Cuộc đấu “tác chiến điện tử” giữa Nga và NATO tại Syria

Ngay khi tiến hành chiến dịch không kích nhằm vào các mục tiêu của nhóm Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) tại Syria, quân đội Nga đã sử dụng các hệ thống tác chiến điện tử để gây nhiễu hệ thống liên lạc của nhóm phiến quân này, cũng như để cản trở quá trình theo dõi từ NATO.

Hệ thống Krasukha-4 (Ảnh: IBT)

Chuyên gia David Stupples, Giáo sư về Cơ khí Điện tử và Điện tại tại Đại học London, cho rằng tác chiến điện tử sẽ giúp quân đội Nga dễ dàng phát hiệu các mục tiêu của IS để tiến hành tấn công “phủ đầu”, cũng như ngăn chặn các cuộc tấn công ở chiều ngược lại.

Theo ông David Stupples, hệ thống tác chiến điện tử Krasukha-4 đã được quân đội Nga sử dụng tại Syria nhằm cản trở quá trình theo dõi thông tin của IS cũng như gây nhiễu các hệ thống liên lạc của nhóm này.

Hôm 5/10 vừa qua, hệ thống Krasukha-4 của Nga được phát hiện thấy tại Syria. Đây là tổ hợp gây nhiễu phạm vi rộng và có khả năng vô hiệu hóa các vệ tinh theo dõi ở quỹ đạo thấp như hệ thống Lacrosse hay Onyx của Mỹ, cũng như có khả năng che phủ hoàn toàn đối tượng được bảo vệ khỏi sự phát hiện của radar của máy bay trinh sát hay radar tầm xa trong khoảng cách từ 150 đến 300km.

Nga “qua mặt” NATO như thế nào?

Lâu nay, NATO thường sử dụng tác chiến điện tử để thu thập thông tin về các mục tiêu của IS rồi chuyển cho những nhóm đối lập theo đường lối ôn hòa ở Syria. Do vậy, sự can dự của Nga vào Syria chắc chắn thu hút sự chú ý của tổ chức quân sự này.

“Nga nhận thức được rằng những hệ thống theo dõi của NATO đủ khả năng quan sát mọi hoạt động của không quân nước này tại các căn cứ ở Syria, bao gồm cả vị trí các mục tiêu mà máy bay chiến đấu Nga nhắm đến và các loại vũ khí họ sử dụng. Chiến dịch hiện nay có thể dẫn tới xung đột chính trị giữa Nga và NATO do tổ chức quân sự này có ủng hộ trực tiếp một số nhóm đối lập tại quốc gia Trung Đông. Để hạn chế lộ những thông tin liên quan đến chiến dịch này, Nga cần phải “che mắt” và “bịt tai” của NATO, cũng như làm cản trở quá trình thu thập thông tin tình báo để vấn đề không trở nên quá nghiêm trọng”, chuyên gia Stupples nhận định.

Sức mạnh của hệ thống tác chiến điện tử Krasukha-4 có vẻ như đang phát huy hiệu quả. Trong bài trả lời phỏng vấn trên trang Defense News, Trung tướng Hodges, Chỉ huy quân đội Mỹ tại châu Âu, thừa nhận Krasukha-4 đã gây ra nhiều khó khăn cho đối thủ khi được triển khai tại miền Đông Ukraine.

“Chất lượng của hệ thống tác chiến điện tử mà Nga từng triển khai ở miền Đông Ukraine không phải là thứ mà bạn dễ dàng phát triển và sở hữu. Người Nga đang có bước tiến trong quá trình hiện đại hóa phương thức tác chiến này. Họ đã thành công trong việc ngăn chặn hoàn toàn hệ thống liên lạc ở khu vực Donbass”, Tướng Hodges thừa nhận.

Chuyên gia Stupples cho rằng hệ thống Krasukha-4 rõ ràng là “một cái gai” đối với NATO: “Khả năng theo dõi của hệ thống này không chỉ cho phép Nga theo dõi các hoạt động của NATO trên không phận Syria mà còn cả các thông số liên quan tới các hoạt động theo dõi từ xa. Từ đây, Nga có thể phát hiện các vị trí của các vệ tinh Lacrosse để tiến hành theo dõi. Với thông tin tình báo thu được, hệ thống Krasukha-4 có thể lập trình để can thiệp nhằm ngăn chặn hoặc phá hủy quá trình thu thập thông tin từ các hệ thống của NATO”.

Ở chiều ngược lại, NATO có thể sử dụng các biện pháp chống điện từ (ECCM). Tuy nhiên, các biện pháp này đòi hỏi NATO chuyển sang sử dụng tần số khác, hoặc hướng các ăng-ten khỏi nguồn gây nhiễu.

“Dĩ nhiên, NATO đủ khả năng phá nhiễu hệ thống radar theo dõi của Nga, từ đó có thể hạn chế khả năng bị lộ vị trí của các máy bay trinh sát. Tuy nhiên, quá trình này sẽ hiệu quả hơn khi NATO có căn cứ ở Syria. Vì vậy, họ cần phải chấp nhận rằng hệ thống tác chiến điện tử Krasukha-4 là một phần của “cuộc chơi” mà Nga đang triển khai ở căn cứ Latakia tại Syria. Rất khó để chối bỏ điều này”, chuyên gia Stupples thừa nhận.

Ngọc Anh

Theo Dantri/IBT