Cuộc chiến đảo chiều bầu cử đi đến đường cùng, Trump nỗ lực gấp đôi
Giữa bối cảnh những lựa chọn đảo chiều kết quả bầu cử cạn dần, Tổng thống Trump đã nỗ lực gấp đôi với một loạt biện pháp mạnh mẽ trong những ngày gần đây.
Nỗ lực gấp đôi
Hôm qua (20/12), Tổng thống Trump cho biết trong một cuộc trả lời phỏng vấn trên đài phát thanh rằng ông đã trao đổi với Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa bang Alabama về việc thách thức kết quả phiếu đại cử tri khi Quốc hội họp ngày 6/1 để chính thức xác nhận chiến thắng của Tổng thống đắc cử Joe Biden.
Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Reuters
“Ông ấy rất hào hứng”, ông Trump nói về ông Tuberville, đồng thời cho biết: “Ông ấy đã nói với tôi rằng tôi là chính trị gia nổi tiếng nhất ở Mỹ. Ông ấy là một thượng nghị sĩ tuyệt vời”.
Dù vậy, chiến dịch của ông Tuberville vẫn chưa phản hồi về thông báo của Tổng thống Trump. Cuộc trao đổi của ông Trump với ông Tuberville là một phần trong nỗ lực rộng khắp của Tổng thống nhằm đảo chiều kết quả bầu cử. Gần đây, ông Trump đã tăng cường trao đổi với các đồng minh như luật sư Giuliani và cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro. Hôm 18/12, ông Trump cũng gặp ông Giuliani, cựu cố vấn an ninh quốc gia Michael Flynn và một số người khác.
Ông Flynn từng đề xuất trên Newsmax rằng Tổng thống Trump có thể triển khai quân đội tới các bang dao động quan trọng để đảo chiều kết quả bầu cử. Ngày hôm sau, xuất hiện tại Phòng Bầu Dục của Nhà Trắng, cựu cố vấn an ninh quốc gia tiếp tục đưa ra ý tưởng này, trong khi luật sư của ông – bà Sidney Powell đưa ra những cáo buộc vô căn cứ cho rằng các máy bỏ phiếu đã chuyển lá phiếu của Tổng thống Trump sang cho ông Biden.
Các quan chức trong Nhà Trắng cho biết, Chánh văn phòng Mark Meadows và luật sư Nhà Trắng Pat Cipollone đã phản đối mạnh mẽ ý tưởng sẽ thiết quân luật mà đồng minh của Tổng thống Trump đưa ra như trên. Hai quan chức khác cũng cho biết hiện không có nỗ lực nào bên trong Nhà Trắng nhằm triển khai quân đội và ý tưởng này đã nhanh chóng bị bác bỏ tại cuộc họp.
Các chuyên gia cũng nhất trí rằng Tổng thống không có thẩm quyền để hành động như vậy.
Ông Trump cũng đề nghị sẽ cử bà Powell là công tố viên đặc biệt điều tra về việc gian lận trong cuộc bầu cử vừa qua.
Tại cuộc họp trên, Tổng thống Trump một lần nữa yêu cầu các quan chức an ninh nội địa nên thu hồi các máy kiểm phiếu ở các bang và điều tra về việc gian lận.
Dù vậy, quyền Bộ trưởng An ninh nội địa Chad Wolf và các quan chức trước đó đã khẳng định với Nhà Trắng rằng họ không có quyền làm vậy trừ khi các bang yêu cầu điều tra.
Video đang HOT
Trong những ngày gần đây, Tổng thống Trump ngày càng tỏ rõ sự thất vọng khi nội các của ông không hành động nhiều hơn để hỗ trợ những nỗ lực đảo chiều kết quả bầu cử. Tại một cuộc họp nội các vào tuần trước ở Nhà Trắng, Tổng thống Trump đã liên tục đưa ra những cáo buộc chưa có bằng về gian lận bầu cử song không đưa ra bất kỳ chỉ dẫn hoặc yêu cầu cụ thể với các thành viên nội các. Tổng thống chỉ nói rằng ông Wolf lẽ ra nên nhanh chóng sa thải ông Christopher Krebs, cựu giám đốc Cơ quan An ninh Hạ tầng và An ninh mạng sau khi ông Krebs chống lại những cáo buộc về gian lận bầu cử mà ông Trump đưa ra.
Hôm 20/12, chiến dịch của Tổng thống Trump cho biết họ đã nộp một đơn kiện lên Tòa án Tối cao về quy định bỏ phiếu qua thư của Pennsylvania. Tòa án Tối cao Mỹ đã 2 lần từ chối đề cập đến các thách thức bầu cử mà Tòa án Tối cao Pennsylvania đã ra quyết định, liên quan đến quy trình bỏ phiếu của bang này. Nhìn chung, Tòa án tối cao của Mỹ không can thiệp vào quyết định của tòa án các bang về những luật lệ của bang đó.
Cuộc chiến vô vọng
Các nhà chức trách và các lãnh đạo quân đội cũng từ chối tham gia vào những nỗ lực hậu bầu cử của Tổng thống Trump. Hôm 18/12, Bộ trưởng Lục quân Ryan McCarthy và Tướng James C. McConville, một sĩ quan đứng đầu Lục quân đã đưa ra một tuyên bố chung khẳng định rằng: “Quân đội Mỹ không có vai trò quyết định kết quả bầu cử”.
Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Christopher Miller, người thay thế vị trí của ông Mark Esper và Tướng Lục quân Mark Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ cũng không xuất hiện tại cuộc họp ở Phòng Bầu Dục tối 18/12.
Trong những ngày gần đây, ông Milley nhấn mạnh rằng quân đội Mỹ sẽ tuân theo luật pháp của nước này, song không trực tiếp chỉ trích Tổng thống cũng như những người ủng hộ của ông.
Bộ Tư pháp hiện vẫn chưa “xuống nước” trước chiến dịch gây sức ép của Tổng thống Trump nhằm bổ nhiệm một công tố viên đặc biệt điều tra các cáo buộc mà Tổng thống đưa ra về gian lận bầu cử, mặc dù một số quan chức kín đáo bày tỏ lo ngại việc này có lẽ sẽ xảy ra trong những tuần tới khi ông Trump ngày càng tuyệt vọng trong nỗ lực thay đổi kết quả.
Sau cuộc bầu cử tổng thống vừa qua, trước những cáo buộc của Tổng thống Trump và các đồng minh của ông về gian lận bầu cử, Bộ Tư pháp luôn giữ thái độ hoài nghi im lặng. Dù vậy, vào đầu tháng 12, ông Barr đã nhận định với AP rằng ông “không nhận thấy bất kỳ sự gian lận nào trên quy mô lớn có thể ảnh hưởng đến kết quả bầu cử”, một phát biểu trực tiếp đi ngược lại những cáo buộc của ông Trump. Tuần trước, Bộ trưởng Tư pháp William Barr đã nộp đơn từ chức, tiết lộ rằng ông sẽ rời cơ quan này ngày 23/12.
Trong khi đó, những nỗ lực của Tổng thống Trump nhằm thuyết phục các thành viên đảng Cộng hòa trong Hạ viện về tính hợp pháp của cuộc bầu cử dường như thu được kết quả thực tế hơn.
Một số thành viên đảng Cộng hòa trong Hạ viện, trong đó có các hạ nghị sĩ Matt Gaetz, Marjorie Taylor Greene và Barry Moore đã cho thấy họ sẽ tham gia vào nỗ lực của hạ nghị sĩ Mo Brooks trong việc sử dụng đạo luật những năm 1880, theo đó cho phép các thành viên Quốc hội tranh luận về kết quả bầu cử của một bang và tiến hành một cuộc bỏ phiếu của lưỡng viện để thách thức kết quả này vào ngày 6/1. Tuần trước, trong khi vận động tranh cử cho các thượng nghị sĩ Kelly Loeffler và David Perdue ở Georgia, thượng nghị sĩ Tuberville đã nói rằng ông sẽ ủng hộ việc thách thức kết quả phiếu đại cử tri.
Tuy nhiên, nỗ lực trên chắc chắn sẽ thất bại tại Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát và có thể vấp phải sự phản đối từ Thượng viện, nhất là sau khi Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mitch McConnell đã bác bỏ ý tưởng này.
Đồng minh lẳng lặng quay lưng
Trước công chúng, văn phòng báo chí của Tổng thống Trump cho biết ông vẫn tập trung vào việc điều hành đất nước: “Tổng thống Trump và Nhà Trắng vẫn tập trung vào việc đảm bảo các gói kích thích kinh tế cần thiết cho người dân Mỹ, đảm bảo ngân sách chính phủ, đảm bảo các bang và các cộng đồng được đáp ứng các nhu cầu để đối phó với dịch Covid-19, cũng như đảm bảo việc phân phối vaccine tới các nhân viên tuyến đầu và các cơ sở chăm sóc dài hạn”, người phát ngôn Nhà trắng Judd Deere cho hay.
Tuy nhiên, những người thân cận với nhà lãnh đạo Mỹ thì lại vẽ nên một bức tranh khác. Theo 4 nguồn tin thân cận với ông Trump, Tổng thống dành hầu hết thời gian ở trong phòng, gọi điện cho các đồng minh và liên tục khẳng định trên Twitter rằng ông đã thắng cuộc bầu cử. Một cố vấn trò chuyện với Tổng thống Trump gần đây cho biết ông Trump đang tìm cách ở lại Nhà Trắng qua ngày 20/1. Theo người này “Tổng thống giận dữ ở một căn phòng tối. Tôi không chắc ông ấy đang thực sự tính toán điều gì”.
Ông Trump cũng phàn nàn với các cố vấn của ông rằng các quan chức đảng Cộng hòa, chẳng hạn như ông Brian Hagedorn, một thẩm phán ở Tòa án Tối cao Wisconsin mà ông Trump từng ủng hộ, đã không còn đứng về phía ông nữa. Tổng thống Trump thường gọi điện cho các đồng minh của ông để tìm kiếm tin tốt cũng như liên tục hỏi các cố vấn của ông về những lựa chọn còn lại, từ việc đảo chiều kết quả phiếu đại cử tri tới gây sức ép với các thượng nghị sĩ và hạ nghị sĩ.
4 nguồn tin trên cũng cho biết họ không nghĩ ông Trump sẽ dự lễ nhậm chức của ông Biden hoặc gặp Tổng thống đắc cử ở Cánh Tây. Tổng thống Trump thậm chí đã bắt đầu tham khảo ý kiến mọi người về việc tổ chức một chương trình song song vào thời điểm ông Biden tuyên thệ.
Biden nỗ lực 'thu phục' Thượng viện Mỹ
Biden cần Thượng viện hợp tác để thúc đẩy chính sách của mình, nhưng mục tiêu này vô cùng khó khăn, khiến ông phải chật vật vận động ở hậu trường.
Trong nỗ lực "thu phục" Thượng viện Mỹ, Tổng thống đắc cử Joe Biden được cho là tập trung vào hai nhiệm vụ đều nhọc nhằn, bao gồm giúp đảng Dân chủ thắng hai ghế thượng nghị sĩ ở Georgia để giành quyền kiểm soát Thượng viện, đồng thời xây dựng liên minh với những thượng nghị sĩ Cộng hòa chủ chốt.
Hai mục tiêu này được thể hiện rõ ràng khi Biden tiến hành cuộc điện đàm đầu tiên với tư cách Tổng thống đắc cử với Mitch McConnell, lãnh đạo phe Cộng hòa chiếm đa số tại Thượng viện, ngay sau đó lên chuyến bay đến thành phố Atlanta, bang Georgia, để vận động cho hai ứng viên thượng nghị sĩ Dân chủ Jon Ossoff và Raphael Warnock.
Chương trình nghị sự của Biden, từ những đề cử trong nội các đến các dự luật ngân sách, đều sẽ phụ thuộc không nhỏ vào việc liệu ông có nắm được Thượng viện hay không. Với 36 năm kinh nghiệm làm việc trong cơ quan này, Biden dường như tin rằng ông có thể thành công hơn ở nơi mà cựu tổng thống Barack Obama từng thất bại.
"Sẽ có rất nhiều điều giúp tạo nên khác biệt lớn lao, nếu các bên có thể hợp tác tại Thượng viện và đạt tiến bộ", Anita Dunn, cố vấn cho nhóm chuyển giao quyền lực của Biden, nhận định. "Ông ấy tin rằng mình có khả năng làm việc với cả hai bên, để cùng nhau giải quyết những vấn đề mà các thỏa thuận chung và sự tiến bộ sẽ đem lại lợi ích cho người dân".
Tổng thống đắc cử Mỹ Joe Biden phát biểu trong cuộc vận động cho các ứng viên thượng nghị sĩ Dân chủ tại thành phố Atlanta, bang Georgia, hôm 15/12. Ảnh: AFP .
Trong một cuộc gặp hôm 14/12, Biden cũng nhấn mạnh với những người ủng hộ rằng ông có thể hợp tác với phe Cộng hòa , bất chấp việc một số thượng nghị sĩ đảng này vẫn chưa công nhận chiến thắng của ông. Tuy nhiên, Biden thừa nhận nhiệm vụ này đòi hỏi nỗ lực đáng kể cũng như nhiều thời gian.
Theo Biden, có thể mất "6 đến 8 tháng" để thiết lập quan hệ làm việc mới với đảng Cộng hòa, nhưng nói thêm rằng ông đã nhận được tín hiệu tích cực từ 7 thượng nghị sĩ "hầu hết là cấp cao". "Mọi người sẽ ngạc nhiên. Rất nhiều người muốn làm việc cùng chúng tôi", ông nói.
Scott Jennings, trợ lý lâu năm của McConnell, cho rằng cả Biden và lãnh đạo phe đa số Thượng viện đều tin vào cơ chế của cơ quan lập pháp này, thứ mà nhiều đảng viên Dân chủ chế giễu. Jennings tỏ ra lạc quan khi dự đoán Biden và McConnell sẽ tìm thấy những điểm chung để hợp tác. "Không ai có được mọi thứ mà họ mong muốn", ông nói thêm.
Jennings còn dành một số lời khen cho Biden, đánh giá Tổng thống đắc cử có thể thành công hơn ở Thượng viện so với Obama, người chỉ làm thượng nghị sĩ 4 năm trước khi đắc cử tổng thống. Bên cạnh đó, nhiều đảng viên Cộng hòa cho rằng Obama có thái độ xa cách và khinh thường. "Khác biệt quan trọng là Biden có khá nhiều kinh nghiệm trong vấn đề lập pháp", Jennings chỉ ra.
Mặc dù vậy, bối cảnh chính trị mà Biden phải đối mặt dường như "khó nhằn" hơn rõ rệt so với Obama, người bước vào Nhà Trắng với thế đa số cách biệt lớn của phe Dân chủ ở cả Thượng viện và Hạ viện, cùng một đối thủ nhượng bộ nhanh chóng và hòa nhã. Còn trong trường hợp của Biden, mới chỉ có 12/52 thượng nghị sĩ Cộng hòa công nhận ông đắc cử, dù kết quả bỏ phiếu của đại cử tri đã xác nhận điều này.
Sau khi trao đổi qua điện thoại với McConnell hôm 15/12, Biden bày tỏ hy vọng sớm được gặp trực tiếp lãnh đạo phe đa số Thượng viện, đồng thời cho biết hai bên đã nhất trí về điều này. "Tôi đang mong đợi được làm việc cùng ông ấy", Tổng thống đắc cử nói.
Tuy nhiên, tương lai nhiệm kỳ của Biden còn phụ thuộc vào kết quả cuộc đua vào Thượng viện tại Georgia . Trong hai thập kỷ qua, phe Dân chủ không giành được ghế thượng nghị sĩ nào ở nơi từng được coi là "thành trì của phe Cộng hòa" này. Biden cũng là ứng viên tổng thống đảng Dân chủ đầu tiên giành được phiếu đại cử tri của Georgia kể từ năm 1992.
Do các ứng viên ở Georgia đều không đạt tối thiểu 50% số phiếu trong ngày bầu cử, cuộc bỏ phiếu vòng hai sẽ được tổ chức vào ngày 5/1/2021. Tới nay đảng Dân chủ đã giành 48 ghế và phe Cộng hòa giành được 50 ghế thượng nghị sĩ, trong khi phe kiểm soát Thượng viện cần tối thiểu 51 ghế.
Trong trường hợp Ossoff và Warnock chiến thắng ở Georgia, phe Dân chủ vẫn chỉ có thể "cầm hòa" tại Thượng viện và dự kiến giành quyền kiểm soát nhờ Phó tổng thống đắc cử Kamala Harris, người khi đó là Chủ tịch Thượng viện và có quyền bỏ lá phiếu quyết định để phá vỡ thế bế tắc. Trong khi đó, đảng Cộng hòa chỉ cần thắng thêm một ghế thượng nghị sĩ ở Georgia để giành thế đa số. Ngoài ra, hầu hết vấn đề quan trọng cần tối thiểu 60 phiếu tại Thượng viện mới được thông qua.
Khi tiến hành nhiệm vụ thuyết phục phe Cộng hòa hợp tác, Biden tỏ ra khá ôn hòa. Tuy nhiên, ông dường như rơi vào tình huống trớ trêu khi buộc phải thể hiện tính đảng phái nhiều hơn để vận động cho Ossoff và Warnock, trong cuộc đối đầu giữa họ với hai đối thủ Cộng hòa David Perdue và Kelly Loeffler.
"Tôi cần hai thượng nghị sĩ sẵn lòng góp sức để hoàn thành công việc, không phải những người sẽ chỉ cản đường. Chúng tôi có thể làm được rất nhiều điều. Chúng tôi cần các thượng nghị sĩ sẵn sàng hợp tác, vì Chúa", ông nói tại Atlanta hôm 15/12.
Một số nhân viên của Biden cũng có giọng điệu mang tính đảng phái, như giám đốc chiến dịch tranh cử Jennifer O'Malley Dillon, người dự kiến trở thành phó chánh văn phòng Nhà Trắng tương lai. Trong một cuộc phỏng vấn hôm 15/12, Dillon phàn nàn về phe Cộng hòa và nói rằng "Mitch McConnell thật tồi tệ".
Theo một quan chức trong chiến dịch của Biden, cùng với Ủy ban Quốc gia đảng Dân chủ, họ đã chi khoảng 5 triệu USD cho "trận đá bù giờ" ở Georgia và đang trả lương cho khoảng 50 nhân viên tiếp tục làm việc tại bang này. Biden cũng trực tiếp gây quỹ cho Ossoff và Warnock.
Để giành chiến thắng "sống còn" tại Georgia, Biden còn lưu ý phe Dân chủ về những điều họ nên tránh đề cập trước cuộc bỏ phiếu ngày 5/1, như vấn đề cải cách tư pháp hình sự. "Tôi nghĩ chúng ta không nên đi quá xa trong việc cải tổ cảnh sát, bởi họ vốn đã gán cho chúng ta ý định giải tán cảnh sát. Đó là cách họ tấn công chúng ta", Biden nói trong cuộc gọi video với các lãnh đạo của 7 tổ chức dân quyền gần đây.
Biden giành chiến thắng tại Georgia với cách biệt sít sao chỉ khoảng 12.000 phiếu bầu. "Ông ấy là người phù hợp bởi tính ôn hòa. Mọi người cho rằng ông ấy mang tính lưỡng đảng, không phải một người cực tả", nhà thăm dò dư luận John Anzalone giải thích.
Thủ lĩnh đảng Cộng hòa ở Thượng viện thừa nhận ông Biden thắng Lãnh đạo phe đa số ở Thượng viện, nghị sĩ Mitch McConnell, vừa công nhận và chúc mừng ông Joe Biden đắc cử tổng thống. "Nhiều người trong chúng ta hy vọng kết quả bầu cử tổng thống sẽ đi theo hướng khác. Nhưng hệ thống chính quyền đã vận hành và quyết định ai sẽ là người tuyên thệ nhậm chức vào...