ mật, trong một bài phát biểu trước các sĩ quan quân đội, đã so sánh Thái Lan với đàn ngựa. Ông ví thủ tướng chỉ là người nài ngựa còn Quốc vương mới là chủ đàn ngựa.
Tướng Tinsulanonda làm việc cho đến tận ngày nay. Ở tuổ.i 96, ông vẫn thường xuyên cảnh báo về mối đ.e dọ.a của nạn tham nhũng đối với xã hội Thái Lan. Ông được cho là đã mất một số ảnh hưởng sau cuộc đảo chính vào năm 2014, được tiến hành bởi nhóm sĩ quan thuộc bộ phận cận vệ của Hoàng hậu Thái Lan. Dư luận vẫn tiếp tục suy đoán về mức độ ảnh hưởng của ông trước các sự kiện hiện nay.
Theo BBC, tướng Tinsulanonda là người gây tranh cãi ở Thái Lan. Một số ý kiến cho rằng động thái can thiệp không ngừng của ông đã góp phần khiến cho nền chính trị Thái Lan rơi vào tình trạng bất ổn trong thập kỷ qua. Một số người khác thì ghi nhận ông có công trong việc củng cố mối quan hệ đối tác quân đội – hoàng cung, giúp duy trì các thời kỳ ổn định trong quá khứ và giúp nâng cao tầm vóc đặc biệt của Quốc vương Bhumibol Adulyadej.
“Prem Tinsulanonda là người đóng vai trò quan trọng trên chính trường Thái Lan kể từ thập niên 1980 và ông cũng là cánh tay phải của Quốc vương Bhumibol Adulyadej”, Patrick Jory, chuyên gia ở Đại học Queenland, Australia nhận định.
Hồng Vân
Theo VNE
Vua băng hà khó gây ảnh hưởng tới chính trường Thái Lan
Việc Quốc vương Bhumibol qua đời khó tác động lớn đến nền chính trị Thái Lan, do sức khỏe của ông đã được dự liệu.
Quốc vương mới của Thái Lan Maha Vajiralongkom. Ảnh: Reuters
"Các rủi ro chính trị liên quan đến việc này là hạn chế, do Quốc vương Bhumibol đã ở trong tình trạng sức khỏe yếu trong thời gian dài, trong khi chính quyền quân sự đã nắm quyền hơn hai năm nay", Giáo sư Kevin Hewison, chuyên gia về nghiên cứu châu Á, Đại học North Carolina, Mỹ, trao đổi với VnExpress. Ngoài ra, chính quyền quân sự dường như đã loại trừ hoặc kiểm soát được phe đối lập.
Hoàng cung Thái Lan hôm qua thông báo Quốc vương Bhumibol Adulyadej băng hà ở tuổ.i 88. Sau đó, Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha thông báo Thái tử Maha Vajiralongkorn xác nhận sẽ kế vị. Tuy nhiên, thái tử đã đề nghị hoãn tổ chức lễ lên ngôi chính thức để để tang cha cùng người dân trong một năm.
Tiến sĩ Paul Chambers, Giám đốc Viện nghiên cứu các vấn đề Đông Nam Á, Thái Lan, cho rằng "nếu tầng lớp quý tộc của Thái Lan không thể xây dựng sự đồng thuận rõ ràng, ổn định xung quanh nhà vua mới, nước này có thể rơi vào bất ổn. Nếu nhóm quý tộc từng ở bên cạnh Quốc vương vừa băng hà Bhumibol Adulyadej bị phá vỡ và bị thay thế bằng một nhóm khác, giới tinh túy cầm quyền Thái Lan có thể hỗn loạn, thể hiện sự chia cắt trong quân đội".
Nhưng ông Chambers lưu ý, khả năng nhóm quý tộc thân cận với nhà vua Adulyadej bị phá vỡ là điều khó xảy ra, bởi Bangkok đã chuẩn bị từ lâu cho việc thái tử kế vị. Do đó không có ai trong tầng lớp tinh túy ngạc nhiên hay phiền lòng.
Dưới góc nhìn bao quát hơn, Tiến sĩ David Streckfuss, nhà nghiên cứu độc lập tại Thái Lan, cho rằng khi Quốc vương qua đời, tầng lớp tinh hoa ủng hộ tình trạng chính trị hiện nay có thể trở nên cực đoan hơn khi sử dụng luật xử lý những kẻ phạm tội khi quân, phạm thượng, dẫn tới việc người dân gia tăng chỉ trích với chính phủ cầm quyền.
Đán.h giá về tân thái tử Maha Vajiralongkorn, Tiến sĩ Chambers cho hay ôngkhông bao giờ có thể so sánh mình với cha trong vai trò là hiện thân của người giúp Thái Lan đoàn kết. Do đó ông sẽ gặp khó khăn trong việc mang lại sự ổn định cho đất nước.
Theo ông Chambers, với hầu hết người Thái Lan, nhà vua Bhumibol Adulyadej vừa băng hà là "người Cha", là người hào phóng thực hiện nhiều dự án hoàng gia giúp phát triển đất nước và giúp đỡ dân thường. Truyền thông Thái Lan cũng chuyển tải hình ảnh tích cực của ông tới người dân. Hơn thế, ông là quốc vương trong hơn 70 năm, là vị vua trị vì lâu nhất trên thế giới. Trong khi đó, thái tử Maha Vajiralongkorn không có những điều này, không có đủ uy tín lớn như cha mình.
Giáo sư Hewison nhận định hiện chưa rõ nhà vua mới sẽ đảm nhận vị trí thế nào, nhưng ông lưu ý Maha Vajiralongkorn tự nhận mình là người của quân đội và được chính quyền hiện nay ủng hộ.
"Để trở thành người giúp Thái Lan ổn định, tân Quốc vương có thể cần bắt đầu bằng việc thực hiện một chiến dịch truyền thông mạnh mẽ để kết nối người dân với nhau", ông Chambers nói.
Việt Anh
Theo VNE
Vì sao Quốc vương Thái Lan được người dân yêu quý hết mực? Những nỗ lực không ngừng nghỉ vì cuộc sống người dân của Quốc vương Bhumibol đã được đền đáp bằng tấm lòng yêu mến của cả dân tộc. Quốc vương Bhumibol Adulyadej năm 1950. Ảnh: CNN Người dân Thái Lan vừa mất đi một biểu tượng được họ tôn trọng và yêu mến nhất, Quốc vương Bhumibol Adulyadej, vị vua trị vì lâu...