Cục Bồi thường Nhà nước giám sát việc đòi bồi thường oan sai 38 tỷ
Cục Bồi thường Nhà nước ( Bộ Tư pháp) sẽ theo dõi, giám sát vụ việc 2 gia đình yêu cầu VKSND tỉnh Vĩnh Phúc bồi thường oan sai 38 tỷ đồng đang thu hút sự quan tâm của dư luận.
Vợ ông Trần Trung Thám ôm di ảnh của chồng ngồi cạnh ông Trần Ngọc Chinh (giữa) và ông Khổng Văn Đệ tại buổi cải chính công khai hồi tháng 10/2019 (Ảnh: Nguyễn Trường).
Trao đổi với PV Dân trí, ông Nguyễn Văn Bốn – Cục trưởng Cục Bồi thường nhà nước (Bộ Tư pháp) cho biết sẽ rà soát các quy định và tích cực phối hợp với cơ quan chức năng liên quan trong việc giải quyết bồi thường cho 3 cụ ông ở Vĩnh Phúc bị oan sai gần 40 năm, trong đó hiện có 2 gia đình đang đòi bồi thường gần 38 tỷ đồng .
“Cơ quan nào gây oan sai thì cơ quan đó phải có trách nhiệm giải quyết bồi thường cho người dân”- ông Bốn nhấn mạnh.
Đại diện Cục Bồi thường Nhà nước cho rằng quy định hiện hành đã rất rõ ràng về những thiệt hại nào được bồi thường, mức bồi thường ra sao và thời gian tính thiệt hại bồi thường. Ngoài Sở Tư pháp thì việc giải quyết bồi thường trong tố tụng hình sự còn có VKSND tỉnh tham gia giám sát.
Cụ thể, Thông tư số 09/2019 của Bộ Tư pháp quy định biện pháp hỗ trợ, hướng dẫn người bị thiệt hại thực hiện thủ tục yêu cầu bồi thường nhà nước (có hiệu lực thi hành từ ngày 25/1/2020) nêu rõ: Sở Tư pháp chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan để hướng dẫn người bị thiệt hại thực hiện thủ tục yêu cầu bồi thường nhà nước. Trong đó, phối hợp với TAND cấp tỉnh, VKSND cấp tỉnh, cơ quan công an cấp tỉnh hướng dẫn người bị thiệt hại thực hiện thủ tục yêu cầu bồi thường nhà nước trong hoạt động tố tụng và thi hành án hình sự.
Việc hướng dẫn người bị thiệt hại thực hiện thủ tục yêu cầu bồi thường nhà nước được thực hiện đối với vụ việc đã có văn bản làm căn cứ yêu cầu bồi thường. Nội dung hướng dẫn bao gồm: Quyền và nghĩa vụ của người bị thiệt hại; trách nhiệm của cơ quan giải quyết bồi thường; trình tự, thủ tục giải quyết yêu cầu bồi thường tại cơ quan trực tiếp quản lý người thi hành công vụ gây thiệt hại; phục hồi danh dự; việc chi trả tiền bồi thường.
Cục Bồi thường Nhà nước – Bộ Tư pháp sẽ hướng dẫn người bị thiệt hại thực hiện thủ tục yêu cầu bồi thường nhà nước khi vụ việc đã được UBND cấp tỉnh hướng dẫn mà người bị thiệt hại tiếp tục yêu cầu Bộ Tư pháp hướng dẫn.
“Trường hợp đã cung cấp đầy đủ chứng cứ thì cơ quan có trách nhiệm bồi thường sẽ phải thụ lý xác minh. Sau khi xác minh thì họ sẽ làm báo cáo xác minh và mời người yêu cầu bồi thường tới để thương lượng – Đây là giai đoạn quan trọng nhất, bởi nó sẽ đi đến việc thống nhất số tiền bồi thường cuối cùng ở giai đoạn này”- một lãnh đạo Cục Bồi thường Nhà nước cho hay.
Theo vị này, Cục Bồi thường Nhà nước sẽ có văn bản gửi TAND Tối cao và VKSND Tối cao để trao đổi, “đốc thúc” việc giải quyết bồi thường oan sai các vụ việc nổi cộm còn tồn đọng trong thời gian qua.
Ông Trần Ngọc Chinh đòi VKSND tỉnh Vĩnh Phúc bồi thường số tiền gần 12 tỷ 870 triệu đồng vì bị hàm oan nhưng sau 37 năm mới được xin lỗi, cải chính công khai (Ảnh: Nguyễn Trường).
Như Dân trí đã phản ánh, tháng 10/2019 VKSND tỉnh Vĩnh Phúc cùng các cơ quan có liên quan đã tổ chức buổi cải chính, xin lỗi công khai đối với ông Trần Ngọc Chinh , ông Trần Trung Thám (đã mất năm 1982) và ông Khổng Văn Đệ vì bị khởi tố, bắt tạm giam oan về tội “Giết người” vào tháng 1/1980.
Sau gần 9 tháng tổ chức xin lỗi công khai, ngày 25/6 vừa qua, VKSND tỉnh Vĩnh Phúc cũng đã thụ lý đơn yêu cầu bồi thường của các gia đình cụ ông bị truy tố oan tội “Giết người”. Trong đó 2/3 gia đình đã có đơn đòi bồi thường oan sai số tiền gần 38 tỷ đồng.
Viện trưởng VKSND tỉnh Vĩnh Phúc Lê Tất Hiếu cho biết, sau khi nghiên cứu hồ sơ, áp dụng luật để tính toán, cơ quan này sẽ có buổi làm việc với các gia đình bị hàm oan để thỏa thuận, thống nhất mức tiền được bồi thường theo đúng quy định của Nhà nước.
Ngược lại, khi không thống nhất được mức giá đền bù, các gia đình sẽ có quyền khởi kiện vụ việc ra tòa án.
Cụ ông chịu án oan gần 40 năm: Mong được đền bù trước lúc chết!
"Tuổi này như chuối chín cây, rụng lúc nào không biết. Hôm nay có khi khỏe, mai có khi mất rồi, nên tôi mong nhà nước sớm giải quyết đền bù oan sai", cụ ông Trần Ngọc Chinh (Vĩnh Phúc), người chịu án oan gần 40 năm, nói.
Ông Trần Ngọc Chinh mong muốn sớm được đền bù oan sai . Ảnh ẢNH TRẦN CƯỜNG
Ông Trần Ngọc Chinh (79 tuổi, trú xã Đồng Thịnh, H.Sông Lô, Vĩnh Phúc), người lính đặc công năm nào đã mất đi mắt trái, mắt phải chỉ còn 2/10 thị lực sau 34 tháng tù oan, chịu những trận bức cung, nhục hình vẫn phải trèo "chót vót" lên cây hái vải đi bán, kiếm đồng ra đồng vào trang trải cho cuộc sống lúc về già.
Tâm sự cay đắng của "chủ mưu" vụ giết người được giải án oan sau 40 năm
Trong căn nhà cấp 4 đã cũ, ông Chinh nheo mắt kể, vừa rời đơn vị, ông về quê thì bị vu cáo giết người và bị bắt đi, chịu giam cầm suốt 34 tháng và oan sai thêm gần 36 năm. Ngoài việc mất đi thị lực, sức khỏe ông cũng giảm sút nhiều sau mấy chục năm đằng đẵng cùng con cháu đi gõ cửa kêu oan khắp nơi. Đến ngày 9.10.2019, ông mới được "làm người lương thiện, rửa đi cái tội giết người".
Mắt trái ông Chinh đã bị hỏng, mắt phải chỉ còn 2/10 thị lực ẢNH TRẦN CƯỜNG
Sau khi được minh oan, ông Chinh đã có đơn yêu cầu được bồi thường những tổn thất về sức khỏe, tinh thần, kinh tế,... cho suốt gần 40 chịu oan sai nhưng "chỉ nhận được sự im ắng". Đến ngày 26.6, gia đình ông Chinh mới nhận được thông báo việc Viện kiểm sát nhân dân (KSND) tỉnh Vĩnh Phúc đang thụ lý hồ sơ đền bù.
Cụ ông 40 năm mang tiếng oan chủ mưu giết người mong ngóng đền bù
"Suốt 10 năm đánh giặc ở 3 chiến trường, tôi và em trai về quê thì bị bắt giam về tội giết người, thả tự do về vẫn bị hành xóm ghẻ lạnh, xa lánh vì "thằng mãn hạn tù về rồi" khiến tôi uất lắm. Được xin lỗi, cải chính rồi nhưng tôi mong phía Viện KSND Vĩnh Phúc sớm đền bù cho gia đình tôi. Án oan 3 người thì 1 người chết, ông Đệ đã 97 tuổi, tôi cũng gần 80. Tuổi này như chuối chín cây, rụng lúc nào không biết, hôm nay có khi còn, mai có khi mất rồi, mong nhà nước sớm giả quyết cho người oan sai", ông Chinh nói.
Bà Trần Thị Thắm (77 tuổi, vợ ông Trần Trung Thám) ẢNH TRẦN CƯỜNG
Cùng nỗi mong mỏi trên, anh Trần Văn Mạnh (45 tuổi, con trai ông Trần Trung Thám, sinh năm 1942, đã chết trong thời hạn tạm giam) cho biết, sau khi bố anh được giải oan, anh nhiều lần đề nghị các cơ quan tố tụng có biện pháp bồi thường thiệt hại sau những năm tháng bố anh chết oan, tuy nhiên không nhận được câu trả lời.
"Tôi phải chạy ngược chạy xuôi để bổ sung giấy tờ khởi kiện ra TAND tỉnh Vĩnh Phúc, nhưng lại bị tòa yêu cầu gửi đơn đến Viện KSND tỉnh Vĩnh Phúc mới đúng thẩm quyền. Rồi mỗi lần làm đơn gửi Viện KSND lại nhận được văn bản trả lời thiếu hồ sơ này, hồ sơ kia. Tôi và bác Chinh lại tiếp tục ngược xuôi xin xác nhận ở địa phương, đi nộp 5 - 6 lần nữa mới được Viện KSND chấp nhận, thụ lý hồ sơ", anh Mạnh nói, và mong mỏi sớm được nhận đền bù thiệt hại để vực lại kinh tế gia đình.
Anh Trần Văn Mạnh mong chính quyền sớm giải quyết đền bù oan sai cho bố mình ẢNH TRẦN CƯỜNG
Ngày 27.6, ông Lê Tất Hiếu, Viện trưởng Viện KSND tỉnh Vĩnh Phúc, cho biết cơ quan này đang nghiên cứu hồ sơ, áp dụng luật Trách nhiệm đền bù của nhà nước để tính toán và làm việc với các gia đình để thống nhất mức giá đền bù, giải quyết sớm cho người dân oan sai.
"Để xảy ra oan sai là trách nhiệm của thế hệ trước, nhưng những người hậu kế cần phải xem xét bồi thường đúng về mặt đạo lý và trách nhiệm. Chúng tôi sẽ làm hết trách nhiệm, đạo lý nhưng mức bồi thường phải phù hợp, tương xứng với pháp luật", ông Hiếu cho hay.
Theo hồ sơ vụ án, ngày 28.1.1980, ông Chu Văn Quản, Bí thư Chi bộ thôn Vạn Thắng (xã Đồng Thịnh, H.Sông Lô, Vĩnh Phú, nay thuộc Vĩnh Phúc) được phát hiện tử vong trong tư thế treo cổ trên đồi sắn với nhiều tình tiết đáng ngờ.
Quá trình điều tra, Công an tỉnh Vĩnh Phú khi đó đã khởi tố, bắt tạm giam 4 bị can, gồm: ông Trần Ngọc Chinh (năm nay đã 79 tuổi), ông Trần Trung Thám (sinh năm 1942, em trai ông Chinh); ông Khổng Văn Đệ (năm nay đã 97 tuổi) và ông Nguyễn Đình Ký, cả 4 người đều trú tại xã Đồng Thịnh để phục vụ điều tra.
Công an tỉnh Vĩnh Phú sau đó xác định ông Ký là thủ phạm và tuyên án chung thân vào ngày 15.6.1983; ông Chinh, ông Đệ được ra quyết định đình chỉ điều tra bị can và trả tự do vào ngày 10.10.1982. Ngày 18.10.1982, ông Thám cũng được đình chỉ điều tra vì không phạm tội, tuy nhiên trong thời gian tạm giam, ông Thám đã qua đời.
Đáng chú ý, sau khi được đình chỉ điều tra, trả tự do, chính quyền không tiến hành cải chính khiến 3 người vẫn mang tiếng giết người, bị dân làng dè bỉu. Cho đến ngày 9.10.2019, chính quyền mới tổ chức xin lỗi công khai, "rửa tội" cho 3 ông.
Sau đó, gia đình ông Chinh đã có đơn yêu cầu các cơ quan gây nên oan sai bồi thường 12,87 tỉ đồng, gia đình ông Thám đòi bồi thường 25 tỉ đồng và gia đình ông Đệ yêu cầu bồi thường khoảng 10 tỉ đồng.
2 cụ ông chịu án oan gần 40 năm ở Vĩnh Phúc yêu cầu bồi thường gần 38 tỉ đồng 2 cụ ông đã có yêu cầu bồi thường thiệt hại do bị truy tố oan tội "Giết người" gửi đến VKSND tỉnh Vĩnh Phúc sau 37 năm mới được minh oan. Tin tài trợ Hai người bị kết án oan ở Đắk Nông chưa hài lòng với buổi xin lỗi công khai Mang án oan suốt hơn 4 năm, nữ công nhân...